REFER

Ông cha ta thường khuyên dạy con cháu rằng “Thương người như thể thương thân”.

Đây là câu tục ngữ nói về cách “đối nhân xử thế” mà người xưa vô cùng tâm đắc. “Thân” ở đây là chỉ chính bản thân mình. Còn “người” chính là chỉ những cá thể khác không phải chính ta, như bố mẹ, anh chị em, bạn bè… thậm chí là những người xa lạ mới gặp lần đầu. Ngụ ý của câu tục ngữ chính là hãy đối xử với những người khác giàu tình yêu thương, quan tâm như đang đối xử với chính bản thân mình.

Mỗi con người chúng ta đều không thể nào tồn tại riêng lẻ, đơn độc. Chúng ta cần sống trong các mối quan hệ cộng đồng, cùng người khác học tập, vui chơi, làm việc. Và để giữ được các mối quan hệ như vậy, ta cần phải đối xử tốt với người khác. Và “cách đối xử tốt” ấy đã được chiếu vào cách ta tự đối xử với chính mình. Chúng ta muốn được giúp đỡ, yêu thương, tôn trọng như thế nào thì hãy đối xử với người khác như thế. Điều gì ta không muốn gặp phải, thì đừng bao giờ làm với người khác. Đó chính là cốt lõi của chuẩn mực ứng xử mà ông cha ta vẫn thường dạy bảo.

Khi làm được điều đó, không chỉ giúp cho các mối quan hệ trở nên thân thiết gắn bó hơn, giúp ta có những người thân, người bạn tuyệt vời. Mà còn giúp ấn tượng về chúng ta trong mắt người khác trở nên tốt đẹp hơn. Tuy nhiên, chúng ta cần tránh đối xử quá tốt với người khác mà bạc đãi bản thân mình. Hay thân thiện với người xa lạ mà cộc cằn với người thân thiết. Và càng không được chỉ biết nghĩ cho mình, mà làm khó xử người khác. Điều quan trọng nhất ở đây chính là phải cân bằng được giữa mọi người với nhau.

Đến nay, đã hằng trăm năm trôi qua, bài học đạo đức trong câu tục ngữ “Thương người như thể thương thân” đến nay vẫn vẹn nguyên giá trị.

Tham khảo:

Nhân dân ta từ xưa đến nay vẫn gìn giữ và phát huy những truyền thống văn hóa tốt đẹp từ thời cha ông để lại. Trong đó vô cùng ý nghĩa và nhân văn, chính là truyền thống “Thương người như thể thương thân”.

Tác giả dân gian đặt lên bàn cân với vị thế tương xứng giữa “người” và “ta” về cách đối xử. “Thương” ở đây ý chỉ sự yêu thương, quan tâm, tình cảm, mở rộng hơn nữa chính là cách đối xử, tác động và đánh giá. Theo đó, câu tục ngữ Thương người như thể thương thân ý chỉ rằng hãy đối xử, yêu thương người khác như đối với chính bản thân mình.

Tất cả mọi người trên thế giới này đều có trái tim và cảm xúc của mình, đều biết đau biết buồn biết khóc. Chúng ta đều bình đẳng như nhau, nên chẳng có lí do gì để làm đau khổ, tổn thương một kẻ khác. Và việc làm ấy cũng thật là xấu xa và độc ác. Khi chúng ta dù vô tình hay cố ý khiến một người khác phải khổ đau nghĩa là ta đã sai rồi. Và cách hữu hiệu nhất để không khiến người khác bị tổn thương chính là hãy đối xử với họ như với chính bản thân mình. Điều gì ta chán ghét, không muốn gặp phải thì đừng làm với người khác. Điều gì tốt đẹp, hạnh phúc thì nếu có thể hãy trao đến mọi người. Chẳng hạn như dân tộc Việt Nam ta luôn ao ước, khát khao hòa bình, căm ghét chiến tranh, nên nước ta nói không với việc sử dụng vũ lực với các quốc gia khác. Hay đơn giản hơn, việc em không thích bị ngã đau, thì em sẽ không xô đẩy bạn ngã hay đánh bạn.

Từ đó, cùng với khuyên nhủ chúng ta hãy biết yêu thương, đùm bọc, chia sẻ giữa con người với con người. Câu tục ngữ còn phê phán, lên án những kẻ sống vô tâm, độc ác, chỉ biết cho bản thân mình. Vì lợi ích cá nhân mà sẵn sàng chà đạp lên người khác, thậm chí là lợi ích của cộng đồng. Điều này có thể nhìn rõ ở những kẻ vì tiền mà bán thực phẩm bẩn, kém chất lượng, đầu độc nhân dân mình.

Dù ở bất kì đâu, ở bất kì thời đại nào thì tình người thương mến vẫn luôn là giá trị cốt lõi và nhân văn nhất của cộng đồng. Vì vậy, chúng ta phải cùng nhau chung tay xây dựng một xã hội mà mọi người đều thương người như thể thương thân.

