Chọn đáp án: A

- Cách nêu như SGK chưa mạch lạc, có thể sắp xếp lại theo những ý sau:

b, Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn và một con chó vàng.

a, Con trai lão Hạc đi phu đồn điền cao su, lão chỉ còn lại “cậu Vàng”

d, Vì muốn để lại mảnh vườn cho con, lão phải bán con chó.

c, Lão mang tiền dành dụm được gửi ông giáo và nhờ ông trông coi mảnh vườn.

g, Cuộc sống mỗi ngày một ngày khó khăn, lão kiếm được gì ăn nấy và bị ốm trận khủng khiếp.

e, Một hôm lão xin Binh Tư ít bả chó

h, Lão bỗng nhiên chết- cái chết thật dữ dội

k, Cả làng không hiểu vì sao lão chết, trừ Binh Tư và ông giáo.

Tôi là con trai lão Hạc. Sau tám năm ròng đi đồn điền cao su, nay tôi mới có dịp trở về quê hương, thăm người cha già kính yêu và thăm cậu Vàng yêu quý. Cũng giống như bao người xa quê khác, tôi vô cùng hồi hộp, háo hức và xúc động khi được trở về quê nhà, gặp lại người cha đáng kính sau bao năm xa cách. Ngần ấy năm trời, tôi không viết thư cho cha nên không biết cuộc sống của cha đã ra sao rồi và trong túi của tôi đã dành dụm được chút tiền gọi là để biếu cha và để về quê cưới vợ. Cảnh vật quê hương vẫn thân thuộc như ngày nào. Trong tâm trí tôi vẫn nhớ như in từng đường thôn ngõ xóm, từng dòng sông, ngọn đồi nhưng dường như cảnh vật dần dần tiều tụy, xơ xác hơn so với ngày tôi bỏ làng ra đi. Bỗng nhiên, một cảm giác lạnh lẽo bao trùm khắp không gian khi tôi đặt chân đến mảnh vườn của cha. Cây cỏ thì khô héo, cây cối xung quanh tiêu điều, trơ trụi như rất lâu rồi chưa có người đặt chân đến chăm sóc. Ngôi nhà bằng rơm của cha tôi thì siêu vẹo, tưởng chừng như sắp đổ. Tôi vội vàng ngó vào trong nhà nhưng chẳng thấy cha tôi đâu. Tôi gọi lớn: “Cha ơi, cha ơi con đã về rồi đây cha ơi, cha ơi!...” nhưng mãi không có một tiếng trả lời. Tôi bỗng đâm ra lo sợ. Bất chợt, có một người hàng xóm đi qua, đã nhận ra tôi là con trai lão Hạc liền nói: “ơ, cháu đã về rồi à, nhưng bây giờ về thì đã quá muộn rồi, cha cháu đã mất cách đây năm năm trước và mảnh vườn cũng đã bán cho ông giáo rồi, cháu thử sang hỏi ông giáo mà xem”. Tôi sững sờ không tin vào tai mình, quên cả cảm ơn bác hàng xóm rồi chạy một mạch tới nhà ông giáo. Vừa đến nơi, ông giáo đã nhận ra tôi ngay, ông “à”, lên một tiếng rồi mời tôi vào nhà. Ngay lập tức tôi vào thẳng vấn đề chính: — Ông giáo ơi, ông giáo cho cháu biết chuyện gì đã xảy ra với cha cháu, à và còn về mảnh vườn nữa, chuyện cha cháu bán mảnh vườn cho ông giáo là như thế nào vậy? — Cậu cứ từ từ đã, chuyện còn dài lắm, trước tiên tôi dẫn cậu đến mộ của cha cậu trước đã. Ông giáo từ từ đáp lại. Đến mộ của cha, ông giáo và tôi thắp vài nén hương khấn cha tôi và ông giáo nghẹn ngào nói: — Lão Hạc ơi, cuối cùng con trai lão cũng đã trở về rồi đây, đã đến lúc tôi thực hiện lời hứa là trao trả mảnh vườn mà lão đã hi sinh cuộc đời để giữ lại cho con. Bây giờ thì lão có thể yên nghỉ dưới suối vàng rồi chứ? Nghe đến đây, chưa rõ chuyện gì xảy ra nhưng tôi vô cùng xót xa, ân hận nói: — Cha ơi, con quả là đứa con bất hiếu phải không cha, trong lúc cha cần có một bờ vai để nương tựa nhất thì con lại không có ở bên. Con chỉ mải mê lo kiếm tiền để hai cha con có thể sông một cuộc sống đầy đủ hơn sau này, con thật có lỗi quá - Tôi tự dằn vặt bản thân mình. Tôi vừa dứt lời thì ông giáo vỗ vai an ủi tôi rồi cả hai cùng trở về nhà ông giáo để nói chuyện tiếp. Ông giáo rót nước mời tôi uống rồi từ từ kể lại toàn bộ câu chuyện cho tôi nghe. Từ lúc mùa màng đói kém, cha tôi day dứt về chuyện bán cậu Vàng đến lúc ân hận, xót xa đã nỡ lừa một con chó. Cha tôi đã phải tự giải thoát cuộc đời bằng cách ăn bả chó xin được của Binh Tư để không tiêu vào số tiền dành dụm cho tôi và giữ lại mảnh vườn cho tôi. Cha tôi đã nhờ ông giáo viết văn tự bán vườn để nhằm giữ nguyên mảnh vườn khi tôi trở về. Nghe xong câu chuyện mà ông giáo kể, tôi không thể nào kiềm chê được nỗi xúc động, hai dòng nước mắt cứ thế chảy ra. Tôi ân hận lắm, xót xa lắm, chỉ vì tôi mà cha đã nhịn đói, chỉ vì tôi mà cha đã phải tự tìm đến cái chết thảm khốc để giải thoát bản thân. Đầu óc tôi choáng váng, tôi cảm thấy mình thật đáng chết, mình là người con bất hiếu, việc gì mà cha phải hi sinh cuộc đời cho một người con như tôi chứ. Trong lòng tôi tràn đầy cảm giác tội lỗi, ân hận. Tôi thương cha vô cùng. Thực ra ngày ấy phần vì nông nổi sau khi người yêu đi lấy chồng do tôi nghèo khó không có đủ tiền cưới vợ, phần vì thấy cha đã già mà phải làm việc vất vả tôi mới bỏ làng ra đi để kiếm chút ít tiền vừa để có chút vốn liếng lập nghiệp về sau, vừa để cho cha an hưởng lúc về già, ai ngờ sự việc lại xảy ra như thế này. Tôi chỉ nghĩ vùng đất ấy là một vùng đất đầy hứa hẹn, có thể kiếm được nhiều tiền để sau này về biếu cha rồi lập nghiệp và cưới vợ. Ông giáo liền đưa cho tôi xem văn tự mảnh vườn và nói: “Giờ đây, văn tự này chẳng còn ý nghĩa gì nữa” rồi ông giáo liền xé nó đi và đưa trả lại tôi cả mấy chục đồng bạc mà cha tôi nhờ ông giáo cất giữ. Trước khi ra về, tôi có đưa cho ông giáo mấy đồng bạc nhưng ông giáo nhất quyết không nhận, ông bảo không có lí do gì để nhận số tiền ấy cả. Tôi ra về, trong lòng thầm nghĩ sẽ trân trọng mảnh vườn cha tôi để lại suốt đời, tôi sẽ không bao giờ bán đi một tấc đất nào vì nó là mồ hôi, công sức và cả cuộc sống của cha để lại cho tôi. Tôi sẽ lập nghiệp ở chính nơi đây, sẽ cưới vợ, sẽ làm lụng chăm chỉ và sẽ luôn tiếp tục hướng về tương lai tốt đẹp để cha có thể mỉm cười dưới suối vàng. “Cha ơi, cha hãy luôn theo dõi con, phù hộ cho con, cha nhé!”.

