Dấu chấm phẩy trong câu văn sau được dùng để làm gì ?

Cái thằng mèo mướp bệnh hen cò cử quanh năm mà không chết ấy, bữa nay tất đi chơi đâu vắng; nếu có nó ở nhà đã thấy nó rên gừ gừ ở trên đầu ông đồ rau. ( Tô Hoài )

A. Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp

B. Đánh dấu ranh giới giữa hai câu đơn

C. Đánh dấu ranh giới giữa hai câu ghép có cấu tạo đơn giản

D. Đánh dấu ranh giới giữa hai câu ghép có cấu tạo phức tạp

Xét những đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:

a) Năm nay đào lại nở,

Không thấy ông đồ xưa.

Những người muôn năm cũ,

Hồn ở đâu bây giờ?

(Vũ Đình Liên, Ông đồ)

b) Cai lệ không để cho chị Dậu được nói hết câu, trợn ngược hai mắt, hắn quát:

- Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? Sưu của nhà nước mà dám mở mồm xin khất!

(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)

c) Đê vỡ rồi!…Đê vỡ rồi, thời ông cách cổ chúng mày, thời ông bỏ tù chúng mày! Có biết không?…Lính đâu? Sao bay dám để cho nó chạy xồng xộc vào đây như vậy? Không còn phép tắc gì nữa à?

(Phạm Duy Tốn, Sống chết mặc bay)

d) Một người hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chương hay sao?

(Hoài Thanh, Ý nghĩa văn chương)

e) Đến lượt bố tôi ngây người ra như không tin vào mắt mình.

- Con gái tôi vẽ đây ư? Chả lẽ lại đúng là nó, cái con Mèo hay lục lọi ấy!

(Tạ Duy Anh, Bức tranh của em gái tôi)

- Trong những đoạn trích trên, câu nào là câu nghi vấn?

- Câu nghi vấn trong đoạn trích trên có dùng để hỏi không? Nếu không dùng để hỏi thì dùng để làm gì?

- Nhận xét về dấu kết thúc những câu nghi vấn trên (có phải bao giờ cũng là dấu chấm hỏi không?).

Chỉ ra các loại dấu câu trong các câu sau và nêu tác dụng của chúng.

a) "Quan đi kinh lí trong vùng

Đâu có...gà vịt thì lùng về xơi"

b) Cái thằng mèo mướp bệnh hen cò cử quanh năm mà không chết ấy, bữa nay tất đi chơi đâu vắng ; nếu nó có ở nhà đã nghe thấy nó rên gừ gừ ở trên đầu ông đồ rau

c) "Bà cụ Lềnh-mẹ bán Năm-chạy ra săn đón hỏi công việc làm ăn ra sao. Bác chán nản đáp;

-Thì cũng như ở nhà chứ gì mà bu phải hỏi rối."

d) Tiếng đàn bầu khi thì mưa đêm rả rích,gieo một nỗi buồn vô hạn mênh mông; khi thì như chớp biển mưa nguồn, đêm dài lóe sáng, kích động lòng người.

e) Con đường dốc dần lên: ánh sáng đã hửng mờ mờ; rồi ánh sáng lóe lên.

Truyện không hay lắm chủ yếu kể ace để có thêm kinh nghiệm mà đề phòng…
Cái hồi ông Ba (anh ông ngoại )mất là cũng vàotháng bảy âm lịch,ông chết vì tuổi già chứ chẳng bệnh tật gì,lúc đó ông cũng cở chín mươiba tuổi. Hôm đó,buổi sáng ông bị mệt thì nhà quýnh quáng chở ông đi bệnh viện, đến trưa xe cứu thương chở ông về,dì hai(con ông ba) mặt thất thần ,mắt đỏ hoe nói với mọi người”Bác sĩ họ trả ba về,họ nói mấy bộ phận cơ thể ba giờ như đồ “hết đát” không cứu nỗi (lúc trước ông cũng mệt hai lần rồi lên bệnh viện bác sĩ chích mũi thuốc gì đó mà tới mười lăm triệu một mũi thì ông mới sống tới tận bây giờ) họ biểu cho về cho nhìn mặt con cháu lần cuối, chứ cở chiều nay là ba mất”….mọi người đưa ông vào phòng của ông, tắm rửa cho ông rồi thay quần áo ,họ thay cho ông cái bộ pijama mà ông thích nhất,lúc này ông không còn biết gì ,mắt ông nhắm lại,hơi thở của ông mỗi lúc lại chậm dần…gần ba giờ chiều, con cháu và mấy người lớn tuổi trong dòng họ đã có mặt đầy đủ,chợt…từ ngoài cổng, ông Tư ( em ông ba,anh ông ngoại mình,ông là một người tu tại gia nhưng cũng là người xem phong thủy,tướng số rất hay) chống gậy bước vào,vì ông tư là người được xem trọng nhất trong họ nhà mình nên ai cũng kính nể ổng,bà ngoại mình bước ra “nghe nói anh tư cũng bị bệnh ,nên tui tính chút nữa mới sai mấy đứa nhỏ qua rước ,ai ngờ anh qua tới”….ông tư ngồi vào ghế rồi bảo “hôm nay là ngày cực xấu,ngày chết trùng,không thể để anh ba chết ngày này kẻo con cháu gặp nguy”…nghe xong ai cũng nhăn mặt,nhíu mày đầy lo sợ.

