Tham khảo!

- Các hoocmôn của tuyến yên không chỉ điều khiển các tuyến nội tiết mà ngược lại, hoạt động của tuyến yên đã được tăng cường hay kìm hãm cũng bị sự chi phối của hoocmôn do các tuyến này tiết ra. Đó là cơ chế tự điều hòa của các tuyến nội tiết nhờ các thông tin ngược.

Ví dụ: Điều hòa hoạt động của tuyến giáp.

- Thùy trước tuyến yên tiết TSH kích thích tuyến giáp tiết hoocmon tiroxin.

- Khi hàm lượng tiroxin quá cao tác động lên:

+ Vùng dưới đồi dưới tác dụng của loại hoocmon thừa này, vùng dưới đồi ức chế thùy trước tuyến yên tiết TSH.

+ Hoặc tác động trực tiếp lên thùy trước tuyên yên\(\rightarrow\) ức chế tuyến yên tiết hoocmon TSH \(\rightarrow\) tuyến giáp không tiết được hoocmon tiroxin \(\rightarrow\) giảm hàm lượng hoocmon tiroxin \(\rightarrow\)  hoocmon tiroxin trở về trạng thái cân bằng.

Tuyến nội tiết là một hệ thống các tuyến sản xuất và tiết ra hormone vào máu để điều hòa các hoạt động của cơ thể. Các tuyến nội tiết phối hợp và điều hòa hoạt động của nhau thông qua cơ chế phản hồi âm dương, giúp duy trì sự cân bằng hormone trong cơ thể.

Ví dụ về sự phối hợp và điều hòa hoạt động của tuyến nội tiết là quá trình điều hòa nồng độ đường trong máu. Khi nồng độ đường trong máu tăng lên, tuyến tụy sẽ sản xuất hormone insulin để giúp tế bào hấp thụ đường từ máu vào bên trong tế bào. Đồng thời, tuyến thượng thận sẽ giảm sản xuất hormone cortisol để giảm đường trong máu. Khi nồng độ đường trong máu giảm xuống, tuyến tụy sẽ ngừng sản xuất insulin và tuyến thượng thận sẽ sản xuất hormone cortisol để tăng đường trong máu.

Sự phối hợp và điều hòa hoạt động của các tuyến nội tiết là rất quan trọng để duy trì sự cân bằng hormone trong cơ thể. Nếu có bất kỳ sự cố nào trong hệ thống này, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như tiểu đường, bệnh tuyến giáp, bệnh Addison, v.v. Do đó, việc duy trì sự cân bằng hormone là rất quan trọng để duy trì sức khỏe và tránh các vấn đề liên quan đến tuyến nội tiết.

Các tuyến yên không chỉ điều khiển các tuyến nội tiết mà ngược lại, hoạt động của tuyến yên đã được tăng cường hay kìm hãm cũng bị sự chi phối của hoocmon do các tuyến này tiết ra. Đó là cơ chế tự điều hòa của các tuyến nội tiết nhờ các thông tin ngược.

Sự phối hợp hoạt động của các tế bào a và b của đảo tụy trong tuyến tụy khi lượng đường trong máu giảm hay tăng chính là để giữ cho nồng độ đường trong máu được ổn định.
Khi lượng đường trong máu giảm sau các hoạt động mạnh hoặc đói kéo dài, không chỉ các tế bào a của đảo tụy hoạt động tiết glucagôn mà còn có sự phối hợp hoạt động của cả 2 tuyến trên thận. Tuyến này tiết cooctizôn để góp phần vào sự chuyển hóa lipit và prôtêin làm tăng đường huyết (hình 59-3).

Hình 1. Sự phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết (khi đường huyết giảm)