Thực vậy, Trong lòng mẹ là chương tiêu biểu cho bút pháp giàu chất trữ tình, xuất phát từ một trái tim người nghệ sĩ. Suốt cả chương sách đều tràn đầy cảm xúc. Phần trên thuật lại cảnh đối thoại giữa chú bé và bà cô thâm độc, cảm xúc của chú bé cố nén lại, nhưng ẩn giấu bên trong là nỗi căm ghét đối với hủ tục, đối với bà cô thâm độc đang làm tổn thương đến lòng yêu thương mẹ của chú bé. Nhân vật bà cô được thể hiện khác sắc sảo, sinh động. Bà ta chẳng những tiêu biểu cho cái nhìn thành kiến cổ hủ, phi nhân đạo của xã hội khi đó, mà còn là người đàn bà có tâm địa thật đen tối khi cố ý khoét sâu vào nỗi đau rướm máu trong tâm hồn nhạy cảm của đứa cháu mồ côi, cố ý gieo vào lòng nó thái độ khinh miệt, ruồng rẫy đối với người mẹ mà nó vẫn yêu thương.
Qua đoạn văn, có thể thấy ngòi bút Nguyên Hồng khá sắc sao, tinh tế trong việc đi sâu thể hiện tâm lí, tâm trạng nhân vật. Diễn biến tâm trạng đau đớn, căm giận ngày càng tăng của chú bé Hồng khi nghe những lời lẽ ngọt ngào giả dối của bà cô được miêu tả thật cụ thể: từ chỗ cúi đầu không đáp hoặc cười đáp lại đến chỗ lòng thắt lại, khóe mắt đã cay cay rồi nước mắt ròng ròng… với cảm giác đau đớn song đã cười dài trong tiếng khóc để hỏi lại bà cô và cuối cùng là cổ họng nghẹn ứ khóc không ra tiếng. Tất cả chứng tỏ sự đau đớn và căm giận đến điên cuồng, muốn vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghền cho kì nát vụn những cổ tục đã đày đọa mẹ chú.
Đến đoạn tả cảnh chú bé gặp mẹ, nhào vào lòng mẹ, ngòi bút phân tích cảm xác, cảm giác của tác giả đã đạt tới độ sâu sắc tinh tế hiếm có. Cảnh ngộ và tâm sự riêng của một đứa trẻ bị lạc loài được Nguyên Hồng thuật lại, kể lại dưới ánh sáng cùa những tư tưởng xã hội vả tình cảm nhân đạo sảụ sắc. Nguyên Hồng không chỉ kể lại những kỉ niệm thời thơ ấu mà thực sự sổng tại những ngày thơ ấu của mình. Câu văn nào của Nguyên Hồng cũng rưng rưng những cảm xúc tươi rói. Ông sáng tạo ra những nhân vật sinh động giống như những con người đang đi lại nót năng, suy nghĩ, toan tính trong cuộc đời thật
Là một em bé mồ côi cha, bé Hồng rất giàu tình thương mẹ. Chính tình thương đó dẫn giúp cho bé Hồng nhận ra đâu là lẽ phải, đâu là những người, những tập tục cần lên án. Tình thương ấy sẽ được tác giả tả một cách sinh động qua lần bé Hổng gặp mẹ.
Ở đoạn văn này, tình yêu thương mẹ của chú bé không phải chỉ là những ý nghĩ tính táo mả là một cảm xúc lớn lao mãnh liệt dâng trào. Từ những cảm giác đê mê sung sướng của chú bé khi nằm "trong lòng mẹ", nhà văn nêu lênn nhận xét khái quát đầy xúc động về sự êm dịu vô cùng của người mẹ trên đời: "Phải bé lại và để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng".
Đây là hồi kí, lời nhân vật cũng là lời tác giả, nhà văn đã nhập thân với nhân vật, nên cảm xúc dào dạt trong lòng chú bé thể hiện đầy đủ ở lời văn, giọng văn của tác phẩm. Rồi trong khi nhân vật đang kể chuyện mình, nhà văn còn xen vào những lời trữ tình ngoài đề để bình luận, đầy xúc động và sự êm dịu vô cùng của người mẹ. Đó cùng là một biểu hiện đậm nét về chất trữ tình của nhà vãn Nguyên Hồng.
Nguyên Hồng quả là nhà văn có tài. Với một trái tìm nghệ sĩ, ông nắm bắt và miêu tả chính xác những chi tiết ngoại hình thể hiện tinh tế quá trình chuyển biến của đời sống nội tâm nhân vật Trong lòng mẹ rmiêu tả rất nhiều tiếng khóc của bé Hổng mà không lần nào giống lần nào. Khi uất nghen phải ghìm nén, bé Hồng cảm thấy cổ họng... đã nghẹn ứ khóc khổng ra tiếng. Lúc nỗi nhớ, niềm thương, nỗi uất ức lâu ngày bị dồn nén, bỗng đột ngột được giải tỏa, bé Hồng òa lên khóc rồi cứ thề nức nở.