Đoạn,ông tư nói tiếp “tui nói cô sáu (bà ngoại mình) nghe,tui có cách này giúp anh ba qua được bữa nay ,nhưng cần một số đứa hạp tuổi anh ba với có vía mạnh để giúp còn mấy người khác cô sáu bảo họ về đi,mai lại phụđám”…rồi ông chọn được bốn anh với mình nữa là năm người, dì hai và vài người nữa thì túc trực trong phòng ông ba,ông tư bày trước hiên nhà một cái bàn nhỏ,ông để ba chung nước xếp theo hình tam giác rồi gác ba chiếc đũa lên trên,chính giữa ông để một cây nến màu đỏ ,rồi ông kêu bọn mình ngồi xung quanh cái bàn để giữ cây nến không bị gió thổi tắt,sau đó ông thắp nhang trên bàn thờ rồi thắp nến,sau đó ông ngồi phía sau lưng mình (mình ngồi quay lưng vào trong nhà) theo kiểu thiền…. từ bốn giờ chiều mà ngồi đến tám giờ tối, cái lưng muốn rụng rời,mà ai muốn đi vs thì phải nói để ông tư vào ngồi thế chỗ,ai cũng ráng ngồi cho qua mười hai giờ để thoat tai kiếp…gần mười một giờ,lúc này là hai con mắt mình muốn mở hết lên,nhìn sang thì thấy mấy anh ai cũng đổ mồ hôi hột,may là trời tháng tám cũng có gió hiu hiu nên cũng đở,mà ngặt cái là gió hiu hiu thì buồn ngủ….ê đít quá ,nhúc nhích cái thì ông tư gõ đầu mình rồi nói “ráng đi con”,nhìn lại cây nến,nó cũng như mấy cây nến bình thường, nhưng lạ là đốt gần tám tiếng mà nó chỉ chảy gần nửa cây,nến bình thường hai,ba tiếng là chảy hết nên mình thấy lạ lắm…tự dưng trời chuyển mưa,ban đêm mà chuyển mưa đỏ hết cả bầu trời, gió mạnh thổi,ngọn nến lập lòe,ông tư nói “ráng giữ nó đừng tắt tụi con”…mưa ào ào,gió ngược tạt thẳng vào trong hiên nhà ,ông tư mới đưa mấy anh em tấm mũ lớn để trùm lại cho gió và mưa khỏi tạt làm tắt nến,mưa kéo dài,đến khi tạnh hẳn anh em giở mũ ra thì là đúng mười hai giờ,ai cũng mừng…là lúc dì hai chạy ra báo ông ba tắt thở rồi thì cũng là lúc ngọn nến tắt….khuya đó ngồi cùng với ông tư,mình mới hỏi “sao cây nến lâu cháy hết vậy ông” thì ông tư nói nhỏ “cây nến là sinh mệnh của ông ba ,lúc mưa gió thì ngoài cổng có hai âm hồn định vào bắt hồn ông ba thì thấy cây nến nên “họ” biết có người dùng cách giữ hồn ông ba lại,ông tư kêu tụi con trùm lại vì sợ lở có đứa nhẹ vía nó thấy thì phiền phức” nghe xong mình im re và muốn tè trong quần vì lúc đó mình ngồi nhìn thẳng ra cổng nếu không trùm lại ,lở mà thấy thì chắc đau tim rồi đi theo ông ba luôn quá…
Sáng,sau khi đã liệm ông ba vào hàng rồi, gia đình đặt ông giữa nhà, họ hàng làng xóm tới viếng ông đông lắm,phụ trà nước, tiếp khách mà quải chè đậu luôn…buổi tối lại thì cũng vắng rồi, mấy dì và mấy chị thì được đi nghỉ,chỉ còn lại ông tư và mấy cậu,mấy anh ở giữ.Nguyên đám con cháu của họ gần ba chục người ,ấy vậy mà chỉ có mười hai người nam (cháu ruột luôn nha) còn bao nhiêu là nữ hết,nên dòng họ có việc nặng nhọc là bắt làm thấy bà.Đêm đó còn chừng tám người gồm cả mình ở lại ,mấy anh mấy cậu thì đánh bài ngoài bàn ngay hiên nhà,còn mình thì bắt ghế ngồi sát mé vách với ông tư,lúc này gần mười giờ,ông tư chắc mệt quá nên ngủ gật trên ghế luôn,cũng tội ,tám mươi ,bốn tuổi rồi mà còn phải thức khuya dậy sớm như vầy…ngồi trong nhà nhìn cái hàng mà thấy rờn rợn,nhưng cái buồn nó chiếm nhiều hơn,mình nhớ lúc nhỏ ông ba hay cho bánh kẹo ,rồi ông ẳm đi khắp xóm,rồi lớn lên tí thì hay qua nhà nghe ông kể chuyện thủy hử….nhớ mà muốn khóc…mình nhắm mắt lại định chợp mắt tí thì tự nhiên có cảm giác nặng trên bụng…giật mình..mở mắt ra …thì ra là thằng Bi,con chị Sương (con dì hai),thằng nhỏ mới năm tuổi mà khôn lắm,không hiểu sao lúc nãy nó ngủ trong phòng rồi mà chạy ra đây…nó leo lên đùi mình ngồi, úp mặt vào bụng mình…”con ra đây làm gì vậy Bi?”…mình hỏi nó…nó ngóc đầu dậy rồi dụi mắt nói “Cậu K ơi,lúc nãy bi ngủ ngon lắm nhưng bi thấy ông cố(ông ba) đứng trước cửa phòng ,bi tỉnh dậy thì thấy ông cố đi ra nhà trước, bi chạy theo nhưng khi ra tới đây thì khong thấy ông cố đâu,chỉ thấy cậu K với cố tư ngồi đây ngủ….”….nghe xong mình xanh mặt ,ông tư cũng thức dậy,ông nhìn thằng bi rồi kêu mình ẳm nó vô phòng mẹ nó ,khi mình ra thì thấy ông tư đang thắp nhang,định mở miệng hỏi thì ông tư đã nói trước “con nít mà,chắc mơ bậy bạ đó” mình thì im luôn….gần mười mộtgiờ rưỡi,mấy anh vẫn còn đánh bài,ông tư thì tiếp tục ngủ trên ghế,mình đang ngồi thì bỗng nghe tiếng loạt xoạt phía ngoài vách (vách cây) nghĩ là chuột nên mình mới thúc nhẹ cùi chỏ vào vách thì tiếng động không còn nữa…không gian yên tĩnh …được chừng vài phút thì tiếng loạt xoạt lại vang lên ngay phía mé vách sau lưng mình,quay sang thì thấy ông tư vẫn ngủ,mà ông tư thì có tật lãng tai mới ghê…thúc cùi chỏ vào vách cái nữa thì nó lại ngưng…”xoạtxoạtxoạtxoạttttt” tiếng động lạ lại vang lên làm mình rợn người…. lần này mình không làm gì cả mà nhẹ nhàng quay về phía sau rồi nhìn qua khe hở của mé vách…thì..thứ mình thấy là…một con mèo đen…ánh đèn hắt ra từ mấy khe hở làm mình thấy nó rõ mồn một,lông nó đen bóng,đặt biệt là cái đuôi nó dàimà uốn cong lại như khoanh nhang muỗi….nó đứng bằng hai chân sau ,hai chân trước nó chồm lên mé vách ,thì ra tiếng động nãy giờ là do nó cào vào mé vách… “xuỵt xuỵt” mình hù nó, nó không chạy mà ngước lên nhìn mình,trong bóng tối mờ mờ ,hai con mắt mèo bình thường là màu xanh ,riêng con này thì một bên xanh,một bên đỏ…nó nhe nanh ra làm mình thấy sợ ….mình đá vào vách cái “ầm”,nó bỏ chạy…bấy giờ trong đầu mình nghĩ “nhà đâu có nuôi chó mèo gì đâu mà sao lại có con mèo này ?mà vòng vòng nhà ông ba cũng không ai nuôi mèo,chỉ nuôi chó thôi thì làm sao có con nào dám lại gần”…chợt giật mình vì nhớ lại lời ngoại kể “mèo đen mà bay qua nắp hàng là người chết bật dậy như cương thi”…lúc này da gà da vịt nổi cùng mình…nhưng đuổi nó đi rồi cũng không sao…đang suy nghĩ thì bỗng….tiếng mèo kêu “meomeomeo” vang lên…rồi sau đó tiếng mèo như tiếng con nít khóc “ngoengoengoe” làm mình dựng tóc gáy (ban đêm mà nghe tiếng nó kêu như vậy mà không sợ mới lạ,huống gì lại đang trong đám ma =…=) mình vội lay ông tư dậy “ông tư,ông tư….có …mèo…kêu ghê lắm ông tư ơi”….ông tư giật mình tỉnh dậy,lúc này mấy anh cũng chạy vô,mặt anh nào cũng tỏ vẻ căng thẳng,dì hai cũng đi ra….anh Sáng (chồng chị Sương) lấy vài cây dầu vuông dài chừng một thước đưa cho mn,khi thấy con mèo vào nhà thì đập…”ngoengoengoe” tiếng mèo vẫn kêu nghe thê lương và đáng sợ,ông tư kêu mẩy anh xịt đèn pin kiếm xung quanh nhà…rồi ông hỏi mình nó ra sao,mình diễn tả con mèo cho ông nghe,ông giật mình nói “linh miêu…chắc đây là linh miêu mà mấy ông bà xưa hay kể,cái loại mèo này sống dai lắm,nhiều khi lấy cây đập gãy xương thấy nó ói máu chết nằm im re vậy mà sơ hở là nó bỏ chạy liền”..”vậy nó có sợ gì không ông?”…”nó là mèo nhưng ba cái con chó bình thường gặp nó thì cụp đuôi không dám sủa,chỉ có con chó mực lưỡi màu đen mà có bốn mắt (hai bớt lông trắng trên mắt nha) thì nó mới sợ”….tiếng mèo đã không còn kêu,mấy anh cũng quay vào nhà hết rồi,ông tư hỏi thấy con nào không thì anh nào cũng lắc đầu…chợt…dì hai la lên “nó…nó…trên cây kèo kìa”…mọi người nhìn theo thì thấy con mèo đang nằm trên cột kèo nhìn xuống,anh Sáng lấy cây chổi dài(chổi lông gà loại quét mạng nhện trên cao á) định chọt hù nó thì nó đứng dậy xù lông lên kêu “gào gào”….mấy anh tay cầm chắc cây chuẩn bị nếu nó có nhảy xuống thì quất liền….mình chợt nhớ có cây ná trong rổ xe liền chạy ra lấy rồi đưa cho anh Hải(con dì hai),anh hải là thiện xạ của xóm,mình đưa anh hai viên đá xanh loại hơi to và nhọn,anh hải canh ngay con mèo bắn một phát trúng đầu nó làm nó hoảng rồi bỏ chạy phóng ra cửa sổ….vậy là mn phải canh suốt hai ngày liền cho tới khi chôn ông…..Hết phần 1….
Ace thấy hay thì ủng hộ mình
Vài ngày sau mình sẽ trả chuyện về cây đa và phần 2 của câu chuyện này đó là :Đi giữ mộ….

