- Những con vượn bạc má ôm con gọn ghẽ chuyền nhanh như tia chớp. Những con chồn sóc với chùm lông đuôi to đẹp vút qua không kịp đưa mắt nhìn theo. Mấy con mang vàng hệt như mùa lá khộp đang ăn cỏ non. Những chiếc chân vàng giẫm trên thảm lá vàng và sắc nắng cũng rực vàng trên lưng nó.

- Sự xuất hiện của chúng thoắt ẩn, thoắt hiện làm cho cảnh rừng trở nên sinh động, làm cho rừng đầy những bất ngờ và thú vị.

Một ngày mới lại bắt đầu. Mặt trời dẩn dần hiện lên sau mấy dãy nhà cao tầng và bắt đầu chiếu ánh nắng dịu nhẹ của buổi sớm mai. Cả một khoảng không rộng lớn đang từ từ chuyển sắc. Thay thế cho màn đêm mờ ảo là ánh sáng hồng tươi đang lan tràn khắp không gian, cùng với ánh sáng, không khí cũng đang vận động. Nó trở nên nhẹ và trong, mát rượi, kích thích vào từng thớ thịt, khiến con người ta cảm thấy khoan khọái lạ thường. Bên dưới kia, hàng cây xanh cũng vừa tỉnh giấc, đang khẽ rùng mình. Trên những chiếc lá ướt đẫm hơi sương là những chú sâu còn ngái ngủ, khẽ cuộn tròn người trong lá chưa chịu chào đón bình minh. Những chú chim chăm chỉ hơn đã dậy từ rất lâu và đang cất lên những khúc ca chào đón ngày mới. Theo tiếng chim ca, những tia nắng vàng tươi cũng bắt đầu nhảy múa hát ca trên nhũng con đường. Không gian không còn yên tĩnh mà chuyển dần sang huyên náo rộn ràng. Đó là tiếng nói cười rộn rã của những cô cậu học trò đang rảo bước tới trường, là tiếng động cơ xe máy và tiếng còi tàu buổi sớm. Tất cả dường như đã bừng tỉnh để bắt đầu một ngày lao động mới...

Sáng sớm tinh mơ,em cùng với bố đi tập thể dục trên con đường làng chưa có một dấu chân qua.Cánh đồng lúa chín như một tấm thảm khổng lồ màu vàng óng.Chúng như muốn níu chân em lại để thưởng thức hương thơm đồng quê và vẻ đẹp của cánh đồng lúa vàng tươi còn lấp lánh sương đêm

Bao trùm lên cánh đồng là một màu vàng óng ả. Nhìn xa trông chiếc áo nhung vàng ấy còn được đính trên mình những viên kim cương lấp lánh. Mỗi khi có làn gió nhè nhẹ thổi qua làm những bông lúa cong cong hình đuôi gà oằn vì trĩu hạt, chúng lắc lư rồi ghé đầu vào nhau thì thầm to nhỏ. Bao bọc quanh cánh đồng lúa là con đường uốn quanh như dải lụa, cỏ non xanh mướt còn đọng những hạt sương đêm lấp lánh, lung linh thật là huyền ảo. Mặt trời đã lên cao lộ rõ ánh hào quang lấp lánh. Ánh nắng dịu nhẹ và ấm áp lọt xuống các kẽ lá, rồi ánh nắng chói chang đã xâm nhập vào tổ các chú côn trùng còn đang ngủ say sưa và đánh thức chúng dậy. Sương treo trên các đầu ngọn cỏ trông lại càng long lanh tinh khiết hơn dưới ánh nắng ban mai, chúng cũng tan dần theo hơi ấm của ông Mặt Trời. Những đợt sóng lúa nhấp nhô nối tiếp nhau như một cuộc thi chạy không bao giờ có chiến thắng. Thỉnh thoảng có đàn bướm trắng bay là là trên chiếc áo màu vàng khổng lồ trông thật đẹp mắt. Lá lúa khẽ lay động theo làn gió một cách nhẹ nhàng uyển chuyển. Bông lúa cong mình yểu điệu ngả đầu vào nhau trông thật đáng yêu. Xa xa ẩn nấp dưới các khóm lúa vàng tươi là chú chích bông chăm chỉ cần cù đang bắt sâu cho lúa. Chích bông không những là người bạn tốt của nhà nông mà còn là người bạn đáng yêu của bọn trẻ chúng em.Gió thổi những bông lúa hớn hở khoác tay nhau nhảy múa. Mùi hương lúa mới lan tỏa khắp cánh đồng. Thỉnh thoảng có tiếng hót lảnh lót của chú chim chiền chiện chúng liệng quanh cánh đồng ba bốn vòng rồi bay vút vào bầu trời xanh thẳm. Thấp thoáng đằng xa người dân quê em đang ra đồng tháo nước làm cỏ bờ cho sạch để chuẩn bị thu hoạch lúa. Dòng nước trong xanh bao ngày nuôi lúa lớn nay thong dong chảy về con sông, trở về với biển.

