- Những nét đặc sắc của tài nguyên sinh vật ở Ô-xtrây-li-a:

+ Tài nguyên sinh vật đa dạng với nhiều loài đặc hữu quý hiếm.

+ Mặc dù phần lớn diện tích là hoang mạc và bán hoang mạc, nhưng lại là một trong những quốc gia có sự đa dạng sinh học cao nhất thế giới.

+ Có một số loài động vật tiêu biểu là thú có túi (Kang-gu-ru và Cô-a-la), thú mỏ vịt và đà điểu.

+ Một số loài thực vật đặc hữu là bạch đàn, keo hoa vàng, tràm và ngân hoa.

- Ô-xtrây-li-a có tài nguyên sinh vật đa dạng với nhiều loài đặc hữu quý hiếm vì:

+ Khí hậu phân hóa đa dạng từ bắc xuống nam, từ đông sang tây.

+ Lục địa Ô-xtrây-li-a cách biệt với phần còn lại của thế giới.

Vị trí địa lí, hình dạng và kích thước của lục địa Ô-xtrây-li-a:

- Vị trí địa lí:

+ Lục địa Ô-xtrây-li-a nằm ở bán cầu Nam, có đường chí tuyến nam chạy ngang qua lãnh thổ.

+ Tiếp giáp Ấn Độ Dương và các biển của Thái Bình Dương.

- Hình dạng: có dạng hình khối rõ rệt, từ bắc xuống nam dài hơn 3000 km và từ tây sang đông, nơi rộng nhất khoảng 4000 km.

- Kích thước: Lục địa Ô-xtrây-li-a có diện tích nhỏ nhất trên thế giới (chỉ gần 7,7 triệu km²).

Đại bộ phận lãnh thổ phía tây và trung tâm lục địa có khí hậu hoang mạc, bán hoang mạc.

- Phía bắc có khí hậu nhiệt đới.

- Phía nam khí hậu cận nhiệt đới.

- Phía đông nam khí hậu ôn đới.

- Lục địa Ô-xtrây-li-a bao gồm 3 khu vực địa hình chính:

+ Vùng núi phía đông có dãy Trường Sơn Ô-xtrây-li-a với dải đất hẹp ven biển.

+  Vùng cao nguyên phía tây với ba hoang mạc lớn là: hoang mạc Lớn, hoang mạc Vic-to-ri-a Lớn và hoang mạc Ghip-sơn.

+ Vùng đất thấp trung tâm bao gồm bồn địa Ac-tê-di-an Lớn ở phía bắc và châu thổ sông Mơ-rây – Đac-linh ở phía nam.

- Tài nguyên khoáng sản giàu có và phong phú. Các tài nguyên khoáng sản bao gồm: than, dầu mỏ, khí đốt, bô-xít, sắt, chì, kẽm, ni-ken, đồng, thiếc, vàng, bạc, kim cương và các loại đá quý.

- Dân cư bao gồm:

+ Người bản địa: chiếm 3 % dân số (2019)

+ Người nhập cư: châu Âu, châu Á.

- Dân số khoảng 25 triệu người, tỉ lệ gia tăng dân số 0,9%, mật độ dân số 3 người/km2 (2019).

- Phân bố: chủ yếu ở dải ven biển phía đông, đông nam và tây nam.

- Mức độ đô thị hóa cao tỉ lệ dân đô thị 86%.

Tham khảo:

Đại bộ lãnh thổ Ô-xtray-li-a là hoang mạc vì :

+ Chí tuyến Nam đi qua giữa lục địa nên phần lớn lãnh thổ Ô-xtray-li-a nằm trong khu vực áp cao chí tuyến , không khí ổn định khó gây mưa

+ Phía đông có dãy Trường Sơn chạy sát biển từ bắc xuống nam , chắn gió ẩm từ các vùng biển phía Đông thổi vào lục địa Ô-xtray-li-a gây mưa nhiều ở sườn núi phía biển sườn núi khuất gió và các sườn phía Tây khô hạn

+ Ảnh hưởng của dòng biển lạnh tây Ô-xtray-li-a làm cho vùng duyên hải phía tây có lượng mưa ít.