Vì không có tiền để cưới người con gái mình yêu nên anh con trai lão Hạc phẫn chí bỏ làng ra đi, vào tận Nam Kì làm phu ở đồn điền cao su đất đỏ. Biền biệt suốt mấy năm trời, tích cóp được ít tiền, nay anh mới trở về quê.

Về tới đầu làng, anh thấy cảnh xóm làng tuy vẫn còn xơ xác, tiêu điều vì trận đói khủng khiếp vừa qua nhưng khí thế cách mạng của bà con nông dân thì sôi nổi lắm. Tiếng trống, tiếng mõ vang rền. Các kho thóc của phát xít Nhật bị phá tung, cán bộ Việt Minh chia thóc cho dân chúng. Từng đoàn, trai tráng kéo nhau đi rầm rập trên con đê chạy dọc bờ sông, miệng hô to những khẩu hiệu đả đảo Pháp, Nhật, ủng hộ chính quyền cách mạng. Dẫn đầu đoàn người là lá cờ đỏ sao vàng phấp phới.

Quả là một cảnh tượng anh chưa từng được chứng kiến trong đời. Tim anh đập rộn lên khi đặt chân về đến rặng tre đầu ngõ. Khu vườn quen thuộc đây rồi! Ba gian nhà tranh cũ kĩ, xiêu vẹo, im lìm đứng giữa vườn cây xơ xác. Lối vào nhà và miếng sân đất um tùm cỏ dại.

Anh cất tiếng gọi cha, không một lời đáp lại. Nhấc chiếc cửa liếp ra, anh ngó vào trong:

Mạng nhện chăng đầy; nắng chiếu qua lỗ thủng trên mái rạ, in trên mặt đất gồ ghề những vệt sáng không đều. Không khí lạnh lẽo và mùi ẩm mốc xông lên khiến anh bất chợt rùng mình. Anh sang nhà ông giáo để hỏi thăm về người cha già yếu của mình.

Ông giáo Tri, người hàng xóm thân cận pha nước mời anh uống rồi khuyên anh hãy bình tĩnh nghe ông kể về những ngày cuối đời của người cha tội nghiệp:

- Từ hôm anh đi, ông cụ buồn lắm! Sớm tối chỉ có con chó Vàng quanh quẩn bên ông cụ mà thôi. Cả tổng đói, cả làng đói. ông cụ đứt bữa thường xuyên, Thôi thì kiếm được cái gì ăn cái nấy cho qua ngày. Thỉnh thoảng sang bên tôi chơi, ông cụ cứ tự trách mình vì nghèo mà không cưới được vợ cho con, để con phải lưu lạc tha phương kiếm sống. Một buổi chiều, ông cụ nhờ tôi trông coi hộ mảnh vườn ba sào để sau này anh về thì có sẵn đất đấy mà làm ăn. Ông cụ còn gửi tôi giữ giùm ba mươi đồng bạc dành dụm từ việc bán hoa lợi thu được từ mảnh vườn suốt mấy năm qua và tiền bán con chó Vàng. Khốn khổ! Nhắc đến chuyện phải buộc lòng bán nó vì không nuôi nổi nữa, ông cụ cứ khóc vì ân hận là đã lừa nó. Ông cụ bảo thà chết chứ không bán mảnh vườn của mẹ anh để lại cho anh.

Tôi có ngờ đâu ông cụ lại chọn cái chết, ông cụ xin Binh Tư ít bả chó. Lúc thấy ồn ào, tôi chạy vội sang thì ông cụ đang quằn quại. Chẳng thể làm thế nào cứu được nữa! Số tiền ông cụ gửi, tôi chỉ một ít lo ma chay, chôn cất ông cụ; số còn lại, tôi vẫn giữ đây chờ anh về. Lát nữa, tôi sẽ dẫn anh ra thăm mộ ông cụ. Ôi Chao! Trên đời này, thật hiếm có người cha nào thương con như thế!

