Trong 1 sợi trục thần kinh, nếu kích thích ở một điểm bất kì trên sợi trục thì xung xuất hiện sẽ lan truyền theo cả hai chiều. Vì cả hai bên của nơi (điểm) bị kích thích, màng vẫn ở trạng thái nghỉ nên dòng điện động xuất hiện sẽ kích thích màng ở cả hai bên, làm thay đổi tính thấm và nơi này sẽ xuất hiện kích thích màng ở cả hai bên, làm thay đổi tính thấm và nơi này sẽ xuất hiện điện động. Cứ như vậy xung thần kinh được lan truyền theo cả hai chiều.

Kết luận trên đây có thể được chứng minh bằng các thí nghiệm sau :

Thí nghiệm 1 : babukhin A.I (1876) nghiên cứu sự dẫn truyền hưng phấn trên sợi thần kinh đi tới cơ quan phát điện của một loài cá đuối.

Ông cắt rời sợi thần kinh khỏi thân nơron, Sợi thần kinh gồm nhiều nhánh phân bố tới các tấm điện trong cột điện bên thân cá. Sau đó ông tiếp tục cắt bỏ phần giữa của cột điện, các tấm điện ở phần trên và dưới của cột điện chỉ còn liên hệ với nhau nhờ các nhánh của sợi thần kinh.

Khi kích thích đầu trung ương của bất kì một nhánh nào thì cũng thấy cả 2 phần trên, dưới của cột điện, đã bị cách li, đều phóng điện.

Thí nghiệm 2 : Cơ thẳng của đùi ếch gồm 2 nữa được chi phối bởi hai nhánh của cùng một sợi thần kinh vận động. Người ta cắt đôi nhánh 1, kích thích đầu ngoài cho thấy nửa thứ nhất của cơ thẳng trong co, nhưng nếu bị kích thích đầu trong của nhánh 1 thì nửa thứ 2 của cơ thẳng trong co.

* Trong 1 cung phản xạ thì xung thần kinh chỉ truyền theo 1 chiều từ cơ quan thụ cảm (khi bị kích thích) theo nơron cảm giác về trung ương, qua nơron trung gian chuyển sang nơron vận động đến cơ quan đáp ứng, vì khi qua xinap xung thần kinh chỉ truyền theo một chiều nhất định nhờ chất môi giới trung gian hóa học được giải phóng từ chùy xinap của nơron trước sẽ được các thụ thể ở màng sau xinap (trên nơron tiếp sau hoặc cơ quan đáp ứng) tiếp nhận và xung thần kinh tiếp tục truyền đi.

Ngoài xinap trên là xinap hóa học còn có loại xinap điện. Ở xinap điện thông tin từ tế bào hay nơron trước được chuyển giao trực tiếp sang tế bào tiếp theo (hay nơron sau) qua 1 khe hẹp khoảng 2nm dưới dạng xung điện cực nhanh. Loại xinap này không phổ biến như xinap hóa học và chỉ có ở các cơ tim, một số cơ trơn (trên thành ống tiêu hóa, khí quản) cùng một vài vùng ở não. Loại xinap này cho phép thông tin dẫn truyền hai chiều (khác xinap hóa học chỉ dẫn truyền 1 chiều từ màng trước sang màng sau xinap).

tham khảo

Giống nhau:
- Đường hướng tâm của 2 phản xạ đều gồm 1 noron lien hệ với trung khu ở sừng sau chất xám
Khác nhau:
- cung phản xạ vận động:
+ Noron trung gian ( liên lạc) tiếp xúc với noron vận động ( li tâm) ở sừng trước
+ Đường li tâm của phản xạ vận động chỉ có 1 noron chạy thẳng từ sừng trước chất xám tới cơ quan đáp ứng
- cung phản xạ sinh dưỡng:
+ Noron trung gian ( liên lạc) tiếp xúc với noron trước hạch sừng bên chất xám
+ Đường li tâm của phản xạ sinh dưỡng gồm 2 noron tiếp giáp nhau trong các hạch sinh dưỡng.

Cung phản xạ sinh dưỡng điều khiển các hoạt động của các hệ nội quan (không có ý thức) trong khi cung phản xạ vận động điều khiển hoạt động của các cơ quan bên ngoài (có ý thức).

refer

Giống nhau:
- Đường hướng tâm của 2 phản xạ đều gồm 1 noron lien hệ với trung khu ở sừng sau chất xám
Khác nhau:
- cung phản xạ vận động:
+ Noron trung gian ( liên lạc) tiếp xúc với noron vận động ( li tâm) ở sừng trước
+ Đường li tâm của phản xạ vận động chỉ có 1 noron chạy thẳng từ sừng trước chất xám tới cơ quan đáp ứng
- cung phản xạ sinh dưỡng:
+ Noron trung gian ( liên lạc) tiếp xúc với noron trước hạch sừng bên chất xám
+ Đường li tâm của phản xạ sinh dưỡng gồm 2 noron tiếp giáp nhau trong các hạch sinh dưỡng.

