Tham khảo

- Trong nông nghiệp: tài nguyên đất được khai thác để trồng các cây công nghiệp lâu năm, cây dược liệu, cây lương thực, cây ăn quả,…; phát triển chăn nuôi gia súc.

- Trong lâm nghiệp: tài nguyên đất được khai thác để phát triển rừng sản xuất với các loại cây như: thông, keo, bạch đàn và các loại cây lấy gỗ khác.

- Trong thủy sản:đất phù sa ở các cửa sông, ven biển có nhiều lợi thế để phát triển ngành thuỷ sản. Ở các rừng ngập mặn ven biển, các bãi triều ngập nước thuận lợi cho việc nuôi trồng nhiều loại thủy sản, nước lợ và nước mặn khác nhau.

- Vai trò: Nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản là ngành sản xuất vật chất có vai trò quan trọng. Sản xuất ra lương thực, thực phẩm cho con người, thức ăn cho chăn nuôi, nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp; tạo mặt hàng xuất khẩu,…

- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội.

- Vai trò ngành lâm nghiệp:

+ Cung cấp lâm sản phục vụ các nhu cầu xã hội.

+ Đảm bảo chức năng nghiên cứu khoa học.

+ Đảm bảo chức năng phòng hộ, bảo vệ môi trường sống và cảnh quan.

+ Hiện nay, giữ vai trò quan trọng trong đảm bảo sự phát triển bền vững và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

- Đặc điểm ngành lâm sản:

+ Lâm nghiệp gồm hoạt động trồng và bảo vệ rừng, khai thác gỗ và lâm sản khác.

+ Đối tượng sản xuất là rừng nên cần thời gian sinh trưởng lâu => khai thác cần chú ý thời gian rừng phục hồi trở lại.

+ Quá trình sinh trưởng tự nhiên của rừng đóng vai trò quyết định trong sản xuất lâm nghiệp.

+ Sản xuất được tiến hành trên quy mô rộng, chủ yếu hoạt động ngoài trời và trên những địa bàn có điều kiện tự nhiên đa dạng.

+ Việc khai thác hợp lí và bảo vệ rừng ngày càng thuận lợi nhờ ứng dụng thành tựu khoa học – kĩ thuật và công nghệ.

Phương pháp giải:

Đọc thông tin trong mục "Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản" và quan sát hình 20.

Lời giải chi tiết:

Hai nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản:

- Địa hình, đất trồng: ảnh hưởng đến quy mô, phương hướng sản xuất; cơ cấu, mức độ thâm canh, năng suất và sự phân bố của cây trồng.

Ví dụ: Tây Nguyên có địa hình cao nguyên xếp tầng và đất badan màu mỡ thích hợp trồng cây công nghiệp nhiệt đới lâu năm với quy mô lớn nhưng không phù hợp để cây lúa sinh trưởng và phát triển.

- Khoa học – công nghệ:

+ Tạo ra nhiều giống mới; tăng năng suất, chất lượng nông sản.

+ Sử dụng hiệu quả tài nguyên đất, nước,...

Ví dụ: Nhờ áp dụng tiến bộ khoa học và nông nghiệp, sử dụng máy móc (máy cày, máy gặt,…) giúp giải phóng sức lao động của con người, tăng năng suất lao động và tăng hiệu quả kinh tế.

- Nhân tố có vai trò quyết định xu hướng phát triển sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản của mỗi lãnh thổ là kinh tế - xã hội.

- Vì:

+ Ngày nay, khi khoa học – công nghệ phát triển thì nông nghiệp càng ít phụ thuộc vào tự nhiên, con người có thể phát triển nông nghiệp cho năng suất cao ngay cả ở những vùng khắc nghiệt nhất (hoang mạc, vùng lạnh giá).

+ Con người đưa ra xu hướng phát triển cho nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, từ đó khai thác tự nhiên để phục vụ mục đích của mình.

Tính tỉ trọng của từng ngành trong tổng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản của nước ta qua các năm.

- Áp dụng công thức: Nông nghiệp (hoặc Lâm nghiệp, hoặc Thủy sản) / Tổng số x 100% = %

- Ví dụ: % Nông nghiệp năm 2000 = 129140,5 / 163313,3 x 100% = 79,1%

- Hoặc % Thủy sản năm 2005 = 63549,2 / 256387,8 x 100% = 24,8%

Cuối cùng, ta được bảng kết quả đầy đủ như sau:

Tỉ trọng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản của thủy sản nước ta

(Đơn vị: %)

Vai trò của ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản:

- Khai thác hiệu quả nguồn lực phát triển kinh tế.

- Cung cấp sản phẩm của ngành cho tiêu dùng và sản xuất.

- Thị trường tiêu thụ của các ngành kinh tế khác, kích thích các ngành kinh tế khác phát triển.

- Sản xuất ra các mặt hàng có giá trị, tăng nguồn thu ngoại tệ.

- Vai trò quan trọng trong giữ cân bằng sinh thái và bảo vệ môi trường.

c

- Phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản có vai trò rất quan trọng đối với việc giữ cân bằng sinh thái và bảo vệ môi trường. Đặc biệt là ngành lâm nghiệp.