Anh con trai lão Hạc ngồi lặng đi, hai hàng nước mắt lăn dài trên má. ông giáo lấy văn tự nhà đất cùng túi tiền cất ở trên bàn thờ xuống, đưa cho anh. Anh run run đưa tay ra đón lấy rồi nghẹn ngào thốt lên hai tiếng: “Cha ơi!”.

Thắp mấy nén nhang cắm lên nấm mộ chưa xanh cỏ, anh thổn thức tâm sự với người cha mà anh hằng yêu quý và thương nhớ: “Cha ơi! Con là đứa con bất hiếu, không đỡ đần được gì cho cha lúc tuổi già sức yếu! Con mong cha tha thứ cho con! Con lầm tưởng là bỏ làng ra đi thì sẽ dễ dàng kiếm được tiền, nhưng ở đâu dân mình cũng cơ cực, cha ạ! Trong những ngày làm phu cạo mủ cao su ở đồn điền của lũ chủ Tây ở đất Đồng Nai, con đã được cán bộ cách mạng giác ngộ, chỉ cho con đường đúng nên theo, về làng lần này, con những mong được gặp lại cha, để cha mừng cho con đã trưởng thành. Nào ngờ buổi chia tay cũng là vĩnh biệt!”.

Anh con trai lão Hạc chỉ ở nhà được mấy hôm. Anh dọn dẹp nhà cửa, vườn tược gọn gàng rồi nhờ ông giáo tiếp tục trông nom. Trước lúc ra đi, anh chào và cảm ơn khắp lượt bà con hàng xóm đã giúp đỡ cha anh lúc anh vắng nhà. Ông giáo tiễn anh ra tới đầu làng, vắt chiếc tay nải đựng quần áo lên vai, anh rảo bước về phía nhà ga. Mặt trời đã lên cao, tiếng còi tàu giục giã ngân dài trong gió.

Tôi là con trai lão Hạc. Sau tám năm ròng đi đồn điền cao su, nay tôi mới có dịp trở về quê hương, thăm người cha già kính yêu và thăm cậu Vàng yêu quý.

Cũng giống như bao người xa quê khác, tôi vô cùng hồi hộp, háo hức và xúc động khi được trở về quê nhà, gặp lại người cha đáng kính sau bao năm xa cách.

Ngần ấy năm trời, tôi không viết thư cho cha nên không biết cuộc sống của cha đã ra sao rồi và trong túi của tôi đã dành dụm được chút tiền gọi là để biếu cha và để về quê cưới vợ. Cảnh vật quê hương vẫn thân thuộc như ngày nào. Trong tâm trí tôi vẫn nhớ như in từng đường thôn ngõ xóm, từng dòng sông, ngọn đồi nhưng dường như cảnh vật dần dần tiều tụy, xơ xác hơn so với ngày tôi bỏ làng ra đi. Bỗng nhiên, một cảm giác lạnh lẽo bao trùm khắp không gian khi tôi đặt chân đến mảnh vườn của cha. Cây cỏ thì khô héo, cây cối xung quanh tiêu điều, trơ trụi như rất lâu rồi chưa có người đặt chân đến chăm sóc. Ngôi nhà bằng rơm của cha tôi thì siêu vẹo, tưởng chừng như sắp đổ. Tôi vội vàng ngó vào trong nhà nhưng chẳng thấy cha tôi đâu. Tôi gọi lớn: “Cha ơi, cha ơi con đã về rồi đây cha ơi, cha ơi!...” nhưng mãi không có một tiếng trả lời. Tôi bỗng đâm ra lo sợ. Bất chợt, có một người hàng xóm đi qua, đã nhận ra tôi là con trai lão Hạc liền nói: “ơ, cháu đã về rồi à, nhưng bây giờ về thì đã quá muộn rồi, cha cháu đã mất cách đây năm năm trước và mảnh vườn cũng đã bán cho ông giáo rồi, cháu thử sang hỏi ông giáo mà xem”. Tôi sững sờ không tin vào tai mình, quên cả cảm ơn bác hàng xóm rồi chạy một mạch tới nhà ông giáo

. Vừa đến nơi, ông giáo đã nhận ra tôi ngay, ông “à”, lên một tiếng rồi mời tôi vào nhà. Ngay lập tức tôi vào thẳng vấn đề chính:

— Ông giáo ơi, ông giáo cho cháu biết chuyện gì đã xảy ra với cha cháu, à và còn về mảnh vườn nữa, chuyện cha cháu bán mảnh vườn cho ông giáo là như thế nào vậy?

— Cậu cứ từ từ đã, chuyện còn dài lắm, trước tiên tôi dẫn cậu đến mộ của cha cậu trước đã. Ông giáo từ từ đáp lại. Đến mộ của cha, ông giáo và tôi thắp vài nén hương khấn cha tôi và ông giáo nghẹn ngào nói:

— Lão Hạc ơi, cuối cùng con trai lão cũng đã trở về rồi đây, đã đến lúc tôi thực hiện lời hứa là trao trả mảnh vườn mà lão đã hi sinh cuộc đời để giữ lại cho con. Bây giờ thì lão có thể yên nghỉ dưới suối vàng rồi chứ?

Nghe đến đây, chưa rõ chuyện gì xảy ra nhưng tôi vô cùng xót xa, ân hận nói:

— Cha ơi, con quả là đứa con bất hiếu phải không cha, trong lúc cha cần có một bờ vai để nương tựa nhất thì con lại không có ở bên. Con chỉ mải mê lo kiếm tiền để hai cha con có thể sông một cuộc sống đầy đủ hơn sau này, con thật có lỗi quá - Tôi tự dằn vặt bản thân mình.

