Phát kiến địa lí thế kỉ XV-XVI

a. Nguyên nhân và điều kiện

 - Xuất phát từ lòng tham vàng bạc của các vua chúa phương Tây.

- Sản xuất phát triển dẫn đến nhu cầu về hương liệu, nguyên liệu, vàng bạc  thị trường tăng cao.

- Con đường giao lưu thương mại qua Tây Á và Địa Trung Hải bị người Thổ Nhĩ Kì độc chiếm.

- Khoa học kĩ thuật có những tiến bộ đáng kể:

+ Nghiên cứu các dòng hải lưu và hướng gió, bước đầu hiểu biết về đại dương.

+ La bàn và máy đo góc thiên văn được sử dụng.

+ Hiểu biết đúng đắn về hình dạng của Trái đất, vẽ được bản đò và hải đồ có ghi các bến cảng.

+ Kĩ thuật đóng tàu có những bước tiến mới: tàu có bánh lái, có hệ thống buồm lớn, xuất hiện kiểu tàu mới (tàu Ca-ra-ven).

- Những cuộc hành trình của người Châu Âu sang phương Đông và tài liệu ghi chép của những người đi trước đã tạo điều kiện cho các cuộc phát kiến.

b. Các cuộc phát kiến địa lí lớn thế kỉ XV-XVI:

- Năm 1415, hoàng tử Hen-ri người Bồ Đào Nha đã khởi xướng và tổ chức những cuộc khám phá đầu tiên dọc bờ biển châu Phi.

- Năm 1487, B.Đi-a-xơ đã đi đến cực Nam của lục địa châu Phi, đặt tên là mũi Bão Tố, sau đổi thành mũi Hảo Vọng.

- Năm 1492, C.Cô-lôm-bô đi từ Tây Ban Nha đến được Cu Ba và một số đảo thuộc vùng biển Ăng-ti, là người đầu tiên phát hiện ra châu Mĩ.

- Năm 1497, Va-xco đơ Ga-ma đã đến được La-li-cút (Ấn Độ, tháng 5-1498).

- Năm 1519, Ph.Ma-gien-lăng là người thực hiện chuyến đi đầu tiên vòng quanh thế giới bằng đường biển (1519-1521).

c. Hệ quả

- Giúp con người hình dung được hình ảnh chính xác về hành tinh, về bề rộng và hình thái Trái đất.

- Đem lại cho loài người những hiểu biết về những con đường mới, vùng đất mới, dân tộc mới, mở rộng thị trường thế giới.

- Tạo nên sự tiếp xúc, giao lưu giữa các nền văn hóa và văn minh khác nhau.

- Đem lại cho thương nhân Châu Âu nhiều vàng bạc, hương liệu, nguyên liệu, gia vị… Thúc đẩy thwowgn nghiệp Châu Âu phát triển.

- Tuy nhiên, các cuộc phát kiến có hệ quả tiêu cực là làm nảy sinh quá trình cướp bóc thuộc địa và buôn bán nô lệ.

Hệ quả quan trọng nhất của các cuộc phát kiến địa lý là sự tác động lớn đến cuộc sống và sự phát triển của con người. Dưới đây là phân tích về hệ quả này:
- Tạo ra môi trường sống đa dạng: Các cuộc phát kiến địa lí, chẳng hạn như sự hình thành núi lửa, sự di chuyển của lục địa và biến đổi khí hậu, đã góp phần tạo ra một môi trường sống đa dạng trên Trái Đất. Điều này đã cho phép tiến hóa và phát triển của các loài sinh vật, bao gồm cả con người.
-  Ảnh hưởng đến sự phân bố dân cư: Địa lý đã ảnh hưởng lớn đến sự phân bố dân cư trên Trái Đất. Ví dụ, các khu vực có đất đai phù hợp và tài nguyên giàu có thường thu hút sự định cư và phát triển văn hóa và kinh tế. Ngoài ra, các yếu tố địa lý khác như địa hình, môi trường tự nhiên và khí hậu cũng có vai trò quan trọng trong sự phân bố dân cư và sự phát triển của các khu vực.
- Tạo ra tài nguyên tự nhiên: Các cuộc phát kiến địa lý đã góp phần tạo ra các tài nguyên tự nhiên quan trọng cho con người, bao gồm đất, nước, khoáng sản và năng lượng. Điều này rất quan trọng cho sự phát triển kinh tế và xây dựng hạ tầng.
- Ảnh hưởng đến khí hậu và thời tiết: Địa lí có tác động mạnh mẽ đến khí hậu và thời tiết của một vùng đất. Sự biến đổi khí hậu có thể gây ra những hiện tượng thiên tai như lũ lụt, hạn hán hay cơn bão. Điều này ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của con người và yếu tố kinh tế, xã hội, và môi trường.
- Giao thoa văn hóa và giao lưu giữa các khu vực: Địa lý đã tạo ra các đường giao thông tự nhiên, như sông, biển và núi, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương và giao lưu văn hóa giữa các khu vực khác nhau. Sự giao thoa này đã đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển của các nền văn hóa, thương mại và khoa học.

