Khi ánh bình minh đã đủ sáng để soi rõ những hạt mưa trên mặt sông thì cũng là lúc dòng nước khổng lồ nuốt chửng phần còn lại cuối cùng của dải cát... Từ mặt nước sông, những cánh chim bé bỏng và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước khổng lồ bay lên. Đây là một cảnh tượng như huyền thoại.

THAM KHẢO nhe !!

Tôi và thằng Mon đứng nhìn bầy chim bay lên cao. Chúng dương đôi cánh bay lên trời xanh. Chứng kiến cảnh đó, tôi thở phào nhẹ nhõm. Còn thằng Mon thì nhìn tôi mỉm cười. Chiều qua, nước đã dâng lên nhanh hơn. Nước dâng lên đến đâu, chim bố và chim mẹ lại dẫn bầy con tránh nước đến đó. Cứ thế, chúng tiến đến phần cao nhất của dải cát. Chúng nhảy lò cò trên những đôi chân mảnh dẻ chưa thật sự cứng cáp. Bỗng nhiên, tôi nhìn thấy một chú chim con đuối sức. Con chim mẹ đã xòe rộng đôi cánh bên đứa con rồi kêu lên. Nó dùng hết sức, bứt ra khỏi dòng nước và bay lên cao hơn cả lần cất cánh đầu tiên ở bãi cát. Hai anh em tôi vẫn đứng yên lặng nhìn theo chúng.

Bầy chim chìa vôi đã bay lên , tôi thấy mặt trời như nhanh hơn mọi ngày và mưa đã ngột ngạt tạnh hẳn . Bỗng một con chim đuối sức, rơi xuống như một chiếc lá. Tôi và anh Mên hết sức lo lắng, hồi hộp. Nhưng rồi đôi khi khi đôi chân mẹ sẽ và run rẩy của con chim non chạm vào mặt sông thì đôi cánh của nó đập một nhịp chuyển quyết định. Tấm thân bé bỏng của nó vụt bứt ra khỏi dòng nước và bay lên cao Tôi im lặng nhưng nín thở , chỉ có tiếng đập cánh quyết liệt của bầy chim non .  Chúng đã thực hiện xong chuyến bay đầu tiên quan trọng nhất trong đời . Cuối cùng chúng ta đã hạ cánh bên một húng dứa dại bờ sông, hai anh em tôi vẫn đứng không nhúc nhích

Chủ đề của tác phẩm: Lòng nhân ái bảo vệ từ những điều nhỏ nhất. 

Chi tiết của bài bầy chim chìa vôi là: Diễn biến tâm lý và hành động của 2 nhân vật em Mon và anh trai Mến

- Em Mon: Lời nói lễ phép, suy nghĩ thấu đáo với tấm lòng nhân hậu, dũng cảm 

- Anh Mên có phần cục cằn với em trai nhưng cũng mang tấm lòng ấm áp nhân hậu. 

Bài học rút ra: Hãy giữ cho mình tấm lòng yêu thương nhân hậu với muôn loài kể cả với những điều nhỏ nhặt nhất

Đọc phần đoạn văn miêu tả khung cảnh bãi sông trong buổi bình minh, em ấn tượng nhất với chi tiết “từ mặt nước sông những cánh chim bé bỏng và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước khổng lồ bay lên. Chi tiết đó cho thấy nghị lực phi thường của những chú chim bé nhỏ. Đó là sự dung cảm, dám đương đầu với thử thách, khắc nghiệt để giành lấy sự sống.

- Thói quen làm tổ và đẻ trứng của bầy chim chìa vôi ở bãi sông quê Mên và Mon: mùa nước cạn, sông giữa làng nổi lên một bãi cát. Sau một thời gian đám rong sông héo làm thành một lớp đệm trên cát, lúc đó những con chim chìa vôi bay ra bãi cát. Chúng tìm những bãi rong khô đẻ trứng. Đến mùa mưa, dải cát giữa sông chìm vào nước đỏ cũng là lúc bầy chim chìa vôi lần đầu cất cánh bay lên. Và mùa khô năm sau chúng lại ra dải cát nổi bắt đầu mùa sinh sản.

