Ô-đi-xê trong đoạn trích Gặp Ka-ríp và Xi-la và Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây đã thể hiện những đặc điểm nào của nhân vật anh hùng trong sử thi.
2. Ô-đi-xê trong đoạn trích Gặp Ka-ríp và Xi-la và Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây đã thể hiện những đặc điểm nào của nhân vật anh hùng trong sử thi ?
Đặc điểm | Nhân vật Ô-đi-xê | Nhân vật Đăm Săn |
Sở hữu sức mạnh, tài năng, lòng dũng cảm phi thường | - Thông minh, luôn có cách thức hợp lí để vượt qua những khó khăn trước mặt. | - Sức mạnh “vượt đồi tranh”, múa khiên “trên cao gió như bão, dưới thấp gió như lốc, cây cối chết rụi); múa chạy nước kiệu (quả búi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ). - Sẵn sàng chiến đấu để mang lại cuộc sống bình yên cho buôn làng. |
Luôn sẵn sàng đối mặt với những thách thức, hiểm nguy | - Dám đối mặt với những khó khăn trên con đường trở về quê hương (sự quyến rũ của các nàng Xi-ren, Ka-ríp, Xi-la). - Điềm tĩnh tìm cách vượt qua khó khăn. | Khi Đăm Săn đã chiến đấu quá mêt, thêm nữa đâm mãi người Mtao Mxây nhưng không thủng. Lúc này, chàng không bỏ cuộc mà vẫn cố gắng để tiêu diệt tên tù trưởng này. |
Lập nên những kì tích, uy danh lẫy lừng | Ô-đi-xê cùng những người bạn đã cùng vượt qua sự quyễn rũ của các nàng Xi-ren. | Chiến thắng Mtao Mxây; danh tiếng vang xa; được mọi người tôn trọng, tín nhiệm. |
1. Hãy tóm tắt thật ngắn gọn nội dung chính của mỗi văn bản sử thi đã đọc theo mẫu dưới đây:
STT | Văn bản | Nội dung chính |
1 | Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây (Trích sử thi Đăm Săn) | |
2 | Gặp Ka-ríp và Xi-la (Trích sử thi Ô-đi-xê) | |
3 | Đăm Săn đi chính phục nữ thần Mặt Trời(Trích sử thi Đăm Săn) |
STT | Văn bản | Nội dung chính |
1 | Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây (Trích sử thi Đăm Săn) | Kể về việc Đăm Săn đã hạ gục Mtao Mxây để cứu được vợ mình và mở tiệc ăn mừng chiến thắng linh đình |
2 | Gặp Ka-ríp và Xi-la (Trích sử thi Ô-đi-xê) | Sau khi nhận lời tiên tri của Xi-ếc-xê, Ô-đi-xê cùng các thủy thủ tiếp tục lên đường. Họ đã vượt qua ải của các nàng Xi-ren nhưng lại bị vây khốn bởi đòn tấn công của Ka-ríp và Xi-la |
3 | Đăm Săn đi chính phục nữ thần Mặt trời | Sau cuộc phiêu lưu, Đăm Săn đã đến được nhà của nữ thần Mặt Trời và ngỏ ý muốn cưới nàng làm vợ. Nữ thần đã từ chối dù Đăm Săn bày tỏ hết lòng mình. Chàng ra về trước sự khuyên can của nữ thần và chết lún trong rừng ma đất đen |
Đăm Săn là một nhân vật quan trọng trong sử thi Tây Nguyên, đặc biệt trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây. Đoạn trích này tôn vinh sự hào hùng và sức mạnh phi thường của Đăm Săn trong cuộc chiến chống lại kẻ thù Mtao Mxây để giành lại người vợ bị cướp. Đăm Săn được miêu tả là một anh hùng dũng cảm, tài năng và bản lĩnh, đối mặt với kẻ thù hung bạo và có sức mạnh vô địch. Đoạn trích cũng sử dụng các hình ảnh so sánh để làm nổi bật sự tương phản giữa Đăm Săn và Mtao Mxây, tôn vinh vẻ đẹp người anh hùng Đăm Săn. Đoạn trích này thể hiện sự hào hùng và lòng dũng cảm của Đăm Săn, là một phần trong nghệ thuật diễn xướng sử thi của dân tộc Tây Nguyên. Sử thi không chỉ là một loại hình ngôn từ dân gian, mà còn là một hình thức diễn xướng dân gian, kết hợp nghệ thuật ngôn từ, ca hát và nhảy múa. Nghiên cứu sử thi cần quan tâm đến yếu tố diễn xướng, vì nó mang ý nghĩa quan trọng về mặt văn hoá và đời sống. Diễn xướng sử thi thường diễn ra trong môi trường lễ hội, tạo không khí "thiêng" và cộng đồng, để tôn vinh những anh hùng và sức mạnh cộng đồng. Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây là một phần trong sử thi Tây Nguyên, tôn vinh vẻ đẹp người anh hùng Đăm Săn và sức mạnh của dân tộc.