Tham khảo:

Có thể phân biệt cung phản xạ vận động với cung phản xạ sinh dưỡng qua sơ đồ sau :

Sai khác cơ bản giữa hai cung phản xạ này là :

- Cung phản xạ vận động có đường thần kinh li tâm là nơron đi thẳng từ trung ương thần kinh tới cơ quan đáp ứng (các cơ vân).

- Cung phản xạ sinh dưỡng, đường thần kinh li tâm từ trung ương thần kinh tới cơ quan đáp ứng bao gồm 2 nơron là nơron trước hạch và nơron sau hạch liên hệ với nhau tại hạch thần kinh sinh dưỡng.

Cung phản xạ vận động:
-Trung ương thần kinh (TƯTK): nằm ở sườn sau của tủy sống
-Thần kinh ngoại biên (TKNB): từ TƯTK đến cơ quan chỉ có một nơron
Cung phản xạ sinh dưỡng:
-TƯTK: nằm ở sườn bên của tủy sống và trụ não
-TKNB: từ TƯTK đến cơ quan có 2 nơron và một hạch thần kinh ( từ trung ương đến hạch là nơron trước hạch; từ hạch đến các cơ quan là nổi sau hạch)

Đáp án A

Cung phản xạ sinh dưỡng phải đi qua một trạm trung gian chuyển tiếp đó là các hạch giao cảm và phó giao cảm, cung phản xạ vận động không có hạch này

Đáp án D

(1) phản xạ chỉ có ở những sinh vật có hệ thần kinh à đúng vì sinh vật chưa có hệ thần kinh thì không được gọi là phản xạ mà gọi là cảm ứng

(2) phản xạ được thực hiện nhờ cung phản xạ

(3) phản xạ được coi là một dạng điển hình của cảm ứng

(4) phản xạ là khái niệm rộng hơn cảm ứng à sai vì cảm ứng là khái niệm rộng hơn, bao hàm phản xạ.

à D. (1), (2) và (3)

Đáp án: D

- Trung khu (bộ phận trung ương) của các phản xạ vận động và sinh dưỡng đều nằm trong chất xám, nhưng trung khu của phản xạ sinh dưỡng đều nằm trong chất xám, nhưng trung khu của phản xạ sinh dưỡng nằm trong sừng bên của tủy sống và trụ não.

- So sánh cung phản xạ vận động và cung phản xạ sinh dưỡng

Giống nhau:
- Đường hướng tâm của 2 phản xạ đều gồm 1 noron lien hệ với trung khu ở sừng sau chất xám
Khác nhau:
- cung phản xạ vận động:
+ Noron trung gian ( liên lạc) tiếp xúc với noron vận động ( li tâm) ở sừng trước
+ Đường li tâm của phản xạ vận động chỉ có 1 noron chạy thẳng từ sừng trước chất xám tới cơ quan đáp ứng
- cung phản xạ sinh dưỡng:
+ Noron trung gian ( liên lạc) tiếp xúc với noron trước hạch sừng bên chất xám
+ Đường li tâm của phản xạ sinh dưỡng gồm 2 noron tiếp giáp nhau trong các hạch sinh dưỡng.

- Trung khu (bộ phận trung ương) của các phản xạ vận động và sinh dưỡng đều nằm trong chất xám, nhưng trung khu của phản xạ sinh dưỡng đều nằm trong chất xám, nhưng trung khu của phản xạ sinh dưỡng nằm trong sừng bên của tủy sống và trụ não.

Bảng so sánh cung phản xạ vận động và cung phản xạ sinh dưỡng

So sánh cung phản xạ vận động và cung phản xạ sinh dưỡng

Cung phản xạ vận động:
-Trung ương thần kinh (TƯTK): nằm ở sườn sau của tủy sống
-Thần kinh ngoại biên (TKNB): từ TƯTK đến cơ quan chỉ có một nơron
Cung phản xạ sinh dưỡng:
-TƯTK: nằm ở sườn bên của tủy sống và trụ não
-TKNB: từ TƯTK đến cơ quan có 2 nơron và một hạch thần kinh ( từ trung ương đến hạch là nơron trước hạch; từ hạch đến các cơ quan là nổi sau hạch)