1. Ma-ri-a là một cô bé rất thích quan sát. Một hôm trong phòng khách, cô bé nhận thấy mỗi lần gia nhân bưng trà lên, bát đựng trà thoạt đầu rất dễ trượt trong đĩa. Nhưng khi nước trà rớt ra đĩa thì dù tay của gia nhân đó run rẩy tới mức nào đi nữa, chiếc đĩa có bị nghiêng đi nhiều hơn nữa thì bát nước trà vẫn như dính trên đĩa, không hề di chuyển. Cái đĩa và cái bát đựng trà đã hấp dẫn cô bé.

2. "Thế là vì sao nhỉ? Mình nhất định phải tìm hiểu cho rõ".-Ma-ri-a nghĩ vậy, rồi lẻn ra khỏi phòng khách, bắt đầu làm thí nghiệm.

3. Không thấy Ma-ri-a đâu, anh trai của cô bé bèn chạy đi tìm. Khi đi ngang qua nhà bếp, cậu bỗng nhìn thấy Ma-ri-a đang làm gì đó với đống bát đĩa trên bàn ăn, bèn trêu em:

Em không muốn làm nhà khoa học nữa, định làm bà chủ gia đình hả ?

4. Đâu có, em phát hiện ra một điều bí mật. Chỉ cần giữa chiếc bát đựng nước trà và chiếc đĩa có một chút nước thì bát đựng nước trà không bị trượt nữa.-Ma-ri-a nói với vẻ đầy tự hào về " thành quả nghiên cứu của mình".

-Làm gì có chuyện đó ? Anh không tin! Sau khi rớt ra thì bát lại càng dễ trượt. Lần trước, mẹ lau nhà xong, anh suýt trượt ngã mà.

- Không tin anh hãy thử mà xem.

Cậu anh bèn cầm chiếc bát, chiếc đĩa lên để thử. Kết quả đúng như Ma-ri-a nói.

5. Hai anh em đang tranh luận, bàn tán thfi cha đến. Cả hai cùng hỏi cha về hiện tượng kì lạ này. Người cha ôn tồn bảo:

Đó là vì có lực ma sát. Các con lớn lên thì sẽ biết thôi mà!

1. Đoạn 1 (bức tranh 1)

Ngày xưa ở Nam Mẫu thuộc tỉnh Bắc Kan, người ta mở hội cúng Phật. Ai cũng lo làm việc tốt đề cầu phúc. Bỗng nhiên hôm ấy xuất hiện một bà lão ăn xin, người gày còm lở loét, trông thật gớm ghiếc. Bà đi đến đâu cũng phều phào mấy tiếng : "Đói lắm các ông các bà ơi"

2. Đoạn 2 (bức tranh 2)

Bà đi đến đâu cũng bị mọi người xua đuổi. Khi đến ngã ba, bà gặp được hai mẹ con bà góa đi chợ về. Người mẹ thấy bà lão tội nghiệp quá bèn đưa bà cụ về, cho bà cụ ăn rồi mời bà nghỉ lại. Tối hôm ấy hai mẹ con bỗng thấy chỗ bà cụ nằm sáng rực lên và xuất hiện con giao long to lớn đang cuộn mình ở đấy. Me con bà vô cung kinh sợ đành nhắm mắt phó mặc cho số phận.

3. Đoạn 3 (bức tranh 3)

Sáng hôm sau tỉnh dậy, hai mẹ con chẳng thấy con giao long đâu cả. Chỗ ấy vẫn là bà cụ gầy yếu. Bà sửa soạn ra đi. Trước lúc từ biệt, bà lão nói với hai mẹ con : "Vùng này sắp có lụt lớn. Ta cho mẹ con chị gói tro này, nhớ rắc xung quanh nhà mới tránh được nạn chết chìm. Bà lão liền nhặt một hạt thóc cắn vỡ ra, đưa cho mẹ con bà góa hai mảnh vỏ trấu, nói :' Hai mảnh vỏ trấu này giúp mẹ con nhà chị làm việc thiện". Nói rồi, bà lão biến mất. Hai mẹ con vội vàng làm theo những điều bà lão dặn

4. Đoạn 4 (bức tranh 4)

Tối hôm đó, khi mọi người đang lễ bái thì bỗng có một cột nước từ dưới đấy phun lên kèm theo tiếng nổ dữ dội, nhà cửa, người vật đều chìm nghỉm trong biển nước. Duy chỉ có ngôi nhà của hai mẹ con bà góa vẫn còn. Nước dâng lên bao nhiêu thì nền nhà ấy cao lên bấy nhiêu. Thấy dân làng bị chìm trong lũ lụt, nhớ lời bà lão dặn, hai mẹ con liền lấy hai mảnh vỏ trấu thả xuống nước. Lạ thay, hai mảnh vỏ trấu biến thành hai chiếc thuyền lớn. Thế rồi hai mẹ con vội chèo thuyền đi khắp nơi cứu dân làng.

