Xác định mùa mưa và mùa lũ trên lưu vực sông Gianh (Trạm Đồng Tâm)

-       Mùa mưa:

+       Giá trị trung bình của lượng mưa tháng ở lưu vực sông Gianh là 185,8 mm.

+       Mùa mưa từ tháng 8 đến tháng 11. Tháng có lượng mưa cao nhất là tháng 10 (582,0 mm).

-       Mùa lũ:

+       Giá trị trung bình của lưu lưựng dòng chảy tháng là 61,7  m 3 /s.

+       Mùa lũ từ tháng 9 đến tháng 11. Tháng có lưu lượng nước cao nhất (đỉnh lũ) là tháng 9 (185  m 3 /s).

REFER

- Lượng mưa trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 153,3 mm; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 185,8 mm.

+ Các tháng mùa mưa trên sông Hồng: 6 tháng (từ tháng 5 - 10).

+ Các tháng mùa mưa trên sông Gianh: 4 tháng (từ tháng 8 - 11).

- Lưu lượng dòng chảy trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 3632,6 m³/s; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 61,7m³/s.

+ Các tháng mùa lũ trên sông Hồng: 5 tháng (từ tháng 6 - 10).

+ Các tháng mùa lũ trên sông Gianh: 3 tháng (từ tháng 9 -11).

^{_{tham khảo}}

^{_{- Lượng mưa trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 153,3 mm; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 185,8 mm.}}

^{_{+ Các tháng mùa mưa trên sông Hồng: 6 tháng (từ tháng 5 - 10).}}

^{_{+ Các tháng mùa mưa trên sông Gianh: 4 tháng (từ tháng 8 - 11).}}

^{_{- Lưu lượng dòng chảy trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 3632,6 m3/s; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 61,7m3/s.}}

^{_{+ Các tháng mùa lũ trên sông Hồng: 5 tháng (từ tháng 6 - 10).}}

^{_{+ Các tháng mùa lũ trên sông Gianh: 3 tháng (từ tháng 9 -11).}}

Lượng mưa trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 153,3 mm, ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 185,8 mm

+ Các tháng mùa mưa trên sông Hồng: 6 tháng (từ tháng 5 - 10).

+ Các tháng mùa mưa trên sông Gianh: 4 tháng (từ tháng 8 - 11).

- Lưu lượng dòng chảy trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 3632,6 m³/s; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 61,7m³/s

+ Các tháng mùa lũ trên sông Hồng: 5 tháng (từ tháng 6 - 10)

+ Các tháng mùa lũ trên sông Gianh: 3 tháng (từ tháng 9 -11)

- Vẽ biểu đồ:

- Tính theo thời gian và độ dài (số tháng) của mùa mưa và mùa lũ tại các lưu vực theo tiêu vượt khó giá trị trung bình tháng:

   + Lượng mưa trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 153mm; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 186 mm.

   + Lưu lượng dòng chảy trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 3632m3/s; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 61,7 m3/s.

 Bảng các tháng mùa mưa, mùa lũ trên lưu vực sông Hồng (Trạm Sơn Tây) và trên lưu vực sông Giang (Trạm Đồng Tâm):

Ghi chú:

X: Tháng mùa mưa.

xx. Tháng có mưa nhiều nhất.

+: Tháng có lũ.

++: Tháng có lũ cao nhất.

- Nhận xét mối quan hệ giữa mùa mưa và mùa lũ trên từng lưu vực nói riêng và trên toàn quốc nói chung:

      + Các tháng của mùa lũ trùng hợp với các tháng mùa mưa: trên lưu vực sông Hồng (Trạm Sơn Tây): 6, 7, 9, 10; trên lưu vực sông Gianh (Trạm Đồng Tâm): 9, 10, 11.

      + Các tháng mùa lũ không trùng hợp với các tháng mùa mưa: trên lưu vực sông Hồng (Trạm Sơn Tây): tháng 5; trên lưu vực sông gianh (trạm Đồng Tâm): tháng 8.

1.Mùa mưa và mùa lũ gần trùng nhau ở lưu vực sông Hồng và sông Gianh có thể được giải thích bằng những yếu tố sau:

Địa hình và đặc điểm địa vị: Lưu vực sông Hồng và sông Gianh nằm trong phạm vi địa lý của miền Bắc Việt Nam, trong khu vực ảnh hưởng của gió mùa Đông. Điều này có nghĩa là cả hai khu vực đều chịu ảnh hưởng của mùa mưa mùa mưa, thường diễn ra từ tháng 5 đến tháng 10, khi gió mùa Tây đưa đến mưa phùn và mưa lớn từ biển Đông. Do đó, mùa mưa và mùa lũ gần trùng nhau vì chúng đều chịu sự tác động của các yếu tố khí hậu chung trong khu vực này.