Tôi vừa dứt lời thì ông giáo vỗ vai an ủi tôi rồi cả hai cùng trở về nhà ông giáo để nói chuyện tiếp. Ông giáo rót nước mời tôi uống rồi từ từ kể lại toàn bộ câu chuyện cho tôi nghe. Từ lúc mùa màng đói kém, cha tôi day dứt về chuyện bán cậu Vàng đến lúc ân hận, xót xa đã nỡ lừa một con chó. Cha tôi đã phải tự giải thoát cuộc đời bằng cách ăn bả chó xin được của Binh Tư để không tiêu vào số tiền dành dụm cho tôi và giữ lại mảnh vườn cho tôi. Cha tôi đã nhờ ông giáo viết văn tự bán vườn để nhằm giữ nguyên mảnh vườn khi tôi trở về.

Nghe xong câu chuyện mà ông giáo kể, tôi không thể nào kiềm chê được nỗi xúc động, hai dòng nước mắt cứ thế chảy ra. Tôi ân hận lắm, xót xa lắm, chỉ vì tôi mà cha đã nhịn đói, chỉ vì tôi mà cha đã phải tự tìm đến cái chết thảm khốc để giải thoát bản thân. Đầu óc tôi choáng váng, tôi cảm thấy mình thật đáng chết, mình là người con bất hiếu, việc gì mà cha phải hi sinh cuộc đời cho một người con như tôi chứ. Trong lòng tôi tràn đầy cảm giác tội lỗi, ân hận. Tôi thương cha vô cùng. Thực ra ngày ấy phần vì nông nổi sau khi người yêu đi lấy chồng do tôi nghèo khó không có đủ tiền cưới vợ, phần vì thấy cha đã già mà phải làm việc vất vả tôi mới bỏ làng ra đi để kiếm chút ít tiền vừa để có chút vốn liếng lập nghiệp về sau, vừa để cho cha an hưởng lúc về già, ai ngờ sự việc lại xảy ra như thế này. Tôi chỉ nghĩ vùng đất ấy là một vùng đất đầy hứa hẹn, có thể kiếm được nhiều tiền để sau này về biếu cha rồi lập nghiệp và cưới vợ. Ông giáo liền đưa cho tôi xem văn tự mảnh vườn và nói: “Giờ đây, văn tự này chẳng còn ý nghĩa gì nữa” rồi ông giáo liền xé nó đi và đưa trả lại tôi cả mấy chục đồng bạc mà cha tôi nhờ ông giáo cất giữ. Trước khi ra về, tôi có đưa cho ông giáo mấy đồng bạc nhưng ông giáo nhất quyết không nhận, ông bảo không có lí do gì để nhận số tiền ấy cả.

Tôi ra về, trong lòng thầm nghĩ sẽ trân trọng mảnh vườn cha tôi để lại suốt đời, tôi sẽ không bao giờ bán đi một tấc đất nào vì nó là mồ hôi, công sức và cả cuộc sống của cha để lại cho tôi. Tôi sẽ lập nghiệp ở chính nơi đây, sẽ cưới vợ, sẽ làm lụng chăm chỉ và sẽ luôn tiếp tục hướng về tương lai tốt đẹp để cha có thể mỉm cười dưới suối vàng. “Cha ơi, cha hãy luôn theo dõi con, phù hộ cho con, cha nhé!”.
 

Vì không có tiền để cưới người con gái mình yêu nên tôi - phẫn chí bỏ làng ra đi, vào tận Nam Kì làm phu ở đồn điền cao su đất đỏ. Biển biệt suốt mấy năm trời, tích cóp được ít tiền, nay tôi mới trở về quê.

Về tới đầu làng, tôi thấy cảnh xóm làng tuy vẫn còn xơ xác, tiêu điều vì trận đói khủng khiếp vừa qua nhưng khí thế cách mạng của bà con nông dân thì sội nổi lắm. Tiếng trống, tiếng mõ vang rền. Các kho thóc của phát xít Nhật bị phá tung, cán bộ Việt Minh chia thóc cho dân chúng. Từng đoàn, trai tráng kéo nhau đi rầm rập trên con đê chạy dọc bờ sông, miệng hô to những khẩu hiệu đả đảo Pháp, Nhật, ủng hộ chính quyền cách mạng. Dẫn đầu đoàn người là lá cờ đỏ sao vàng phấp phới.

Quả là một cảnh tượng tôi chưa từng được chứng kiến trong đời. Tim tôi đập rộn lên khi đặt chân về đến rặng tre đầu ngõ. Khu vườn quen thuộc đây rồi! Ba gian nhà tranh cũ kĩ, xiêu vẹo, im lìm đứng giữa vườn cây xơ xác. Lối vào nhà và miếng sân đất um tùm cỏ dại.

Tôi cất tiếng gọi cha, không một lời đáp lại. Nhấc chiếc cửa liếp ra, tôi ngó vào trong: mạng nhện chăng đầy; nắng chiếu qua lỗ thủng trên mái rạ, in trên mặt đất gồ ghề những vệt sáng không đều. Không khí lạnh lẽo và mùi ẩm mốc xông lên khiến anh bất chợt rùng mình. Tôi sang nhà ông giáo để hỏi thăm về người cha già yếu của mình.

Ông giáo Tri, người hàng xóm thân cận pha nước mời tôi uống rồi khuyên tôi hãy bình tĩnh nghe ông kể về những ngày cuối đời của người cha tội nghiệp:

-Từ hôm anh đi, ông cụ buồn lắm! Sớm tối chỉ cỏ con chó Vàng quanh quẩn bên ông cụ mà thôi. Cả tổng đói, cả làng đói. ông cụ đứt bữa thường xuyên, Thôi thì kiếm được cái gì ăn cái nấy cho qua ngày. Thỉnh thoảng sang bên tôi chơi, ông cụ cứ tự trách mình vì nghèo mà không cưới được vợ cho con, để con phải lưu lạc tha phương kiếm sống. Một buổi chiều, ông cụ nhờ tôi trông coi hộ mảnh vườn ba sào để sau này anh về thì có sẵn đất đấy mà làm ăn. Ông cụ còn gửi tôi giữ giùm ba mươi đồng bạc dành dụm từ việc bán hoa lợi thu được từ mảnh vườn suốt mấy năm qua vả tiền bán con chó Vàng. Khốn khổ! Nhắc đến chuyện phải buộc lòng bán nó vì không nuôi nổi nữa, ông cụ cứ khóc vì ân hận là đã lừa nó. Ông cụ bảo thà chết chứ không bán mảnh vườn của mẹ anh để lại cho anh.