Ôi cánh đồng lúa quê em thật đẹp. Nó mãi mãi trong em bao hình ảnh thân thương, chim vẫn hót xôn xao trong vòm lá, lúa vẫn chín từng ngày để gọi bà con ra gặt hái mang về. Chắc chắn khi bưng bát cơm thơm chúng em sẽ cảm ơn nhiều lắm các bác nông dân ngày ngày làm việc vất vả để có được bát cơm trắng thơm ngon.

Khi tiếng gà gáy râm ran vang vọng khắp xóm làng như xé tan bầu không khí yên tĩnh của buổi sớm mai, gọi mọi vật tỉnh giấc sau một đêm dài yên lặng. Làn sương mùa xuân mỏng manh như tấm khăn voan khổng lồ bao trùm khắp không gian. Gió vẫn nhè nhẹ thổi. Những ngôi sao trên bầu trời thức dậy muộn hối hả chạy trốn. Từ trong các bếp ánh lửa bập bùng, ngọn khói lan xa. Đâu đó tiếng chó sủa văng vẳng, tiếng vo gạo sàn sạt, tiếng xoong nồi va vào nhau loảng xoảng vọng ra từ các gia đình. Tiếng gọi nhau dậy đi học, đi làm í ới. Em cũng đã trở dậy ăn sáng rồi chuẩn bị đến trường. Vừa bước chân ra đến đầu làng em đã thấy một bầu không khí trong lành và dễ chịu. Chao ôi! Tiết trời mùa xuân thật là đẹp từ phía đằng đông ông mặt trời từ từ nhô lên chiếu muôn vàn ánh hào quang xuống trần gian. Từ trong vòm cây vải, cây nhãn trong vườn nhà ông Tư đầu làng những anh chích choè đang luyện giọng hoà cùng muôn điệu tiếng chim khác tấu lên khúc nhạc không lời chào bình minh tươi đẹp. Em khoan khoái dạo bước trên con đường quen thuộc cùng các bạn trong xóm đến trường. Trên đường tấp nập, nhộn nhịp những bước chân, tiếng trò chuyện của người đi làm, đi chợ, tiếng các bạn học sinh cười nói vui vẻ, ríu ran...

Phóng tầm mắt ra xa nhìn cánh đồng quê hương trong buổi ban mai mới thấy sức sống mùa xuân đang dâng trào mãnh liệt. Cánh đồng lúa mượt mà như một tấm thảm bằng nhung xanh trải dài xa tít. Nắng sớm dìu dịu, làn gió mơn man làm cho cánh đồng hệt như một bức tranh thêu của một nghệ nhân khéo léo. Những giọt sương mai còn đọng trên lá cây ngọn cỏ láp lánh. Một đàn cò trắng bay ngang rồi đậu xuống một bờ cỏ xanh mượt. Hương lúa nồng nàn lan toả theo chiều gió, sóng lúa nhấp nhô, rì rào.

Xa xa là dòng sông quê hương hiền hoà chảy. Sông tốt bụng lắm, xin bao nhiêu nước cũng cho. Hai bên bờ những bãi dâu, vườn chuối xanh um. Vài con thuyền chầm chậm xuôi dòng. Tiếng máy hút cát trên thuyền xình xịch vang động mặt sông. Trên triền đê mấy chú bò thung thăng gặm cỏ. Luỹ tre ven đê vẫn đu mình trong gió, xanh biếc một màu xanh quê hương. Mặt trời đã lên cao, nắng vàng lan toả khắp muôn nơi. Em cùng các bạn đã đến trường từ lúc nào không biết. Em bước vào lớp học trong lòng trào dâng một cảm xúc khó tả.

