Từ lúc sự sống còn đang phát triển ở giai đoạn nhân sơ (Vi khuẩn) thì đã tách ra làm hai nhóm sinh vật riêng là sinh vật tự dưỡng (VD như Vi khuẩn lam chẳng hạn) và sinh vật dị dưỡng (VD như Vi khuẩn lưu huỳnh, vi khuẩn sinh Methan...). Chính chúng đã định hướng sự tiến hóa phát triển theo hai hướng khá nhau là tự dưỡng và dị dưỡng. Do đó mới có sự phân hóa những sinh vật bậc cao (Thực vật - tự dưỡng và Động Vật - dị dưỡng) như ngày nay.
Khi sự sống mới hình thành, dạng sống đầu tiên đó chính là các giọt Côaxécva (chương trinh Sinh học 12 có đề cập), nó lấy chất dinh dưỡng sẵn có từ môi trường sao đó tự tổng hợp các tiền chất cho mình và tiến hành sinh sản. Từ Côaxécva, hình thành cấu trúc tế bào và phát triển thành các vi khuẩn. Giai đoạn đầu của sự sống, các vi khuẩn được nuôi sống bắng quá trình lên men các hợp chất hữu cơ có sẵn. Đây chính là hình thức dị dưỡng. Và rất lâu sau đó (chính xác là vào kỉ Cambri) vi khuẩn lam mới xuất hiện và tiến hành quang hợp. Vậy có thể nói dị dưỡng đã xuất hiện trước tự dưỡng trong quá trình tiến hóa. Nhưng ko thể xem xét là tự dưỡng tiến hóa thành dị dưỡng hay dị dưỡng tiến hóa thành tự dưỡng. Ta chỉ có thể nói rằng khi Trái Đất xuất hiện những mầm sống đầu tiên thì dị dưỡng là phương thức sống chính, sau đó mới xuất hiện phương thức tự dưỡng, từ đó Trái Đất hình thành nên hai phương thức sống là dị dưỡng và tự dưỡng, và các sinh vật sống đầu tiên ấy đã tiến hóa theo hai hướng khác nhau để hoàn thiện như ngày nay.