So sánh tác dụng của việc sử dụng người kể chuyện ngôi thứ nhất trong Gặp Ka-ríp và Xi-la và người kể chuyện ngôi thứ ba trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây.
- Văn bản Gặp Ka-ríp và Xi-la được kể theo ngôi thứ nhất (theo lời kể của Ô-đi-xê) là hoàn toàn hợp lí.
+ Giúp mọi việc được kể lại thật chi tiết, dễ dàng bộc lộ cảm xúc nhân vật
+ Tuy nhiên, gặp khó khăn trong việc nêu cảm nhận, ý kiến của bản thân bao quát tổng thể cả câu chuyện.
- Văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây kể về cuộc giao chiến giữa hai tù trưởng.
+ Cản trở việc bộc lộ được hết các suy nghĩ, cảm xúc của các đối tượng trong câu chuyện
+ Tuy nhiên, lại có thể nói lên được đánh giá tổng quát của bản thân về câu chuyện.
3. So sánh tác dụng của việc sử dụng người kể chuyện ngôi thứ nhất trong Gặp Ka-ríp và Xi-la và người kể chuyện ngôi thứ ba trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây
- Ngôi kể thứ nhất : từ xưng hô dùng để kể lại câu chuyện là " tôi "; là người chứng kiến đầu đủ các sự việc để kể lại ; ngôi kể này sẽ giúp mọi việc được kể lại thật chi tiết, dễ dàng bộc lộ cảm xúc nhân vật nhưng lại rất khó trong việc nêu cảm nhận, ý kiến của bản thân bao quát tổng thể cả câu chuyện.
- Ngôi kể thứ ba : người kể câu chuyện không phải là người trực tiếp tham gia mà chỉ gián tiếp kể lại câu chuyện với vai trò là người dẫn lời ; điều đó làm cản trở việc bộc lộ được hết các suy nghĩ, cảm xúc của các đối tượng trong câu chuyện nhưng lại có thể nói lên được đánh giá tổng quát của bản thân về câu chuyện.
Theo bạn, hai nhân vật anh hùng Đăm Săn (sử thi Đăm Săn) và Ô-đi-xê (sử thi Ô-đi-xê) có những điểm gì giống nhau và vì sao có sự giống nhau ấy?
5. Theo bạn, hai nhân vật anh hùng Đăm Săn (sử thi Đăm Săn) và Ô-đi-xê (sử thi Ô-đi-xê) có những điểm gì giống nhau và vì sao có sự giống nhau ấy?
Phương pháp giải:
Đọc lại hai văn bản trích trong sử thi Đăm Săn và sử thi Ô-đi-xê.
Lời giải chi tiết:
- Điểm giống nhau:
+ Đều là nhân vật sử thi.
+ Mang đầy đủ những phẩm chất tốt đẹp của một người anh hùng.
+ Đều hành động vì cộng đồng.
+ Đều mang những ước mơ, khát vọng, lí tưởng cao đẹp.
- Giải thích vì sao có sự giống nhau ấy: Bởi cả hai nhân vật đều là nhân vật sử thi, thuộc thể loại sử thi nên sẽ hội tụ tất cả những đặc điểm vốn có của thể loại văn học này.
Ở đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây, vai trò của nhân vật ông Trời trong cuộc chiến của Đăm Săn là:
A. Góp phần hạn chế sức mạnh của kẻ thù đối nghịch với người anh hùng.
B. Người giúp đỡ các nhân vật hiền lành, lương thiện trong lúc gian nan.
C. Thể hiện uy lực của thần linh trong việc quyết định những chiến thắng của nhân vật anh hùng.
D. Cố vấn, phù trợ cho nhân vật anh hùng.
chọn đám án D nha
Qua đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây, có thể thấy Đăm Săn thuộc kiểu nhân vật gì?
A. Nhân vật anh hùng văn hóa.
B. Nhân vật anh hùng sử thi.
C. Nhân vật anh hùng sử thi và anh hùng chiến trận.
D. Nhân vật anh hùng chiến trận.