Tôi có ngờ đâu ông cụ lại chọn cái chết, ông cụ xỉn Binh Tư ít bả chó. Lúc thấy ồn ào, tôi chạy vội sang thì ông cụ đang quằn quại. Chẳng thể làm thế nào cứu được nữa! Số tiền ông cụ gửi, tôi chỉ một ít lo ma chay, chôn cất ông cụ; số còn lại, tôi vẫn giữ đây chờ anh về. Lát nữa, tôi sẽ dẫn anh ra thăm mộ ông cụ. Ôi Chao! Trên đời này, thật hiếm có người cha nào thương con như thế!

Tôi ngồi lặng đi, hai hàng nước mắt lăn dài trên má. Ông giáo lấy văn tự nhà đất cùng túi tiền cất ở trên bàn thờ xuống, đưa cho anh. Tôi run run đưa tay ra đón lấy rổi nghẹn ngào thốt lên hai tiếng: “Cha ơi!”.

Thắp mấy nén nhang cắm lên nấm mộ chưa xanh cỏ, tôi thổn thức tâm sự với người cha mà tôi hằng yêu quý và thương nhớ: “Cha ơi! Con là đứa con bất hiếu, không đỡ đần được gì cho cha lúc tuổi già sức yếu! Con mong cha tha thứ cho con! Con lầm tưởng là bỏ làng ra đi thì sẽ dễ dàng kiếm được tiền, nhưng ở đâu dân mình cũng cơ cực, cha ạ! Trong những ngày làm phu cạo mủ cao su ở đồn điển của lũ chủ Tây ở đất Đổng Nai, con đã được cán bộ cách mạng giác ngộ, chỉ cho con đường đúng nên theo, về làng lần này, con những mong được gặp lại cha, để cha mừng cho con đã trưởng thành. Nào ngờ buổi chia tay cũng là vĩnh biệt!”.

Tôi chỉ ở nhà được mấy hôm. Tôi dọn dẹp nhà cửa, vườn tược gọn gàng rồi nhờ ông giáo tiếp tục trông nom. Trước lúc ra đi, tôi chào và cảm ơn khắp lượt bà con hàng xóm đã giúp đỡ cha tôi lúc tôi vắng nhà. Ông giáo tiễn tôi ra tới dầu làng, vắt chiếc tay nải đựng quần áo lên vai, tôi rảo bước về phía nhà ga. Mặt trời đã lên cao, tiếng còi tàu giục giã ngân dài trong gió.

" Cha...."