Thử hỏi rằng con người ta liệu có thể sống nếu chẳng có tình thương, thử hỏi người ta bày tỏ tình cảm ấy vào đâu?. Là những bức thư, những câu nói,... nhưng rồi tất cả cũng dần phai đi theo thời gian khi mà con người ta dần lãng quên đi hồi ức lãng mạn. Duy chỉ có đưa vào thơ ca, vào văn học thì thứ tình cảm ấy mới được giữ gìn trọn vẹn theo cách chân thành, đẹp đẽ nhất. M. Goóc ki quan niệm: "Văn học là nhân học", thực thế: văn học phản ánh nên tình cảm của con người, cái nhìn nhận của tác giả với cuộc sống qua từng câu chữ nhẹ nhàng và cách diễn đạt nghệ thuật tinh tế. Ta thấy tình cảm của nhà văn Nam Cao đã thể hiện ở văn bản "Lão Hạc". Ca ngợi nên một kiếp người sống kiên định với phẩm chất tốt đẹp của chính mình, như một viên kim cương không gì có thể mai mòn. Ấy thế, "Một tác phẩm nghệ thuật là kết quả của tình yêu. Tình yêu con người, ước mơ cháy bỏng vì 1 xã hội công bằng,bình đẳng bái ái luôn luôn thôi thúc các nhà văn sống và viết,vắt kiện cạt những dòng suy nghĩ,hiến dâng bầu máu nóng của mình cho nhân loại” (L.Tônx). Rồi theo dòng chảy văn học, ta lại bắt gặp "Trong lòng mẹ" của nhà văn Nguyên Hồng, tinh tế chỉ ra sự thơ ơ vô tâm của người đời dành cho một mảnh đời khổ khó cùng cực. Đó cũng là những gì thương yêu nhất của Người, những ước mong nhức nhối. Từ đây, ta thấy rằng tình thương đã nuôi sống lên bao trái tim nhạy cảm nghệ thuật đứng lên giải bày bao điều khó tỏ trong xã hội vào văn học. Và văn học cũng là một trong những nghệ thuật đẹp nhất của con người xưa nay. Bởi thế, tâm hồn tôi lại bị mê mẩn bởi những tác phẩm văn học như "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" của Nguyễn Nhật Ánh, "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố, "Lão Hạc" của Nam Cao, "Chí Phèo" của Nam Cao, "Số đỏ" của Vũ Trọng Phụng, "Nhật ký trong tù" của Hồ Chí Minh… đều là những tác phẩm thể hiện tình thương đối với con người và đất nước. Mà trong cuộc sống hiện đại, tình thương đang dần bị lãng quên và thay thế bằng sự cạnh tranh, ích kỷ và tham lam. Đó là lý do tại sao văn học trở nên càng quan trọng hơn bao giờ hết. Những tác phẩm văn học với thông điệp về tình thương sẽ giúp chúng ta nhận ra giá trị của tình thương và khuyến khích chúng ta trở nên nhân ái hơn. Ngoài ra, văn học cũng có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những vấn đề xã hội đang diễn ra và tìm cách giải quyết chúng. Văn học có thể giúp chúng ta nhận ra những sai lầm trong xã hội và khuyến khích chúng ta đưa ra những hành động tích cực để cải thiện cuộc sống của mọi người. Nói chung, văn học là tình thương là những gì chất chứa trong tâm hồn của những con người mơ mộng

_Kiều Trang_

Cùng sinh ra trong bọc trăm trứng, cùng chảy chung trong mình dòng máu đỏ, cùng trải qua những năm tháng lịch sử đau thương mà hào hùng của dân tộc, cùng có chung một mạch nguồn văn hóa cho nên đã từ lâu con người trên dải đất hình chữ S này đã biệt yêu thương, chờ che, đùm bọc lẫn nhau. Nó trở thành nét đẹp văn hóa, truyền thống lâu đời của dân tộc Việt Nam. Từ xa xưa, truyền thống ấy đã được cha ông ta đúc kết rất nhiều trong kho tàng ca dao tục ngữ. “Thương người như thể thương thân” là một trong những bài học như thế.

“Thương người như thể thương thân” là câu nói ngắn gọn, tự nhiên nhưng chất chứa hàm ý sâu sa. “Thương người” nghĩa là biết yêu thương chăm sóc, quan tâm sẻ chia với những người xung quanh, với cộng đồng, xã hội. Còn “thương thân” là giữ gìn chăm sóc quý trọng bản thân mình. Hai vế được được trong quan hệ so sánh với nhau nhằm mục đích khuyên nhủ chúng ta rằng phải biết yêu thương người khác như yêu chính bản thân mình, biết tôn trọng, đồng cảm bao dung giúp đỡ những người xung quanh khi ta có thể.

Tình yêu thương con người là tình cảm thiêng liêng tốt đẹp đậm chất nhân văn của con người Việt Nam. Cùng sinh ra trên mảnh đất hình chữ S thiêng liêng, tuy không cùng huyết thống nhưng mỗi chúng ta đều có chung một tiếng nói một dòng màu một màu da. Tất cả điều ấy đã khiến con người trở nên gắn bó để yêu thương đùm bọc chở che cho nhau. Hơn thế mỗi người sinh ra đều thuộc về một tập thể nhất định không ai có thể tồn tại đơn độc lẻ loi một mình. Chính vì vậy, khi chúng ta biết quan tâm yêu thương lẫn nhau, cùng nhau đoàn kết tiến bộ thì xã hội mới có thể phát triển lớn mạnh. Một xã hội sẽ trở nên đóng băng, cô độc và nhanh chóng tan rã nếu như không có hơi ấm của tình yêu thương Đặc biệt cuộc sống với bao bộn bề lo toan khi bình yên khi sóng gió ta luôn luôn cần đến sự quan tâm giúp đỡ của những người xung quanh. Cho nên khi ta biết cho đi tình yêu thì mới mong nhận được lại sự chia sẻ yêu thương từ người khác. Những kẻ ích kỉ vụ lợi chỉ biết sống vì mình thì mãi mãi sẽ sống cô độc và không bao giờ có được sự đồng cảm giúp đỡ khi gặp khó khăn trở ngại. Cuộc sống quanh ta còn biết bao mảnh đời bất hạnh đang cần những cánh tay yêu thương che chở từ đồng loại vì thế mỗi chúng ta luôn cần mang trong mình tấm lòng vị tha cao cả.. Giúp người cũng chính là cách để giúp mình được sống trọn vẹn và ý nghĩa hơn với cuộc đời bởi mỗi khi làm được việc tốt chắc chắn tâm hồn của mình sẽ thanh thản và hạnh phúc hơn.