<--nextpage-->

những câu chuyện… phần 2 :giữ mộ bất đắc dĩ – Tác Giả Khói
Nhà mình có ông năm (anh ông ngoại) là người giữ nghĩa địa. Hồi đó ông cũng có vợ con đàng hoàng nhưng ông hay ăn nhậu nên bà năm dắt mấy dì (dòng họ mình toàn nữ) về nhà mẹ ruột ở,chắc buồn tình chán đời nên ông mới đi làm công việc này.Vừa làm đám giáp năm cho ông xong thì nghe tin ông năm bệnh,nhà mới giao việc đi thăm ông cho mình và anh hải (hai thằng rảnh nhất nhà ==).Đi xe máy năm tiếng đồng hồ mới tới chỗ,nguyên khu vực không có đến một cái nhà,xung quanh toàn vườn tược um tùm,từ chợ mà vào tới trong đây cũng gần mười cây số.Chỗ nhà mà ông ở thì nằm cuối nghĩa địa,nhà mái tôn ,vách cây nhìn khá là đẹp,nơi này có khoảng ba mươi ngôi mộ và một số huyệt bỏ trống vì người nhà tới bốc cốt mang về…có con cháu lên thăm ông mừng lắm ,ông mới kêu minh mình và anhhải ở lại chơi vài bữa sẵn phụ ông vài chuyện.Gần tối,ba ông cháu ra uống nước ở cái bàn ngoài mé hiên nhà,nguyên khu nghĩa địa hơn một mẫu đất mà có bốn cái bóng đèn càna thắp sáng cho có lệ,khung cảnh tĩnh mịch và lạnh lẽo như đang ở cõi âm vậy,nhìn đâu cũng toàn là mồ mả,nhìn mà muốn rầu thúi ruột,vậy mà ông năm ở được mới hay (có mấy lần nhà rước ông về mà ông không chịu).Thấy sợ sợ ,mình bèn kiếm chuyện nói cho vui “ông Năm ở đây được chục năm rồi,vậy có khi nào ông gặp “cái đó” hông?”…”có chứ sao không con,cái hồi ông mới vào đây ở,ông lão trước đây giữ chỗ này có dặn ông cúng bánh trái rồi hãy vào,vậy mà ông quên tuốt.Tối đó,ông nấu tô mì rồi lại gần cửa sổ ngồi ăn thì nghe chỗ vách như có người gõ vào vậy,ông nhìn ra cửa sổ thì thấy phía dưới cửa sổ có ba bốn đứa nhỏ nhìn lên rồi xòe tay ra như muốn xin ăn vậy,ban đêm trong nghĩa địa mà có con nít là ông hiểu chuyện gì rồi, ông bèn đóng cửa sổ lại.Ăn xong ,ông leo lên võng nằm thì ngủ quên,tới chừng có nắng dội vô mặt,ông giật mình tỉnh dậy thì thấy mình đang nằm dưới đất mà tuốt ngoài gần cổng nghĩa địa..quay qua thì ông nhìn thấy bốn nấm mồ của con nít,ông mới đi vô nhà thì lạ thay…cửa nhà vẫn còn đóng,mà khóa chốt bên trong mới ghê,vậy ông ra bằng đường nào…sợ quá,ông mới đi ra phía lộ rồi bắt xe ra chợ mua đồ về cúng..”…nghe ông năm kể xong mà nổi da gà,mình bèn chạy vô giường nằm…khuya,mắc đái, kêu anh hải mà ảnh nói không mắc,sĩ diện nên mình mới đi một mình (mắc công ổng biết mình sợ ma),nhà vs thì tuốt phía sau cách nhà hai chục thước ,đường ra đó tối om,mình mới lại chỗ cây chùm ruột gần nhà mà “hành sự”…gió thổi qua hiu hiu,mát ghê,đang thả hồn theo gió thì đột nhiên….”khụkhụkhụ….cắc..kè….cắc….kè….” làm giật mình,mém tí nữa ướt mặt(==),hóa ra là trên cây có con tắc kè,làm hú hồn hà…mà nó kêu trong gió thì nghe trại ra thành “cắt…nè….cắt…nè” nên mình vội giải quyết nhanh rồi chạy vào nhà.
Trong nhà hơi nực nên mở cửa sổ cho gió vào,mình với anh hải thì nằm ở bộ ván gần cửa sổ,tối gió hơi lạnh nên mình mới ngồi dậy để đóng ,thì…ngay chỗ cái huyệt cách nhà chừng mười mấy thước… có cái gì đó sáng sáng…rồi cái thứ sáng sáng đó từ từ lơ lửng trên không…một cục lửa màu vàng xanh to như cái đầu người…lần đầu tiên mình nhìn thấy loại ma trơi mà các cụ hay kể.Mình quay sang kêu anh hải dậy “anh hải,ma trơi kìa…” anh hải ngồi dậy nhìn rồi đóng cửa sổ ,rồi nói “phản ứng hóa học đó mà,ma quỷ gì” rồi ảnh ngủ…mình cũng chui vô mền nằm…
Sáng hôm sau,mình kể ông năm nghe,ông năm cười rồi nói “ma trơi hiền lắm,không có chọc phá ai hết,chắc đó là linh hồn của người đã mất về thăm chỗ chôn mình thôi mà”…nghe xong mà da gà nổi rần rần…ông năm mới kêu mình và anh hải phụ nhổ cỏ,dọn dẹp mấy ngôi mộ.Làm tới gần trưa cũng gần xong,tới chỗ ngôi mộ nhìn có vẻ cũ nhất thì mình thấy có hàng chữ “sn1900-mn1979″mình mới quay qua hỏi anh hải “ông cụ này nếu còn sống chắc hơntrăm tuổi quá anh Hải?”mình hỏi làm anh hải giật mình nên lở tay làm ngã cái bình hoa trên mộ xuống, may là không bể,nhặt cái bình hoa lên xong anh hải mới trả lời…”ừ,chắc bằng tuổi ông sơ”…”vậy nếu ông sơ còn sống thì kêu anh em mình là gì ?”…”ừm,nếu ông sơ còn sống thì tao chắc được kêu là Chắt.Còn mày hả? Mày kêu bằng thằng Chịch hehe”…nói xong,ổng cười đê tiện rồi đi vô nhà,bỏ lại thằng em đang ngơ ngác vì bị dụ…Tự dưng có cơn gió mạnh bất thường thổi ngang làm mình thấy lành lạnh nênmình chạy vào theo..chiều hôm đó ,ông năm mua con gà về kêu làm món gà quay chảo ăn,mình xung phong đi cắt cổ.Thường thường trước khi cắt cổ gà ,người ta hay cởi dây trói chân rồi khấn,còn mình thì quên nên mình để luôn dây không khấn mà đè cắt cổ gà…hơn mười phút,con gà bị cắt hết mạch máu rồi mà nó vẫn mở mắt thao láo nhìn mình, quái..bình thường mình cắt chưa được hai phút là con gà im re…đợi tí xíu nữa…trong nhà,anh hải đã la làng “mày ngồi hửi phân gà hay gì lâu vậy mậy”….tức quá,mình mới lấy dao chặt cái cổ con gà muốn lìa ra luôn, chỉ còn dính miếng da ở cổ…vậy mà con gà vẫn mở mắt rồi còn kêu “quác..quác..”…ông năm ra tới ,ông năm nhìn rồi nói “con bậy quá,cắt cổ mà không cắt dây,vậy sao mà nó “đi” được”..mình mới cắt dây thì …con gà đứng dậy chạy…nhìn nó lúc này như mấy con zombie vậy…cái cổ thì lìa xuống đất,vậy mà hai cái chân chạy nhanh bà cố…tiệntay,mình cầm theo cái cây,chạy lại con gà,mình phang vào chân nó làm nó nằm khuỵu xuống… vậy mà nó vẫn kêu “quác..quác..”.mìnhmới khấn”con gà ăn dơ ở bẩn,đầu thai kiếp khác mần ăn(kiếp khác lại bị “mần” ăn (^^),kiếp sau làm phượng hoàng để ăn sang ở sạch”(không biết đúng không, tại hồi đó nghe lóm )…vậy mà nó ra “đi” thật..xong rồi thấy sợ nên mình đem vứt con gà,chiều ba ông cháu đành ăn cơm với đậu hủ..
