I. Văn bản " Sông nước Cà Mau" ( Đoàn Giỏi)
C1: Ấn tượng chung của người kể về sông nước Cà Mau là gì? Nó được cảm nhận qua giác quan nào?
II. Văn bản "Vượt thác" (Quê nội- Võ Quảng)
C1: Phân tích sự thay đổi của cảnh sông nước và cảnh hai bên bờ? Người kể đã quan sát cảnh vật từ vị trí nào? Vị trí ấy có thích hợp không? Vì sao?
C2: Phân tích cảnh vượt thác qua hình ảnh Dượng Hương Thư? Hình ảnh so sánh nào ấn tượng nhất? Ý nghĩa, nghệ thuật của nó?
C3: Hãy phân tích giá trị nghệ thuật của hai hình ảnh cây cổ thụ trong văn bản?
I. Văn bản " Sông nước Cà Mau" ( Đoàn Giỏi)
C1: Ấn tượng chung của người kể về sông nước Cà Mau là gì? Nó được cảm nhận qua giác quan nào?
Trong văn bản "Sông nước Cà Mau", dưới ngòi bút tài tình của nhà văn Đoàn Giỏi, cả vùng sông nước Cà Mau hiện lên thật sinh động. Cảnh vật biến hóa, màu sắc biến hóa: màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ.... Những dòng sông, kênh , rạch , rừng đước và cả khu chợ Năm Căn hiện lên vừa hùng vĩ, hoang sơ, vừa dạt dào sức sống, cảnh xa lạ mà vẫn hiện lên bao yêu mến, nhớ thương. Thiên nhiên Cà Mau bao la, hào phóng; con người Cà Mau mộc mạc, hồn hậu, dễ thương. Đọc những trang văn của Đoàn Giỏi, ta có cảm giác như đang đi giữa sông nước Cà Mau, tận hưởng hương rừng Cà Mau, đến chơi chợ Năm Căn, dừng lại, bước lên những ngôi nhà bè xem và mua một vài quà lưu niệm. Cảm giác được chu du giữa cả một vùng sông nước như thế mới thú vị làm sao.
II. Văn bản "Vượt thác" (Quê nội- Võ Quảng)
C1: Phân tích sự thay đổi của cảnh sông nước và cảnh hai bên bờ? Người kể đã quan sát cảnh vật từ vị trí nào? Vị trí ấy có thích hợp không? Vì sao?
Cảnh sông nước thay đổi theo điểm nhìn của tác giả qua ba chặng đường trên sông :
- Đoạn sông đầu tiên nằm ở vùng đồng bằng. Tại đây, sông hiền hòa, thơ mộng, cảnh hai bên bờ đẹp một vẻ đẹp êm đềm với những bãi dâu trải ra bạt ngàn đến tận những làng xa tít. Trên sông, những con thuyền chầm chậm, bình yên.
- Đoạn thứ hai toàn thác dữ. Nhịp điệu câu văn cũng biến đổi, vẻ êm đềm của cảnh trí đã những chỗ cho vẻ đệp dữ dội qua hình ảnh : Nước từ trên cao phóng giữa hai vách đá dựng đứng chảy đứt đuôi rắn.
- Đoạn thứ ba : Sau cảnh vượt thác, thiên nhiên trở lại êm đềm như đón chào những người thắng lợi trở về : Qua nhiều lớp núi, đồng ruộng lại mở ra.
Người kể đã quan sát cảnh vật từ trên thuyền. Đây là vị trí thích hợp. Người miêu tả vừa có thể quan sát cảnh trên sông, vừa nhìn thấy cảnh tượng đang thay đổi trên hai bên bờ sông. Qua đôi mắt người kể, cảnh trí hiện lên như những thước phim quay chậm nói về một thiên nhiên hùng vĩ nhưng đầy chất thơ.
