Cuộc cách mạng công nghiệp thế kỷ XVIII–XIX làm thay đổi sâu sắc xã hội. Sản xuất được cơ giới hóa, năng suất lao động tăng cao giúp hàng hóa phong phù, giao thông vận tải tiến bộ. Nhiều đô thị ra đời, hình thành hai giai cấp mới: tư sản công nghiệp và vô sản công nhân; khoa học – kỹ thuật phát triển, đời sống vật chất của con người được cải thiện. Tuy nhiên, cách mạng công nghiệp cũng có mặt hạn chế: công nhân bị bóc lột, làm việc trong điều kiện khó nhọc; sự chênh lệch giàu nghèo gia tăng; ô nhiễm môi trường do khói bụi, nước thải công nghiệp; nhiều giá trị văn hóa truyền thống bị mai một. Những tác động trên buộc xã hội phải có những cải cách và pháp luật bảo vệ quyền lợi người lao động, bảo vệ môi trường và đợi sống lâu dài.

Văn minh Ấn Độ cổ – trung đại ảnh hưởng sâu rộng tới khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Qua con đường giao lưu thương mại và tương tác với các vương quốc Chăm Pa, Phù Nam, nhiều tân tạo của Ấn Độ được du nhập. Về tôn giáo, Phật giáo và Đạo Bà La Môn (Hindu) từ Ấn Độ thế kỷ I – VII được truyền tải, góp phần hình thành tín ngưỡng thờ các vị thần Shiva, Vishnu và Phật trong các công trình đền tháp Chăm và chùa cổ. Về kiến trúc – điêu khắc, thống qua các vết tích tháp Mỹ Sơn, tháp Bà Pố Nagar hay chùa Phật Tích, chùa Dâu, ta thấy rõ dấu ấn phong cách Ấn Độ: đền tháp theo dạng tháp núi, trang trí hoa văn thần thoại. Về văn học, những sở thi Ramayana, Mahabharata và ý niệm tôn giáo, triết học Ấn Độ trở thành nguồn cảm hứng cho truyền thuyết, văn học dân gian Việt Nam (như truyện Phạm Tử – Châu Nương). Về chữ viết, chữ Phạn (Sanskrit) và Pali được giới thiệu qua Phật giáo, làm cơ sở cho các hệ chữ Chăm, Khmer cổ; nhiều bia ký ở Trung Bộ và Nam Bộ khắc bằng chữ Phạn. Những ảnh hưởng đó đã làm phong phú thêm nền văn hóa Việt Nam và khu vực.

Trong thời kỳ phong kiến Tây Âu, lãnh địa là mô hình kinh tế tự cung tự cấp: nông dân sống phụ thuộc vào lãnh chúa, làm nông nghiệp nặng nhọc và gánh nhiều thuế phí, quan hệ xã hội khép kín, ít giao lưu. Người sống trong lãnh địa có đời sống đại khái an toàn nhưng bị gò bó và không có nhiều cơ hội thay đổi. Ngược lại, thành thị là trung tâm thủ công nghiệp và buôn bán. Người dân thành thị gồm thợ thủ công và thương nhân, có quyền tự do tương đối, được tự do buôn bán, đời sống nhộn nhịp và sôi động hơn. Môi trường kinh tế sôi động giúp con người có cơ hội phát triển tay nghề và thuận lợi để cân bằng đời sống. Vì vậy, nếu được lựa chọn em sẽ muốn sống ở thành thị, nơi mang lại nhiều cơ hội học hỏi, buôn bán và đổi mới cuộc sống. Cuộc sống ở lãnh địa tuy ổn định nhưng bị ràng buộc bởi nhiều nghĩa vụ và ít giao lưu, không phù hợp với mong muốn phát triển bản thân.

Các nước tư bản phương Tây xâm lược Đông Nam Á vì lợi ích kinh tế (cần thị trường, tài nguyên, nhân công rẻ), vị trí địa chiến lược quan trọng của khu vực, và sự suy yếu của các triều đại phong kiến Đông Nam Á. Với Việt Nam, quá trình này diễn ra từ giữa thế kỷ XIX, bắt đầu bằng việc Pháp lợi dụng tình hình suy yếu của triều đình Nguyễn để xâm lược và cuối cùng đô hộ Việt Nam.