Bạn tham khảo ^0^

Jh` Đæeb týh Ờ xñd JhỬ` fîej ĞẠh Blîej. DẸ týh dảt sỗd, abỈ ae fẠh ab`ale týh tb!h tb"h t#lej d$eb %&'e eb( dî dẸ Đ) a* tb+t f&ej !-a ej f+d dỗht/! Đ&>a. 0b?ej týh a1 tb= s*ej 39` %îl eb`!, ejî: 2!` ejî: f`: f+t Ử` #`l Ử`ab8l. B;h Đñ, týh tb7d :6! d-t ej&'h ale j8h a4ej fîej. 5b&ej #;h ebî 6e ả:tb8ab e<ej 2!8, ebî týh fẠh ejbNl, 34 añ 8e %&'e 8e a@` Đh aOej Abýej Đ" thMea&ỗh xhe. Cýh 3Ie fej ab! Đ9ej,#;h ale j8h ebî ả: Đh a&ỗh ale ýej Hbñ fK. Cýhsheb HbGe abK, #` sỜ AK jhả: Đh Hb! Đ;e ĐhMe a`l s!. 5jî: týh Đh, ab` týh !;e f+e,jh' ĐF: abỈ ae d-t dæeb ab` aý 2!`eb d-t dæeb eh xñ %&'e a4ej fîd 7! Ạe%ỗh ale abñ %îej týh h=! ab`. 5b&ej ae h=t fîd s`l ĐF:, jhả: AK #;h, dæeb tbæ Đ)a7d thMe a"` ej&'h t`. 0bỈ ae h=t tb7d eñh f6e #IejE L0b` h, ale :6! ab` f+d,b): a* Đ>h ale. ^;h d-t ejî: Ah` ale sP fẠh t#Ờ %M 6e ab`_. Cýh #` 3h, ( fẠh HbK`s`! ebỬej !;e Đ`!, a4ej a9a %î HbhMe d!-eQ/: fî s`! dả: e]d t#'h x` a8ab, týh fẠh Đ<t abFe t#Ờ %M d$eb Đảt 2!6 b&ej. 5jî: týh Đh, fîej ĞẠh Blîej abỈ fH xH %îh aba ejýh ebî #8ab e8t, Đe s, %îbýd e`: t#Ờ %M, a$eb t&>ej ả: %Ge Abýej añ jæ tb`: ĐSh dî 3&'ej eb& aîej t;h tîebe. C#6e Đ&'ej fîej, %îh Đ1` t#Y ale ej ej8a. 5b&ej ĐhM! 2!`e t#Zej ebảt t#lejtbFd tFd týh jh' ĐF: fî abẠ: eb`eb %M HbK` ejýh ebî tbFe tb&ej, eh ej&'h ab`jhî e!` Đ`ej bIej Đ6d ejñej t#ýej, dlej ab' ej&'h ale Đ) HbGe abK &ỗa Đh %æĐ`! !;e, a9a ebZa. C&Ờej abRej eb& sP Đ&>a ýd t#7d, ej+d ebæe fẠh a8h bæeb$eb d8! d" d=e tb&ej %Ge f!ýe Ab+a jbh Đ/d sF! t#lej thd , eb&ejD-tAbýej AbK aý 2!Ạeb, b+t bh! `l t#4d f6e ejýh ebî f8 ab/t t#-h. Xbýej d-t ñejej&'h, aF: #`! t#lej %&'e x x8a, a( dZa t4d !d. D$eb Đảt 3&ỗh abFe týh AbýAb*a, #Ạe e1t Đh %æ Đñh Ab8t, e+ej eñej. Cýh tbl8ej ejẠa ebh6e, fả: b=t s1a a* j+ejjZh tb/t tl, b`h th=ejE L0b` h[_. Ğ8H fẠh týh %Ge fî Abýej jh`e tWeb f<ej %î K bhVd.D-t fîe jhñ ebẸ tbl$ej 2!` Abh=e s*ej f&ej týh ỗe fẠeb. DỜ tl`ej a8eb a@` ebîCýh sỬej s', f<ej Đ1ej Abýej eñh e6e f'hE t#&ỗa d+t týh fî îe tb' ab`, %ỗh tảd $ebaO Đ) * %îej Đh %î e8t da. L0b` ĐF! #;h, ab` hT U`l ab` Abýej Đ>h ale %M dî Đ)#` Đh %/:T 0le Đ) b1` %ỗh ab` fî sP t#Ờ %M Abh Ah=d Đ&>a 3]d Ạa dî, ab` hT_.Cýh Ab!\! ja, bîej e&ỗa d+t Đ) a* Aæd ene fẠh, eb&ej eñ %Ge f<ej fP t!ýe #` Đ=eeb` d+t, ab`e b` x!*ej aId, x!*ej aS. Cýh a* j+ej j&>ej ej&ỗa f6e ebæeAb!ýe d<t ab` f7e eỬ`. Xb!ýe d<t ả: dỗh bhMe b/! fîd s`l, %/: dî jh' ĐF: fẠh Hb$h Đ' ĐGe ej+d ebæe eñ 2!` a8h $eb * %îej, ab1 Abýej Đ&>a ảH ýd 3! 3îej %îtb+d tbh=t. ảt ab>t, d-t îe t`: ảd 8H eîl Đả: Đ<t f6e %`h, týh ejl$eb d<t #`, %Ge ejo Đñ fî bæeb ñej ab`T...î ýej jh8l, ej&'h bîej xñd t*t ej x&` e`: a"` jh`Đæeb ab?ej týh. mej ebẸ ebîej 3æ! týh f6e Đ&` týh s`ej ebîĞ<t a*a e&ỗa abN x!*ej îe, ýej jh8l +t Đ7! AVEcieb Đh fF! tb=, b=t bẠe #;h dî ab&` %M, ýej a ebỗ `eb f+d. &'ej eb&abhM! eîl xlej %ha, ýej a aOej s`ej ebî týh abh, b=t ab!:e eî: Đ=e ab!:eAh`, #;h fẠh Đ=e `eb, bl<a Đ=e abl abñ %îej `eb d!` abl a. mej a 2! eñ f+d,jZh eñ fî La/! Qîej_, ab]d sña ab! Đ8l eb& d-t Đ1` ale bh=d blh eh a7! t9.Ğ?ej fî añ eñ, a aOej Đo aý 2!Ạeb be fî tb!h tb"h d-t dæeb t#lej eh xñ %&'e.Q/: dî s`! t#/e *d, bæeb eb&, Đ?ej e]d Đñ, ab` `eb Hb$h 8e ale abñ Đh, %æ eîlfî tb!*a tb`ej, #;h jhñ )l Hb8 sẠab bl` dî!, #;h tbæ jhî :=! Abýej añ s1a dî fîdtb!6 fîd d&ỗethMe b=t ebke, jẠl tbæ a1 ejî: d-t Đñh And0bhM! býd 8e abñ,ab` `eb s`ej ej`: ebî týh, 8l ej`:E L0/! Qîej Đh Đ'h #;h, ýej jh8l Ạ[_. mej aa* fîd #` %Y %!h, eb&ej dî a&'h a1 eb& d=! ae Đýh d+t tbæ 7ej /ej e&ỗa. Cýhebæe dî tb&ej f+d, 8h ejẠh f+d, týh abỈ d!