Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác.

Hình a: Nếu bảng trơn và nhẵn quá thì không thể dùng phấn viết bảng được. Khắc phục: tăng độ nhám của mặt bảng đến một mức độ cho phép.

Hình b:

- Khi vặn ốc, nếu không có ma sát thì khóa vặn ốc (cờ lê) và ốc sẽ trượt trên nhau và không thể mở ốc ra được. Khắc phục: làm cho kích thước của hàm cờ lê phải khít với bề rộng của ốc.

- Khi quẹt diêm, nếu không có ma sát đầu que diêm sẽ trượt trên mặt sườn của bao diêm và không tạo ra lửa. Khắc phục: làm cho độ nhám của mặt sườn bao diêm tăng lên.

Hình c: Khi phanh gấp, nếu không có ma sát thì xe không thể dừng lại được. Khắc phục: chế tạo lốp xe có độ bám cao bằng cách tăng độ khía rãnh mặt lốp xe ô tô.

C

B

Có ba loại ma sát:

Ma sát trượt, ma sát lăn, ma sát nghỉ

Lực ma sát sinh ra giữa xích xe đạp và đĩa là ma sát trượt

Tác hại ăn mòn bánh răng đĩa xe và xích xe

giải pháp

tra dầu nhớt

like nhe bn

Lực ma sát có lợi ví dụ: khi ta đi trên mặt đường thì có thực ma sát nghỉ giữ cho chân không bị trượt

Lực ma sát có hại ví dụ: khi động cơ chạy lâu ngày thì độ cơ sẽ bị hoa mòn

Để tăng lực ma sát có lợi thì người ta làm các rãng trên các bánh xe để tăng độ ma sát để xe không bị trượt

Để giảm lực ma sát có hại thì dùng các bánh xe để vận chuyển các thùng hàng dễ dàng hơn nhờ lực ma sát trượt

a) Bảng trơn, nhẵn quá không thể dùng phấn viết lên bảng.

- Biện pháp: Tăng độ nhám của bảng để tăng ma sát trượt giữa viên phân với bảng.

b) Không có ma sát giữa mặt răng của ốc và vít thì con ốc sẽ bị quay lỏng dần khi bị rung động. Nó không còn tác dụng ép chặt các mặt cần ghép.

Khi quẹt que diêm, nếu không có ma sát, dầu que diêm trượt trên mặt sườn bao diêm trượt trên mặt sườn bao diêm sẽ không phát ra lửa.

- Biện pháp: Tăng độ nhám của mặt sườn bao diêm để tăng ma sát giữa đầu que diêm với bao diêm.

c) Khi phanh gấp, nếu không có ma sát thì ôtô không dừng lại được.

- Biện pháp: Tăng lực ma sát bằng cách tăng độ sâu khía rãnh mặt lốp xe ôtô.

a) Bảng trơn, nhẵn quá không thể dùng phấn viết lên bảng.
- Biện pháp: Tăng độ nhám của bảng để tăng ma sát trượt giữa viên phân với bảng.
b) Không có ma sát giữa mặt răng của ốc và vít thì con ốc sẽ bị quay lỏng dần khi bị rung động. Nó không còn tác dụng ép chặt các mặt cần ghép.
Khi quẹt que diêm, nếu không có ma sát, dầu que diêm trượt trên mặt sườn bao diêm trượt trên mặt sườn bao diêm sẽ không phát ra lửa.
- Biện pháp: Tăng độ nhám của mặt sườn bao diêm để tăng ma sát giữa đầu que diêm với bao diêm.
c) Khi phanh gấp, nếu không có ma sát thì ôtô không dừng lại được.
- Biện pháp: Tăng lực ma sát bằng cách tăng độ sâu khía rãnh mặt lốp xe ôtô.

a) Bảng trơn, nhẵn quá không thể dùng phấn viết lên bảng.

- Biện pháp: Tăng độ nhám của bảng để tăng ma sát trượt giữa viên phân với bảng.

b) Không có ma sát giữa mặt răng của ốc và vít thì con ốc sẽ bị quay lỏng dần khi bị rung động. Nó không còn tác dụng ép chặt các mặt cần ghép.