2. Mùa mưa và mùa lũ trùng nhau ở lưu vực sông Hồng và sông Gianh vẫn có thể được giải thích bằng cách xem xét những yếu tố sau đây:

- Cường độ mưa lớn: Mùa mưa thường mang theo mưa rất lớn và tạo ra lượng nước lớn trong lưu vực, dẫn đến mùa lũ. Cường độ mưa mùa mưa thường cao, và nó có thể làm cho mức nước tại sông và sông con tăng nhanh chóng, gây ra lũ.

- Thời gian và mùa mưa: Mùa mưa và mùa lũ thường xảy ra vào cùng một thời điểm trong năm ở một số khu vực vì cả hai đều liên quan chặt chẽ đến thời gian khi mưa rơi mạnh nhất. Mùa mưa thường kéo dài trong vài tháng, trong khi mùa lũ là một giai đoạn ngắn hơn nhưng xảy ra khi lượng mưa đạt đỉnh.

3. Mùa lũ chậm hơn mùa mưa có thể được giải thích bằng các yếu tố sau:

- Thời gian chảy của nước: Mùa lũ thường xảy ra sau mùa mưa vì nước mưa phải thấm vào đất và sau đó chảy vào các con sông và dòng chảy. Quá trình này mất thời gian, do đó, mùa lũ thường xảy ra sau khi mùa mưa kết thúc.

- Đặc điểm địa hình: Địa hình trong lưu vực sông có thể ảnh hưởng đến thời gian dòng chảy và sự tích tụ của nước. Nếu lưu vực có nhiều dãy núi, thung lũng sâu, hoặc các rào cản tự nhiên khác, nước có thể di chuyển chậm hơn và tạo ra mùa lũ kéo dài hơn.

a) Vẽ biểu đồ:
Biểu đồ thể hiện chế độ mưa và chế độ dòng chảy trên lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây):

Tương tự như thế, các em vẽ trạm Đồng Tâm (lưu vực sông Gianh).
b) Tính thời gian và độ dài (số tháng) của mùa mưa và mùa lũ tại các lưu vực theo chỉ tiêu vượt giá trị trung bình tháng:
+ Lượng mưa trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 153mm; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 186mm.
+ Lưu lượng dòng chảy trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 3632m3; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 61,7m3/s. Nhận xét về mối quan hệ giữa mùa mưa và mùa lũ trên từng lưu vực nói riêng và trên toàn quốc nói chung:
+ Các tháng của mùa lũ trùng hợp với các tháng mùa mưa: trên lưu vực sông Hồng (Trạm Sơn Tây): 6, 7, 8, 9, 10; trên lưu vực sông Gianh (Trạm Đồng Tâm): 9, 10, 11.
+ Các tháng của mùa lũ không trùng hợp với các tháng mùa mưa: trên lưu vực sông Hồng (Trạm Sơn Tây): tháng 5; trên lưu vực sông Gianh (Trạm Đồng Tâm): tháng 8.

a) Vẽ biểu đồ:
Biểu đồ thể hiện chế độ mưa và chế độ dòng chảy trên lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây)

Tương tự như thế, các em vẽ trạm Đồng Tâm (lưu vực sông Gianh).
b) Tính thời gian và độ dài (số tháng) của mùa mưa và mùa lũ tại các lưu vực theo chỉ tiêu vượt giá trị trung bình tháng:
+ Lượng mưa trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 153mm; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 186mm.
+ Lưu lượng dòng chảy trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây): 3632m3; ở lưu vực sông Gianh (trạm Đồng Tâm): 61,7m3/s.

c) Nhận xét về mối quan hệ giữa mùa mưa và mùa lũ trên từng lưu vực nói riêng và trên toàn quốc nói chung:
+ Các tháng của mùa lũ trùng hợp với các tháng mùa mưa: trên lưu vực sông Hồng (Trạm Sơn Tây): 6, 7, 8, 9, 10; trên lưu vực sông Gianh (Trạm Đồng Tâm): 9, 10, 11.
+ Các tháng của mùa lũ không trùng hợp với các tháng mùa mưa: trên lưu vực sông Hồng (Trạm Sơn Tây): tháng 5; trên lưu vực sông Gianh (Trạm Đồng Tâm): tháng 8.

a) Vẽ biểu đồ thể hiện chế độ mưa và chế độ dòng chảy trên từng lưu vực:

b)Tính thời gian và dô dài (sổ tháng) của mùa mưa và mùa lũ tại các lưu rực, theo chỉ tiêu chung là trị số trung bình các tháng:
- Lưu rực sông Hồng:

+ Lượng mưa trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng là: 153 mm/tháng.