Tình yêu thương con người, tấm lòng tương thân tương ái được thể hiện ở nhiều khía cạnh cụ thể, sinh động. Trong chiến tranh, tinh thần đồng chí đồng đội gắn bó đầy yêu thương của những người bộ đội cụ Hồ chia nhau củ sắn, bát cơm, thậm chí có thể vì nhau mà sống chết là những câu chuyện cảm động cho con cháu thế hệ ngày nay. Những phong trào nhường cơm sẻ áo, hũ gạo cứu đói ở hậu phương cũng là biểu hiện sâu sắc tinh thần tương thân tương ái của dân tộc. Đến thời đại ngày nay, truyền thống “thương người như thể thương thân” của dân tộc vẫn được duy trì và phát huy. Gần gũi nhất là trong gia đình con cái biết yêu thương, tôn trọng, phụng dưỡng cha mẹ, anh em đoàn kết, biết đùm bọc thương yêu lẫn nhau, vợ chồng cùng nhau chia sẻ những tâm sự những niềm vui nỗi buồn của cuộc sống, san sẻ gánh nặng công việc cho nhau. Tình yêu thương đôi khi xuất phát từ những điều gần gũi giản đơn mà ấm áp sâu sắc vô cùng. Hằng năm, những cuộc vận động ủng hộ vì người nghèo, ủng hộ đồng bào miền Trung bị lũ lụt liên tục được phát động, những ngôi nhà tình thương làng trẻ mồ côi được quan tâm xây dựng cũng đều xuất phát từ tấm lòng nhân ái “thương người như thể thương thân” của người Việt Nam. Đặc biệt tấm lòng tương thân tương ái được giáo dục sâu rộng trong nhà trường với những bài học đạo đức về lẽ sống yêu thương dành cho thế hệ mầm non tương lai của đất nước. Cùng với đó, mỗi chúng ta cũng cần phải biết lên tiếng phê phán trừng phạt đối với những kẻ vô lương tâm thờ ơ, lạnh lùng trước sự thống khổ, bất hạnh của người khác.

Tình yêu thương, sự quan tâm chia sẻ giúp đỡ người khác phải xuất phát từ tấm lòng chân thành, vô tư, tự nguyện. Sự cho đi không phải là sự bố thí hàm ơn và đòi hỏi được nhận lại. Của cho không bằng cách cho, hãy “thương người” theo đúng cách và đúng ý nghĩa của nó. Những hành động mang danh giúp đỡ người khác nhưng xuất phát từ lợi ích cá nhân, có sự toan tính vụ lợi thật đáng bị lên án. Ngoài ra, tấm lòng nhân ái, yêu thương giúp đỡ người khác dựa trên khả năng của bản thân, không vì người khác mà ảnh hưởng đến quyền lợi đáng có của mình.

câu tục ngữ “thương người như thể thương thân” là lời nhắc nhở chân thành mà sâu sắc cho mỗi người về đạo lí tương thân tương ái yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau của dân tộc Việt Nam. Truyền thống tốt đẹp này sẽ mãi được lưu truyền cho hôm nay và cả mai sau.

Từ xưa đến nay ông cha ta luôn nhắc nhở, khuyên nhủ con cháu cần biết yêu thương lẫn nhau. Điều ấy được tổ tiên chúng ta gửi gắm qua lời ca, tiếng hát, các câu tục ngữ, ca dao, một trong những câu đó là: “Thương người như thể thương thân”.

Thật vậy, tình yêu thương giữa con người với con người luôn là tình cảm cao đẹp nhất, cốt lõi nhất mà mỗi người cần có. Câu tục ngữ trên là bài học vô cùng quý giá về điều đó. Trước hết cần hiểu: “Thương người như thể thương thân” là gì? Nhìn vào hình thức chúng ta thấy câu tục ngữ được tách thành hai vế: Một vế là “người” tức tất cả mọi người dù là họ hàng thân thích hay không có quan hệ máu mủ, “người” ở đây có thể hiểu là nhân loại; vế còn lại là “thân” tức bản thân mỗi người. Cả câu tục ngữ muốn nói nếu chúng ta thương bản thân ta như thế nào thì cũng cần thương người xung quanh ta như thế ấy. Không những thế, câu tục ngữ còn muốn đề cao lối sống tình cảm, bác ái của nhân loại. Mỗi người cần mở rộng tấm lòng yêu thương của mình để tạo ra nhiều giá trị tốt đẹp cho bản thân và xã hội.

Vậy tại sao chúng ta lại cần sống một cuộc sống coi trọng tình yêu thương giữa con người với con người? Vâng, chắc hẳn trong chúng ta mỗi người đều hiểu không ai có thể sống đơn độc, cô đơn suốt cuộc đời. Trong từng mối quan hệ gia đình, nhà trường, các cơ quan đoàn thể hay xã hội,... luôn luôn cần hỗ trợ từ người khác. Nếu không yêu thương nhau, đoàn kết giúp đỡ nhau trong công việc và cuộc sống con người sẽ không thể phát triển toàn diện được.

Biểu hiện của tinh thần: “Thương người như thể thương thân” rất phong phú, đa dạng. Trong gia đình, chúng ta sống trong sự yêu thương của mẹ cha, anh chị em...những người có quan hệ máu mủ. Cho nên không khó để hiểu: “Máu chảy ruột mềm” hay “Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”. Bên cạnh nhà ta là bà con hàng xóm, chúng ta chẳng phải luôn sống trong “tình làng nghĩa xóm” hay sao? Những lúc bất trắc, những khi không có người thân ở gần ông cha ta chẳng phải cũng luôn dạy: “Bán anh em xa, mua láng giềng gần”. Những con người không chung huyết thống ấy luôn sẵn sàng chia sẻ khó khăn lúc ta làm nhà, dựng cửa, lúc ta ốm đau bệnh tật. Ngay ở môi trường lớp học, trường học, có rất nhiều tấm gương tốt sống theo lối sống tình thương. Có bạn học sinh không ngại vất vả cõng bạn đi học nhiều năm trời. Có những bạn bị ốm chúng ta sẵn sàng chép bài hộ bạn, hay như việc quyên góp ủng hộ sách vở, quần áo cho các bạn khó khăn hơn... Mỗi hành động nhỏ nhoi ấy đều chứng tỏ tình thương yêu dù nhỏ nhất cũng đủ sức làm cảm động lòng người. Hay như rộng hơn nữa là cộng đồng người ở Việt ở khắp mọi nơi trên thế giới: người miền ngược gặp khó khăn người miền xuôi cùng ủng hộ tiền bạc, thức ăn, áo quần gửi lên. Vùng nào của nước ta bị thiên tai, lũ lụt người dân cũng sẵn sàng “nhường cơm sẻ áo” mong cho họ nhanh chóng ổn định lại. Ngay cả khi đất nước khác trên thế giới gặp động đất, sóng thần... chịu nhiều thiệt hại, Nhà nước và nhân dân ta cũng ra tay ủng hộ, quyên góp giúp nước bạn vượt qua giai đoạn khó khăn... Và còn rất nhiều biểu hiện cao đẹp khác về tình yêu thương mà chúng ta không thể kể hết.