Tuy nhiên, sự hấp dẫn và sức mạnh lay động lỏng người trong hổi kí của Nguyên Hồng chủ yếu vẫn là nhờ ở sự chân thành trong cảm xúc của người viết Nguyên Hồng không chỉ kể lại, thuật lại những sự việc đã qua, mà còn sống lại, hóa thân vào những sự việc ẩy. Các sự việc được kể, được thuật cũng chỉ là để nhà văn giãi bày, bộc bạch những tình cảm yêu thương, căm giận đang cần được thể hiện. Kỉ niệm về bà cô là những nỗi đau cố nén lại rồi uất nghẹn bật thành tiếng khóc. Cuộc gặp gõ với mẹ là những rung động mãnh liệt nhất của tâm hồn trẻ thơ và cuối cùng cả cơ thể đứa bé hòa tan vào những cảm giác rạo rực, vui sướng cực điểm. Văn Nguyên Hổng tràn theo cảm xúc ấy. Cho nên nhịp điệu, giọng văn thấm đẫm cảm hứng trữ tình.
Không theo sự sắp xếp của lí trí, mạch văn Nguyên Hồng tràn theo cảm xúc, theo con tim của nghệ, nhạy cảm, chan chứa yêu thương, căm giận sôi nổi và chân thành. Nguyên Hồng đã cho ta những trang hồi kí có sức cuốn hút người đọc rất đặc biệt, đậm đà tinh nhân đạo, thông cảm sâu sắc vói những đau khổ và khát vọng hạnh phúc thầm kín cùa người phụ nữ. Trái tìm nghệ sĩ ấy cũng chan chứa niềm yêu thương và thể hiện mãnh liệt quan điểm tiến bộ về tình yêu và hôn nhân.
Truyện ngắn " Trong lòng mẹ" là câu chuyện nói về sự bất hạnh của Hồng khi không được sự yêu thương và chăm sóc của cha mẹ. Cha thì sống trong nghiện ngập. Gia đình càng ngày càng sa sút rồi cuối cùng sụp đổ hẳn. Cha chết, người mẹ vì "cùng túng quá, phải bỏ con cái đi tha hương cầu thực"; để lại Hồng sống bơ vơ giữa sự ghẻ lạnh cay nghiệt của họ hàng.
Trong câu chuyện này, còn có cả người cô độc á, thiếu tình người. Hãy phân tích nhân vật bà cô của bé Hồng qua đoạn truyện ngắn "Trong lòng mẹ" của Nguyên Hồng.
KHÔNG ĐƯỢC COPY TRÊN MẠNG NHA.
. Đoạn trích Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng chủ yếu trình bày về điều gì?
A. Đoạn trích chủ yếu trình bày nổi đau khổ của mẹ bé Hồng
B. Đoạn trích chủ yếu trình bày tâm địa độc ác của người cô bé Hồng.
C. Đoạn trích chủ yếu trình bày sự hờn tuổi của Hồng khi gặp mẹ.
D. Đoạn trích chủ yếu trình bày diễn biến tâm trạng của bé Hồng.
Câu 1: Nội dung chính của truyện “Quê mẹ” là gì?
A. Miêu tả cảnh vật và con người làng quê nơi cô Thảo sinh ra.
B. Bộc lộ nỗi nhớ quê hương và tình yêu gia đình của cô Thảo.
C. Kể chuyện gia đình cô Thảo và tâm trạng khi cô về thăm quê ngoại.
D. Kể chuyện cô Thảo về quê làm giỗ cho ông bà ngoại.
Câu 2. Cốt truyện “Quê mẹ” thuộc dạng nào?
A. Cốt truyện kỳ lạ, khác thường.
B. Cốt truyện giản dị, đời thường
C. Cốt chuyện trào phúng, hài hước
D. Cốt truyện giàu tính triết lí
Câu 3: Nhân vật cô Thảo không được khắc họa ở khía cạnh nào?
A. Hành động
B. Lời nói
C. Suy nghĩ
D. Ngoại hình
Câu 4: Những chi tiết sau cho thấy điều gì ở nhân vật cô Thảo?
- Mấy cậu em đua nhau ra níu áo chị. Cô Thảo xoa đầu đứa này đỡ cằm đứa khác, nụ cười trên môi cô không khi nào tắt.
