Đoạn trích "Kiều - Kim Trọng đoàn tụ" là một trong những đoạn thơ giàu chất thơ và đậm tính nhân văn của "Truyện Kiều" (Nguyễn Du), thể hiện nghệ thuật đặc sắc qua các khía cạnh sau: 🎭 Nghệ thuật xây dựng nhân vật Nguyễn Du đã khắc họa rõ nét sự trưởng thành và vẻ đẹp tâm hồn của cả hai nhân vật, đặc biệt là Thúy Kiều: Sự cao thượng và trí tuệ của Kiều: Kiều không né tránh quá khứ mà trực tiếp đối diện và đưa ra quyết định dựa trên tình bạn (tri kỉ) thay vì tình duyên (chăn gối). Lời nói của Kiều ("Cuốn dây từ đấy về sau cũng chừa" - không làm vợ chồng nữa) thể hiện sự tự trọng, tỉnh táo và thái độ tôn trọng Kim Trọng. Kiều hiểu rõ thân phận mình không còn xứng đáng với Kim Trọng về mặt lễ giáo phong kiến, nhưng vẫn muốn giữ lấy tình tri kỉ vẹn nguyên. Hành động này được người đời (một nhà ai) khen ngợi: "Cho hay thực nữ chí cao", nâng Kiều lên thành một hình tượng người phụ nữ có ý chí và nhân cách cao đẹp, vượt lên trên khuôn khổ thông thường. Sự sâu sắc của Kim Trọng: Chấp nhận lời đề nghị của Kiều, thể hiện sự thấu hiểu, trân trọng và đặt tình cảm tinh thần lên trên ham muốn thể xác. 💬 Ngôn ngữ Ngôn ngữ trong đoạn trích vừa trang trọng, chuẩn mực, lại vừa giàu tính biểu cảm và triết lí: Sử dụng thành ngữ, điển cố tinh tế: "Đoạn trường tiếng ấy" (tiếng đàn) gợi lại nỗi đau khổ tột cùng trong suốt 15 năm lưu lạc của Kiều. "Sớm mận tối đào" (tình yêu nam nữ, chăn gối) được dùng để Kiều tự phủ nhận thân phận của mình, làm bật lên sự cao thượng khi Kiều muốn hướng đến tình tri kỉ. "Hòa hai" (gương vỡ lại lành) chỉ sự vẹn toàn của mối quan hệ, nhưng được nhấn mạnh là sự vẹn toàn về tình nghĩa chứ không phải tình duyên. Giọng điệu đối thoại đầy trăn trở: Lời của Kiều là sự kết hợp giữa lí trí và nỗi niềm. Câu thơ mang tính chất tự sự, bày tỏ nỗi lòng, nhưng lại ẩn chứa sự quyết đoán mạnh mẽ. Ngôn ngữ tả cảnh tinh giản: Câu thơ "Gà đà gáy sáng, trời vừa rạng đông" là một nét chấm phá thời gian, báo hiệu sự kết thúc của một đêm trò chuyện và mở ra một chương mới cho mối quan hệ, phù hợp với sự dứt khoát trong lời Kiều. 🌄 Tả cảnh ngụ tình Dù không trực tiếp tả cảnh thiên nhiên chi tiết, đoạn thơ vẫn ngụ ý về một niềm hạnh phúc đã được thanh lọc: Ánh sáng bình minh: "Gà đà gáy sáng, trời vừa rạng đông" không chỉ là dấu hiệu thời gian mà còn mang ý nghĩa tượng trưng. Nó báo hiệu sự kết thúc của đêm tối khổ đau và mở ra ánh sáng của sự thanh cao, minh bạch trong mối quan hệ. Hạnh phúc thanh cao: Tác giả không tập trung tả cảnh hay tả tình dục ái, mà chuyển sang tả những hoạt động tao nhã, thanh sạch: "Khi chén rượu, khi cuộc cờ, / Khi xem hoa nở, khi chờ trăng lên...". Điều này ngụ ý rằng, sau tất cả biến cố, hạnh phúc của Kiều và Kim Trọng đã trở thành một tình yêu tri kỉ, gắn bó với nhau bằng những thú vui tinh thần cao đẹp, không bị ràng buộc bởi dục vọng hay vật chất. Tóm lại, đoạn trích là sự kết tinh của nghệ thuật xây dựng nhân vật đầy nhân văn, sử dụng ngôn ngữ giàu triết lí, và cảnh ngụ tình đã nâng mối quan hệ từ tình duyên lên tầm tình bạn tri kỉ bất tử.