Vùng đất bị sụt lở ấy hiện nay biến thành một cái hồ rộng lớn gọi là hồ Ba Bể. Còn cái nền nhà của hai mẹ con nổi lên như một cái gò giữa hồ, dân làng gọi là gò Bà Góa.

1. Đoạn 1 (bức tranh 1)

Ngày xưa ở Nam Mẫu thuộc tỉnh Bắc Kan, người ta mở hội cúng Phật. Ai cũng lo làm việc tốt đề cầu phúc. Bỗng nhiên hôm ấy xuất hiện một bà lão ăn xin, người gày còm lở loét, trông thật gớm ghiếc. Bà đi đến đâu cũng phều phào mấy tiếng : "Đói lắm các ông các bà ơi"

2. Đoạn 2 (bức tranh 2)

Bà đi đến đâu cũng bị mọi người xua đuổi. Khi đến ngã ba, bà gặp được hai mẹ con bà góa đi chợ về. Người mẹ thấy bà lão tội nghiệp quá bèn đưa bà cụ về, cho bà cụ ăn rồi mời bà nghỉ lại. Tối hôm ấy hai mẹ con bỗng thấy chỗ bà cụ nằm sáng rực lên và xuất hiện con giao long to lớn đang cuộn mình ở đấy. Me con bà vô cung kinh sợ đành nhắm mắt phó mặc cho số phận.

3. Đoạn 3 (bức tranh 3)

Sáng hôm sau tỉnh dậy, hai mẹ con chẳng thấy con giao long đâu cả. Chỗ ấy vẫn là bà cụ gầy yếu. Bà sửa soạn ra đi. Trước lúc từ biệt, bà lão nói với hai mẹ con : "Vùng này sắp có lụt lớn. Ta cho mẹ con chị gói tro này, nhớ rắc xung quanh nhà mới tránh được nạn chết chìm. Bà lão liền nhặt một hạt thóc cắn vỡ ra, đưa cho mẹ con bà góa hai mảnh vỏ trấu, nói :' Hai mảnh vỏ trấu này giúp mẹ con nhà chị làm việc thiện". Nói rồi, bà lão biến mất. Hai mẹ con vội vàng làm theo những điều bà lão dặn

4. Đoạn 4 (bức tranh 4)

Tối hôm đó, khi mọi người đang lễ bái thì bỗng có một cột nước từ dưới đấy phun lên kèm theo tiếng nổ dữ dội, nhà cửa, người vật đều chìm nghỉm trong biển nước. Duy chỉ có ngôi nhà của hai mẹ con bà góa vẫn còn. Nước dâng lên bao nhiêu thì nền nhà ấy cao lên bấy nhiêu. Thấy dân làng bị chìm trong lũ lụt, nhớ lời bà lão dặn, hai mẹ con liền lấy hai mảnh vỏ trấu thả xuống nước. Lạ thay, hai mảnh vỏ trấu biến thành hai chiếc thuyền lớn. Thế rồi hai mẹ con vội chèo thuyền đi khắp nơi cứu dân làng.

Vùng đất bị sụt lở ấy hiện nay biến thành một cái hồ rộng lớn gọi là hồ Ba Bể. Còn cái nền nhà của hai mẹ con nổi lên như một cái gò giữa hồ, dân làng gọi là gò Bà Góa.

* Đoạn Một (bức tranh 1):

Ông Trần Liễu biết mình khó qua khỏi cơn bạo bệnh, liền cho gọi con trai Trần Quốc Tuấn để trối lại những lời cuối cùng.

* Đoạn Hai (bức tranh 2):

Cùng thời điểm đó, giặc Nguyên kéo quân sang xâm lược nước ta. Chúng đi đến đâu là giết hại dân lành, cướp bóc tài sản... Lòng dân vô cùng oán hận.

* Đoạn Ba (bức tranh 3):

Trần Quốc Tuấn cùng các chiến sĩ nghênh đón Trần Quang Khải.

* Đoạn Bốn (bức tranh 4):

Trần Quốc Tuấn tự tay mình tắm gội cho Trần Quang Khải.