THAM KHẢO

Buôn Ma Thuột còn có một cái tên khác đó là Ban Mê Thuật, một cái tên mang trong mình dòng máu của người dân tộc Ê-Đê và gắn liền với một câu chuyện thú vị không kém.

Hồi xưa lơ xưa lắc, lúc tôi chưa sinh ra và dĩ nhiên là thế rồi; có một vị tù trưởng giàu có và quyền uy nhất vùng, người đã xây dựng nên các bản làng tại nơi đây. Chính vì tôn kính Ngài nên người ta gọi vùng đất này là “Buôn của A ma Thuật”. Từ “A ma” ở trên có nghĩa là Cha, “Thuật” là tên con; đây là một phong tục của người Ê-Đê khi họ có con trai thì họ gọi nhau bằng tên của con mình; vậy “A ma Thuật” theo giải thích có nghĩa là Cha của Thuật cũng chính là vị tù trưởng vĩ đại trên.

Cũng chẳng biết tự bao giờ, cái tên ấy được đọc trại đi là Ban Mê Thuột hay là Buôn Ma Thuột, nhưng ý nghĩa của nó không bao giờ thay đổi, nó mãi là vùng đất Tây Nguyên gió bụi, mãi in dấu tên của vị tù trưởng vĩ đại, mãi mãi là một huyền thoại về con người dân tộc nơi đây.

Thành phố Ban Mê! Vâng tôi vẫn hay gọi nó thân thương như thế; đó là một thành phố nhỏ mà mọi người vẫn hay đùa nhau là đi lòng vòng bao xa thì cũng chẳng biết “lạc đường” là gì! Và cái gì nho nhỏ thì bao giờ cũng xinh xinh các bạn nhỉ?!

Đúng như cái tên của nó, Buôn Mê Thuột cũng chính là “Buồn Muôn Thuở” đấy các bạn! Đối lập hoàn toàn với cái thành phố mà tôi đang sống; nơi đô thị xa hoa, vồn vã; nơi chen chúc, tất bật; nơi cuộc sống cứ trôi đi như dòng nước chẳng đọng lại gì. Một nơi bụi bặm, nóng bức… khiến cho những con người hừng hực sức trẻ như tôi và các bạn cũng cảm thấy mệt mỏi và chán nản. Tôi nghĩ một điều: “Thành phố này chỉ để dạo chơi”. Và… tôi càng yêu Ban Mê của tôi!

recommended by

Ban Mê lặng lẽ. Đó là cụm từ tôi thích nhất để miêu tả vùng đất này. Cũng chính vì nó quá yên ả nên mặc nhiên nó khoác lên mình một nỗi buồn u uất nào đó. Cuộc sống nơi đây bình dị đến lạ kì, nó trôi một cách chậm chạp và mang một sự bình yên quá đỗi. Con người dường như trở nên lười biếng hơn, họ ít ra khỏi nhà, ít dạo chơi như người Sài Gòn. Họ nói chuyện từ tốn, giọng nói chân chất vùng Tây Nguyên nghe thật êm ả và ngọt ngào. Tuy không cởi mở cho lắm nhưng con người ở đây rất hiếu khách, và họ hiếu khách theo một cách riêng mang đậm chất vùng cao nguyên đất đỏ. Bạn có tò mò không? Nếu vậy còn ngại gì mà không đến với Ban Mê nhỉ?!

Vẫn là hai từ lặng lẽ. Thành phố chọn cho mình một nét đẹp riêng, từ dãy phố, con đường, hàng cây, những ngôi nhà… Bước trên những con đường thành phố, tôi cảm nhận rõ rệt được sự bình an trong tâm hồn, mùi hoa sữa len lỏi vào trong từng hơi thở, không khí mát mẻ và bóng mát của những tán cây làm cho lòng tôi dịu lại, và hẳn là có ai chọc tôi giận thì tôi cũng sẽ cười xòa và tha thứ thôi!

