Có lẽ không phải tự nhiên thơ có thể ra đời bởi chẳng phải ai cũng có thể làm thơ. Chỉ khi con người ta có đủ trải nghiệm, sự cảm nhận chân thật và những cảm xúc dạt dào với một trái tim nhạy cảm nghệ thuật. Đó chính là những người nghệ sĩ đầy khát vọng và nhà thơ Phạm Tiến Duật là người như thế. Trong hành trình phám phá cuộc đời bằng thơ, ông đã hòa mình vào cuộc sống của chiến tranh và viết ra "Bài thơ về tiểu đội xe không kính". Nổi bật ở đoạn:
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái
Điệp ngữ "nhìn" cho ta thấy một hành trình đầy gian nan của các anh chiến sĩ trên đường làm nhiệm vụ khi gió lùa vào chiếc xe không có kính. Ở đây, nhà thơ đã vô cùng tinh tế khi sử từ "đắng" để gợi đến sự khốc liệt của chiến tranh, nhưng lại đi với từ "xoa". Vì sao "xoa" mà lại "đắng"?. Ấy là vì nhà thơ muốn truyền đến chúng ta một ý nghĩa về lòng yêu nước mãnh liệt của người lính lái xe, anh chấp nhận những khó khăn ấy một cách thản nhiên khi đi trên con đường cứu nước!. Có câu nói: "Phải chăng sức mạnh của con người ta nằm ở trái tim" là vì thế, trong lòng mỗi người lính yêu nước ấy đều có một trái tim khát khao về sự tự do độc lập của đất nước nên họ đã có sức mạnh đối mặt với thử thách gian nan. Con đường phía trước mà họ đang đi không đơn thuần là dãy đường Trường Sơn mà là con đường cứu nước ở trong tim mỗi người lính, và nhiệm vụ mà họ đang làm không đơn thuần là tiếp viện cho miền Nam kháng chiến mà là để cả đất nước được tự do độc lập. Từ đây ta cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn người lính trong cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc chính là sự thản nhiên, điềm tĩnh đối mặt với khó khăn mà chiến tranh mang lại. Tiếp đến, tác giả gợi rằng họ thấy "sao trời" và "đột ngột cánh chim". Hình ảnh ngôi sao trên trời thể hiện một thời gian gần tối cho thấy sự cực nhọc khó khăn mà người lính đang làm, họ lái xe từ sáng sớm đến chiều tối không ngừng với tâm thái thoải mái hiên ngang!. Ta chợt nhận hình ảnh cánh chim, tại sao tác giả lại diễn tả nó với từ "đột ngột"?. Phải chăng Người muốn thể hiện cho đọc giả thấy một suy nghĩ vội vã, sự chông mong về một đất nước tự do một đất nước có chủ quyền trong tâm hồn người lính. Hay Người lại muốn ẩn dụ đến tốc độ nhanh nhẹn phi thường của chiếc xe không kính, lao nhanh về một tương lai tươi sáng mặc do bom đạn nguy hiểm đang gần kề. Những điều ấy là "sa" là "ùa" vào buồng lái, không có gì ngăn cản sự tiếp xúc giữa các anh và đất trời thiên nhiên!.
Khép lại, tâm hồn người lính bao giờ cũng đẹp đẽ!. Nhất là trong thời kỳ kháng chiến khốc liệt, một tâm hồn luôn suy nghĩ cho đất nước cho dân tộc, một tâm hồn không ngại khó ngại khổ. Không gì có thể ngăn cản đi tâm hồn mãnh mẽ ấy. Và nhờ có những người nghệ sĩ, nhà thơ họ đã ghi dắt lại những vẻ đẹp lịch sử vẻ vang ấy một cách cũng đẹp không kém cạnh.
#Tuệ Lâm ✿
