Thiên nhiên nước ta có sự phân hoá đa dạng nguyên nhân do sự kết hợp giữa địa hình và gió mùa. Vvùng đồi núi nước ta chiếm phần lớn với nhiều dãy núi chạy theo hướng Tây Bắc – Đông Nam, vòng cung và một số dãy đâm ngang ra biển (Hoành Sơn, Bạch Mã,…), kết hợp với hướng gió mùa mùa đông và gió mùa mùa hạ tạo nên sự phân hóa đa dạng của thiên nhiên. 

Ví dụ:

+ Gió mùa Đông Bắc kết hợp với dãy Bạch Mã tạo nên sự  phân hóa 2 miền khí hậu Bắc - Nam.

+ Theo chiều đông tây: gió mùa tây nam kết hơp với dãy Trường Sơn đem lại lượng mưa lớn ở Tây Nguyên và Nam Bộ và mùa hè với gió phơn khô nóng ở sườn đông Bắc Trung Bộ.

+ Dãy Hoàng Liên sơn làm giảm ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc lấn mạnh sang Tây Bắc làm cho Tây Bắc có mùa đông bớt lạnh hơn.

Đáp án cần chọn là: A

Sự tăng bức xạ Mặt Trời đồng thời với sự giảm sút ảnh hưởng của các khối khí lạnh về phía nam là nguyên nhân tạo nên sự phân hóa khí hậu . Sự phân hóa khí hậu là nguyên nhân chính làm phân hóa thiên nhiên theo Bắc-Nam.

Sự phân hóa về nhiệt độ, gió mùa và thời tiết là nguyên nhân chính dẫn đến sự phân hóa của thiên nhiên theo chiều Bắc – Nam:

-Từ Bắc vào Nam có khí hậu thay đổi mạnh (Nhiệt độ giảm dần từ vĩ độ thấp đến vĩ độ cao).

– Gió mùa Đông Bắc hoạt động về phía Bắc làm cho không khí giảm mạnh nhưng phía Nam không chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc nên nóng quanh năm (Gió mùa Đông Bắc càng về phía Nam càng suy yếu và bị chặn ở núi Bạch Mã).

* Phía Bắc: khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có mùa đông lạnh.

- Nền khí hậu nhiệt đới:

+ Nhiệt độ trung bình trên 20°C.

+ Mùa đông: lạnh (do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc).

+ Biên độ nhiệt trung bình năm lớn.

- Cảnh quan thiên nhiên: rừng nhiệt đới gió mùa.

- Vùng đồng bằng, vào mùa đông trồng được rau ôn đới.

* Phía Nam: khí hậu cận xích đạo gió mùa.

- Nền nhiệt độ thiên về khí hậu xích đạo:

+ Quanh năm nóng, nhiệt độ trung bình năm trên 25°C.

+ Hai mùa mưa và khô.

+ Biên độ nhiệt trung bình năm nhỏ. 

- Cảnh quan thiên nhiên: rừng cận xích đạo gió mùa.

- Thực vật, động vật phần lớn thuộc vùng xích đạo và nhiệt đới.

* Nguyên nhân: Sự phân hóa khí hậu (nhiệt độ, gió mùa) là nguyên nhân chính dẫn đến sự phân hóa của thiên nhiên theo chiều Bắc – Nam.

- Thuận lợi:

  + Thiên nhiên nước ta đa dạng, tươi đẹp hấp dẫn, là tài nguyên để phát triển du lịch sinh thái.

  + Tài nguyên thiên nhiên đa dạng hóa là nguồn lực để phát triển kinh tế toàn diện. Nên nông nghiệp nhiệt đới đa canh, thâm canh và chuyên canh (lúa, cây công nghiệp, cây ăn quả, thủy sản, hải sản). Nền công nghiệp tiên tiến hiện đại nhiều ngành (nhiều liệu, năng lượng, khai khoáng, luyện kim, chế biến nông sản).

- Khó khăn: Việt Nam là vùng có nhiều thiên tai. Môi trường sinh thái dễ biến đổi, mất cân bằng. Nhiều tài nguyên có nguy cơ bị cạn kiệt và hủy hoại (rừng cây, đất đai, nông sản quý hiếm).

