Giai cấp nông dân là lực lượng đông đảo nhất trong xã hội Việt Nam, bị thực dân và phong kiến áp bức, bóc lột nặng nề. Tình cảnh bần cùng khốn khổ của giai cấp nông dân Việt Nam đã làm tăng thêm lòng căm thù đế quốc và phong kiến tay sai, tăng thêm ý chí cách mạng của họ trong cuộc đấu tranh giành lại ruộng đất và quyền sống tự do. Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời từ cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, đa số xuất thân từ giai cấp nông dân, có quan hệ trực tiếp và chặt chẽ với giai cấp nông dân, bị đế quốc, phong kiến áp bức bóc lột. Giai cấp tư sản Việt Nam bị tư sản Pháp và tư sản người Hoa cạnh tranh chèn ép, do đó thế lực kinh tế và địa vị chính trị nhỏ bé và yếu ớt, có tinh thần dân tộc và yêu nước ở mức độ nhất định. Tầng lớp tiểu tư sản Việt Nam bao gồm học sinh, trí thức, những người làm nghề tự do… đời sống bấp bênh, dễ bị phá sản trở thành người vô sản, có lòng yêu nước, căm thù đế quốc, thực dân, có khả năng tiếp thu những tư tưởng tiến bộ từ bên ngoài truyền vào.

Các giai cấp, tầng lớp trong xã hội Việt Nam lúc này đều mang thân phận người dân mất nước và ở những mức độ khác nhau, đều bị thực dân áp bức, bóc lột. Vì vậy, trong xã hội Việt Nam, ngoài mâu thuẫn cơ bản giữa nhân dân, chủ yếu là nông dân với giai cấp địa chủ và phong kiến đã nảy sinh mâu thuẫn vừa cơ bản vừa chủ yếu và ngày càng gay gắt trong đời sống dân tộc, đó là mâu thuẫn giữa toàn thể nhân dân Việt Nam với thực dân Pháp xâm lược. Tính chất của xã hội Việt Nam là xã hội thuộc địa nửa phong kiến đang đặt ra hai yêu cầu: Một là, phải đánh đuổi thực dân Pháp xâm lược, giành độc lập cho dân tộc, tự do cho nhân dân; Hai là, xóa bỏ chế độ phong kiến, giành quyền dân chủ cho nhân dân, chủ yếu là ruộng đất cho nông dân, trong đó chống đế quốc, giải phóng dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu.

Tư sản, tiểu tư sản, công nhân.

* Những chuyển biến xã hội:

- Tình hình cơ cấu xã hội:

+ Các giai cấp cũ (địa chủ phong kiến, nông dân) bị phân hoá.

+ Xuất hiện các giai cấp mới : công nhân, tầng lớp tư sản, tiểu tư sản thành thị, tạo điều kiện cho cuộc vận động giải phóng dân tộc theo xu hướng mới

Trả lời :

* Về kinh tế:

- Tích cực:

+ Cuộc khai thác của Pháp làm xuất hiện nền công nghiệp thuộc địa mang yếu tố thực dân

+ Thành thị theo hướng hiện đại ra đời, bước đầu làm xuất hiện nền kinh tế hàng hoá, tính chất tự cung tự cấp của nền kinh tế cũ bị phá vỡ.

- Tiêu cực: Một trong những mục tiêu của công cuộc khai thác là vơ vét sức người, sức của nhân dân thuộc địa. Do vậy:

+ Tài nguyên thiên nhiên bị khai thác cùng kiệt

+ Nông nghiệp lạc hậu, dậm chân tại chỗ

+ Công nghiệp phát triển nhỏ giọt, mất cân đối, thiếu hẳn công nghiệp nặng.