Ai nói khí hậu Tây Nguyên khắc nghiệt?! Tôi lại thấy nó tuyệt và mang một chút lãng mạn đấy chứ. Một ngày ở Ban Mê là một trải nghiệm thú vị. Buổi sáng, bạn thức giấc, điều đầu tiên bạn cảm nhận được chính là sự ấm áp, se se lạnh của “mùa xuân”. Thức giấc trong cái tâm trạng thoải mái như thế thì còn gì bằng?!. Thế nhưng, cái mùa xuân ấy chẳng cho bạn kịp lưu luyến nó đã xa bạn rồi. Trưa! Cái nóng vồ vập, ran rát vào da bạn, nắng vàng rực rỡ trải dài khắp nơi như thách thức: “đâu cần phải mùa hè!”. Như chưa kịp làm bạn bực mình, chiều ập tới với ánh sáng nhè nhẹ và vài cơn gió “thu” man mát. Tiếng lá cây xào xạc càng làm cho không gian đượm vẻ u buồn. Nhanh lắm, bóng đêm lan tỏa, không khí càng về đêm càng lạnh khiến cho những cặp tình nhân bớt e thẹn mà nép sát vào nhau hơn. Dường như “mùa đông” càng trở nên ấm áp, đưa ta lạc vào những giấc mơ tuyệt đẹp.

Nói đến Ban Mê Thuột chắc hẳn bạn sẽ hình dung trong đầu mình một thức uống đăng đắng nhưng rất thơm bùi và lôi cuốn. Vâng! Cà phê.

Cà phê Ban Mê nổi tiếng lắm, vì vậy dĩ nhiên tôi cũng rất tự hào! Tuy chẳng biết “thưởng thức” chúng nhưng tôi yêu “cà phê”, nhất là mùi cay cay, nồng nồng của trái cà phê mới hái. Tôi yêu rừng cà phê xanh rộng bao la; tôi yêu từng tán lá giòn rụm; từng quả cà phê chín có màu cam cam, đo đỏ giống như trái trứng cá. Công đoạn tạo ra “cà phê” rất cực nhọc và tốn công nuôi trồng, chăm bón. Đến mùa thu hoạch, quả cà phê sau khi hái thì được đem đi phơi nắng cho đến khi có màu đen tuyền, có lẽ chỉ có nắng Tây Nguyên mới có thể làm cho hạt cà phê đẹp đến thế. Tiếp đến cà phê khô được đem đi bóc vỏ lấy nhân, nhân cà phê là những hạt nho nhỏ giống hạt đậu và có màu trắng xanh, chúng vẫn phải trải qua vài đợt nắng nữa mới được cho vào bao, đem cất hoặc đưa đi bán để sản xuất ra “cà phê bột” nổi tiếng của riêng xứ Tây Nguyên như các bạn đã biết.

Tôi yêu quê tôi chỉ đơn giản ở đây tôi tìm được sự yên bình và tĩnh tại. Nơi đây có biết bao kỉ niệm, biết bao yêu thương của tôi chôn dấu, nơi cho tôi hơi thở nồng nàn, cho tôi cảm nhận tình yêu cao cả… và quan trọng nhất nơi đây có “gia đình nhỏ bé” của tôi! Khi đã trưởng thành, tôi mới nhận ra quê hương và gia đình mãi mãi là chốn hạnh phúc nhất. Tôi sẽ gắn bó với nó suốt cuộc đời vì tôi biết tôi chỉ sống thực sự khi hít thở không khí trong vắt của Tây Nguyên, khi bước đi trên những con đường đầy hoa sữa, khi cảm nhận được cái hùng vĩ của đồi núi và rừng cà phê trải dài, và khi tôi biết nơi đây chứa chan tình yêu thương của con người với con người.

Ngước lên bầu trời, tôi tự hỏi có khác gì với bầu trời Ban Mê của tôi? Ôi, khác hoàn toàn, bầu trời này chật chội quá, chẳng thấy đâu là “mặt trời” chói chang nhiệt huyết, chẳng tìm đâu ra “mặt trăng” hiền dịu yên bình!
Chỉ Ban Mê, chỉ Ban Mê của tôi! Mới cho tôi niềm tin, khát khao mạnh mẽ để sống; mới cho tôi một chốn tĩnh tại, yên bình để tôi tận hưởng.
Và chỉ đơn giản… tôi là con của Ban Mê, của nắng gió, của những gì bình dị nhất!