- Khí hậu : 

+ Phân hóa thành hai miền khí hậu với ranh giới là khối núi Bạch Mã : Miền khí hậu phía Bắc là miền khí hậu nhiệt đới có mùa đông lạnh ; miền khí hậu phía Nam là miền khí hậu gió mùa cận xích đạo.

+  Phân Hóa thành các đai khí hậu theo địa hình : nhiệt đới chân núi, á nhiệt đới trên núi, ôn đới núi cao. Bên cạnh sự phân hóa trên, khí hậu còn có sự phân hóa thành các vùng, kiểu khí hậu địa phương.

- Thủy văn : phân hóa thành 3 miền 

+ Miền thủy văn bắc bộ : hướng chảy chung tây bắc - đông nam, lũ vào mùa hạ, cạn vào mùa đông...

+ Miền thủy văn Đông Trường Sơn : hướng chảu chung tây - đông, mùa lũ lệch vào thu đông, có lũ tiểu mãn...

+ Miền thủy văn Tây Nguyên và Nam Bộ : lũ bắt đầu vào mùa hạ, đỉnh rơi vào tháng 9-10...

- Sự phân hóa khí hậu, thủy  văn còn thể hiện ở sự khác nhau giữa vùng biển - đảo và đất liền, giữa các bộ phận biển - đảo

Tham khảo

- Đặc điểm về tự nhiên:

+ Địa hình vùng biển, đảo Việt Nam rất đa dạng.

+ Khí hậu vùng biển nước ta có tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa.

+ Hướng chảy và cường độ của dòng biển ven bờ có sự thay đổi theo mùa. Nhiệt độ nước biển trung bình trên 23°C. Độ muối bình quân là 30 - 33%%. Vùng biển ven bờ nước ta có nhiều chế độ thuỷ triều khác nhau, như: nhật triều, bán nhật triều,…

- Đặc điểm về môi trường:

+ Chất lượng môi trường nước biển khá tốt; môi trường trên các đảo chưa bị tác động mạnh; các hệ sinh thái vùng bờ biển cũng rất phong phú.

+ Tuy nhiên, thời gian gần đây: môi trường biển đang có xu hướng suy giảm về chất lượng.

- Đặc điểm về tài nguyên: vùng biển Việt Nam rất giàu các tài nguyên sinh vật, khoáng sản và giàu tiềm năng để phát triển du lịch, khai thác năng lượng gió, năng lượng thủy triều,…

Đáp án: C. Nước ta có ba nhóm đất chính, trong các nhóm đất lại chia thành các loại đất khác nhau.

HƯỚNG DẪN

- Sự phân hóa đa dạng của sông ngòi nước ta thể hiện rõ rệt ở việc có nhiều hệ thống sông với các đặc điểm khác nhau. Nước ta có chín hệ thống sông lớn (Hồng, Thái Bình, Kì Cùng - Bằng Giang, Mã, Cả, Thu Bồn, Ba (Đà Rằng), Đồng Nai, Mê Công (Cửu Long); còn lại là các hệ thống sông khác ở khu vực Móng Cái, Hạ Long... và Trung Bộ.

- Trong mỗi hệ thống sông, cần trình bày theo dàn ý các đặc điểm: mạng lưới sông (sông chính, nơi bắt nguồn, cửa sông, độ dài, phụ lưu, chi lưu, tỉ lệ diện tích luu vực, mật độ (độ dài sông/diện tích luu vực); hướng sông chính, tổng lượng nước, lượng phù sa, chế độ nước.

Thiên nhiên nước ta đa dạng, tươi đẹp, hấp dẫn là tài nguyên phát triển du lịch sinh thái.

Tài nguyên thiên nhiên đa dạng là một nguồn lược để phát triển kinh tế toàn diện. Nền nông nghiệp nhiệt đới đa canh, thâm canh và chuyên canh (lúa, cây công nghiệp, cây ăn quả, thủy sản, hải sản). Nền công nghiệp tiên tiến hiện đại nhiều nghành (nhiên liệu, năng lượng, khai khoáng, luyện kim, chế biến nông sản).

Việt Nam là vùng có nhiều thiên tai. Môi trường sinh thái dễ bị biến đổi, mất cân bằng. Nhiều tài nguyên có nguy cơ bị cạn kiệt và hủy hoại (rừng cây, đất đai, động vật quý hiếm,…)