thành ngữ tắt lửa tối đèn là nói những điều bất trắc và nhờ giúp đỡ khi gặp khó khăn

Câu cầu khiến

Dấu hiệu: có ngữ điệu cầu khiến (''hay là'')

 đây là một câu cầu khiến vì:

câu mang ý nghĩa xin xỏ, mong muốn

chúc bạn học tốt

Nhằm mục đích nhờ vả.

Vì:

- DC so với DM trong đối thoại thì DC thuộc bề dưới.

- Cần sự giúp đỡ thì không dùng câu ra lệnh, điều khiển như câu cầu khiến.

Cần gấp

- Xác định vai trò của thành ngữ.

+ Bảy nổi ba chìm - > làm vai trò vị ngữ của câu

+ Tắt lửa tối đèn - > làm bổ ngữ cho động từ phòng.

 

Thành ngữ "bảy nổi ba chìm" được vận dụng tài tình nhằm gợi tả số phận người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến xưa. Để bày tỏ nỗi xúc động thương cảm của bà Hồ Xuân Hương đứng trước số phận lênh đênh chìm nổi chẳng biết đi về đâu của người phụ nữ. Chỉ mặc cho số phận định đoạt. Tôi tự hỏi: "Một người phụ nữ đẹp đến thế mà vì lẽ gì phải chịu đựng cuộc đời như vậy, chẳng lúc nào được sống trong cuộc sống vui vẻ hạnh phúc?" Tại sao những người đàn ông to lớn khỏe mạnh như thế mà không chịu những số phận khổ cực mà bắt những phụ nữ nhỏ bé kia phải gánh lấy chứ?

so sánh tắt lửa tối đèn với khó khăn, hoạn nạn.

Bảy nổi ba chìm: làm thành ngữ

- Tắt lửa tối đèn: làm bổ ngữ “phòng”

- Dế Choắt nói với Dế Mèn: Việc muốn đào thông sang hang nhà Dế Mèn với mục đích làm thế phòng thủ cho căn nhà Dế Choắt đang ở.

    - Dế Choắt đã sử dụng câu hỏi để hỏi ý của Dế Mèn vì Dế Choắt rất khiêm nhường, Dế Choắt tự coi mình có vai giao tiếp thấp hơn Dế Mèn.

    - Dế Choắt không đưa ra những câu " Anh hãy đào giúp em một cái ngách sang bên nhà anh!" hay " Đào ngay giúp em một cái ngách.

    → Bởi vì Dế Choắt yếu đuối, nhút nhát hơn, muốn đi nhờ vả Dế Mèn thì không thể yêu cầu ra lệnh được.

Phân tích cái hay của việc sử dụng các thành ngữ trong 2 câu dưới đây:

" Thân em vừa trắng lại vừa tròn

Bảy nổi ba chìm với nước non "

=> Thành ngữ trong câu này diễn tả sự chìm nổi, bấp bênh của một sự vật. Qua câu thành ngữ quen thuộc của dân gian, tác giả Hồ Xuân Hương đã làm rõ được cuộc đời, số phận chìm nổi, bấp bênh, luôn phải đối mặt với sóng gió của cuộc đời, bị ách trị của người phụ nữ -> một cuộc đời đau khổ, đầy gian nan -> thể hiện sự đồng cảm, cảm thông với số phận của họ. Nhờ 2 câu thành ngữ này đã chứng tỏ được nữ sĩ HXH là 1 nhà thơ đỉnh cao của nền văn học trung đại Việt Nam

Phân tích cái hay của việc sử dụng các thành ngữ trong câu dưới đây:

" Anh ta đã nghĩ thương em như thế này thì hay là anh đào giúp em một cái ngách sang nhà anh, phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang... "

=> Thành ngữ '' Tắt lửa tối đèn '' cũng là 1 thành ngữ quen thuộc của dân gian truyền lại. Ý nghĩa của câu này là khi ánh lửa cũng phải tắt, khi ánh đèn cũng chập chờn rồi tắt hẳn vào màn đêm -> diễn tả được sự tối tăm, lạnh lẽo trong hang của Dế Choắt -> t/ giả thể hiện sự đồng cảm, thương cho chiếc hang bóng tối, không ánh lửa ánh đèn xung quanh của chú Dế Choắt yếu ớt, đáng thương. Qua đó, ta thấy nghệ thuật sử dụng thành ngữ rất nhiều trong dân gian ngày xưa.