Khi quẹt que diêm, nếu không có ma sát, dầu que diêm trượt trên mặt sườn bao diêm trượt trên mặt sườn bao diêm sẽ không phát ra lửa.

- Biện pháp: Tăng độ nhám của mặt sườn bao diêm để tăng ma sát giữa đầu que diêm với bao diêm.

c) Khi phanh gấp, nếu không có ma sát thì ôtô không dừng lại được.

- Biện pháp: Tăng lực ma sát bằng cách tăng độ sâu khía rãnh mặt lốp xe ôtô.

Giúp được cho `5` tị :D

* Các lực cản trở chuyển động của 1 vật, tạo ra bởi những vật tiếp xúc với nó được gọi là ma sát. Có 3 loại lực ma sát thường gặp là :

- Lực ma sát trượt sinh ra khi một vật trượt trên bề mặt của vật khác

VD: Bánh xe đạp đang quay, bóp nhẹ phanh thì vành bánh xe chuyển động chậm dần rồi dừng lại

- Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác

VD: Búng hòn bi trên mặt đất, hòn bi lăn chậm dần rồi dừng lại

- Lực ma sát nghỉ sinh ra khi một vật bị tác dụng của vật khác

VD: Chiếc tủ áo quần đang đứng yên trong phòng

ma sát trượt là khi vật trượt trên bề mặt vật  (Fms<F lực td)

Ví dụ kéo cái bút vi trên mặt bàn 

Ma sát nghỉ khi vật đứng yên trên bê mặt (Fms=F lực)

Ví dụ như khúc gỗ ở im trên mặt đường 

Ma sát lắn khi vật lăn trên mặt vật thể  (Fms<F lực td)

như xe đạp đang lăn trên mặt đường

2 trường hợp lực ma sát có lợi và cách tăng lực ma sát:

Khi lái xe trên đường trơn trượt hoặc trên bảng điều khiển địa hình, lực ma sát giữa bánh xe và mặt đường là rất quan trọng. Để tăng độ bền của bánh xe với đường, ta có thể tăng áp suất của quần và sử dụng kính chống trượt.

Khi tập thể dục, sử dụng thiết bị thể dục trong nhà hoặc ngoài trời, bạn cần sử dụng giày tập thể dục thích hợp để tăng lực ma sát giữa giày và mặt đất, giúp giảm nguy cơ trượt chân hoặc đau chân.

2 trường hợp lực ma sát có hại và cách giảm thiểu lực ma sát:

Sản xuất và xử lý các vật liệu, cụ thể là trong quá trình gia công kim loại, tạo ra nhiều bụi kim loại, chất hóa học và tạo ra lực ma sát, làm cho bề mặt bị mài mòn và gây hại cho sức khỏe của con người. Để giảm thiểu lực ma sát, cần sử dụng các loại dầu bôi trơn và chất phủ tránh trầy xước.

Khi quá trình chuyển động, lực ma sát giữa các bộ phận máy móc gây ra nhiệt độ cao, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động và tuổi thọ của máy móc. Để giảm lực ma sát, cần sử dụng dầu bôi trơn và các giải pháp kỹ thuật khác để giảm thiểu ma sát.

 lực ma sát có lợi:

1. ma sát lăn giữa mặt đường và bánh xe 

2. ma sát nghỉ các đồ vật để trên bàn

ma sát có hại

1.ma sát trượt làm mòn các động cơ, máy móc

2. ma sát trượt giữa không khi và máy bay, tàu vũ trụ

-ma sát có lợi: giúp xe có thể dừng lại, giúp ta đi, đứng vững trên mặt đất

-ma sát có hại: làm mòn dép, bánh xe…

-làm tăng lực ma sát có lợi: sàn nhà trơn thì ma sát giảm làm cho ta bị té, phải tăng lực ma sát = cách lau khô sàn nhà

-làm giảm lực ma sát có hại: bôi nhớt trên xích xe đạp để mặt tiếp xúc trơn, giảm ma sát