Tham khảo 
Tôi cùng anh Mên đứng một bên để quan sát quá trình những con chim chìa vôi non bay lên cao. Khi bình minh lên soi sáng những hạt cát ven sông thì những cánh chim chìa vôi non bé bỏng, ướt át bứt ra khỏi mặt nước, dương cao đôi cánh bay lên trời cao. Chúng đến phần cao nhất của dải cát, nhảy lò cò trên những đôi chân mảnh dẻ chưa thật sự cứng cáp. Sau một quá trình đó thì cuối cùng những chú chim chìa vôi non đã bay lên trên bầu trời. Đột nhiên, một chú chim chìa vôi non đã mất đà do đuối sức, đôi cánh của nó dừng lại, rơi như một chiếc lá, thế nhưng nó vẫn kiên cường dùng sức lực của chính bản thân mình để bay lên hòa mình với bầy đàn. Cuối cùng bầy chim non đã thực hiện xong chuyến bay quan trọng đầu tiên trong cuộc đời mình.

Lời của nhân vật Mon:

     Tôi và anh Mên lặng ngắm nhìn bầy chim chìa vôi non bay lên cao. Khi bình minh đã đủ để soi rọi những hạt mưa trên mặt sông. Dòng nước khổng lồ đã nuốt chửng phần còn lại của bãi cát. Những cánh chim chìa vôi bé bỏng đã ướt át bứt ra khỏi mặt nước, dương cao đôi cánh bay lên trời cao theo bố mẹ của chúng. Anh em tôi đứng lặng yên không nói một lời nào. Chiều qua, nước đã dâng lên nhanh hơn. Nước dâng lên đến đâu, chim bố và chim mẹ lại dẫn bầy con tránh nước đến đó. Cứ thế, chúng tiến đến phần cao nhất của dải cát. Chúng nhảy lò cò trên những đôi chân mảnh dẻ chưa thật sự cứng cáp. Bỗng nhiên, tôi thấy một con chim có vẻ như đã đuối sức. Đôi cánh của nó chợt như dừng lại, nó rơi xuống như một chiếc lá. Con chim mẹ đã xòe rộng đôi cánh bên đứa con rồi kêu lên. Chú chim ấy đã dùng hết sức, bứt ra khỏi dòng nước và bay lên cao hơn cả lần cất cánh đầu tiên ở bãi cát.  Tôi cảm thấy vui mừng vì bầy chim non đã thực hiện được chuyến bay quan trọng của đời mình. Quay sang nhìn anh Mên thì nhận ra, chúng tôi đã khóc từ bao giờ.

Tôi và em Mon đứng yên lặng nhìn đàn chim, không nói lời nào. Những chú chim nhảy đến phần cao nhất của dải cát, nhảy lò cò trên những đôi chân mảnh dẻ chưa thật sự cứng cáp. Bỗng nhiên, tôi thấy một con chim có vẻ đã đuối sức và rơi xuống như một chiếc lá. Chim mẹ xòe đôi cánh, lượn quanh đứa con bé bỏng và kêu lên. Tiếng kêu của chim mẹ là lời cổ vũ cho chim non cố hết sức để bay lên. Tôi cảm thấy vui mừng vì bầy chim non đã thực hiện được chuyến bay quan trọng của đời mình.

Trong văn bản Sông nước Cà Mau, dưới ngòi bút tài tình của nhà văn Đoàn Giỏi, cả vùng sông nước Cà Mau hiện lên thật sinh động. Cảnh vật biến hoá, màu sắc biến hoá: màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ,... Những dòng sông, kênh, rạch, rừng đước và cả khu chợ Năm Căn nữa hiện lên vừa hùng vĩ, hoang sơ, vừa dạt dào sức sống, cảnh xa lạ mà vẫn gợi bao yêu mến, nhớ thương. Thiên nhiên Cà Mau bao la, hào phóng; con người Cà Mau mộc mạc, hồn hậu, dễ thương. Đọc những trang văn của Đoàn Giỏi, ta có cảm giác như đang đi giữa sông nước Cà Mau, tận hưởng hương rừng Cà Mau, đến chơi chợ Năm Căn, dừng lại, bước lên những ngôi nhà bè và mua một vài món quà lưu niệm. Cảm giác được chu du giữa cả một miền sông nước như thế mới thú vị biết bao!