Phần lớn diện tích lục địa Ô-xtrây-li-a là hoang mạc do:

+ Có đường chí tuyến Nam đi ngang qua nên có khí hậu khô hạn.

+ Phía tây có dòng biển lạnh chảy ven bờ. ...

+ Chí tuyến Nam đi qua giữa lục địa nên phần lớn lãnh thổ nắm trong khu vực áp cao chí tuyến, không khí ổn định, khó gây ra mưa.

- Ở lục địa Ô-xtrây-li-a có: gió Tín phong thổi theo hướng đông nam; gió mùa hướng tây bắc và đông bắc ; gió Tây ôn đới thổi theo hướng tây bắc.
- Sự phân bố lượng mưa trên lãnh thổ Ô-xtrây-li-a và nguyên nhân :
+ Mưa trên 1501 mm là Pa-pua Niu Ghi-nê, do đây là nơi có khí hậu xích đạo mưa lớn quanh năm.
+ Rìa bắc và đông bắc lục địa Ô-xtrây-li-a có lượng mưa từ 1001 đến 1500 mm, khu vực có gió mùa hoạt động và một phần gió Tín phong đi qua biển.
+ Một phần diện tích bắc, nam và đông của lục địa có lượng mưa từ 501 đến 1000 mm, do ảnh hưởng địa hình, gió mang theo hơi nước nên gây mưa hết ở các sườn đón gió.
+ Sâu lục địa lượng mưa ít vì chịu ảnh hướng của hiệu ứng phơn, đồng thời khu vực lục địa nằm trong vùng áp cao chí tuyến khó gây mưa.

– Ở lục địa Ô-xtrây-li-a có: gió Tín phong thổi theo hướng đông nam; gió Mùa hướng tây bắc và đông bắc; gió Tây ôn đới thổi theo hướng tây bắc.
– Sự phân bố lượng mưa, hoang mạc trên lãnh thổ Ô-xtrây-li-a và nguyên nhân :
+ Mưa trên 1501 mm là Pa-pua Niu Ghi-nê, do đây là nơi có khí hậu xích đạo mưa lớn quanh năm.
+ Rìa bắc và đông bắc lục địa Ô-xtrây-li-a có lượng mưa từ 1001 đến 1500 mm, khu vực có gió mùa hoạt động và một phần gió Tín phong đi qua biển.
+ Một phần diện tích bắc, nam và đông của lục địa có lượng mưa từ 501 đến 1000 mm, do ảnh hưởng địa hình, gió mang theo hơi nước nên gây mưa hết ở các sườn đón gió.
+ Sâu lục địa lượng mưa ít vì chịu ảnh hướng của hiệu ứng phơn, đồng thời khu vực lục địa nằm trong vùng áp cao chí tuyến khó gây mưa.
– Hoang mạc ở trung tâm ở lục địa Ôxtrâylia và kéo dài ra sát biển phía tây. Do ở phía tây có dòng biển lạnh Tây Ôxtrâylia chảy qua, cùng với đó là do càng vào sâu trong lục địa thì độ ẩm càng ít, gây khô hạn.

Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên đất ở Ô-xtrây-li-a:

- Chăn nuôi gia súc (bò, cừu) trên các đồng cỏ tự nhiên ở những vùng đất bán khô hạn.

- Vùng duyên hải phía bắc và phía đông phát triển rừng tự nhiên và rừng trồng.

- Một phần nhỏ diện tích lãnh thổ có đất tốt, khí hậu thuận lợi được sử dụng để trồng cây lương thực (lúa mì), cây công nghiệp (mía) và cây ăn quả (nho, cam) với sự hỗ trợ của hệ thống thủy lợi.

- Ô-xtrây-li-a đang áp dụng các biện pháp khắc phục hiện tượng hoang mạc hóa do chăn thả gia súc quá mức trước đây, hạn hán và cháy rừng do biến đổi khí hậu.

tham khảo

(Từ trái sang phải: chuột túi căng-gu-ru, gấu túi koala, thú mỏ vịt).