Tối,lần này biết khôn nên mình đi tiểu trước rồi mới ngủ,đang thiu thiu thì bị bóng đè..mắt thì mở nhìn xung quanh được bình thường, nhưng tay chân cứng đơ,nặng như có cả chục ký sắt đè lên vậy..hai conmắt đảo xung quanh..kìa..cái đồng hồ mới có mười giờ rưởi,ông năm thì nằm ngủ trên ghế bố,còn bên cạnh thì anh hải ngủ ngáy như heo….nhưng…ngay cái ghế dựa gần góc nhà,có một ông già đang ngồi trên đó,ông già râu tóc bạc phơ,mặc bộ pijama màu trắng..mình định kêu anh hải mà miệng cứ ú ớ…rồi ổng đứng dậy rồi…lướt trên mặt đất….ổng lại gần cửa rồi quay lại nhìn…cái mặt ổng quen lắm,hình như mình thấy ở đâu rồi…”cái hình trên bia mộ hồi sáng” suy nghĩ chợt lóe qua làm mình muốn són trong quần…chợt thấy ông già không cần mở cửa…mà ổng đi xuyên qua luôn…giật mình tỉnh dậy,mồ hôi đổ dầm dề,nhìn lại đồng hồ mớimười giờ rưởi ,thở phào nhẹ nhõm vì nghĩ chắc là mơ..vì nhà có thờ cúng phật với ông địa thì ma sao vào được…đang nằm lim dim thì bên cạnh ,anh hải tự nhiên nói nhảm “ông ơi,tha con,đừng đánh con”…thấy ảnh nhắm mắt mà lảm nhảm là biết bị mớ,chắc nằm mơ thấy ghẹo con nhỏ nào nên bị ông già nó đánh,nên mình cũng không thèm kêu dậy
…khuya,gà gáy nên giật mình tỉnh dậy (thói quen,hồi xưa ở quê đi làm đồng sớm nên gà gáy gần sáng là phải dậy để phụ cơm nước) anh hảithì đâu mất tiêu,tưởng ảnh đi đái nên cũng không để ý,nhìn lên đồng hồ đã gần năm giờ sáng…mình mới vạch mùng rồi bước xuống …bỗng…chân mình đạp trúng thứ gì đó mềm mềm,lạnh lạnh…nhìn xuống là nguyên cánh tay người dưới sàn…”ááá” mình la làng lên làm ông năm cũng giật mình tỉnh dậy,ông năm lại gần thì mình chỉ cái cánh tay..ông năm kêu mình nắm lôi ra ..thì ra là anh hải…lúc này ảnh còn ngủ im re hà…ông năm lấy ca nước tạt vô mặt anh hải,anh hải mở mắt ra…”giường hông ngủ mà xuống đất ngủ mậy?”…ông năm hỏi rồi kêu mình đở anh hải lên ghế ngồi,anh hải uống xong ly nước mới kể…”hồi nãy ,con nằm mơ thấy cái ông già trên ngôi mộ mà con làm rớt bình hoa hồi sáng,ổng ngồi ngay trên cái ghế dựa trong nhà,mà lúc đó tay chân con cứng ngắc hà,miệng con thì nói không được, con quay qua thì thấy thằng k nó ngồi nhìn con nữa.ông già đó đi..à không..bay lại chỗ giường rồi lấy cây gậy gõ vào đầu con,xong ổng dùng một tay rinh con lên rồi thì con xỉu luôn,khi ông năm tạt nước thì con mới tỉnh dậy.”…nghe anh hải nói xong,mình muốn rụng rời…mình bèn hỏiông năm “nhà có thờ ,sao ma vô được đây vậy ông?”…”lúc chôn họ ở đây thì gia đình người dó có cúng đất đai và thổ địa cho họ nhập thổ,nên khu vực này như nhà của họ,dù có thờ cúng họ vẫn có thể ra vào bình thường, thôi để mai ra mua đồ về cúng,chắc tại thằng Hải làm gì đó đụng chạm nên người ta mới phá”…anh hải xoa đầu rồi xoa cái tay nói “hồi nãy nhớ ổng đánh vô đầu mà sao giờ cái tay (chỗ mình đạp á) đau quá” …”chắc té xuống đất chứ gì? mình nói cho qua rồi thôi. ..
Sáng hôm sau,anh hải lấy xe máy chở ông năm ra chợ mua đồ về cúng,mình ở nhà buồn nên ra trước ngồi chơi…bỗng …trên cái mộ gần nhà córắn rồng*( hổ ngựa,trong nhà rắn rồng-ra đồng rắn hổ ) to lắm,tính mình sợ rắn nên mình kiếm cái cây dài rồi khều nó xuống đất,ấy vậy mà nó rớt đất rồi, nó nhìn mình rồi mới bò đi.Ông năm và anh hải về tới,thì có vài người đi xe du lịch vào rồi đem đồ vô cúng,thì ra chỗ cái mộ có con rắn là mộ một cô gái,và hôm nay là ngày giỗ nên gia đình cổ mới đem đồ theo cúng.Đến chiều, ông năm tự dưng trở bệnh,mình với anh hải mới tống ba chở ông đi bệnh viện,anh hải thì lo giấy tờ thủ tục nhập viện nên kêu mình về canh nhà vì sợ bọn hút chích nó vào (khu đó hay có xì ke tụ tập lắm)mình về tới cổng thì trời cũng tối,xe tự dưng chết máy,làm mình dắt xe mà chạy như ma đuổi… vào tới nhà ,dẹp xe rồi đóng cửa,sao đó mình ăn cơm ,đốt nhang rồi leo lên võng nằm luôn …lúc này cũng gần mười một giờ..tự dưng có tiếng cú kêu “cúcúcú” từ đâu đó nghe vang vọng,bỗng mình nghe có tiếng gõ cửa…”cốccốccốc”..mình chưa kịp trả lời thì có tiếng ông năm “k ơi mở cửa”…mình mừng quá,định ra mở cửa thì tự dưng trong đầu mình lóe lên suy nghĩ “hồi nãy nghe bác sĩ nói ông nhập viện mai mới cho về mà sao giờ này về sớm vậy”…còn đang do dự thì có tiếng gấp gáp của anh hải “lẹ em ơi,ngoài đây lạnh lắm”…quái,anh hải toàn kêu mày ,tao với mình cho “thân thiết” chứ có bao giờ kêu bằng em đâu…thấy nghi nghi nên mình nhẹ nhàng đi lại rồi nhìn xuống phía kẽ hở của cửa…chẳng có ai cả…”cốccốccốc”… vậy mà tiếng gõ cửa vẫn vamg lên đều đều….mình sợ quá vội chạy lại bàn thờ phật…lúc này ngoài cửa có tiếng kêu”k ơi…k…” nhớ lại những câu chuyện ma gọi tên người vào lúc khuya của các cụ làm mình thấy sợ….bà nội nó…hồn mình muốn lìa khỏi xác vậy,lúc này rối rồi thì chợt nhớ chiêu ông tư,mình xá bàn phật rồi lấy một mớ tro nhang rải phía cửa,sau đó hốt một mớ gạo trắng trong nhà rồi hé cửa ra ném ra ngoài thì không còn tiếng động lạ gì nữa…mình cũng thức luôn tới sáng rồi xách xe (lúc tối thì tắt máy,lúc sáng thì bỗng dưng chạy được) chạy lên bv luôn…..từ đó về sau ,mỗi lúc lên thăm ông năm,mình đều chơi tới chiều rồi về,chứ tuyệt đối không ở đêm nữa…
Hết phần 2, ace thấy hay thì ủng hộ và đón đọc phần 3: miếng đất phong thủy….

