Các nước tư bản phương Tây xâm lược Đông Nam Á vì lợi ích kinh tế (cần thị trường, tài nguyên, nhân công rẻ), vị trí địa chiến lược quan trọng của khu vực, và sự suy yếu của các triều đại phong kiến Đông Nam Á. Với Việt Nam, quá trình này diễn ra từ giữa thế kỷ XIX, bắt đầu bằng việc Pháp lợi dụng tình hình suy yếu của triều đình Nguyễn để xâm lược và cuối cùng đô hộ Việt Nam.