- Không gian hùng vĩ, bao la, rộng lớn, lung linh rực rỡ: 

+ Dáng núi như đoá hoa sen nổi trên mặt nước

+ Bóng tháp trên núi soi xuống mặt nước giống như cái trâm ngọc xanh

+ Ánh sáng của sông nước phản chiếu ngọn núi như đang soi mái tóc biếc

1. - Tiếng suối chảy trong đêm yên tĩnh nghe trong trẻo như tiếng hát xa. Trăng sáng lồng bóng cây cổ thụ, rồi xuyên qua từng khe lá rải xuống mặt đất như hoa. Cảnh trong hai câu thơ đầy thơ mộng, trong trẻo, dịu dàng và ấm áp.

- BPNT : So sánh
+ Động tả tĩnh.
+ Tả cảnh khuya núi rừng chiến khu Việt Bắc.
+ Tiếng suối trong trẻo rì rầm vọng đến như tiếng hát xa.
+ gợi tả núi rừng đêm chiến khu mang sức sống hơi ấm con người.

_ NT: Tiểu đối,
Điệp từ, nhân hoá.
Hiện lên cảnh trăng chiến khu với cảnh vật hoà quyện, ấm áp, quấn quýt.

- Từ vẻ đẹp của cảnh trăng rừng, em nghĩ gì về tình cảm của tác giả đối với thiên nhiên? vẻ đẹp tâm hồn, tình cảm với đất nước, lo cho vận mệnh của đất nước , lòng yêu nước sâu sắc.
=> Tình yêu thiên nhiên + đất nước = chất thi sĩ + chất chiến sĩ; truyền thống - hiện đại, .

2. 2 câu thơ cuối:

- 2 câu thơ này cho thấy vẻ đẹp và chiều sâu tâm hồn của tác giả như thế nào ? Hai câu thơ cuối của bài thơ là cái tình say đắm của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên. Có thể nói một trong những lí do khiến "người chưa ngủ" ấy chính là vì cảnh thiên nhiên quá đẹp. Người vì say đắm trước vẻ đẹp thiên nhiên mà không nỡ ngủ.

- Tại sao nói điệp ngữ " chưa ngủ" đặt ở cuối câu thứ 3 và đầu câu thứ 4 như là 1 bản lề mở ra 2 phía của tâm trạng trong cùng 1 con người?Bác "chưa ngủ" không chỉ bởi thiên nhiên quá đẹp và quá ư quyến rũ mà còn bởi "Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà". Cụm từ "chưa ngủ" được nhắc lại hai lần gắn với nỗi băn khoăn về vận nước, điều đó đủ cho thấy tấm lòng thiết tha vì dân vì nước của Bác Hồ.

3. Từ hoàn cảnh sáng tác bài cảnh khuya, em hiểu thêm gì về con người Hồ Chí Minh?

Mặc dù ra đời trong hoàn cảnh hết sức khó khăn của đất nước, vận mệnh dân tộc đang nghìn cân treo sợi tóc, nhưng hai bài thơ vẫn thể hiện được phong thái ung dung, tình thần lạc quan của Bác, cụ thể là: >

Tâm hồn chan hòa thiên nhiên, say đắm thưởng ngoạn vẻ đẹp của thiên nhiên trong mọi hoàn cảnh.

Hình ảnh trong hai bài thơ mang đậm vẻ đẹp cổ điển, những hình ảnh quen thuộc của thơ ca cổ phương Đông: con thuyền, dòng sông, ánh trăng, giọng thơ khỏe khoắn, trẻ trung.

4. Bài thơ có những nét đặc sắc gì về nghệ thuật, đặc biệt là nghệ thuật tả cảnh, tả tình?

_ Sử dụng hiệu quả biện pháp tu từ so sánh, điệp từ.
Ngôn từ bình dị, gợi cảm.
Vẻ đẹp vừa cổ điển vừa hiện đại.