Câu 1: Đọc đoạn văn sau rồi trả lời câu hỏi:

“Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những nếp nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc…

- Khốn nạn…Ông giáo ơi!...Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi thì chạy ngay về, vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy hai cẳng sau nó dốc ngược nó lên. Cứ thế là thằng Mục với thằng Xiên, hai thằng chúng nó chỉ loay hoay một lúc đã trói chặt bốn chân nó lại. Bấy giờ cu cậu mới biết là cu cậu chết!...Này! ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó cứ làm in như có trách tôi; nó kêu ư ử nhìn tôi, như nuốn bảo tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?”.

(Trích sgk Ngữ văn 8 - Tập Một/ trang 42)

a. Đoạn văn trên trích trong văn bản nào? Tác giả là ai? (0,5 điểm)

b. Tóm tắt nội dung đoạn văn trên bằng một câu ngắn gọn. (0,5 điểm)

c. Xác định 2 từ tượng hình, 2 từ tượng thanh trong đoạn văn bản trên. (1,0 điểm)

Câu 2: Xác định thành phần trợ từ, thán từ, được dùng trong đoạn văn và cho biết ý nghĩa sử dụng.(1,5 điểm)

Câu 3: Phân tích cấu tạo ngữ pháp và cho biết câu văn sau thuộc kiểu câu gì? Dấu ngoặc kép trong câu được dùng để làm gì? (1,5 điểm)

“Cái giống nó cũng khôn! Nó cứ làm in như có trách tôi; nó kêu ư ử nhìn tôi, như nuốn bảo tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?

quê mình ở đông hà – ninh hải – ninh hoà – khánh hoà .một làng chài quen biển , dân cư làm nghề biển , nuôi tôm , làm muối ….

truyện 1 : vào năm 2008 . mình học lớp 12 ..ở quê mình khi đó học sinh 12 thì phải có 3 bữa / tuần học phụ đạo vào ban đêm để ôn thi tốt nghiệp . nhà mình nằm trong hẻm hẹp và dài 2 bên là tường vách và một bên là dây kẽm ngăn hẽm với khu đất trống .. đường thì nhỏ hẹp thiếu sáng .. lúc ấy tầm 10 giờ tối trên đường đi học về .. đạp xe đạp lúc quẹo vào nhà mình thì mình có phát hiện phía trước có một người con gái mặt áo trắng , không trong rõ mặt nhưng chắc chắn 1 điều là khá xinh .. vì là con trai mới lớn nên mình cũng nhát gái lúc chạy lại sát người con gái đó thì người con gái đó có lách qua để cho mình đi ( vì đường hẹp ) lúc qua mặt thì mình cũng có lén nhìn nhưng không dám nhìn trực diện .. vì như thế là mất lịch sự .. nhưng khi đi được 1 đoạn khoản 5 mét mình mới tiếc nuối vì lúc dậy thì giờ chưa thấy người nào đẹp như vậy . mình quay đầu lại nhìn thì …… không thấy cô gái đó nữa … lúc ấy vẫn chưa xoắn lắm chỉ thấy tiếc thôi .. nhưng khi mình đi được 1 đoạn nữa thì cảm giác lạnh cả người và đầu óc mình lại mụ mị nhớ về khoản khắc lúc chạy qua mặt cô gái đó .. hình ảnh rõ mồn một là cô gái đó đứng lách sát vào tường cảm giác như là tờ giấy bị dính chặc vào tường vậy .. lúc nhở lại cảnh đó thì hoản hồn mà chạy .. về tới nhà rồi mà biết bao nhiêu suy nghĩ ùa về .. từ bé đến lớn ở trong thôn mình chưa gặp người con gái ấy bao giờ .. vì ở quê rất ít người nên ai cũng biết mặt nhau cả .. và điều đáng nói là cái hẽm dài 50m chỉ có mỗi nhà em thôi … sau này mình có tâm sự với mẹ thì được kể gần đó lúc trước có người con gái mang thai chết tại đó

📷

đây là câu chuyện có thật 100% .. nếu các bác thích mình có thể kể tiếp 2 câu chuyện nữa ..

———————————————————————————————-
truyện 2 :quê mình gần biển nên nhỏ lớn giờ mình hay chứng kiến nhiều vụ đuối nước lắm .. khoản thời gian trước thì có một bé trai bị đuối nước .. thằng bé này thì mình có nhớ mặt nó ngờ ngợ thôi chứ mấy đứa nhỏ mình nhìn đứa nào cũng như đứa nào … năm 2009 . mình học năm 1 dh công nghiệp tphcm .. nghĩ hè về quê chơi .. ở thành phố quen rồi nên mình đi chơi rất khuya .. tầm 11h30 gì đấy mình về nhà .. cũng trên đường về nhà thì mình mắc tiểu quá nên tạc ra ngoài biển đi ( vừa nhanh vừa mát ) .. nơi mình gần biển nhưng không phải có bãi biển như mấy bác nghĩ đâu nhé .. nhà vẫn được xây ra sát mép nước .. vì là nơi kín gió nên không có sóng to gió lớn gì đâu .. kiểu như trong vịnh ấy .. nhà thằng bạn mình thì nằm gần mép nước .. mình đi ra gần nhà nó tiểu sẳn tiện có gặp nó thì anh em tán gẫu cho vui

.. ở quê thì trời tối lắm .. khoản 8 9 h là không thấy ai ở ngoài đâu hết .. đang hưởng thụ không khí của gió biển thì lúc đó có 2 đứa bé nắm tay nhau 1 trai 1 gái vừa chạy vừa cười chạy ngang qua mình . mặc đồ cũng bình thường như

mấy đứa khác thôi .. nói chung không có gì đặc biệt cả .. một lúc sau thì tụi nó cũng chạy ra đến ngay nhà thằng bạn mình .. mình cũng đi theo sau .. ( mình đi tiểu ) .. chúng nó vui vẻ như là không có mình ở đó vậy … mình để ý thấy tụi nó chạy quanh nhà thằng bạn mình .. vừa chạy vừa cười .. lúc đầu mình cũng thấy bình thường thôi .. nhưng khi mình gần ra tới nới thì mình thấy thằng bé trai nó đang đứng lên cái bờ tường nhà thằng bạn .. nó đưa tay kéo bé gái vào nhà thằng bạn .. lúc đấy mình cảm nhận có điều đéo ổn rồi .. cái tường mà ngày thường mình cũng nhãy qua để vào nhà thằng bạn cao hơn gắp 3 lần mấy đứa này nhé .. mình cũng đi ra xem sao .. nhưng nhìn vào nhà thằng bạn thì không thấy gì hết .. lúc ấy mình về luôn .. éo dám tiểu nữa .. cái mà mình nhớ nhất là khuôn mặt của thằng bé trai là mình đã gặp ở đâu rồi … không chắc chắn là thằng nhóc ngày trước không .. nhưng mình đảm bão 80% là nó .. sáng hôm sau mình có qua nhà thằng bạn để thông báo cho nó biết

và được nó kể câu chuyện thứ 3 …

có ai muốn nghe nữa không .. chứ mình thấy truyện 2 nhạt nhẽo quá

————————————————————————-

sau khi em kể nó chuyện tối hôm qua thì thằng bạn em nó cũng hơi ngạc nhiên nhưng cũng không phản ứng gì .. nó nói nhà nó có ma rồi nó kể chuyện này cho em ..

chuyện 3 :dạo gần đây thằng em út nó hay bị chói mắt và nói cái gì đó không ai hiểu , như đại loại là .. đang ăn cơm thì nói ” buổi sáng mà ai mở đèn vậy trời” … “chói mắt quá” .. “đuổi nó ra đi má” .hôm rồi bà gì nó có qua nhà nó chơi .. đang thay tả cho con bã trên ván

( như cái giường nhưng được ghép lại bằng những tấm ván to) thằng em út của bạn em thì đứng bên cạnh xem . nó tầm 6 hay 7 tuổi gì đó

đang xem thì thằng nhỏ nó chỉ tay về góc nhà hướng từ dưới biển sau nhà đi lên và nói : nó lại lên nữa kìa dì , chói mắt quá . lúc này bà dì mới quãn hồn nhìn theo hướng nó chỉ thì chẳng thấy gì .. nhưng thằng nhóc cứ khăn khăn là đang tiến lại gần phía bà với thằng bé trên ván .. hoảng quá bà ta sẳng tay cầm tả lót đầy shit vơ tứ tung và luôn mồm chửi cút .. một lúc sau thì thằng nhóc kia mới nói nó đi xuống nhà dưới rồi .. về sau người nhà gặn hỏi thì thằng nhóc mới bảo là đã thấy mấy hôm nay rồi

nhưng nói không ai nghe . có người hỏi nó thấy gì thì nó nói thấy người mà mắt sáng như cái đèn xe hơi vậy ..