Để thực hiện lối sống tình thương tưởng như khó nhưng lại không hề khó. Trong mỗi con người chúng ta luôn thấm nhuần tư tưởng, lối sống tình thương ấy, chỉ có điều chưa có dịp phát huy. Nếu chúng ta thương thân ta như thế nào thì phải thương người xung quanh ta như thế ấy. Cũng giống như thân thể của ta thì ta quý trọng, chỉ một vết đau nhẹ cũng khiến cho ta phải quan tâm lo sợ. Nếu như người xung quanh ta không may gặp khó khăn, hoạn nạn thì ta nên giúp đỡ, quan tâm, chăm sóc họ như yêu thương chăm sóc chính bản thân mình. Cha ông ta cũng đúc kết lẽ sống tình thương ở nhiều câu ca khác như:

Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn

Hay:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng

Nói tóm lại, câu tục ngữ trên tuy ngắn gọn nhưng hàm chứa bài học vô cùng ý nghĩa, quý giá về tình yêu thương giữa con người với con người. Trong xã hội hiện đại ngày nay chúng ta lại càng cần phát huy lối sống tốt đẹp đó bởi nó là cơ sở để xã hội ngày càng phát triển văn minh hơn, tiến bộ hơn.

Tham Khảo:

Từ xưa, dân tộc ta đã luôn giữ gìn truyền thống tương thân tương ái. Ai cũng được học vỡ lòng về bài học yêu thương con người. Bài học ấy được thế hệ cha ông ta gửi gắm qua câu ca dao “Thương người như thể thương thân”.

Hai hình ảnh tương đồng được đặt lên bàn cân ở đây chính là “thương người” và “thương thân”. Hành động chính ở đây là sự yêu thương, quan tâm, đối xử với nhau. Và đối tượng là bản thân chính chúng ta và những người xung quanh. Từ đó, tác giả dân gian khẳng định rằng, hãy đối xử với người khác bằng sự yêu thương, chân thành như đối xử với chính bản thân mình.

Đây là cách mà biết bao thế hệ dân tộc ta được dạy, được nhắn nhủ để đối xử với người xung quanh ta. Hiểu một cách trực tiếp, thì câu tục ngữ muốn khuyên chúng ta nên biết yêu thương, quan tâm, giúp đỡ, thân thiện với những người xung quanh. Hay mở rộng hơn, chính là muốn nhắn nhủ chúng ta không nên làm gì gây hại hay khiến người khác phải khó chịu, buồn phiền. Điều gì chúng ta không muốn phải gặp hay nhận lấy, thì đừng làm với người khác.

Từ đó, sẽ giúp cho mỗi người trong cộng đồng đều được đối xử tốt, được sống trong sự thân thương, chan hòa của mọi người. Nó còn giúp cho bản thân chúng ta nhận được sự yêu thương, trân trọng, quý mến của những người xung quanh. Đồng thời, giúp gắn kết mọi người lại với nhau hơn, tạo nên những khối đoàn kết bền vững.

Tuy nhiên, không phải ai trong chúng ta cũng thấm nhuần bài học này. Bởi vẫn tồn tại những người sẵn sàng làm tổn thương người khác để thỏa mãn cảm xúc hay lợi ích của bản thân. Họ thậm chí còn làm tổn thương cả những người thân yêu nhất của mình. Dù tình huống ấy có là vô tình hay cố ý thì vết thương mà nó gây ra trong lòng người khác cũng sẽ còn đó và khiến họ đau buồn.

Chính vì vậy, chúng ta phải học được cách kiểm soát lời nói, hoạt động, cảm xúc của bản thân. Phải suy nghĩ, cân nhắc thật kĩ trước khi nói hoặc làm bất cứ điều gì với những người xung quah. Và phải biết đặt mình vào vị trí của người khác để hành động. Có như vậy, ta mới có thể lam tỏa được tình yêu thương của mình đến với mọi người.

Qua đó, chúng ta hiểu được giá trị và ý nghĩa to lớn mà cha ông ta gửi gắm qua câu tục ngữ Thương người như thể thương thân.

Tham Khảo

Trong kho tàng văn học Việt Nam tồn tại từ xưa đến nay, mỗi câu chuyện, mỗi câu ca dao, tục ngữ, mỗi bài thơ luôn đề cập đến một truyền thống quý báu của dân tộc. Đó là truyền thống “Thương người như thể thương thân”, ca ngợi lòng thương người và phê phán những kẻ thờ ơ với người khác.