+) Cách so sánh của nhà thơ khiến ta cảm thấy thật tài tình xiết bao. Âm thanh của tiến người hát cũng không rõ là từ đâu vọng lại hay đó chính là một tưởng tượng của tác giả để làm tô đậm cho cái trong trẻo của tiến suối.

+)Cách so sánh tài tình ấy làm tiếng suối không còn trở nên lắng đọng vô hồn mà bỗng trở nên sôi động trẻ trung và khiến cảnh rừng im ắng trở nên có âm thanh có hồn người ở trong đó.

+)Câu thơ làm ta thấy được tính nhân văn thường thấy trong thơ Bác, cảnh vật luôn được gắn liền với con người không thể tách rời khỏi con người. Trong đêm khuya thanh vắng đang mải mê với công việc thì một phút lơ là bác cảm nhận được âm thanh trong trẻo của tiếng suối để rồi cảnh rừng Việt Bắc lại tiếp tục làm cho Bác đắm.

2 câu thơ cuối

+) Từ “lồng” được tác giả đặt trong cùng một câu thơ gợi cho chúng ta rất nhiều suy nghĩ. Nhắc đên từ “lồng” ta nghĩ đến hai vật nào đó lồng vào nhau đan vào nhau để tao thành một vật thể thống nhất.

+) Ở đây ánh trăng soi rọi vào bóng cây cổ thụ ngay trước cửa phòng Bác rồi bóng cây cổ thụ ấy lại tiếp tục phủ mình lên những bông hoa. Dường như đối với Bác hình ảnh ấy đã tạo thành một chỉnh thể thống nhất tự nhiên . Cảnh vật lúc này như được hòa quyện hòa nhập vào nhau khiến cho con người xốn xang dao động

+) Trăng – cây cổ thụ – hoa, ba vật thể cách nhau ngàn trùng, cao thấp, lớn bé cũng rất khác nhau nhưng lại đan cài, ôm ấp, nâng đỡ, soi sáng, tôn lên vẻ đẹp của nhau tạo nên một bức tranh nên thơ, sống động, có hồn. Điệp từ “lồng” được nhắc đi, nhắc lại hai lần thật đắt, thật hay bởi nó đã tạo nên âm hưởng ngọt ngào cho câu thơ. Cảnh này có hình vật có ánh sáng và có âm thanh. Trên nền cảnh núi rừng Việt Bắc vắng vẻ huyền ảo bởi ánh trăng lồng cổ thụ tiếng suối trong xanh như nhạc điệu êm hát mãi không ngừng. Câu thơ của Bác thật giàu giá trị tạo hình như một bức tranh phong cảnh đẹp có tầng lớp

cũng nhìn văn mẫu thôi

Những từ ngữ, chi tiết miêu tả vẻ đẹp của Cô Tô sau khi trận bão đi qua:

    + Một ngày trong trẻo, sáng sủa

    + Cây thêm xanh mượt

    + Nước biển lam biếc đậm đà hơn

    + Cát lại vàng giòn hơn

    + Lưới nặng mẻ cá giã đôi

- Các tính từ miêu tả màu sắc, ánh sáng: trong trẻo, xanh mượt, lam biếc, vàng giòn

- Nổi bật các hình ảnh: bầu trời, nước biển, cây trên núi đảo, bãi cát khiến khung cảnh Cô Tô hiện lên thật trong sáng, tinh khôi

→ Tác giả cảm nhận vẻ đẹp Cô Tô sau ngày bão hoàn toàn tinh khiết, lắng đọng

Vẻ đẹp của đảo Cô Tô sau khi trận bão đi qua được tác giả miêu tả qua các từ ngữ, hình ảnh đáng chú ý là:

-Một ngày trong trẻo, sáng sủa;

-Cây thêm xanh mượt;

-Nước biển lam biếc đặm đà hơn;

-Cát lại vàng giòn hơn;

-Lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi.

=> Những từ ngữ, hình ảnh gợi tả cho thấy màu sắc trong sáng, khung cảnh bao la, vẻ đẹp tươi ngời của đảo Cô Tô để lúc bước vào tác phẩm, ta bắt gặp sự sống trong dạng thể vừa rất quen vừa mới sinh nở, rất lạ.