Đoạn 2: Cho đoạn văn sau:

"Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà

Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bố hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.

Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đó ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng, hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu… Ông lão nắm chặt hai bàn tay mà rít lên:

- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.

Ông lão bỗng ngừng lại, ngờ ngợ như lời mình không được đúng lắm. Chả nhẽ cái bọn ở làng lại đốn đến thế được. Ông kiểm điểm từng người một trong óc. Không mà, họ toàn là những người có tinh thần cả mà. Họ đã ở lại làng quê, quyết tâm một sống một chết với giặc, có đời nào lại cam tâm làm điều nhục nhã ấy!..."

Câu 1: Hoàn cảnh sáng tác tác phẩm này và vị trí của đoạn văn trong tác phẩm “Làng” – Kim Lân

Câu 2: Xác định ngôi kể chính của đoạn trích trên? Tác dụng của nó?

Câu 3: Phân tích tác dụng của biện pháp độc thoại và độc thoại nội tâm trong đoạn thơ trên?

Câu 4: Viết đoạn văn nếu cảm nhận của em về nhân vật ông Hai trong đoạn trích trên. Đoạn văn có sử dụng một câu ghép đẳng lập và phép thế.

Lão Hạc thổi cái mồi rơm, châm đóm. Tôi đã thông điếu và bỏ thuốc rồi. Tôi mời lão hút trước. Nhưng lão không nghe...

- Ông giáo hút trước đi.

Lão đưa đóm cho tôi...

- Tôi xin cụ...

Và tôi cầm lấy đóm, vo viên một điếu. Tôi rít một hơi xong, thông điếu rồi mới đặt vào lòng lão. Lão bỏ thuốc, nhưng chưa hút vội. Lão cầm lấy đóm, gạt tàn, và bảo:

- Có lẽ tôi bán con chó đấy, ông giáo ạ!

Lão đặt xe điếu, hút. Tôi vừa thở khói, vừa gà gà đôi mắt của người say, nhìn lão, nhìn để làm ra vẻ chú ý đến câu nói của lão đó thôi. Thật ra thì trong lòng tôi rất dửng dưng. Tôi nghe câu ấy đã nhàm rồi. Tôi lại biết rằng: lão nói là nói để có đấy thôi; chẳng bao giờ lão bán đâu. Vả lại, có bán thật nữa thì đã sao? Làm quái gì một con chó mà lão có vẻ băn khoăn quá thế...

Lão hút xong, đặt xe điếu cuống, quay ra ngoài, thở khói. Sau một điếu thuốc lào, óc người ta tê dại đi trong một nỗi đê mê nhẹ nhõm. Lão Hạc ngồi lặng lẽ, hưởng chút khoái lạc con con ấy. Tôi cũng ngồi lặng lẽ. Tôi nghĩ đến mấy quyển sách quý của tôi. Hồi bị ốm nặng ở Sài Gòn tôi bán gần hết cả áo quần, nhưng vẫn không chịu bán cho ai một quyển. Ốm dậy, tôi về quê, hành lý chỉ vẻn vẹn có một cái va-ly đựng toàn những sách. Ôi những quyển sách rất nâng niu! Tôi đã nguyện giữ chúng suốt đời, để lưu lại cái kỷ niệm một thời chăm chỉ, hăng hái và tin tưởng đầy những say mê đẹp và cao vọng: mỗi lần mở một quyển ra, chưa kịp đọc dòng nào, tôi đã thấy bừng lên trong lòng tôi như một rạng đông, cái hình ảnh tuổi hai mươi trong trẻo, biết yêu và biết ghét... Nhưng đời người ta không chỉ khổ một lần. Mỗi lần cùng đường đất sinh nhai, và bán hết mọi thứ rồi, tôi lại phải bán đi một ít sách của tôi. Sau cùng chỉ còn có năm quyển, tôi nhất định, dù có phải chết cũng không chịu bán. Ấy thế mà tôi cũng bán! Mới cách đây có hơn một tháng thôi, đứa con nhỏ của tôi bị chứng lỵ gần kiệt sức... Không! Lão Hạc ơi! Ta có quyền giữ cho ta một tí gì đâu? Lão quý con chó vàng của lão đã thấm vào đâu với tôi quý năm quyển sách của tôi...

Tôi nghĩ thầm trong bụng thế. Còn lão Hạc, lão nghĩ gì? Đột nhiên lão bảo tôi:

- Này! Thằng cháu nhà tôi, đến một năm nay, chẳng có giấy má gì đấy, ông giáo ạ!

À! Thì ra lão đang nghĩ đến thằng con lão. Nó đi cao su năm sáu năm rồi. Hồi tôi mới về, nó đã hết một hạn công-ta. Lão Hạc, đem thư của nó sang, mượn tôi xem. Nhưng nó xin đăng thêm một hạn nữa... Lão vội cắt nghĩa cho tôi hiểu tại sao lão đang nói chuyện con chó, lại nhảy vọt sang chuyện thằng con như vậy:

- Con chó là của cháu nó mua đấy chứ!... Nó mua về nuôi, định để đến lúc cưới vợ thì giết thịt...

Ấy! Sự đời lại cứ thường như vậy đấy. Người ta đã định rồi chẳng bao giờ người ta làm được. Hai đứa mê nhau lắm. Bố mẹ đứa con gái biết vậy, nên cũng bằng lòng gả. Nhưng họ thách nặng quá: nguyên tiền mặt phải một trăm đồng bạc, lại còn cau, còn rượu... cả cưới nữa thì mất đến cứng hai trăm bạc. Lão Hạc không lo được. Ý thằng con lão, thì nó muốn bán vườn, cố lo cho bằng được. Nhưng lão không cho bán. Ai lại bán vườn đi mà lấy vợ? Vả lại bán vườn đi, thì cưới vợ về, ở đâu? Với lại, nói cho cùng nữa, nếu đằng nhà gái họ cứ khăng khăng đòi như vậy, thì dẫu có bán vườn đi cũng không đủ cưới. Lão Hạc biết vậy đấy, nhưng cũng không dám xẵng. Lão tìm lời lẽ giảng giải cho con trai hiểu. Lão khuyên nó hãy dằn lòng bỏ đám này, để rồi gắng lại ít lâu, xem có đám nào khác mà nhẹ tiền hơn sẽ liệu; chẳng lấy đứa này thì lấy đứa khác; làng này đã chết hết con gái đâu mà sợ?... Lạy trời lạy đất! Nó cũng là thằng khá, nó thấy bố nói thế thì nó thôi ngay, nó không đả động đến việc cưới xin nữa. Nhưng nó có vẻ buồn. Và lão biết nó vẫn theo đuổi con kia mãi. Lão thương con lắm. Nhưng biết làm sao được?... Tháng mười năm ấy, con kia đi lấy chồng; nó lấy con trai một ông phó lý, nhà có của. Thằng con lão sinh phẫn chí. Ngay mấy hôm sau, nó ra tỉnh đến sở mộ phu, đưa thẻ, ký giấy xin đi làm đồn điền cao su...

Lão rân rấn nước mắt, bảo tôi:

- Trước khi đi, nó còn cho tôi ba đồng bạc, ông giáo ạ! Chả biết nó gửi thẻ xong, vay trước được mấy đồng, mà đưa về cho tôi ba đồng. Nó đưa cho tôi ba đồng mà bảo: “Con biếu thầy ba đồng để thỉnh thoảng thầy ăn quà; xưa nay con ở nhà mãi cũng không nuôi được bữa nào, thì con đi cũng chẳng phải lo; thầy bòn vườn đất với làm thuê làm mướn thêm cho người ta thế nào cũng đủ ăn; con đi chuyến này cố chí làm ăn, bao giờ có bạc trăm con mới về, không có tiền, sống khổ sống sở ở cái làng này, nhục lắm!...”. Tôi chỉ còn biết khóc, chứ còn biết làm sao được nữa? Thẻ của nó, người ta giữ. Hình của nó, người ta chụp rồi. Nó lại đã lấy tiền của người ta. Nó là người của người ta rồi, chứ đâu còn là con tôi?...

