- Câu ghép:

Trời// xanh thẳm, biển// cũng xanh thẳm như dâng cao lên, chắc nịch.

Trời// rải mây trắng nhạt, biển// mơ màng dịu hơi sương.

Trời// âm u mây mưa, biển xám xịt nặng nề.

Trời// ầm ầm dông gió, biển// đục ngầu giận dữ

- Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép trên: quan hệ nhân quả. Sự thay đổi của trời dẫn tới sự thay đổi của nước.

   + Vế một là sự thay đổi màu sắc của trời dẫn đến kết quả biển thay đổi màu sắc.

b, Câu ghép:

Buổi sớm, mặt trời// lên ngang cột buồm, sương//tan, trời// mới quang.

Buổi chiều, nắng// vừa nhạt, sương// đã buông nhanh xuống biển.

- Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu: quan hệ đồng thời.

   + vế một nêu lên sự thay đổi của mặt trời, vế hai nêu sự thay đổi đối ứng của sương.

- Không thể tách các vế câu trên thành câu đơn, sẽ làm mất đi quan hệ ý nghĩa vốn luôn song hành (nguyên nhân- kết quả)

a. Mùa xuân, là bàng mới nảy trông / như những ngọn lửa xanh.

        TN                    CN                               VN

Sang hè, lá lên thật dày , ánh sáng/ xuyên qua chỉ còn là màu ngọc 

  TN                                      CN               VN

bích. 

Sang cuối thu, lá bàng / ngả cành màu tía và bắt đầu rụng xuống.

TN                     CN                 VN

Qua mùa đông, cây bàng/ trụi hết lá những chiếc cành khẳng khiu in t

TN                          CN                             VN

rên nền trời xám đục.

b,- Từ ghép:ngọn lửa xanh, màu ngọc bích, màu tía, trụi hết, xám đục

-Từ láy: khẳng khiu

Bài 1: Trong các câu sau, câu nào là câu đơn, câu nào là câu ghép? Xác định bộ phận CN-VN của mỗi câu hoặc vế câu.

Câu đơn: a , b
Câu ghép: c , d
a.Chôm chôm, xoài tượng, xoài cát // mọc chen nhau.
                         CN                                       VN

b.Hoa lá, quả chín, những vạt nấm ẩm ướt và con suối chảy thầm dưới chân // đua nhau
                                              CN                                                                                       VN
tỏa mùi thơm.
c.Tiếng mưa // êm    , sợi mưa // đều như dệt.  
        CN1         VN1        CN2          VN2

d.Ở mảnh đất ấy, tháng giêng, tôi    //     đi đốt bãi, đào ổ chuột; tháng tám nước lên,
                                              CN1                                           VN1
 tôi    //    đánh giậm, úp cá đơm tép.
CN2                VN2

Ở lớp, em có rất nhiều người bạn nhưng người em quí nhất là Dung. Đó là một bạn gái có gương mặt thật dễ thương, tính tình hiền lành , dịu dàng. Dung là một người rất tài giỏi. Bạn ấy có rất nhiều tài năng như: hát hay, đánh đàn giỏi, vẽ đẹp và học giỏi nữa. Mặc dù Dung là người đa tài nhưng bạn ý không kiêu ngạo mà còn hay giúp đỡ bạn bè, hòa đồng với mọi người trong lớp.  Không chỉ em mà các bạn , thầy cô ai cũng yêu thương bạn ấy . Em xem bạn ấy là một tấm gương tốt để em học tập. Em rất vui khi có một người bạn như thế.

A đúng chúc bạn học giir

mình đâu biết 

B. Tiếng mưa : CN,êm:VN

Sợi mưa: CN,đều như dệt: VN

mình không biết đúng hay không đâu

a) Nắng trời / vừa bắt đầu gay gắt thì sắc hoa / như muốn giảm đi đọ chói chang của mình.

b) Các vế câu trên nối với nhau bằng quan hệ từ. Từ ngữ cho biết điều đó là từ thì

Học tốt nhé!

Trả lời:

Câu 1:

a, Nắng trời / vừa bắt đầu gay gắt thì sắc hoa / như muốn giảm đi độ chói chang của mình. 

    CN₁                       VN₁                           CN₂                              VN₂

b,  - Các vế câu ghép trên được nối với nhau bằng quan hệ từ 

     - Từ ngữ cho biết điều đó là từ " thì ".

a, Viết hai câu trong đó một câu có dùng trợ từ và tình thái từ, một câu có dùng trợ từ và thán từ.

+ Nó đi chơi những hai ngày à? (câu dùng trợ từ và tình thái từ)

+ Trời ơi, chính nó là người tiết lộ bí mật! ( dùng trợ từ và thán từ)

b, Câu ghép trong đoạn trên:

- Pháp/ chạy, Nhật/ hàng, vua Bảo Đại/ thoái vị.

- Nếu tách câu ghép đã xác định thành các câu đơn. Nếu thay đổi thì ý nghĩa của câu cũng thay đổi.

c, Câu ghép

+ Chúng ta/không thể nói tiếng ta đẹp như thế nào (cũng như) ta/không thể nào phân tích cái đẹp của ánh sáng, của thiên nhiên.

+ Có lẽ tiếng Việt của chúng ta/ đẹp bởi vì tâm hồn của người Việt Nam ta/ rất đẹp, bởi vì đời sống, cuộc đấu tranh của nhân dân ta từ trước tới nay/ là cao quý, vĩ đại nghĩa là rất đẹp.

Các câu ghép:

- Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.

- Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.

- Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.

- Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ…

- Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.

Các câu ghép:

- Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.

- Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.

- Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.

- Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ…

- Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.

Các câu ghép:

- Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.

- Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.

- Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.

- Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ…

- Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.