=> Nền kinh tế Việt Nam cơ bản vẫn là nền sản xuất nhỏ, lạc hậu và phụ thuộc vào nền kinh tế chính quốc. *

Về xã hội: Bên cạnh các giai cấp cũ không ngừng bị phân hoá, xã hội Việt Nam đã xuất hiện thêm những giai cấp, tầng lớp mới: - Giai cấp địa chủ phong kiến: đầu hàng, làm tay sai cho thực dân Pháp. Tuy nhiên, có một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước. - Giai cấp nông dân: có số lượng đông đảo, bị áp bức bóc lột nặng nề. Họ sẵn sàng hưởng ứng, tham gia cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc. - Tầng lớp tư sản: có nguồn gốc từ các nhà thầu khoán, chủ xí nghiệp, xưởng thủ công, chủ hãng buôn,... bị kìm hãm, chèn ép, chưa có tinh thần cách mạng. - Tiểu tư sản thành thị: bao gồm chủ các xưởng thủ công nhỏ, viên chức cấp thấp và những người làm nghề tự do. Đó là những người có trình độ học vấn, nhạy bén với thời cuộc nên đã sớm giác ngộ và tích cực tham gia vào cuộc vận động cứu nước đầu thế kỉ XX. - Công nhân: xuất thân từ nông dân, làm việc trong các đồn điền, hầm mỏ, nhà máy, xí nghiệp,… đời sống khổ cực, có tinh thần đấu tranh mạnh mẽ chống giới chủ nhằm cải thiện đời sống.

Đáp án C

- Trước cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, xã họi Việt Nam có 2 giai cấp cơ bản là: nông dân và địa chủ phong kiến.

- Trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, làm xuất hiện những lực lượng xã hội mới bao gồm:

+ Giai cấp mới: công nhân.

+ Tằng lớp mới: tư sản và tiểu tư sản

Đáp án là D

Đáp án: B

Giải thích: Mục…2….Trang…139...SGK Lịch sử 11 cơ bản

Đáp án C

- Trước cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, xã họi Việt Nam có 2 giai cấp cơ bản là: nông dân và địa chủ phong kiến.

- Trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, làm xuất hiện những lực lượng xã hội mới bao gồm:

+ Giai cấp mới: công nhân.

+ Tằng lớp mới: tư sản và tiểu tư sản

Câu 1: Phong trào yêu nước ở Việt Nam vào thế kỉ XX có những nét mới như:

- Sự xuất hiện của các nhóm cách mạng, những người đấu tranh cho độc lập, tự do và dân chủ cho Việt Nam.
- Sự phát triển của các tổ chức cách mạng như Việt Nam Quốc Dân Đảng, Việt Nam Cách Mạng Thanh Niên Hội,v.v.
- Sự phát triển của báo chí cách mạng, như báo Thanh niên, báo Tiền phong, v.v.
- Sự phát triển của văn học, nghệ thuật cách mạng, như văn học cách mạng, nhạc cách mạng, v.v.

Câu 2: Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 1 của thực dân Pháp đã tác động đến sự xuất hiện của các giai cấp tầng lớp mới ở Việt Nam, bao gồm:

- Giai cấp tư sản: Những người sở hữu tài sản và vốn, thường là người Pháp hoặc người Việt hợp tác với thực dân Pháp.
- Giai cấp công nhân: Những người làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp, thường là người Việt, bị bần cùng hoá.
- Giai cấp nông dân: Những người làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, bị bốc lột nặng nề.

Câu 3: Phong trào yêu nước của cách mạng Việt Nam đầu thế kỉ XX có ý nghĩa lịch sử quan trọng, bao gồm:

- Đánh dấu sự bùng nổ của phong trào đấu tranh cho độc lập, tự do và dân chủ của Việt Nam.
- Góp phần thức tỉnh và tuyên truyền cho nhân dân Việt Nam về tình trạng bất bình đẳng, khổ cực và áp bức của thực dân Pháp.
- Tạo ra sự đoàn kết và đồng lòng giữa các tầng lớp nhân dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh cho độc lập, tự do và dân chủ.
- Đóng góp quan trọng vào việc xây dựng nền tảng cho cách mạng tháng Tám năm 1945 và chiến thắng đấu tranh cho độc lập của Việt Nam.

Tham khảo

- Trước khai thác thuộc địa lần 1, xã hội Việt Nam có hai giai cấp cơ bản là địa chủ phong kiến và nông dân.

- Trong khai thác thuộc địa lần 1, xã hội Việt Nam xuất hiện thêm:

+ Giai cấp mới: công nhân.

+ Tầng lớp mới: tư sản và tiểu tư sản.