Là một câu tục ngữ đầy ý nghĩa, “thương người như thể thương thân” đề cao việc yêu thương mọi người xung quanh như chính bản thân mình. Ta quí trọng, yêu thương bản thân bao nhiêu thì càng phải quí trọng, yêu thương những đồng bào quanh ta bấy nhiêu. Truyền thống “thương người như thể thương thân” của dân tộc ta đã được truyền lại qua nhiều thế hệ bằng các câu ca dao tục ngữ hay qua các câu chuyện, bài thơ. Đây là một nghĩa cử dẹp, thể hiện nhân cách của con người. Các câu ca dao như:

"Bầu ơi thương lấy bí cùng

Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn "

đã thể hiện rất rõ tình thương yêu đối với các đồng bào, dân tộc anh em cùng chung sống trên lãnh thổ Việt Nam. Hay như câu “Chị ngã em nâng”,

                                  "Anh em như thể tay chân

                              Rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần ”

Cũng thể hiện tình yêu thương gắn bó của các anh chị em trong cùng một gia đình. Truyền thuyết “Con rồng cháu tiên” là một bằng chứng cho thấy các dân tộc.. mọi người trong cùng một nước đều là anh em. Vì vậy, chúng ta cần thương yêu đùm bọc nhau như câu:

                            "Nhiễu điểu phủ lấy giá gương

                Người trong một nước phải thương nhau cùng

 Thế nhưng vẫn có những kẻ thờ ơ, dửng dưng trước khó khăn, hoạn nạn của người khác. Đoạn trích “Trong lòng mẹ”, trích “Những ngày thơ ấu” của nhà văn Nguyên Hồng đã bộc lộ rõ sự độc ác, cay nghiệt của bà cô đối với chú bé Hồng đó là cháu của bà. Bài văn phê phán nghiêm khắc việc bà cô gieo rắc những hoài  nghi về mẹ cùa Hồng làm chú bé rất mực đau khổ. Ngoài xã hội cùng còn rất những kẻ như vậy:

                                       "Con cò chết rũ trên cây

                               Cò con mở lịch định ngày làm ma

                                     Cà cuống uống rượu la đà

                                Chim ri riu rít bò ru lấy phần ”

Bài ca dao trên đã mượn hình ảnh các con vật để phê phán những kẻ thờ ơ dửng dưng trước sự mất mát của người khác, lợi dụng để uống rượu ăn chơi. Những câu ca dao tục ngữ, những câu chuyện cổ được người xưa viết ra để giáo dục thế hệ trẻ phải biết yêu thương lẫn nhau, ca ngợi những người biết “thương người như thể thương thân” vì những người đó sẽ được xã hội kính nể, quí trọng.  Ngược lại, đối với những kẻ chỉ biết lợi dụng, thờ ơ, dửng dưng khi người khác gặp nạn sẽ bị phê phán nghiêm khắc, sau này khi những kẻ đó gặp nạn sẽ không được ai giúp đỡ.

Văn học Việt Nam rất sâu sắc, nhất là đối với truyền thống “thương người như thể thương thân”, khuyên mọi người phải giữ gìn thật kĩ truyền thống này. về phần mình, em sẽ luôn yêu thương mọi người xung quanh, giúp đỡ mọi người để góp phần xây dựng đất nước, giữ gìn và phát triển kho tàng văn học Việt Nam.

Em có thể tham khảo dàn ý nhé:

- Xác định vấn đề nghị luận: Lối sống uống nước nhớ nguồn

- Dẫn dắt vấn đề: Lối sống uống nước nhớ nguồn cần phải được phát huy, làm nên nhân cách con người.

Luận điểm 1. Giải thích về lối sống uống nước nhớ nguồn

- "Uống nước nhớ nguồn": câu tục ngữ nói về lòng biết ơn của thế hệ sau đối với những hi sinh của thế hệ cha ông đời trước. Được hưởng dòng nước mát lành, ngọt ngào phải nhớ đến cội nguồn của nó.

- Ân nghĩa, thủy chung: phẩm chất đáng quý, là cách sống mọi người cần học tập và noi theo.

- Câu tục ngữ “Uống nước nhớ nguồn” là bài học về cách sống ân nghĩa, thủy chung của con người Việt Nam. Lối sống này cần được phát huy, làm nên nhân cách con người.

Luận điểm 2: Ý nghĩa, vai trò của lối sống uống nước nhớ nguồn

- Cuộc sống là một chuỗi tuần hoàn, nối tiếp, những gì ta có hôm nay không tự nhiên mà có, đó là thành quả sau bao nỗ lực, cố gắng của các thế hệ trước. Vì vậy, khi được hưởng thụ những thành quả ấy, cần phải ghi nhớ công lao của những người đã hi sinh trước đó.

- Lòng biết ơn là một lối sống, một phẩm chất đẹp của con người có nhân cách.

- Ân nghĩa, thủy chung sẽ giúp ta tạo được sợi dây gắn kết với quá khứ, cha anh, giúp ta giữ gìn và phát huy những giá trị từ truyền thống để những vẻ đẹp ấy càng phát triển hơn.

- Tác dụng của đạo lí sống Uống nước nhớ nguồn

+ Xây dựng nhân cách cao đẹp.

+ Xã hội phát triển tốt đẹp, văn minh.

+ Con người biết bảo toàn và phát huy những giá trị tốt đẹp của truyền thống dân tộc.

Luận điểm 3: Biểu hiện của lối sống uống nước nhớ nguồn

- Nhớ ơn, tri ân những anh hùng đã ngã xuống, hi sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân.

- Ghi nhớ công ơn những người giúp đỡ mình khi gặp khó khăn, hoạn nạn.

- Biết ơn không chỉ thể hiện trong hành động mà còn trong suy nghĩ, không cần thể hiện bằng những việc làm lớn lao mà chỉ cần những điều bé nhỏ nhưng ý nghĩa.

- Có thái độ trân trọng, ngợi ca những người biết sống ân nghĩa, thủy chung, có nghĩa, có tình.

- Phê phán, lên án những kẻ vong ân, phụ nghĩa, những người sống không có trước có sau.c.

Luận điểm 4: Lối sống uống nước nhớ nguồn trong thực tế hiện nay

- Ngày 27/7 (ngày thương binh liệt sĩ) hàng năm, toàn dân lại dành những giây phút thiêng liêng tưởng nhớ những vị anh hùng dân tộc, những con người đã xả thân vì độc lập tự do của tổ quốc.

