Hãy nêu và phân tích đặc điểm phong trào đấu tranh chống xâm lược của nhân dân châu Á nửa đầu thế kỉ XIX?
- Châu Á nửa đầu thế kỉ XIX thì có rất nhiều nước là thuộc địa và có rất nhiều cuộc hay phong trào nổ ra nhưng tiêu biểu là các cuộc nổi dậy sau :
* Ấn độ
- Khởi nghĩa binh lính Xi-pay.
- Phong trào đấu tranh của công nhân, nông dân.
- Chống chính sách "chia để trị" ở Ben-gan.
- Bãi công chính trị ở Bom-bay.
- Đấu tranh bằng : khởi nghĩa vũ trang, biểu tình, bãi công.
\(\rightarrow\) Đều thất bại .
* Trung quốc
Thời gian | Phong trào đấu tranh | Mục đích | Địa điểm | Lãnh đạo | Kết quả |
1840 - 1842 | Kháng chiến chống Anh xâm lược | Chống thực dân Anh | Quảng Tây | Lâm Tắc Từ (phong kiến) | Thất bại |
1851 - 1864 | Phong trào nông dân Thái bình Thiên quốc | Chống các đế quốc xâu xé Trung Quốc | Miền Nam | Hồng Tú Toàn (nông dân) | Thất bại |
Năm 1989 | Cuộc vận động Duy Tân | Cải cách chính trị | Cả nước | Khang Hữu Vi, Lương Khải Siêu (Nho sĩ) | Thất bại |
Cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX | Phong trào Nghĩa Hòa đoàn | Chống đế quốc, phong kiến | Miền Bắc | Phong trào của nông dân | Thất bại |
Năm 1911 | Cách mạng Tân Hợi | Chống phong kiến | Cả nước | Tôn Trung Sơn (tư sản) | Thất bại |
* Đông nam á
Tên nước | Thực dân xâm lược | Thời gian | Phong trào tiêu biểu |
In-đô-nê-xi-a
| Hà Lan
| 1905 - 1908
| - Thành lập công đoàn xe lửa - Thành lập Hội liên hiệp công nhân
|
Phi-líp-pin | Tây Ba Nha - Mĩ | 1896 - 1898 |
|
Cam-pu-chia
| Pháp
| 1863 - 1866
| - Khởi nghĩa Ta-keo - Khởi nghĩa Cra-chê |
Miến Điện | Anh | 1885 |
|
Việt Nam
| Pháp
| 1885 - 1896 1884 - 1913 | - Phong trào Cần vương - Khởi nghĩa Yên Thế |
Lào | Pháp | 1901- 1907 | - Đấu tranh vũ trang ở Xa-va-na-khét - Khởi nghĩa ở cao nguyên Bô-lô-ven |
- Kết quả của các cuộc đấu tranh đều thất bại và ở khu vực này chỉ có duy nhất Thái Lan là thoát khỏi ách thuộc địa.
* Nhật Bản
- Nhờ cuộc cải cách Duy Tân Minh Trị đã giúp nước này thoát khỏi được nguy cơ trở thành thuộc địa.
\(\rightarrow\) Thành công.
Châu Á là vùng đông dân cư nhất, bao gồm những nước có lãnh thổ lớn với nguồn tài nguyên thiên nhiên hết sức phong phú. Từ cuối thế kỷ XIX, các nước châu Á đã trở thành những nước thuộc địa, nửa thuộc địa và là thị trường chủ yếu của các nước đế quốc Anh, Pháp, Mỹ, Nhật Bản, Hà Lan…Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào cách mạng giải phóng dân tộc ở các nước châu Á lên cao và lan rộng hơn cả so với châu Phi và Mĩ la tinh.Ở Trung Quốc, ngày 4-5-1919, phong trào cách mạng rộng lớn chống chủ nghĩa đế quốc đã bùng nổ, mở đầu cho cuộc cách mạng dân chủ mới tiếp diễn trong suốt 30 năm sau đó. Phong trào Ngũ Tứ đã thúc đẩy phong trào công nhân Trung Quốc nhanh chóng kết hợp với chủ nghĩa Mác – Lênin và dẫn đến việc thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc năm 1921.Năm 1921, cuộc cách mạng nhân dân Mông Cổ thắng lợi. Đến năm 1924, nước Cộng hòa nhân dân Mông Cổ, nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở châu Á được thành lập. Với sự ủng hộ và giúp đỡ của giai cấp vô sản Nga, nước Cộng hòa nhân dân Mông Cổ đã đứng vững và từng bước tiến lên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội.Trong những năm 1918 - 1922, nhân dânẤn Độđã tăng cường đấu tranh chống thực dân Anh. Nhiều cuộc bãi công lớn của công nhân với hàng chục vạn người tham gia, kéo dài hàng tháng, đã lan lộng khắp cả nước. Đồng thời, phong trào nổi dậy của nông dân cũng liên tiếp bùng nổ chống lại bọn địa chủ phong kiến và đế quốc Anh.Ở Thổ Nhĩ Kì, cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc 1919 - 1922 (do giai cấp tư sản lãnh đạo) đã kết thúc thắng lợi. Ngày 29-10-1923, chế độ cộng hòa được thiết lập Thổ Nhĩ Kì có điều kiện để trở thành một nước tư sản có chủ quyền và bước vào thời kì phát triển mới.Năm 1919, nhân dân Ápganixtan thu được thắng lợi trong cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, buộc đế quốc Anh phải công nhận quyền độc lập chính trị của mình. Cũng vào năm 1919, nhân dân Triều Tiên đã nổi dây khởi nghĩa chống đế quốc Nhật Bản.Những năm sau Cách mạng tháng Mười Nga, phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi và Mĩ la tinh cũng có những bước phát triển mới.
Em chúc Pepit ạ.