* Đoạn Năm (bức tranh 5):

Vua Trần Nhân Tông, Trần Quốc Tuấn, Trần Quang Khải cùng các vị bô lão tại hội nghị Diên Hồng luận bàn việc nước.

* Đoạn Sáu (bức tranh 6):

Giặc Nguyên bại trận tháo chạy về nước.

* Tranh số 1: Cuộc thi nhảy xa bên hố cát cạnh con mương của bọn trẻ trong làng do chị Hà làm trọng tài, mấy cô cậu tí hon làm khán giả. Hưng Tồ nhảy đầu tiên, nhảy đúng vào miệng hố bên kia, đất lún xuống. Tiếp theo là Dũng Béo đã nhảy qua hố, nhưng chân bị nún sâu vào đất mềm, được các bạn "nhổ" lên. Người thứ ba là Tuấn Sứt từng thi nhảy xa cấp huyện, cậu ta nhảy qua hố như con mèo, rồi ngồi vắt chân chữ ngũ chờ nhận giải.

* Tranh số 2: Tôm Chíp bé nhất, nhảy sau cùng. Mặt cậu đỏ lên ái ngại. Các bạn cười và nói khích. Tôm Chíp tự ái lao lên nhưng đến gần hố cậu ta lại đứng sựng lại. Cả bọn cười, nhao nhao khích bác. Tôm Chíp vừa giận mình, vừa tức bạn, toan khóc. Chị Hà lại an ủi động viên.

* Tranh số 3: Tôm Chíp xin nhảy lại. Sắp đến hố nhảy, nghe thấy tiếng kêu thất thanh bên bờ mương, Tôm Chíp vội chạy vòng qua hố nhảy, lao như bay tới bờ mương kịp cứu được một em bé ở sát mép nước bờ bên kia. Mọi người thở phào.

* Tranh số 4: Chị Hà và một số bạn nhỏ lội qua con mương. Cả bọn đều lè lưỡi không hiểu sao Tôm Chíp làm sao mà "bay" qua được con mương rộng nhường kia. Dũng Béo tuyên bố: "Tôm Chíp vô địch. Nhưng phải khám xem cậu ta có lắp chiếc cánh quạt nào không đã. Cả bọn cười ồ và phục Tôm Chíp ra mặt."

Tranh 1 : Tuệ Tĩnh cùng học trò lên núi Nam Tào, Bắc Đẩu. Ông nói với học trò về điều ông đang suy nghĩ đã mấy chục năm qua, đó là giá trị to lớn của cây cỏ nước Nam.

Tranh 2 : Tuệ Tĩnh kể lại việc vua Trần đã cho luyện tập võ nghệ, chuẩn bị vũ khí cùng đánh giặc Nguyên xâm lược.

Tranh 3 : Nhà Nguyên cấm chở thuốc men, vật dụng xuống bán cho người Nam.

Tranh 4 : Các thái y tỏa đi học cách chữa bệnh trong dân gian bằng cây cỏ bình thường.

Tranh 5 : Cây cỏ nước Nam góp phần làm tăng sức khỏe cho các đạo binh trong cuộc chiến đấu chống giặc xâm lược.

Tranh 6 : Cac học trò của Tuệ Tĩnh một lòng theo thầy dùng thuốc Nam chữa bệnh cho người Nam.

- Tranh 1: Các cán bộ đang dự hội nghị bàn tán sôi nổi khi hay tin Trung ương rút bớt một số người đi học lớp tiếp quản Thủ đô. Ai nấy đều háo hức muốn đi.

- Tranh 2: Giữa lúc đó, Bác Hồ đến thăm hội nghị. Các đại biểu ùa ra đón Bác.

- Tranh 3: Nói đến nhiệm vụ của toàn Đảng trong lúc này, Bác bỗng rút trong túi ra một chiếc đồng hồ quả quýt. Mượn câu chuyện về chiếc đồng hồ, Bác đả thông tư tưởng cán bộ một cách hóm hỉnh.

- Tranh 4: Câu chuyện về chiếc đồng hồ của Bác khiến cho ai nấy đều thấm thía.

1. Đoạn 1: Giôn và Bin khập khiễng đi xuống bờ suối. Cả hai đều mệt mỏi sau những ngày gian khổ dài đằng đẵng. Bỗng, Giôn bị trượt chân ngã. Anh kêu lên: - Bin, mình bị trật khớp rồi. Bin vẫn lảo đảo lội qua dòng suôi. Giôn gọi như van vỉ nhưng Bin vẫn không quay đầu lại.