- Hàng năm chúng ta có những dịp lễ tết truyền thống, giỗ chạp để tưởng nhớ về cội nguồn cha ông mình.

...

- Bên cạnh những hành động thể hiện truyền thống vô cùng quý báu đó cũng có không ít những cá nhân những con người đang ngày một đi ngược lại với tư tưởng đạo lí.

- Có những con người sống ích kỉ, chỉ biết nhận lấy mà không biết ơn, tự tách mình ra khỏi các quy luật của đời sống, tách biệt với cộng đồng, chà đạp lên các thành quả lao động do người khác để lại.

Luận điểm 5: Bài học nhận thức và hành động

- Chúng ta cần tự hào với lịch sử anh hùng và truyền thống văn hóa vẻ vang của dân tộc

- Cần cố gắng học tập, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức thật tốt để góp phần đẩy mạnh đất nước, đưa đất nước ngày càng vững mạnh

- Có ý thức gìn giữ bản sắc, tinh hoa của dân tộc Việt Nam mình và đồng thời tiếp thu một cách có chọn lọc tinh hoa văn hóa nước ngoài.

- Có ý thức tiết kiệm, chống lãng phí khi sử dụng thành quả lao động của mọi người

- Khẳng định lại tính đúng đắn và giá trị của lối sống uống nước nhớ nguồn

- Nêu bài học đối với bản thân và con người ngày nay.

Đây. 

Nhiễu điều phủ lấy giá gương - Người trong một nước phải thương nhau cùng. Từ xưa đến nay ông cha ta đã luôn dùng câu ca dao này để dạy bảo con cháu sống phải có lòng nhân ái, biết yêu thương, đùm bọc giúp đỡ lẫn nhau. Dù đã trải qua nhiều thế hệ nhưng đây vẫn là chân lí, là phương châm sống cho mỗi người chúng ta.

Bằng những kinh nghiệm trong vốn sống của mình, người xưa đã nhắn nhủ với con cháu rất nhiều điều thông qua những câu ca dao. Cho đến nay, những câu ca dao ấy vẫn tiếp tục được lưu truyền từ đời này qua đời khác. Trong số những câu ca dao ấy, có một câu ca dao mà hẳn nhiều người đã thuộc nằm lòng rằng: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng”.

Đọc câu ca dao lên, chúng ta bắt gặp ngay một hình ảnh đẹp đó là “nhiễu điều phủ lấy giá gương”. Trong xã hội xưa kia, nhiễu điều là một loại vải có màu đỏ và có nhiều giá trị. Ai có tấm vải này thì thường là những người phú quý và sang trọng. Lấy tấm vải quý ấy phủ lên bài vị của tổ tiên là để chỉ sự bao bọc cho “giá gương” trước những bụi bặm của trần gian. Hình ảnh này khiến người đọc liên tưởng đến sự đùm bọc giữa con người với con người, là sự yêu thương lẫn nhau mà đời đời, kiếp kiếp con người cần phải lưu giữ.

Trở lại thời khởi thuỷ của chúng ta, hẳn mọi người còn nhớ đến truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ với cái bọc trăm trứng. Vốn dĩ người Việt Nam đều là con rồng, cháu tiên. Chính vì vậy mà sau này người ở rừng, người ở biển thì cũng vẫn là anh em một nhà, cần phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. Nhiều người cho rằng đó chỉ là truyền thuyết và không có thật. Nhưng thông qua truyền thuyết ấy, chúng ta thấy được rằng người xưa đã gửi gắm mong ước về một sợi dây vô hình gắn kết giữa con người với con người. Người xưa đã mong ước như vậy và chúng ta, thế hệ con cháu sau này đã và đang thực hiện lời nhắn nhủ ấy.

Không biết ở nơi bạn sống thế nào nhưng ở nơi tôi sinh ra và lớn lên, mọi người sống với nhau gần gũi như anh em một nhà. Khi nhà người này gặp chuyện khó khăn, người khác sẽ sẵn sàng giúp đỡ. Mới đây thôi, ông Tý ở gần nhà tôi mất đi người con trai. Vợ ông đã mất từ lâu do chết cháy, con gái ông thì bị tâm thần đang ở trong trại. Giờ đây ông chỉ còn có một mình. Tuổi đã cao, sức đã yếu, ông chẳng còn biết trông cậy vào ai ngoài những người hàng xóm của ông. Nhờ bà con hàng xóm xung quanh, rồi những người không thân thích nhưng hay tin ông gặp khó khăn đề sẵn lòng giúp sức. Chính mẹ tôi mỗi ngày đã nấu cơm và mang sang cho ông. Gia đình tôi tuy không có họ hàng với ông nhưng vì tấm lòng của mẹ tôi, ông đã gọi mẹ tôi là con và xưng bố.

Ở trường tôi mỗi năm đều có rất nhiều cuộc vận động ủng hộ người nghèo, ủng hộ đồng bào bão lũ. Qua ti vi, báo đài, tôi nhận thấy rằng trên đất nước ta còn nhiều mảnh đời bất hạnh quá. Tôi sinh ra trong một gia đình tương đối đủ đầy. Tôi được đến trường mỗi ngày, tôi có cơm ăn, có áo mặc. Nhưng nhiều bạn nhỏ cũng như tôi lại không được đến trường và dường như chẳng có bữa cơm nào được no bụng. Tôi và các bạn thường gom quần áo không mặc đến hay sách vở đã dùng xong để gửi cho các em nhỏ ở vùng núi cao, những hoàn cảnh còn thiếu thốn. Với chúng tôi đó chỉ là những món đồ nhỏ nhưng với những người cần, tôi tin rằng nó thật sự có giá trị.