Bạn bt câu trl chưa trl cho mik bt với

Tham khảo
Tích cực
- Các cuộc đại phát kiến địa lí đã góp phần mở rộng phạm vi buôn bán trên thế giới, thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của thương nghiệp và công nghiệp => Tầng lớp thương nhân và chủ xưởng sản xuất,... ở Tây Âu trở nên giàu có.

- Các cuộc phát kiến địa lí đem lại cho loài người hiểu biết về những con đường mới, vùng đất mới,... => Sự giao lưu văn hoá giữa các dân tộc được tăng cường và mở rộng.
Tiêu cực

- Trong sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế, người lao động, nhất là nông dân, ngày càng bị bần cùng hoá.

- Các cuộc phát kiến địa lí cũng đã dẫn đến nạn buôn bán nô lệ và làm nảy sinh quá trình cướp bóc thuộc địa. 

Ví dụ cụ thể về hệ quả tích cực ở Việt Nam có thể là việc tăng cường hiểu biết về biển Đông và các hòn đảo, đóng góp vào tình thần yêu nước và khả năng bảo vệ chủ quyền biển đảo. Một ví dụ tiêu cực có thể là việc không kiểm soát được quá trình khai thác đất đai và rừng, gây thiệt hại cho môi trường và tài nguyên tự nhiên.

- Mở ra con đường mới: Các cuộc phát kiến địa lý đã mở ra những con đường mới, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và giao thương giữa các vùng. Việc mở rộng mạng lưới đường bộ, đường sắt và đường hàng không đã kết nối các vùng đất và thúc đẩy sự phát triển kinh tế và văn hóa.

- Tìm ra vùng đất mới: Các cuộc phát kiến địa lý đã giúp con người khám phá và tìm ra những vùng đất mới trên trái đất. Việc khám phá và khai thác các vùng đất mới đã mở ra cơ hội mới cho sự phát triển kinh tế và địa chính trị.

- Thị trường mới: Các cuộc phát kiến địa lý đã tạo ra những thị trường mới, mở rộng phạm vi kinh doanh và thương mại. Việc khám phá và khai thác các vùng đất mới đã tạo ra cơ hội kinh doanh và thương mại mới, đẩy mạnh sự phát triển kinh tế và tạo ra lợi ích kinh tế cho các quốc gia và các doanh nghiệp.

- Thúc đẩy hàng hải quốc tế phát triển: Các cuộc phát kiến địa lý đã thúc đẩy sự phát triển của hàng hải quốc tế. Việc khám phá và khai thác các tuyến đường hàng hải mới đã tạo ra cơ hội cho việc vận chuyển hàng hóa và thúc đẩy sự phát triển của ngành hàng hải.

Lời giải:

Hệ quả của cuộc phát kiến địa lí:

-  Các cuộc phát kiến địa lí được coi là cuộc cách mạng thực sự trong lĩnh vực giao thông vận tải và tri thức, một chứng minh thuyết phục cho luận điểm Trái Đất hình cầu.

-  Mở ra các thị trường mới, các con đường thương mại và tuyến giao lưu hàng hoá mới, đưa đến hiếu biết về các châu lục, các đại dương... và giúp người châu Âu bước vào thời kì phát triển kinh tế trọng thương.

-  Góp phần thúc đẩy sự khủng hoảng và tan rã của chế độ phong kiến châu Âu.

-  Đưa lại hệ quả tiêu cực: sự xuất hiện của chủ nghĩa thực dân, nạn buôn bán nô lệ da đen.

=> Loại trừ đáp án: B

- Đem lại hiểu biết mới về Trái Đất, về những con đường mới, dân tộc mới.

- Thị trường thế giới được mở rộng.

- Thúc đẩy nhanh chóng sự tan rã của quan hệ phong kiến và sự ra đời của chủ nghĩa tư bản.

- Nảy sinh quá trình cướp bóc thuộc địa và buôn bán nô lệ.

Tham khảo
- Mở ra những con đường mới, tìm ra những vùng đất mới, thị trường mới… là hệ quả quan trọng nhất của các cuộc phát kiến địa lí.

- Vì: các nhà thám hiểm thực hiện những cuộc phát kiến địa lí với mục đích tìm ra những con đường thương mại mới để kết nối phương Đông với phương Tây. Với kết quả đạt được, các cuộc phát kiến địa lí đã đáp ứng được mục tiêu ban đầu đặt ra. 

Phát kiến địa lí đã mở ra một trang mới trong tiến trình phát triển của lịch loài người. Nó đã khẳng định Trái Đất hình cầu, mở ra những con đường mới những vùng đất mới, những dân tộc mới, những kiến thức mới, tăng cường giao lưu văn hoá giữa các châu lục. Thị trường thế giới được mở rộng, hàng hải quốc tế phát triển. Đồng thời, nó cũng thúc đẩy quá trình khủng hoảng, tan rã của quan hệ phong kiến và sự ra đời của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu.

Tuy nhiên cùng với những yếu tố tích cực, các cuộc phát kiến địa lí đã nảy sinh quá trình cướp bóc thuộc địa và buôn bán nô lệ.