2. Đoạn 2: Giôn nén đau, trèo lên đỉnh đồi. Đã mây ngày nay, anh chẳng có gì ăn. Đêm đến, khi không lê bước nổi nữa, anh mới dừng lại để ngủ. Một sáng, khi cái đói cào xé ruột gan khiến đầu óc anh mụ mẫm. Tình cờ anh bò gần một con chim đang ngủ. Nó giật mình lao vút lên, đâm vào mặt anh. Một vài lần, anh cũng mò bắt được mấy con cá nhỏ trong vũng, anh cố nhai để mà có sức.

4. Đoạn 4: Vào một ngày, Giôn nằm bất động trên một mỏm đá. Anh chợt thấy một con tàu đang buông neo ở gần bờ biển. Đúng lúc đó, có tiếng thở phì phò ở phía sau. Đó là một con sói. Đầu nó rũ xuống, hình như nó cũng bị bệnh. Nó thở phì phò và húng hắng ho. Mặc dù đã quá yếu nhưng anh vẫn cô" bình tĩnh tiếp tục bò để tìm tới con tàu.

5. Đoạn 5: Thế rồi, sau một cơn ngất xỉu, anh tỉnh lại bởi tiếng khò khè sát bên tai. Anh cảm thấy cái lưỡi của con sói đang quệt trên bàn tay anh. Những cái nanh ép nhè nhẹ rồi mạnh dần. Anh cố gắng dùng sức còn lại bóp lấy hàm nó. Con sói chống cự yếu ớt và Giôn đã đè được lên người con sói. 6. Đoạn 6: Trên boong tàu có một nhóm người phát hiện ra anh. Họ bèn lên một chiếc thuyền nhỏ chèo vào bờ. Và thế là Giôn đã được cứu sông. Bây giờ, Giôn đang nằm trên giường kể lại cuộc hành trình khủng khiếp vừa qua cho mọi người nghe.

1. Đoạn 1: Giôn và Bin khập khiễng đi xuống bờ suối. Cả hai đều mệt mỏi sau những ngày gian khổ dài đằng đẵng. Bỗng, Giôn bị trượt chân ngã. Anh kêu lên: - Bin, mình bị trật khớp rồi. Bin vẫn lảo đảo lội qua dòng suôi. Giôn gọi như van vỉ nhưng Bin vẫn không quay đầu lại.

2. Đoạn 2: Giôn nén đau, trèo lên đỉnh đồi. Đã mây ngày nay, anh chẳng có gì ăn. Đêm đến, khi không lê bước nổi nữa, anh mới dừng lại để ngủ. Một sáng, khi cái đói cào xé ruột gan khiến đầu óc anh mụ mẫm. Tình cờ anh bò gần một con chim đang ngủ. Nó giật mình lao vút lên, đâm vào mặt anh. Một vài lần, anh cũng mò bắt được mấy con cá nhỏ trong vũng, anh cố nhai để mà có sức.

3. Đoạn 3: Một ngày kia, khi đang lê bước, anh đột ngột nhảy lùi lại. Trước mặt anh là một con gấu. Anh đưa súng lên nhưng súng đã hết đạn. Anh hạ xuống rút con dao ăn nhìn chằm chằm con vật. Con gấu gầm lên một tiếng thăm dò. Nhưng Giôn không chạy. Thế rồi con Gấu bỏ đi.

4. Đoạn 4: Vào một ngày, Giôn nằm bất động trên một mỏm đá. Anh chợt thấy một con tàu đang buông neo ở gần bờ biển. Đúng lúc đó, có tiếng thở phì phò ở phía sau. Đó là một con sói. Đầu nó rũ xuống, hình như nó cũng bị bệnh. Nó thở phì phò và húng hắng ho. Mặc dù đã quá yếu nhưng anh vẫn cô" bình tĩnh tiếp tục bò để tìm tới con tàu.

5. Đoạn 5: Thế rồi, sau một cơn ngất xỉu, anh tỉnh lại bởi tiếng khò khè sát bên tai. Anh cảm thấy cái lưỡi của con sói đang quệt trên bàn tay anh. Những cái nanh ép nhè nhẹ rồi mạnh dần. Anh cố gắng dùng sức còn lại bóp lấy hàm nó. Con sói chống cự yếu ớt và Giôn đã đè được lên người con sói. 6. Đoạn 6: Trên boong tàu có một nhóm người phát hiện ra anh. Họ bèn lên một chiếc thuyền nhỏ chèo vào bờ. Và thế là Giôn đã được cứu sông. Bây giờ, Giôn đang nằm trên giường kể lại cuộc hành trình khủng khiếp vừa qua cho mọi người nghe.