Bản thân tôi cũng luôn nên cao tinh thần giúp đỡ người khác từ những việc nhỏ nhặt nhất. Chẳng hạn như khi gặp một cụ già đang muốn qua đường, tôi sẽ giúp cụ đi sang đường. Có lần gặp một em nhỏ đang đứng khóc vì lạc mẹ ở trong trung tâm thương mại, tôi đã dắt em đến gặp các chú bảo vệ và nhờ các chú loa báo giúp. Ngay sao đó, mẹ của em đã đến đón em. Cô cảm ơn tôi nhưng tôi thấy đó là việc làm mà bất cứ ai ở trong hoàn cảnh như tôi cũng sẽ làm.

Có thể nói, lời khuyên mà người xưa gửi gắm thông qua câu ca cao là hoàn toàn đúng đắn. Việc giúp đỡ người khác không chỉ có ý nghĩa với người được giúp đỡ mà bản thân người giúp đỡ cũng sẽ thấy vui và hạnh phúc ở trong lòng.

     Dân tôc Việt Nam vốn có truyền thống đạo lí vô cùng tốt đẹp, được xây dựng và phát triển trên nền tảng của tư tưởng nhân đạo. Một trong những tiêu chuẩn đánh giá phẩm chất đạo đức của con người chính là lòng nhân ái và lối sống vị tha. Từ xưa, ông cha ta đã quan tâm dạy dỗ con cháu những bài học đạo lí qua ca dao, tục ngữ mà câu: Thương người như thể thương thân là một ví dụ điển hình.

   Thế nào là thương thân? Thương thân là thương mình xót xa cám cảnh cho mình khi lâm vào cảnh đói không cơm, rét không áo, ốm không thuốc và lúc hoạn nạn không ai giúp đỡ.

   Thế nào là thương người? Người ở đây là mọi người sống quanh ta; là anh em, cha mẹ, xóm giềng cùng chung quê hương, đất nước. Thương người như thể thương thân có nghĩa là ta yêu quý bản thân ta thế nào thì hãy chia sẻ, cảm thông, thương yêu người khác như thế. Nếu ta từng trải qua đau đớn, bệnh hoạn, ngặt nghèo thí khi thấy người khác lâm vào cảnh ngộ tương tự, ta hãy thương xót, cảm thông, giúp đỡ, quan tâm đến họ như đối với chính ta vậy.

   Nhưng để có được một lối sống nhân ái cao cả quả không phải là một chuyện dễ dàng. Phải có một tấm lòng trong sáng, một trái tim nhân hậu và giàu đức hi sinh mà tất cả những điều ấy là kết quả của một quá trình tu tâm, dưỡng tính lâu dài.

   Vì sao câu tực ngữ lại khuyên ta phải giúp đỡ người khác? Thật đơn giản vì trong cuộc đời, không ai có thể sống lẻ loi, đơn độc. Gia đình có cha mẹ, vợ chồng, anh em... Đó là mối quan hệ máu thịt thiêng liêng sống chết có nhau. Nhận thức rõ điều ấy nên ông bà ta dạy dỗ con cháu từ thuở còn trứng nước bằng những lời du êm dịu bên nôi: Anh em như chân với tay, Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần. Chị ngã, em nâng. Tay đứt ruột xót...

  Con cái phải hiếu thảo với cha mẹ: Phụ tử tình thâm, Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra, Một lòng thờ mẹ kính cha, Cho tròn chữ hiếu muối là đạo con... Những điều nhân nghĩa ấy như dòng sũa ngọt ngào, dần dần thấm vào máu thịt, vun đắp, bồi dưỡng tâm hồn của mỗi chúng ta.

   Rộng hơn nữa là tình đồng hương, tình giai cấp, tình dân tộc. Người miền Bắc, người miền Trung, người miền Nam, người Kinh, người Thượng... đều là dân tộc Việt Nam bởi cùng chung một bọc do mẹ Âu Cơ sinh ra (đồng bào). Lịch sử hơn bốn ngàn năm dựng nước và giữ nước đã chứng minh truyền thống đoàn kết chung sức, chung lòng đánh giặc ngoại xâm và xây dựng đất nước của dân tộc Việt Nam là truyền thống vô cùng tốt đẹp.

   Để có thể sống một cuộc sống đầy đủ ý nghĩa, mỗi cá nhân phải hòa nhập cộng đồng, cùng chia sẻ vui buồn, sướng khổ với mọi người. Tục ngữ có câu: Không ai nắm tay suốt ngày tới tối; hay: Sông có khúc, người có lúc ý nói là trong cuộc đời, khó ai có thể thuận lợi, vuông tròn mọi lẽ. Cho nên trước hết mình phải sống tốt với mọi người thì mọi người mới đối xử tốt lại với mình.

   Thực tế cho thấy nhân dân ta đã sống theo quan điểm ấy tự lâu đời. Ở đâu có người gặp hoạn nạn, thiên tai là lập tức có hàng trăm triệu tấm lòng hướng về an ủi, động viên, giúp đỡ cả tinh thần và vật chất. Phong trào người người, nhà nhà làm việc thiện hiện nay đã lan rộng trên khắp đất nước. Từ những vị lãnh đạo, các nhà doanh nghiệp, đến bộ đội, cán bộ, công nhân, nông dân, học sinh, sinh viên,... đều sẵn sàng đóng góp để xây dựng những ngôi nhà tình nghĩa, nhà tình thương, những mái ấm cho trẻ mồ côi bất hạnh, những trại dưỡng lão cho người già cô đơn...

   Trong những năm gần đây, chiến dịch mùa hè xanh của sinh viên các trường đại học mang kiến thức và khoa học kĩ thuật đến cho đồng bào miền núi, vùng sâu vùng xa đã có những kết quả tốt. Chiến dịch xóa cầu khỉ ở đồng bằng Nam Bộ tạo đà phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo cho người nông dân. Chiến dịch đem lại ánh sáng cho người mù nghèo, đem lại niềm vui cho những trẻ em tật nguyền , bất hạnh,... Tất cả các dẫn chứng sinh động trên đã chứng minh cho sức mạnh của tình yêu thương con người.