+ Thời gian và độ dài của các tháng mùa mưa (có lượng mưa lớn hơn trị số trung bình) là: tháng 5, 6, 7, 8, 9, 10, Tổng số 6 tháng.

+ Lưu lượng dòng chảy trung bình các tháng ở lưu vực sông Hồng là: 3633 m3/s.

+ Thời gian và độ dài của các tháng mùa lũ (có lưu lượng dòng chảy lớn hơn trị số trung bình) là: tháng 6, 7, 8, 9, 10, Tổng số 5 tháng.

- Lưu vực sông Gianh:

+ Lượng mưa trung bình các tháng ở lưu vực sông Gianh là: 186 mm/tháng.

+ Thời gian và độ dài cua các tháng mùa mưa (có lượng mưa lớn hơn trị số trung bình) là: tháng 8, 9, 10, 11; tống số 4 tháng.

+ Lưu lượng dòng chảy trung bình các tháng ở lưu vực sông Gianh là: 61,7 m3/s.

+ Thời gian và độ dài của các tháng mùa lũ (có lưu lượng dòng chảy lớn hơn trị số trung bình) là: tháng 9, 10, 11; tồng số 3 tháng.

Mối quan hộ giữa lì tạng mưa là mùa lũ trôn từng lưu lực rà trân toàn quốc nói chung:

- Lưu vực sông Hồng: 

+ Các tháng có mùa lũ trùng với mùa mưa là tháng 6, 7, 8, 9, 10.

+ Tháng có mùa lũ không trùng với mùa mưa là tháng 5.

- Lưu vực sông Gianh:

+ Các tháng có mùa lũ trùng với mùa mưa là tháng 9, 10, 11.

+ Tháng có mùa lũ không trùng với mùa mưa là tháng 8.

Xác định mùa mưa và mùa lũ trên lưu vực sông Hồng

-       Mùa mưa:

+       Giá trị trung bình của lượng mưa tháng ở lưu vực sông Hồng: 153,3 mm.

+       Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10 với tổng lượng mưa các tháng trong mùa là 1577,7 mm (chiếm 85,8% lượng mưa cả năm). Tháng có lượng mưa lớn nhất là tháng 8 (335,2 mm).

-       Mùa lũ:

+       Giá trị trung bình của lưu lượng dòng chảy tháng là 3632,6  m 3 /s.

+    Mùa lũ từ tháng 6 đến tháng 10. Tháng có lưu lượng nước cao nhất (đỉnh lũ) là tháng 8 (9246  m 3 /s)

Đáp án: C. Chế độ mưa của khí hậu có mối quan hệ chặt chẽ với lưu lượng nước sông. Mùa lũ chậm hơn so mùa mưa khoảng 1 tháng.

Nhận xét

-       Các tháng mùa lũ trùng hợp với các tháng mùa mưa: tháng 9, 10, 11.

-       Tháng của mùa lũ không trùng hợp với các tháng mùa mưa: tháng 8. Như vậy, so với mùa mưa thì mùa lũ chậm hơn một tháng

Mùa mưa và mùa lũ của lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây) có quan hệ chặt chẽ với nhau:

-       Các tháng mùa lũ trùng hợp với các tháng mùa mưa: tháng 6, 7, 8, 9, 10.

-       Tháng của mùa lũ không trùng hợp với các tháng mùa mưa: tháng 5. Như vậy, so với mùa mưa thì mùa lũ chậm hơn một tháng.

-     Mùa lũ không hoàn toàn trùng khớp với mùa mưa vì ngoài mưa còn có các nhân tố khác tham gia và làm biến đổi dòng chảy tự nhiên như: độ che phủ rừng, hệ số thấm của đất đá, hình dạng mạng lưới sông và nhất là các hồ chứa nước nhân tạo. Các hồ này đã điều tiết nước sông ngòi theo nhu cầu sử dụng của con người