*

* *

Lão Hạc ơi! Bây giờ thì tôi hiểu tại sao lão không muốn bán con chó vàng của lão. Lão chỉ còn một mình nó để làm khuây. Vợ lão chết rồi. Con lão đi bằn bặt. Già rồi mà ngày cũng như đêm, chỉ thui thủi một mình thì ai mà chả phải buồn? Những lúc buồn, có con chó làm bạn thì cũng đỡ buồn một chút. Lão gọi nó là cậu Vàng như một bà hiếm hoi gọi đứa con cầu tự. Thỉnh thoảng không có việc gì làm, lão lại bắt rận cho nó hay đem nó ra ao tắm. Lão cho nó ăn cơm trong một cái bát như một nhà giàu. Lão ăn gì lão cũng chia cho nó cùng ăn. Những buổi tối, khi lão uống rượu, thì nó ngồi ở dưới chân. Lão cứ nhắm vài miếng lại gắp cho nó một miếng như người ta gắp thức ăn cho con trẻ. Rồi lão chửi yêu nó, lão nói với nó như nói với một đứa cháu bé về bố nó. Lão bảo nó thế này:

- Cậu có nhớ bố cậu không? Hả cậu Vàng? Bố cậu lâu lắm không có thư về. Bố cậu đi có lẽ được đến ba năm rồi đấy... Hơn ba năm... Có đến ngót bốn năm... Không biết cuối năm nay bố cậu có về không? Nó mà về, nó cưới vợ, thì nó giết cậu. Liệu hồn cậu đấy!

Con chó vẫn hếch mõm lên nhìn, chẳng lộ một vẻ gì; lão lừ mắt nhìn trừng trừng vào mắt nó, to tiếng dọa:

- Nó giết mày đấy! Mày có biết không? Ông cho thì bỏ bố!

Con chó tưởng chủ mắng, vẫy đuôi mừng, để lấy lại lòng chủ. Lão Hạc nạt to hơn nữa:

- Mừng à? Vẫy đuôi à? Vẫy đuôi thì cũng giết! Cho cậu chết!

Thấy lão sừng sộ quá, con chó vừa vẫy đuôi, vừa chực lảng. Nhưng lão vội nắm lấy nó, ôm đầu nó, đập nhè nhẹ vào lưng nó và dấu dí:

- À không! À không! Không giết cậu Vàng đâu nhỉ!... Cậu Vàng của ông ngoan lắm! Ông không cho giết... Ông để cậu Vàng ông nuôi...

Lão buông nó ra để nhấc chén, ghé lên môi uống. Lão ngẩn mặt ra một chút, rồi bỗng nhiên thở dài. Rồi lão lẩm bẩm tính. Đấy là lão tính tiền bòn vườn của con...

Sau khi thằng con đi, lão tự hỏi rằng: “Cái vườn là của con ta. Hồi còn mồ ma mẹ nó, mẹ nó cố thắt lưng buộc bụng, dè sẻn mãi, mới để ra được năm mươi đồng bạc tậu. Hồi ấy, mọi thức còn rẻ cả... Của mẹ nó tậu, thì nó hưởng. Lớp trước nó đòi bán, ta không cho bán là ta có ý giữ cho nó, chứ có phải giữ để ta ăn đâu? Nó không có tiền cưới vợ, phẫn chí bước ra đi, thì đến lúc có tiền để lấy vợ, mới chịu về. Ta bòn vườn của nó, cũng nên để ra cho nó; đến lúc nó về, nếu nó không đủ tiền cưới vợ thì ta thêm vào với nó, nếu nó có đủ tiền cưới vợ, thì ta cho vợ chồng nó để có chút vốn mà làm ăn...”. Lão tự bảo lão như thế, và lão làm đúng như thế. Lão làm thuê kiếm ăn. Hoa lợi của khu vườn được bao nhiêu, lão để riêng ra. Lão chắc mẩm thế nào đến lúc con lão về, lão cũng có được một trăm đồng bạc...

Lão lắc đầu chán nản, bảo tôi:

- Ấy thế mà bây giờ hết nhẵn, ông giáo ạ! Tôi chỉ ốm có một trận đấy thôi. Một trận đúng hai tháng, mười tám ngày, ông giáo ạ! Hai tháng mười tám ngày đã không làm ra được một xu, lại còn thuốc, lại còn ăn... Ông thử tính ra xem bao nhiêu tiền vào đấy?...

Sau trận ốm, lão yếu người đi ghê lắm. Những công việc nặng không làm được nữa. Làng mất vè sợi, nghề vải đảnh phải bỏ. Đàn bà rỗi rãi nhiều. Còn tí việc nhẹ nào, họ tranh nhau làm mất cả. Lão Hạc không có việc. Rồi lại bão. Hoa mầu bị phá sạch sành sanh. Từ ngày bão đến nay, vườn lão chưa có một tí gì bán. Gạo thì cứ kém mãi đi. Một lão với một con chó mỗi ngày ba hào gạo, mà gia sự vẫn còn đói deo đói dắt...

- Thì ra cậu Vàng cậu ấy ăn khỏe hơn cả tôi ông giáo ạ. Mỗi ngày cậu ấy ăn thế, bỏ rẻ cũng mất hào rưỡi, hai hào đấy. Cứ mãi thế này thì tôi lấy tiền đâu mà nuôi được? Mà cho cậu ấy ăn ít thì cậu ấy gày đi, bán hụt tiền, có phải hoài không? Bây giờ cậu ấy béo trùng trục, mua đắt, người ta cũng thích...

Lão ngắt lại một chút, rồi tắc lưỡi:

- Thôi thì bán phắt đi! Đỡ được đồng nào, hay đồng ấy. Bây giờ tiêu một xu cũng là tiêu vào tiền của cháu. Tiêu lắm chỉ chết nó. Tôi bây giờ có làm gì được đâu?

*

* *

Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay:

- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!

- Cụ bán rồi?

- Bán rồi? Họ vừa bắt xong.

Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậng nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà òa lên khóc. Bây giờ thì tôi không xót năm quyển sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc. Tôi hỏi cho có chuyện:

- Thế nó cho bắt à?

Mặt lão đột nhiên co dúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc...

- Khốn nạn... Ông giáo ơi! Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi gọi về thì chạy ngay về, vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy hai cẳng sau nó dốc ngược nó lên. Cứ thế là thằng Mục với thằng Xiên, hai thằng chúng nó chỉ loay hoay một lúc đã trói chặt cả bốn chân nó lại. Bấy giờ cu cậu mới biết là cu cậu chết! Này! Ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó cứ làm in như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi như muốn bảo tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này?”. Thì ra tôi già bằng này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó, nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó!

Tôi an ủi lão:

- Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu đâu! Vả lại ai nuôi chó mà chả bán hay giết thịt? Ta giết nó chính là hóa kiếp cho nó đấy, hóa kiếp để cho nó làm kiếp khác.

Lão chua chát bảo:

- Ông giáo nói phải! Kiếp con chó là kiếp khổ thì ta hóa kiếp cho nó để nó làm kiếp người, may ra có sung sướng hơn một chút... kiếp người như kiếp tôi chẳng hạn!...

Tôi bùi ngùi nhìn lão bảo:

- Kiếp ai cũng thế thôi, cụ ạ! Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng?

- Thế thì không biết nếu kiếp người cũng khổ nốt thì ta nên làm gì cho thật sướng?

Lão cười và ho sòng sọc. Tôi nắm lấy cái vai gầy của lão, ôn tồn bảo:

- Chẳng kiếp gì sung sướng thật, nhưng có cái này là sung sướng: Bây giờ cụ ngồi xuống phản này chơi, tôi đi luộc mấy củ khoai lang, nấu một ấm nước chè tươi thật đặc; ông con mình ăn khoai, uống nước chè, rồi hút thuốc lào... Thế là sướng.

- Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng.

Lão nói xong lại cười đưa đà. Tiếng cười gượng nhưng nghe đã hiền hậu lại. Tôi vui vẻ bảo:

- Thế là được, chứ gì? Vậy cụ ngồi xuống đây, tôi đi luộc khoai, nấu nước.

- Nói đùa thế, chứ ông giáo cho để khi khác?...

- Việc gì còn phải chờ khi khác?... Không bao giờ nên hoãn sự sung sướng lại. Cụ cứ ngồi xuống đây! Tôi làm nhanh lắm...

- Đã biết, nhưng tôi còn muốn nhờ ông một việc...

Mặt lão nghiêm trang lại...

- Việc gì thế, cụ?

- Ông giáo để tôi nói... Nó hơi dài dòng một tí.

- Vâng, cụ nói.

- Nó thế này, ông giáo ạ!

Và lão kể. Lão kể nhỏ nhẹ và dài dòng thật. Nhưng đại khái có thể rút vào hai việc. Việc thứ nhất: Lão thì già, con đi vắng, vả lại nó cũng còn dại lắm, nếu không có người trông nom cho thì khó mà giữ được vườn đất để làm ăn ở làng này. Tôi là người nhiều chữ nghĩa, nhiều lý luận, người ta kiêng nể, vậy lão muốn nhờ tôi cho lão gửi ba sào vườn của thằng con lão, lão viết văn tự nhượng cho tôi để không ai còn tơ tưởng dòm ngó đến; khi nào con lão về thì nó sẽ nhận vườn làm, nhưng văn tự cứ để tên tôi cũng được, để thế để tôi trông coi cho nó... Việc thứ hai: Lão già yếu lắm rồi, không biết sống chết lúc nào: con không có nhà, lỡ chết không biết ai đứng ra lo cho được; để phiền cho hàng xóm thì chết không nhắm mắt: lão còn được hăm nhăm đồng bạc với năm đồng vừa bán chó là ba mươi đồng bạc, muốn gửi tôi để lỡ có chết thì tôi đem ra, nói với hàng xóm giúp, gọi là của lão có tí chút, còn bao nhiêu đành nhờ hàng xóm cả...

Tôi bật cười bảo lão:

- Sao cụ lo xa quá thế? Cụ còn khỏe lắm, chưa chết đâu mà sợ! Cụ cứ để tiền ấy mà ăn, lúc chết hãy hay! Tội gì bây giờ nhịn đói mà tiền để lại?

- Không, ông giáo ạ! Ăn mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì mà lo liệu? Đã đành rằng là thế, nhưng tôi bòn vườn của nó bao nhiêu, tiêu hết cả. Nó vợ con chưa có. Ngộ nó không lấy gì lo được, lại bán vườn thì sao?... Tôi cắn rơm, cắn cỏ tôi lạy ông giáo! Ông giáo có nghĩ cái tình tôi già nua tuổi tác mà thương thì ông giáo cứ cho tôi gửi.

Thấy lão nằn nì mãi, tôi đành nhận vậy. Lúc lão ra về, tôi còn hỏi:

- Có đồng nào, cụ nhặt nhạnh đưa cho tôi cả thì cụ lấy gì mà ăn?

Lão cười nhạt bảo:

- Được ạ! Tôi đã liệu đâu vào đấy... Thế nào rồi cũng xong.

Luôn mấy hôm, tôi thấy lão Hạc chỉ ăn khoai. Rồi thì khoai cũng hết. Bắt đầu từ đấy, lão chế tạo được món gì, ăn món ấy. Hôm thì lão ăn củ chuối, hôm thì lão ăn sung luộc, hôm thì ăn rau má, với thỉnh thoảng một vài củ ráy, hay bữa trai, bữa ốc. Tôi nói chuyện lão với vợ tôi. Thị gạt phắt đi:

- Cho lão chết! Ai bảo lão có tiền mà chịu khổ! Lão làm lão khổ chứ ai làm lão khổ! Nhà mình sung sướng gì mà giúp lão? Chính con mình cũng đói...

Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố tìm mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi... toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn; không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương: không bao giờ ta thương... Vợ tôi không ác, nhưng thị khổ quá rồi. Một người đau chân có lúc nào quên được cái chân đau của mình để nghĩ đến một cái gì khác đâu? Khi người ta khổ quá thì người ta chẳng còn nghĩ gì đến ai được nữa. Cái bản tính tốt của người ta bị những nỗi lo lắng, buồn đau ích kỷ che lấp mất. Tôi biết vậy, nên tôi chỉ buồn chứ không nỡ giận. Tôi giấu giếm vợ tôi, thỉnh thoảng giúp ngấm ngầm lão Hạc. Nhưng hình như lão cũng biết vợ tôi không ưng giúp lão. Lão từ chối tất cả những cái gì tôi cho lão. Lão từ chối một cách gần như là hách dịch. Và lão cứ xa tôi dần dần...

Lão không hiểu tôi, tôi nghĩ vậy, và tôi càng buồn lắm. Những người nghèo nhiều tự ái vẫn thường như thế. Họ dễ tủi thân nên rất hay chạnh lòng. Ta khó mà ở cho vừa ý họ... Một hôm, tôi phàn nàn về việc ấy với binh Tư. Binh Tư là một người láng giềng khác của tôi: Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lão lương thiện quá. Hắn bĩu môi và bảo:

- Lão làm bộ đây! Thật ra thì lão chỉ tâm ngẩm thế, nhưng cũng ra phết chứ chả vừa đâu. Lão vừa xin tôi một ít bả chó...

Tôi trố to đôi mắt, ngạc nhiên. Hắn thì thầm:

- Lão bảo có con chó nhà nào cứ đến vườn nhà lão... Lão định cho nó xơi một bữa. Nếu trúng, lão với tôi uống rượu.

Hỡi ơi lão Hạc! Thì ra đến lúc cùng lão cũng có thể làm liều như ai hết. Một người như thế ấy!... Một người đã khóc vì trót lừa một con chó!... Một người nhịn ăn để tiền lại làm ma, bởi không muốn liên lụy đến hàng xóm, láng giềng... Con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót binh Tư để có ăn ư? Cuộc đời quả thật cứ một ngày một thêm đáng buồn...

*

* *

Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác. Tôi ở nhà binh Tư về được một lúc lâu thì thấy những tiếng nhốn nháo ở bên nhà lão Hạc. Tôi mải mốt chạy sang. Mấy người hàng xóm đến trước tôi đang xôn xao ở trong nhà. Tôi xồng xộc chạy vào. Lão Hạc đang vật vã ở trên giường, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc. Lão tru tréo, bọt mép sùi ra, khắp người chốc chốc lại bị giật mạnh một cái, nẩy lên. Hai người đàn ông lực lưỡng phải ngồi đè lên người lão. Lão vật vã đến hai giờ đồng hồ rồi mới chết. Cái chết thật là dữ dội. Chẳng ai hiểu lão chết vì bệnh gì mà đau đớn và bất thình lình như vậy. Chỉ có tôi với binh Tư hiểu. Nhưng nói ra làm gì nữa! Lão Hạc ơi! Lão hãy yên lòng mà nhắm mắt! Lão đừng lo gì cho cái vườn của lão. Tôi sẽ cố giữ gìn cho lão. Đến khi con trai lão về, tôi sẽ trao lại cho hắn và bảo hắn: “Đây là cái vườn mà ông cụ thân sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn: cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sào...”.
Thực hiện các yêu cầu sau:
a)Tóm tắt gia cảnh của lão hạc.Theo em, câu vàng có ý nghĩa như nào với lão hạc?Chi tiết nào cho em biết đc điều đó?
b)Phân tích diễn biến tâm trạng của lão hạc xung quanh việc bán chó và sắp xeepscho cuộc đời mình.Qua cách ,iêu tả của nhà văn về tâm trạng của lão hạc,em thấy nv này là ng như thế nào?
c)Hoàn thành phiếu học tập sau để thấy cách nhìn nhận,đánh giá của nhân vật "tôi" về lão hạc.Qua đó,em thấy thái độ tình cảm của nv "tôi"đối với lão hạc như thế nào?