- Trồng rừng và bảo vệ rừng là một trong những việc làm hết sức thiết thực để phát triển bền vững. Phát triển rừng là trọng yếu để bảo vệ môi trường.

+ Trồng rừng bảo vệ đất, nước và hạn chế sạt lở đất.

+ Bảo tồn nhiều loài gen quý hiếm, môi trường trú ẩn cho các loài sinh vật.

+ Rừng như lá phổi giúp lọc bụi bẩn và cung cấp oxy cho sự sống,…

+ Rừng cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp, nghiên cứu và du lịch sinh thái,…

Câu 1: Lĩnh vực nào có vai trò quan trọng trong việc giữ gìn, phát triển và truyền bá văn minh nhân loại?

A.Dân số.                            C. Khoa học và công nghệ.

B.Giáo dục và đào tạo.                    D. Văn hóa.

Câu 2: Sự nghiệp giáo dục và đào tạo của nước ta hiện nay có nhiệm vụ:

A.Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

B.Phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

C.Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.

D.Xây dựng và phát triển kinh tế.

Câu 3: Đảng ta xác định phát triển giáo dục là sự nghiệp của:

A.Công dân.        B. Toàn dân.    C. Giáo viên.    D. Các cơ quan nhà nước.

Câu 4: Nhiệm vụ của giáo dục – đào tạo nước ta hiện nay là:

A.Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

B.Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.

C.Phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước.

D.Xây dựng chế độ chính trị.

Câu 5: Đảng và nhà nước ta xem giáo dục và đào tạo là:

A.Quốc sách hàng đầu.

B.Quốc sách chiến lược. 

C.Yếu tố then chốt để phát triển đất nước.

D.Nhân tố quan trọng trong chính sách quốc gia.

Câu 6: Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài nhằm phát triển tiềm năng trí tuệ, cung cấp cho đất nước nguồn lao động có chất lượng cao là:

A.Nhiệm vụ của giáo dục và đào tạo.        C. Phương hướng của giáo dục và đào tạo.

B.Chính sách của giáo dục và đào tạo.        D. Ý nghĩa của giáo dục và đào tạo.    

Câu 7: Công bằng xã hội trong giáo dục là vấn đề mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc của sự nghiệp giáo dục nước ta vì:

A.Đảm bảo quyền của công dân.

B.Đảm bảo nghĩa vụ của công dân.

C.Tạo điều kiện để mọi người có cơ hội học tập và phát huy tài năng.

D.Để công dân nâng cao nhận thức.

Câu 8: Nhiệm vụ của giáo dục và đào tạo là nâng cao:

A.Dân trí.        B. Tinh thần.        C. Thể lực.        D. Đạo đức.

Câu 9: Một trong những phương hướng cơ bản để phát triển giáo dục và đào tạo là mở rộng:

A.Quy mô giáo dục.                    C. Nội dung giáo dục.

B.Đối tượng giáo dục.                D. Phương pháp giáo dục.

Câu 10: Giáo dục và đào tạo có vai trò là một trong những:

A.Động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

B.Cơ sở quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

C.Tiền đề quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

D.Nền tảng quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Câu 11: Trong bối cảnh nền kinh tế tri thức có vai trò ngày càng nổi bật, Đảng và Nhà nước ta xác định tầm quan trọng của khoa học và công nghệ là:

A.Động lực thúc đẩy sự nghiệp phát triển đất nước.

B.Điều kiện để phát triển đất nước.

C.Tiền đề để xây dựng đất nước.

D.Mục tiêu phát triển của đất nước.

Câu 12: Một trong những nhiệm vụ của khoa học và công nghệ là:

A.Bảo vệ Tổ quốc.

B.Phát triển nguồn nhân lực.

C.Giải đáp kịp thời những vấn đề lí luận và thực tiễn do cuộc sống đặt ra.

D.Phát triển khoa học.

Câu 13: Ý nào sau đây không phải là nhiệm vụ của khoa học và công nghệ trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước?

A.Cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách.

B.Cung cấp nguồn vốn chủ yếu.

C.Đổi mới và nâng cao trình độ công nghệ trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân.

D.Nâng cao trình độ quản lí, hiệu quả của hoạt động khoa học và công nghệ.

Câu 14: Nhà nước đổi mới cơ chế quản lí khoa học và công nghệ như thế nào?

A.Tạo ra thị trường cạnh tranh bình đẳng.

B.Nhà nước đầu tư ngân sách vào các chương trình nghiên cứu quốc gia đạt trình độ khu vực và thế giới.

C.Nâng cao số lượng đội ngũ nghiên cứu khoa học.

D.Nâng cao chất lượng đội ngũ nghiên cứu khoa học.

Câu 15: Đâu là giải pháp cơ bản để đổi mới cơ chế quản lí khoa học và công nghệ?

A.Tạo ra thị trường cạnh tranh bình đẳng.

B.Nâng cao số lượng đội ngũ nghiên cứu khoa học.

C.Huy động các nguồn lực để đi nhanh vào một số lĩnh vực sử dụng công nghệ cao và công nghệ tiên tiến.

D.Nâng cao chất lượng đội ngũ nghiên cứu khoa học.