*e ýd t#7d fả: a dî Abña tbgl. ^;hej&'h ab` `eb Đ-t ebh6e al #?d fẠh, ebỬej %=t eb]e xý %îl eb`!, nH abl e&ỗa d+tab$: #`. 0b` `eb Abña b! b!, t#8ab dæeb Iej eî: t!Sh Đ7! #;h dî %Ge Đh fR` d-tale abñ. Cýh `e "h. !$ tb/t, týh tbả: ýej a :6! tb&ej `eb 2!8[ mej a jhỬ aleQîej aOej fî %æ ejbW Đ=e ejî: dS tbt abñ a&ỗh %> abl `eb, 8e eñ Đh aOej fî 3îeb3d thMd abl `eb d`h s`! dî ]e Ờ. Jh8 eb& ab` `eb j+ej j&>ej Đ&>a tỗh býd e`:tbæmej jh8l ejRej eñh, ebảH ejd t#î, tbỜ 3îh. ej týh ab>t Đ`! ebñh. mh, ab`,xñt tb&ej fîd s`l, ale ej&'h tb/t *d :=!, jhî e!`, eb&ej %Ge jhỬ t#Ze s9 ab`eab1` :6! tb&ej týh %î Hbd a8ab t#lej sẠab. Cýh a1 #Ie %/t tFd tFd t#K, jh8 eb&dæeb %M sỗd be tbæ ab` ae %!h %7: tỗh býd e`: AbýejTcU`! Đả:, ab` `eb ae eb' týh b`h %haE d-t fî eb' %h=t %]e t9 eb&>ej ` sîl%&'e fẠh abl týh, `l jh' `eb %M tbæ ab!:Ve fẠh abl, b`h fî j@h týh ` d&h Đ;ej Ạa, Hbej Abh eb+d d+t tbæ jZh fî a"` ýej a añ tK ab?t, ae `l ebh6! Đîeb eb' bîejxñd a$. Cýh ejbg xlej dî /t a&'h, eb&ej ab` `eb %Ge Ah6e 2!:=t eb' e6e Đîebab!, #;h týh ejbW fẠhE tb= tbæ tR e`:, ýej a eb<t ebẠeb Đ;ej eîl Đ&` abl týh a$ tbæfả: jæ dî !*ej, dî ]eT...Qî tR býd Đñ t#Ờ Đh, ýej a ab= tẠl Đ&>a dñe jæ, ]e dñeĐả:. Cýh tb&ej f+d, tbỈeb tbl$ej ej7d jh?H a, eb&ej ýej a j7e eb& b8ab 3abtR ab*h tảt a$ ebỬej jæ týh Đ&` eb& d!*e x` týh...D-t býd, týh Hbîe eîe %ha ả: %ỗh heb C&, b+e W! dýhE ab` `eb %R` xhe d-t Kt $ abñ, ĐV añ ale abñ eîl 2!` %&'etbæ abl xh, t#?ej tbæ !*ej #&>!. Cýh t#* d+t ejẠa ebh6e, týh Abýej the[ D-t aleej&'h Đ8ej AKeb eb& %/:T D-t ej&'h Đ) Abña %æ t#ñt fR` d-t ale abñ, d-t ej&'hĐ) ebe thMe ĐV fẠh fîd d` %æ Abýej d!*e fh6e f: tỗh bîej xñd,%/: dî fẠh jhỜ a8h t# tbảt Đ1a, f&! d`eb tb= &T Ğ?ej fî a!-a Đ'h 2!$ tb/t ejî: d-t tb6d Đ8ej !;eej añ th=ej eb*e eb8l 6e %&'e, týh x;ej x-a f`l %îl, tbæ t#'h h[ 0b``eb %/t %) t#6e jh&'ej, Đ7! tña #O #&>h, 2!7e 8l x-a xab, d+t flej sej sZa. meja t#! abnl, s4h Zt dnH, ab*a ab*a fẠh  jh/t dẠeb e$: f6e d-t a8h, b`h ej&'h Đîeýej f9a f&oej Hb$h ej;h ĐN f6e. Q/t %) b`h jh' s`!, ab` `eb dỗh ab=t. 08h ab=t tb/t3Ử 3-h. 0b` `eb Đ) ab=t Đh, añ fP %æ d!*e tẠ t-h %ỗh ale Qîej, eb&ej añ fP Đ?ejbe fî %æ d!*e jhỬ abl `eb d$eb %&'e t#Ze %Ẹe, jhỬ abl `eb d-t eh ĐV sheb eb`hf/H ejbhH, abl `eb fîd a"` a&ỗh s`! eî:. ?a Đñ, týh abỈ ae h=t tb7d b1` #IejEýej a b): :6e fej dî eb+d d+t, ĐRej fl tl`e jæ eỬ`, týh sP a* jhỬ jæe Đ>h ejî:`eb t#Ờ %M. 0$ fîej Abýej `h h=t tẠh s`l ýej a ab=t, t#R týh %î heb C&;ej ej9a týh a1 eb&  `h ĐN ẸH, xn e8t a$ tFd a`e. Cýh ` Abña. Jh' ĐF:t#Ờ %M, týh Đ) añ 3]d aba Ạa eb& Đ) b1` Abh aảt &ỗa #` Đh, eb&ej ae %!h s&ỗejĐ&>a ĐF!, ae bẠeb Hb?a eîl ĐF! Abh a8h 8! %/t %ý jh8 ebảt t#6e Đ'h eî: aOej Đ)aảt &ỗa #` Đh, fej %Ge ! !ảt ebỬej s!: t&, Đ`! !;e %î d`ej e<ej ejbW` tæeb %ỗhd-t ale abñ Đ) t#ñt fR` H. Cýh :6! ab` 2!8, d-t ale ej&'h Đ) bh sheb tảt a$ %æ týh,d-t ale ej&'h tb/t añ fej ebFe b/!, Hbd a8ab a`l ĐẸH. mej jh8l % %`h `e "h,#;h eñhE L0e F: jh', týh t#`l fẠh d$eb %&'e fẠh abl `eb. ĞF: fî a8h %&'e dî ýeja tbFe sheb #` `eb Đ) a* ĐV fẠh abl `eb t#Ze %Ẹe a tbî ab=t Đh ab1 Abýej ab! 8eĐh d-t sîl_. Cýh eb/e fẠh ` sîl %&'e, tb7d eñh %ỗh ab` #IejE L0b` b): :6e fejdî eb+d d+t. 0le Đ) %M #;h ĐF:, ale Đ) eb/e fẠh d$eb %&'e eî:. 0le sP jhỬ jæeeñ tb/t ae tb/e, eb& ab` e]d eîl Đ) 2!$e `l fl tl`e, Abñ ebZa_