Tinh thần không lùi bước là sức mạnh phi thường giúp con người vượt qua khó khăn, thất bại để vươn lên và gặt hái thành công. Đó là sự kiên trì, ý chí, lòng dũng cảm đối diện với thử thách, không bỏ cuộc trước vấp ngã, từ đó tích lũy kinh nghiệm, hoàn thiện bản thân và trở nên mạnh mẽ hơn. 1. Giải thích Tinh thần không lùi bước: Là ý chí kiên cường, không khuất phục trước khó khăn, thử thách. Nó bao gồm lòng dũng cảm đối diện với thất bại, sự nỗ lực không ngừng nghỉ và khả năng đứng dậy sau vấp ngã để tiếp tục tiến về phía trước. Sức mạnh của tinh thần không lùi bước: Giúp con người vượt qua thử thách: Khi gặp khó khăn, thay vì bỏ cuộc, tinh thần này giúp ta nhìn nhận vấn đề một cách tích cực hơn và tìm ra giải pháp. Tạo nên thành công: Những người không bao giờ bỏ cuộc, dù gặp bao nhiêu thất bại, cuối cùng cũng sẽ đạt được mục tiêu của mình. Hoàn thiện bản thân: Mỗi lần đứng dậy sau vấp ngã là một bài học kinh nghiệm quý giá, giúp ta trưởng thành và hoàn thiện bản thân hơn. Truyền cảm hứng: Tinh thần không lùi bước của một người có thể lan tỏa và tạo động lực cho những người xung quanh. 2. Bàn luận Biểu hiện của tinh thần không lùi bước: Sự kiên định với mục tiêu đã đề ra. Nỗ lực không ngừng nghỉ, làm việc chăm chỉ để đạt được ước mơ. Không sợ thất bại, xem thất bại là bài học để trưởng thành. Phê phán những thái độ tiêu cực: Những người dễ dàng bỏ cuộc, nản chí khi gặp khó khăn. Những người ỷ lại, dựa dẫm vào người khác và thiếu ý chí phấn đấu. Những hành động liều lĩnh, mù quáng, lầm tưởng với lòng dũng cảm. 3. Bài học và liên hệ bản thân Bài học: Mỗi người cần rèn luyện cho mình một tinh thần thép, một ý chí không lùi bước để có thể đối mặt với những thử thách trong cuộc sống. Thất bại không phải là dấu chấm hết, mà là một phần tất yếu trên con đường dẫn đến thành công. Liên hệ bản thân: Là học sinh, chúng ta cần rèn luyện tinh thần không lùi bước ngay từ bây giờ, trong học tập và cuộc sống. Hãy luôn cố gắng, không ngừng học hỏi, kiên trì với mục tiêu của mình và sẵn sàng đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã. Thái độ sống tích cực và tinh thần không lùi bước sẽ giúp chúng ta trở thành những công dân có ích, đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

Câu 1: Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ tám chữ (mỗi câu 8 tiếng).

Câu 2: Đoạn thơ sử dụng biện pháp so sánh (“dịan gùng sông đỡ ă; Nước trong xanh như ánh mắt tuổi thơ”) và nhân hóa (“con thuyền chở ước mơ”, “dòng sông – dòng đời”). Những hình ảnh này gợi nên vẻ đẹp mỏ màng của dòng sông và tình cảm gắn bó với ký ức, tuổi thơ cũa tác giả. Nội dung đoạn thơ gọi nhớ hìn đấm về dòng sông quê mệ, với cảnh sắt yếu điệu và kỷ niệm tuổi thơ thương yêu.

Ví dụ văn bản: “Qua Đèo Ngang” – Bà Huyện Thanh Quan Nguyên văn: Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà, Cỏ cây chen đá, lá chen hoa. Lom khom dưới núi tiều vài chú, Lác đác bên sông chợ mấy nhà. Nhớ nước đau lòng con quốc quốc, Thương nhà mỏi miệng cái gia gia. Dừng chân đứng lại: trời, non, nước, Một mảnh tình riêng, ta với ta. Phân tích các phương diện: Bố cục (cách chia đoạn): Hai câu đầu: Miêu tả cảnh thiên nhiên ở Đèo Ngang. Hai câu tiếp: Hình ảnh con người xuất hiện, thưa thớt, hiu quạnh. Hai câu 5–6: Tâm trạng gợi nhớ nước, thương nhà. Hai câu cuối: Cô đơn, nỗi buồn riêng dồn nén. → Bố cục theo trình tự: Cảnh → Người → Tình cảm → Tâm trạng. Kết cấu: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, kết cấu chặt chẽ. Có đối ở cặp câu 3–4 (lom khom/lác đác), 5–6 (nhớ nước/ thương nhà). Ngôn ngữ: Ngôn ngữ cô đọng, hàm súc, trang trọng, có tính ước lệ. Từ láy giàu gợi hình: lom khom, lác đác. Biện pháp tu từ: Điệp từ: “chen... chen”, “nhớ nước/ thương nhà” → nhấn mạnh cảm xúc. Đối: vừa tạo nhạc điệu, vừa làm nổi bật cảnh thưa vắng, tâm trạng buồn. Nhân hoá: “con quốc quốc”, “cái gia gia” → gắn tiếng chim với nỗi lòng. Vần: Vần bằng, gieo ở chữ cuối câu 1, 2, 4, 6, 8: tà – hoa – nhà – gia – ta. Nhịp: Thường là nhịp 4/3 hoặc 2/2/3, tạo sự khoan thai, trầm buồn. Ví dụ: Bước tới Đèo Ngang // bóng xế tà (4/3).