Vai trò của rừng:

 Cung cấp nguyên liệu

 Phục vụ du lịch, nghỉ dưỡng, giải trí
Cung cấp ôxi

 Tránh các trận sạt lở, lũ lụt

Cung cấp thức ăn 

Cung cấp ô xi

 Diện tích rừng đang bị thu hẹp do những nguyên nhân khai thác quá mức

Hậu quả:

Lũ lụt

Ô nhiễm môi trường

Sạt lở

Động vật không có chỗ ở

 

Hãy chung tay bảo vệ rừng

Rừng là một hệ sinh thái mà quần xã cây rừng giữ vai trò chủ đạo trong mối quan hệ tương tác giữa sinh vật với môi trường. Rừng có vai trò rất quan trọng đối với cuộc sống của con người cũng như môi trường: cung cấp nguồn gỗ, củi, điều hòa, tạo ra oxy, điều hòa nước, là nơi cư trú động thực vật và tàng trữ các nguồn gen quý hiếm, bảo vệ và ngăn chặn gió bão, chống xói mòn đất, đảm bảo cho sự sống, bảo vệ sức khỏe của con người…Vì vậy tỷ lệ đất có rừng che phủ của một quốc gia là một chỉ tiêu an ninh môi trường quan trọng (diện tích đất có rừng đảm bảo an toàn môi trường của một quốc gia tối ưu là 45% tổng diện tích).

Sự quan hệ của rừng và cuộc sống đã trở thành một mối quan hệ hữu cơ. Không có một dân tộc, một quốc gia nào không biết rõ vai trò quan trọng của rừng trong cuộc sống. Tuy nhiên, ngày nay, nhiều nơi con người đã không bảo vệ được rừng, còn chặt phá bừa bãi làm cho tài nguyên rừng khó được phục hồi và ngày càng bị cạn kiệt, nhiều nơi rừng không còn có thể tái sinh, đất trở thành đồi trọc, sa mạc, nước mưa tạo thành những dòng lũ rửa trôi chất dinh dưỡng, gây lũ lụt, sạt lở cho vùng đồng bằng gây thiệt hại nhiều về tài sản, tính mạng người dân. Vai trò của rừng trong việc bảo vệ môi trường đang trở thành vấn đề thời sự và lôi quấn sự quan tâm của toàn thế giới.

Rừng giữ không khí trong  lành: Do chức năng quang hợp của cây xanh, rừng là một nhà máy sinh học tự nhiên thường xuyên thu nhận CO2 và cung cấp O2.. Đặc biệt ngày nay khi hiện tượng nóng dần lên của trái đất do hiệu ứng nhà kính, vai trò của rừng trong việc giảm lượng khí CO2 là rất quan trọng.

Rừng điều tiết nước, phòng chống lũ lụt, xói mòn: Rừng có vai trò điều hòa nguồn nước giảm dòng chảy bề mặt chuyển nó vào lượng nước ngấm xuống đất và vào tầng nước ngầm. Khắc phục được xói mòn đất, hạn chế lắng đọng lòng sông, lòng hồ, điều hòa được dòng chảy của các con sông, con suối (tăng lượng nước sông, nước suối vào mùa khô, giảm lượng nước sông suối vào mùa mưa).

Rừng bảo vệ độ phì nhiêu và bồi dưỡng tiềm năng của đất: ở vùng có đủ rừng thì dòng chảy bị chế ngự, ngăn chặn được nạn bào mòn, nhất là trên đồi núi dốc tác dụng ấy có hiệu quả lớn, nên lớp đất mặt không bị mỏng, mọi đặc tính lý hóa và vi sinh vật học của đất không bị phá hủy, độ phì nhiêu được duy trì. Rừng lại liên tục  tạo chất hữu cơ. Điều này thể hiện ở qui luật phổ biến: rừng tốt tạo ra đất tốt, và đất tốt nuôi lại rừng tốt.
                   