Trách nhiệm của học sinh trong công cuộc bảo vệ Hoàng Sa, Trường Sa là:

- Học tập tốt để xây dựng đất nước

- Nâng cao ý thức và tuyên truyền về chủ quyền biển đảo.

- Tu dưỡng đạo đức và tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường biển đảo.

- Lên án, phê phán mạnh mẽ những hành động xâm phạm chủ quyền Việt Nam, lan truyền thông tin sai lệch.

- Tìm hiểu sâu sắc về lịch sử, địa lý và các tư liệu pháp lý để khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa và Trường Sa.

- Tích cực tham gia các phong trào, hoạt động do nhà trường và địa phương phát động về bảo vệ chủ quyền biển đảo.

- Bản thân em sẽ làm tốt nghĩa vụ của mình là chăm chỉ học hành, rèn luyện bản thân và lên án, phê phán những hành vi xâm phạm chủ quyền biển đảo, cũng như không ngừng tìm hiểu về lịch sử và pháp luật Việt Nam liên quan đến chủ quyền biển đảo.

Khi bị ốm nặng và rút lui về động Khuất Lão, Lý Nam Đế (Lý Bí) đã giao toàn quyền lãnh đạo cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược cho Triệu Quang Phục.

Hai Bà Trưng bước đầu tập hợp lực lượng cho cuộc khởi nghĩa ở Mê Linh (thuộc quận Giao Chỉ thời nhà Hán).

14. C

15. A

Cuộc kháng chiến cách mạng Việt Nam giai đoạn 1945‑1975 mang hai tính chất: vừa là cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, vừa là cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc.

– Sau Tháng Tám 1945, nước ta giành độc lập nhưng ngay lập tức bị các thế lực xâm lược quay lại. Nhân dân ta buộc phải cầm vũ không chỉ để bảo vệ thành quả cách mạng mới giành được mà còn giữ vững lãnh thổ, bảo vệ nhân dân, ngăn chặn âm mưu lăn chiếm Việt Nam của thực dân Pháp và sau đó là đế quốc Mỹ. Đó chính là tính chất bảo vệ Tổ quốc.

– Tuy nhiên mục tiêu cố lời của cuộc kháng chiến là giải phóng dân tộc. Trong kháng chiến chống Pháp (1945‑1954), nhân dân ta đấu tranh để làm thét gông xiềng thực dân, giành đọc lập. Trong kháng chiến chống Mỹ (1954‑1975), miền Bắc vừa xây dựng CNXH vừa chiến đấu bảo vệ, hỗ trợ miền Nam đấu tranh giải phóng, thống nhất đất nước. Toàn bộ cuộc chiến đó là cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và giành lại quốc gia thông nhất. Như vậy, tính chất bảo vệ Tổ quốc và giải phóng dân tộc trong kháng chiến 1945‑1975 bổ sung cho nhau: ta cầm vũ để bảo vệ độc lập và đấu tranh xóa bỏ mọng xiềng nô lệ, giúi tải lâu dài cho tự do, thống nhất Tổ quốc.

Cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ giai đoạn 1945‑1975 mang hai yếu tố cơ bản. Thứ nhất, đó là cuộc chiến tránh vệ quốc, bảo vệ thành quả cách mạng Tháng Tám, bảo vệ đất nước trước sự xâm lược trở lại của thực dân Pháp và mỏ mang Mỹ. Nhân dân ta phải cầm súng để giữ vững độc lập, toàn vẹn lãnh thổ. Thứ hai, cuộc kháng chiến cũng là cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc. Chúng ta không chỉ bảo vệ điều đã có mà còn phải quét sạch ách đô hộ thực dân, giành lại quyền tự quyết định và thống nhất đất nước. Mục tiêu của toàn dân là "không có gì quý hơn độc lập, tự do". Do đó, cuộc kháng chiến 1945‑1975 vừa là cuộc chần giữ đất nước chính nghĩa, vừa là cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc nhằm giành lại và bảo vệ độc lập, thống nhất Tổ quốc.

Chào