Chọn đáp án: A

THAM KHẢO:

Năm nay tôi đã ngoài bảy mươi tuổi, nhưng mỗi lần nghe đứa cháu nội hỏi về chuyện xưa khi minh còn nhỏ được tận mắt chứng kiến ngày giặc Pháp đô hộ và câu truyện Lão Hạc trong sách giáo khoa Ngữ văn 8 cháu học là có thật không, thì lòng tôi lại trào lên bao cảm hứng với kỷ niệm về người hàng xóm già. Đó chính là nhân vật lão Hạc trong truyện ngắn của Nam Cao. Ký ức sâu đậm về lần ông lão kể chuyện bán chó cho thầy Thứ của tôi cứ hiện lên mồn một. Ngày ấy tôi mới lên mười, xã hội hỗn loạn, nay thấy đánh nhau chỗ này, mai thấy Tây đi càn chỗ kia. Thầy giáo Thứ đang dạy chúng tôi lớp đệ nhị ở trường làng bên, phải cho đám trò nghỉ. Tôi không biết vì sao, chỉ thấy người ta láo pháo đồn rằng thầy tôi ghét Tây, ngán cảnh chúng dòm ngó trường lớp nên cho chúng tôi nghỉ. Ngày ngày thầy vẫn sang nhà lão Hạc trò chuyện với ông cụ. Tôi ở gần hay sang qua lại cùng thầy lúc giúp lão dọn nhà, lúc đùa nghịch với con chó Vàng. Không ngờ những chuyện thật về lão Hạc lại được thầy giáo tôi viết thành câu truyện cảm động đến thế. Cái cảnh lão Hạc kể với thầy tôi về chuyện bán chó là lúc tôi tận mắt chứng kiến toàn bộ. Chả là hôm ấy, tôi đang giúp thầy nhặt đống khoai và lân la hỏi thầy về mấy chữ Hán khó hiểu. Thầy đang giảng cho tôi thì thấy lão Hạc tiến vào. Cái dáng điệu gầy gò của lão, thời điểm ngày hôm nay trông buồn thảm quá. Vừa nhìn thấy thầy Thứ, lão đã báo ngay :

 

- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!

- Cụ bán rồi?

- Bán rồi! Họ vừa bắt xong .

Lão Hạc cố làm ra vẻ vui tươi nhưng tôi thấy lão cười như mếu và đôi mắt ầng ậng nước. Thầy tôi chắc cũng ái ngại cho lão nên chỉ ôm đôi bờ vai lão vỗ nhẹ như đồng cảm. Tôi thấy đôi mắt của thầy Thứ cũng như muốn khóc. Thầy hỏi lão Hạc:

- Thế nó cho bắt à? Mặt lão đùng một cái co rúm lại. Những nếp nhăn xô lại với nhau ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão nghẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc …

- Khốn nạn … Ông giáo ơi! … Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy, hai cẳng sau nó dốc ngược nó lên. Cứ thế là thằng Mục và thằng Xiên, hai thằng chỉ loay hoay một lúc đã trói chặt cả bốn chân nó lại. Bây giờ cu cậu mới biết là cu cậu chết! … Này! Ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó cứ nằm im như trách tôi, nó kêu ư ử, nhìn tôi như muốn bảo rằng ” A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão đối xử với tôi như thế này à?“. Thì ra tôi già bằng này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó, nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó!

 

Thầy Thứ lại an ủi lão:

- Cụ cứ tưởng thế chứ nó chẳng hiểu gì đâu ! Vả lại ai nuôi chó mà chả bán hay giết thịt! Ta giết nó chính là ta hoá kiếp cho nó đấy. Hoá kiếp để cho nó làm kiếp khác .

Lão Hạc chua chát bảo:

- Ông giáo nói phải! Kiếp con chó là kiếp khổ thì ta hoá kiếp cho nó để nó làm kiếp người, may ra nó sung sướng hơn một chút ít … Kiếp người như tôi ví dụ điển hình! …Câu nói của lão làm tôi bùi ngùi, thầy Thứ hạ giọng:

- Kiếp ai cũng thế thôi, cụ ạ! Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng? - Thế thì không biết nếu kiếp người cũng khổ nốt thì ta nên làm kiếp gì cho thật sướng?

Lão cười và ho sòng sọc. Thầy tôi nắm lấy cái vai gầy của lão, ôn tồn bảo:

- Chẳng kiếp gì sung sướng thật, nhưng có cái này là sung sướng: Bây giờ cụ ngồi xuống phản chơi, tôi đi luộc mấy củ khoai lang, nấu một ấm nước chè tươi thật đặc, ông con mình ăn khoai, uống nước chè, rồi hút thuốc lào … thế là sung sướng.

- Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng. Lão nói xong lại cười đưa đà. Tiếng cười gượng nhưng nghe đã hiền hậu lại, thấy vậy tôi tê tái đứng lên:

- Thầy để con đi luộc khoai thầy nhé.

- Ừ, luộc giúp thầy, nhặt những củ to ấy, để thầy pha nước mời ông xơi - thầy tôi nhắc nhở.

– Nói đùa thế chứ ông giáo cho để khi khác… Lão Hạc ngần ngại.

– Việc gì còn phải chờ khi khác … Không khi nào nên hoãn sự sung sướng lại, cụ cứ ngồi xuống đây.

Thế là, tôi đi luộc khoai. Thầy Thứ và lão Hạc ngồi chuyện trò lâu lắm, thầy tôi là người nhiều chữ nghĩa, hiểu biết và thương người nên có chuyện gì lão Hạc cũng tâm sự và sẻ chia. Vừa luộc khoai, tôi vừa nghĩ về lão Hạc nhiều lắm. Tôi thương lão, con người già cả đơn độc nhưng ai cũng quý lão bởi lão sống lương thiện và nhân hậu. Tôi biết lão quý con Vàng của mình lắm vì nó là kỷ vật của anh con trai lão để lại mà. Tôi hiểu vì nghèo nàn lão mới làm như vậy.

 

Đã 60 năm, quốc gia thay đổi chính sách, lão Hạc không còn, đời sống của người nông dân ngày này đã khác. Nhưng hình ảnh lão Hạc đau đớn vì bán con chó cứ ám ảnh tôi mãi. Đó là kỷ niệm một thời khổ đau của quốc gia mà người nông dân phải chịu nhiều cơ cực nhất. Nhưng chính trong thực trạng đó tôi hiểu hơn về họ, về tình yêu thương san sẻ của người thầy giáo tôi với những con người khốn khổ, về nhân cách và vẻ đẹp của người nông dân.

Chọn đáp án: B