1/ Thế nào là nguồn sáng? Thế nào là vật sáng? Nêu 2 ví dụ về nguồn sáng, vật sáng. 2/ Phát biểu định luật về truyền thẳng của ánh sáng? Người ta biểu diễn tia sáng như thế nào? Có mấy loại chùm sáng? Nêu đặc điểm của mỗi loại chùm sáng? Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để giải thích bóng tối, bóng nửa tối, hiện tượng nhật thực, nguyệt thực? 3/ So sánh vùng nhìn thấy ảnh của một vật qua gương cầu lồi và gương phẳng có cùng kích thước? Nêu ứng dụng chính của gương cầu lồi, gương cầu lõm và giải thích. 4/ Phát biểu Định luật phản xạ ánh sáng. 5/ Nêu đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, gương cầu lồi, gương cầu lõm. So sánh điểm giống và khác nhau giữa ảnh của ảnh một vật tạo bởi gương phẳng, gương cầu lồi, gương cầu lõm có cùng kích thước.

I. Lí thuyết

1. Ta nhận biết được ánh sáng khi nào? Ta nhìn thấy được một vật khi nào?

2. Nguồn sáng là gì? Vật sáng là gì?

3. Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng? Vận dụng vẽ tia phản xạ.

4. Có mấy loại chùm sáng? Kể tên và nêu đặc điểm cả mỗi loại chùm sáng?

5. Vận dụng kiến thức giải thích một số hiện tượng: Bóng tối, bóng nữa tối, nhật thực, nguyệt thực, ngắm thẳng hàng...?

6. Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng?

7. Nêu tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng? Vận dụng vẽ ảnh của vật tạo bởi GP.

8. Giải thích được sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng?

9. Nêu tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi? So sánh vùng nhìn thấy của gương cầu lồi và gương phẳng? Vận dụng giải thích một số ứng dụng liên quan đến gương cầu lồi.

10. Nêu tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm? Sự phản xạ trên gương cầu lõm?

Hãy quan sát và nêu đặc điểm của mỗi loại chùm sáng.

a) Chùm sáng song song (hình 2.5a) gồm các tia sáng .......trên đường truyền của chúng.

b) Chùm sáng hội tụ (hình 2.5b) gồm các tia sáng .......trên đường truyền của chúng.

c) Chùm sáng phân kì (hình 2.5b) gồm các tia sáng .......trên đường truyền của chúng.

I. Lí thuyết:

Câu 1: Khi nào ta nhận biết được ánh sáng ? Khi nào ta nhìn thấy một vật?

Câu 2: Nguồn sáng là gì? Vật sáng là gì ? Có những loại chùm sáng nào? Nêu đặc điểm từng loại?

Câu 3: Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng? Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng?

Câu 4: Tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, gương cầu lồi? So sánh vùng nhìn thấy của gương phẳng và gương cầu lồi?

B. BÀI TẬP

I. Trắc nghiệm

Câu 1. Khi nào mắt ta nhìn thấy một vật?

A. Khi mắt ta hướng vào vật.                           B. Khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta.

C. Khi vật ở trước mắt ta.                     D. Khi giữa vật và mắt ta không có khoảng trống.

Câu 2. Nguồn sáng có đặc điểm gì?

A. Truyền ánh sáng đến mắt ta.                                B. Phản chiếu ánh sáng.

C. Chiếu sáng các vật xung quanh.                           D. Tự nó phát ra ánh sáng.

Câu 3. Vật nào sau đây không phải là nguồn sáng.

A. Mặt trời.                                                                B. Ngọn nến đang sáng.                  

C. Con đom đóm lập loè .                                        D. Mảnh chai chói sáng dưới trời nắng

Câu 4. Chùm sáng song song là chùm sáng gồm các tia sáng

A. cắt nhau tại một điểm.                                           B. không giao nhau.           

C. loe rộng ra .                                                                         D. đáp án khác.      

Câu 5. Khi có hiện tượng nhật thực, vị trí tương đối của Trái Đất, Mặt Trời và Mặt Trăng là:

A. Trái Đất - Mặt Trời - Mặt Trăng.                         B. Mặt Trời - Trái Đất - Mặt Trăng.

C. Mặt Trời - Mặt Trăng -Trái Đất.               D. Mặt Trăng - Trái Đất - Mặt Trời.

Câu  6. Ánh sáng trong không khí ở điều kiện bình thường

A. luôn truyền theo đường cong.                            

B. luôn truyền theo đường thẳng.                           

C. luôn truyền theo đường gấp khúc.         

D. có thể  truyền theo đường cong, cũng có thể truyền theo đường gấp khúc.

Câu 7. Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng có tính chất nào sau đây:

A. Bằng vật.   B. Nhỏ hơn vật.        C. Lớn hơn vật.         D. Hứng được trên màn.

Câu 8. Một điểm sáng S đặt trước  một gương phẳng và cách gương một khoảng 5 cm cho ảnh S’.  Khi đó khoảng cách SS’ là:

A. 2,5 cm.                  B.5 cm.                       C. 10 cm.                   D. Đáp số khác.

Câu 9. Chiếu một tia sáng lên một gương phẳng. Biết góc tới bằng 15⁰. Hỏi góc phản xạ bằng bao nhiêu?

     A.30⁰.                               B.15⁰.                                       C.75⁰.                                            D.45⁰.

Câu10. Ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi có tính chất:

     A. Ảnh ảo, nhỏ hơn vật.                                     B. Ảnh ảo, lớn hơn vật.

    C. Ảnh thật, nhỏ hơn vật.                                    D. Ảnh thật, lớn hơn vật.

Bài tập tự luận

Câu 1

a)      Ở những chỗ đường gấp khúc có vật cản che khuất, người ta thường đặt loại gương nào? b) Gương đó có tác dụng gì?

Câu 2. Cho hình vẽ dưới đây:

a) Vẽ tia tới .

b) Xác định số đo của góc tới ?

Câu 3. Vẽ và nêu cách vẽ ảnh của của vật AB

tạo bởi gương phẳng trong hình vẽ sau.

Câu 4. Một cây mọc thẳng đứng ở bờ ao. Cây cao 1,2m, gốc cây cách mặt nước 50cm. Một người quan sát ảnh của cây thì ngọn cây cách ảnh của nó là bao nhiêu mét?

Câu 6: Chiếu một tia sáng SI lên gương phẳng như hình vẽ

a)     Vẽ tia phản xạ IR

b)    Giả sử tia phản xạ hợp với tia tới 1 góc 60⁰ . Tìm góc phản xạ.

c1 : ta nhận biết ánh sáng khi nào ? khi nào ta nhìn thấy 1 vật

c2 : thế nào là nguồn sáng , vật sáng ? mỗi loại có 3 vd

c3 : nêu quy ước biểu diễn đường truyền của ánh sáng ? có mấy loại chùm sáng , nếu đặc điểm mỗi loại .

c4 : khi nào sảy ra hiện tượng nhật thực , nguyệt thực .

c5 : nêu các tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng ,so sánh gương cầu lồi , gương phẳng có cùng kích thước .

c6 : phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng và định luật phản xạ ánh sáng