   Câu tục ngữ Thương người như thể thương thân đã đúc kết lại một trong những phẩm chất đáng quý của dân tộc Việt Nam; đồng thời là lời khuyên chân tình đối với mọi người, nhất là lứa tuổi thanh thiếu niên học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường.

* Dàn ý tham khảo:

I> MỞ BÀI:

- Dẫn dắt đến câu tục ngữ '' Thương người như thể thương thân ''

- Ý nghĩa cơ bản mà câu tục ngữ mang lại

II> THÂN BÀI:

1. Giải thích câu tục ngữ '' Thương người như thể thương thân '':

- Nghĩa đen: Thương người là gì ? Tại sao phải thương người ? Thương thân là gì ? Vì sao thương người giống thương thân ?

- Nghĩa bóng: Câu tục ngữ đúc kết kinh nghiệm gì ? Lời khuyên đó có ý nghĩa như thế nào ?

2. Chứng minh nhân dân ta luôn sống theo đạo lí '' Thương người như thể thương thân ''

- Nhân dân ta từ xưa đến nay luôn sống theo đạo lí '' Thương người như thể thương thân ''

→ Giúp đỡ khi thấy người khác gặp khó khăn

→ Các hành động như là: dẫn bà cụ qua đường, những tình thương mà các thành viên trong gia đình dành cho chúng ta, ...

→ Hiện nay, dịch COVID-19 nhân dân ta cũng biết chia sẻ như quyên góp gạo cho cây gạo ATM, thực hiện theo phương châm '' Người có giúp người khó '', ...

3. Liên hệ bản thân:

- Bạn đã có việc làm thể hiện '' Thương người như thể thương thân '' ntn ?

- Những hành động đó đã tạo ra lợi ích gì ?

III> KẾT BÀI:

- Nêu nhận xét của em về câu tục ngữ

- Cảm nhận về cách sống của dân tộc ta.

THAM KHẢO

Đất nước Việt Nam nhỏ bé nhưng từ lâu đã đọng lại trong lòng bạn bè bốn phương với truyền thống giàu tình người. Tình nghĩa nồng thắm ấy đã in sâu vào trái tim khối óc người Việt Nam, tạo nên bản sắc dân tộc. Trên chặng đường mấy nghìn năm xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thân yêu, nhân dân ta đã phát huy cao độ lòng yêu nước thương nòi thành truyền thống quý báu. Truyền thống ấy đã trở thành tiếng hát, lời ca mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc được đúc kết ngắn gọn qua câu tục ngữ: "Thương người như thể thương thân."

       Thương thân là thương chính bản thân mình. Khi đói không cơm ăn, khi lạnh không có áo mặc, khi ốm đau không có thuốc uống và không ai chăm sóc… lúc đó bạn mới cảm nhận được mình rất thương bản thân của mình. Thương người là thương xót mọi người xung quanh, quan tâm, chia sẻ và sẵn sàng giúp đỡ khi mọi người gặp khó khăn.

       Thương người như thể thương thân là ta yêu quý bản thân như thế nào thì ta cũng đối xử với mọi người như thế. Nếu bản thân đã từng trải qua đau khổ, bệnh tật, túng thiếu… thì khi gặp những người cùng cảnh ngộ ấy, ta hãy cảm thông, chia sẻ, giúp đỡ, quan tâm tới họ như chính vơi bản thân mình.

       Câu tục ngữ nhắc nhở chúng ta phải biết thương yêu, trân trọng mọi người như chính bản thân mình. Trong cuộc sống phải biết đoán kết giúp đỡ nhau, thể hiện được tình tương thân tương ái trong xã hội VN. Một cá nhân không thể sống thiếu gia đình, một gia đình không thể tách riêng khỏi XH, nhất là những lúc cơ nhỡ, khó khăn. Theo thống kê hiện nay, trên thế giới có tới 70% trẻ em trở nên hư hỏng, đầu trộm đuôi cướp là do thiếu sự quan tâm của gia đình và xã hội. Mối quan hệ giữa người với người rất khăng khít; mình có thông cảm, yêu thương, giúp đỡ người khác thì mới nhận được cách đối xử như vậy. Nếu hôm nay bạn giúp đỡ cho nhiều người nghèo có cơm ăn, áo mặc, có việc làm ổn định thì chắc chắn họ sẽ biết ơn và ít nhất bạn cũng được họ kính trọng vì là ân nhân của họ. Hiện nay, trên khắp cả nước có rất nhiều phong trào từ thiện, nhiều quỹ từ thiện được lập lên như: quỹ vì người nghèo, quỹ khuyến học, quỹ dành cho người khuyết tật…

        Dù sống ờ miền Nam hay miền Bắc, miền xuôi hay miền ngược hoặc là Việt kiều tha hương,... tất cả đều là con em đại gia đình Việt Nam. Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đã từng "hạt muối cắn đôi" với anh bộ độ Cụ Hồ trong thời chống Mĩ. Tình yêu thương đoàn kết dân tộc là cơ sở của tình yêu nước. Qua đó, ta càng thấy trách nhiệm của mỗi người phải góp phần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.

        Dù là quá khứ hay hiện tại, trong chiến tranh hay khi đã hòa bình, dân tộc ta đều giữ lấy tấm lòng vàng bao bọc, cưu mang đồng bào. Năm 2020, khi cơn đại dịch Virus Corona hoành hành, cả dân tộc Việt Nam đã cùng nhau chung tay đóng góp công sức, của cải để chung tay chống giặc virus và giành lại chiến thắng oanh liệt. Cuộc chiến chống giặc giữa thời bình đã một lần nữa làm chấn động năm châu, đưa Việt Nam sáng chói lên những tờ báo nước ngoài về một đất nước nhỏ bé mà giàu tình người.