      Nếu rừng bị phá hủy, đất bị xói, quá trình đất mất mùn và thoái hóa dễ xảy ra rất nhanh chóng và mãnh liệt. Ước tính ở nơi rừng bị phá hoang trơ đất trống mỗi năm bị rửa trôi mất khoảng 10 tấn mùn/ ha. Đồng thời các quá trình feralitic, tích tụ sắt, nhôm, hình thành kết von, hóa đá ong, lại tăng cường lên, làm cho đất mất tính chất hóa  lý, mất vi sinh vật, không giữ được nước, dễ bị khô hạn, thiếu chất dinh dưỡng, trở nên rất chua, kết  cứng lại, đi đến cằn cỗi, trơ sỏi đá. Thể hiện một qui luật cũng khá phổ biến, đối lập hẳn hoi với qui luật trên, tức là rừng mất thì đất kiệt, và đất kiệt thì rừng cũng bị suy vong, chúng ta có thể tóm tắt như sau       

Điều đó đã giải thích vì sao trong việc phá rừng khai hoang trước đây ở miền đồi núi, dù đất đang rất tốt cũng chỉ được một thời gian ngắn là hư hỏng.

Ngoài ra Rừng có vai trò rất lớn trong việc:  chống cát di động ven biển, che chở cho vùng đất bên trong nội địa, rừng bảo vệ đê biển,  cải hóa vùng chua phèn, cung cấp gỗ, lâm sản, Rừng nơi cư trú của rất nhiều các loài động vật:. Động vật rừng nguồn cung cấp thực phẩm, dược liệu, nguồn gen quý, da lông, sừng thú là những mặt hàng xuất khẩu có giá trị.

 Như trên chúng ta đã biết rừng có vai trò rất lớn trong việc bảo vệ môi trường. Để môi trường sống của chúng ta không bị hủy hoại thì chúng ta phải bảo vệ và phát triển trồng rừng nhiều hơn nữa. Năm nay đã được Liên hợp quốc chọn là năm quốc tế về Rừng với mục tiêu thúc đẩy sự phát triển bền vững tất cả các loại rừng, phòng chống suy thoái và tàn phá rừng. Hưởng ứng Năm quốc tế Rừng Ngày môi trường thế giới đã được Liên hợp quốc chọn là: “Rừng: giá trị cuộc sống từ thiên nhiên” nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của rừng đối với cuộc sống và hệ sinh thái đồng thời đưa ra cảnh báo về tình trạng phá rừng và suy thoái rừng để mỗi chúng ta nhận biết được giá trị của Rừng và hãy có hành động cụ thể vì “Bảo vệ rừng là bảo vệ cuộc sống”.

Ý 1

- Rừng sản xuất: cung cấp gỗ, tạo việc làm cho người dân.

- Rừng phòng hộ: hỗ trợ phòng chống thiên tai lũ lụt, bão lũ.Rừng đặc dụng: - - Bảo vệ hệ sinh thái, những giống loài quý hiếm.

Ý 2

- Do nạn chặt phá rừng lấy đất làm nhà. Khai thác gỗ trái phép.

- Do cháy rừng vào các ngày nắng to. Do sự quản lí quỹ đất rừng còn nhiều bất cập chưa sát sao.

Tham khảo
Vai trò của các loại rừng ở nước ta: 
- Rừng phòng hộ: Bảo vệ nguồn nước, bảo vệ đất, chống xói mòn, chống sa mạc hóa, hạn chế thiên tai, điều hòa khí hậu, góp phần bảo vệ môi trường.
- Rừng sản xuất: Là loại rừng được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh gỗ và lâm sản ngoài gỗ.
-  Rừng đặc dụng: Là loại rừng sử dụng chủ yếu để bảo tồn thiên nhiên, nguồn gen sinh vật; bảo vệ di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh; phục vụ nghỉ ngơi, du lịch và nghiên cứu.
Nguyên nhân dẫn đến diện tích rừng ở nước ta ngày càng bị thu hẹp:
- Chuyển đổi mục đích sử dụng đất
- Khai thác quá mức
- Người dân đốt nương làm rẫy
- Bị khai thác trái phép

Gợi ý làm bài

a) Tính tỉ lệ độ che phủ rừng

Độ che phủ rừng của Việt Nam qua các năm

(Đơn vị: %)

b) Nhận xét

- Từ năm 1943 đến năm 1983, diện tích rừng Việt Nam giảm, từ 14,3 triệu ha xuống còn 7,2 triệu ha, giảm 7,1 triệu ha do chiến tranh tàn phá và do khai thác bừa bãi.

- Từ năm 1983 đến năm 2011, diện tích rừng Việt Nam ngày càng tăng, từ 7,2 triệu ha (năm 1983) lên 13,5 triệu ha (năm 2011), tăng 6,3 triệu ha do đẩy mạnh công tác bảo vệ và trồng mới rừng.

c) Nguyên nhân và hiện pháp

* Nguyên nhân

- Do khai thác rừng quá mức.

- Do phá rừng làm nướng rẫy.

- Do cháy rừng.

- Do chiến tranh.

* Biện pháp

- Trồng rừng.

- Phòng chống cháy rừng, đốt rừng.

- Ngăn chặn phá rừng.

- Tăng cường công tác quản lí, bảo vệ rừng,...

- Các nguyên nhân chính đã làm cho diện tích rừng nước ta bị thu hẹp đáng kể:

                   + Chiến tranh hủy diệt rừng như bom đạn; thuốc khai hoang.

                   + Khai thác không có kế hoạch, quá mức phục hồi (đốn cây làm đồ gia dụng, làm củi đốt…)

                   + Đốt rừng làm rẫy của một số dân tộc ít người.

                   + Quản lý và bảo vệ của cơ quan chức năng chưa chặt chẽ.

 

 

Những nguyên nhân khiến rừng ngày càng thu hẹp là:
-chặt phá cây
-khai thác đá,gỗ mà chưa có sự đồng ý của chủ rừng,...
-đốt rừng
Hậu quả:
-Lũ lụt sẽ càng xuất hiện ở nhiều nơi
-cháy rừng
-thu hẹp diện tích của rừng
-mất một số nguồn tài nguyên quý giá

Nguyên nhân: 

- Yếu tố thiên nhiên: 

+ Do thiên tai như lũ lụt, bão, hạn hán,... đã làm cuốn trôi, cây chết mòn

+ Do thời tiết nóng bức gây ra các vụ cháy rừng nghiêm trọng

- Yếu tố con người: 

+ Do hiện tượng chặt phá rừng bữa bãi với nhiều mục đích khác nhau

+ Do nhu cầu đất cần thiết cho cơ sở hạ tầng và nơi ở con người

+ Con người không có ý thức chấp hành Pháp luật, vi phạm pháp luật.

+ Do chiến tranh hạt nhân làm cho cây cối bị xóa xổ

+ Cần đất để làm nông nghiệp

+ Con người chặt cây đi nhưng không trồn cây lại 

Hậu quả: 

- Đối với tự nhiên: 

+ Gây sói mòn đất.

+ Gây ra các trận thiên tai liên tiếp như hạn hán, lũ lụt khác ...

+ Gây sạt lở đất

+ Ô nhiễm nguồn nước

+ Nhiều động vật mất hết nơi cư trú => tuyệt chủng

+ Khí hậu thay đổi, thiếu cây cối không cân bằng được hệ sinh thái

+ Sự sống trên trái đất bị hủy hoại 

- Đối với con người: 

+ Tài nguyên rừng ngày càng cạn kiệt => không thể sử dụng

+ Ô nhiễm môi trường => ảnh hưởng đến sức khỏe của con người

+ Thiếu nguyên liệu sản xuất giấy...

 

*Nguyên nhân:

 

- Do đốt rừng, chặt phá rừng để làm nương rẫy.

- Do thiên tai xảy ra như bão, lũ lụt, sóng thần,...

- Do sự tàn phá của chiến tranh.

- Do khai thác gỗ quá mức cho phép.

- Cháy rừng do khí hậu nóng hoặc có thể do người dân đốt rác gần rừng.

 

*Hậu quả:

- Thiên tai xảy ra nhiều hơn.

- Động vật mất nơi trú ngụ và thức ăn dẫn đến tuyệt chủng.

- Khí hậu trên Trái Đất mất đi sự cân bằng.

- Sự sống trên Trái Đất sẽ biến mất.

Đáp án A

Diện tích rừng ngập mặn ở nước ta, đặc biệt vùng Nam Bộ bị thu hẹp đi rất nhiều chủ yếu là do con người phá rừng để chuyển đổi thành diện tích nuôi tôm, cá (một phần do cháy rừng)

Đáp án D

D nha

Chọn D

Hiện nay, do hoạt động kinh tế - đặc biệt là hoạt động công nghiệp của con người đã thải ra không khí nhiều chất khí nhà kính như CO₂, khí này có tác động giữ nhiệt làm cho Trái Đất tỏa nhiệt chậm hơn và nhiệt độ bắt đầu tăng lên (gọi là hiệu ứng nhà kính), nhiệt độ tăng sẽ khiến băng 2 cực bắt đầu tan ra và diện tích băng ngày càng thu hẹp. Chọn: B.