- Trông thấy mẹ trong nhà đi ra cô mừng quá. Cô chạy lại đứng bên mẹ cảm động quá đến rưng rưng nước mắt.
A. Cô Thảo là người nhạy cảm, dễ xúc động.
B. Cô Thảo rất yêu thương cha mẹ và quý mến các em.
C. Cô Thảo rất quan tâm đến việc dạy bảo các em.
D. Cô Thảo luôn nghĩ đến việc chăm sóc bố mẹ già.
Câu 5: Câu văn nào thể hiện rõ nhất nỗi nhớ nhung và sự trăn trở về gia đình của cô Thảo?
A. Qua những con đường mòn chạy nắp theo bờ ruộng, cô lại nhớ đến quãng đời bán gạo của cô ngày trước.
B. Cô muốn đi đò cho đỡ chân, nhưng sực nhớ đến những món quà cần phải cho em, cô lại gắng gượng đi nhanh hơn trước.
C. Lúc nào cô cũng nhớ đến mẹ nghèo, đến em thơ, nhưng nhớ thì lòng cô lại bùi ngùi, trí cô lại bận rộn.
D. Rồi chiều chiều gặp những lúc nhàn rỗi, cô lại ra đứng cửa sau vơ vẩn nhìn về làng Quận Lão.
Câu 6: Câu văn nào sau đây có chứa trợ từ?
A. Cả nhà chỉ trông vào sáu mẫu ruộng tranh và ba mẫu ruộng làng để sống năm này tháng khác.
B. Dạ, nhà con mắc việc quan.
C. Thế à, cây thanh trà ấy trông dáng khô khan không ngờ lại giống tốt.
D. Về nhà chồng, cô Thảo lại làm việc từ mai đến chiều, tối tăm cả mày mặt.
Câu 7: Vì sao sau khi nghe lời nói của cô Khuê,cô Thảo “gương mặt đỏ bừng, quay đầu nhìn xuống bếp”.
A. Vì cô cảm thấy tức giận cô Khuê và buồn bã vô cùng.
B. Vì cô cảm thấy rất ngượng ngùng, xấu hổ và tủi thân.
C. Vì cô cảm thấy rất xúc động vì được cả nhà quan tâm, hỏi han.
D. Vì cô cảm thấy vui mừng vì được về nhà ngoại ăn giỗ.
Câu 8: Theo em, truyện “Quê mẹ” có ý nghĩa gì?
A. Thể hiện tình yêu quê hương, gia đình, làng xóm của cô gái đi lấy chồng xa.
B. Ca ngợi tình cảm gia đình, tình thương bạn bè và tình nghĩa làng xóm.
C. Thể hiện nỗi cảm thương sâu sắc cho tâm sự của người con gái lấy chồng nghèo.
D. Bộc lộ sự cay đắng, chua chát trong lòng người con gái khi về thăm quê mẹ.
Hãy sắp xếp lại các câu sau theo một thứ tự hợp lí để được dàn ý phần thân bài của đoạn trích “Trong lòng mẹ” của Nguyên Hồng.
1. Hồng sung sướng, hạnh phúc, cuống quýt, vội vàng khi gặp lại người mẹ tội nghiệp của mình.
2. Thấy mẹ bị người cô xúc phạm, Hồng không thể ghìm nén nỗi tủi cực đang dâng lên trong lòng và trào ra nơi khóe mắt.
3. Chú ngây ngất trong tình yêu thương, tận hưởng tình yêu âu yếm của mẹ.
4. Hồng có những phản ứng quyết liệt trong ý nghĩ hủ tục đầy đọa mẹ chú.
5. Hồng đã nhanh chóng nhận ra ý đồ đen tối của người cô trong lời nói giả dối, xúc phạm đến mẹ mình.
A. 5, 2, 4, 3, 1
B. 5, 2, 1, 3, 4
C. 2, 5, 4, 1, 3
D. 5, 2, 4, 1, 3
Viết một bài văn (hoặc thơ) với chủ đề “Cảm ơn những điều yêu thương” - Tác phẩm kể về những tấm gương sáng, những điều giản dị, ý nghĩa trong cuộc sống, từ đó thể hiện lòng biết ơn của tác giả với nhân vật (ông bà, cha mẹ, thầy cô, bạn bè,...) hoặc với các lực lượng tuyến đầu tham gia công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 để mang đến cho chúng ta cuộc sống bình yên, an toàn. - Tác phẩm thể hiện tinh thần lạc quan, luôn tin yêu vào cuộc sống, vào tương lai tươi sáng.
Cho câu văn sau: “Mặc dù phải chịu đựng một hoàn cảnh thiếu thốn và khắc nghiệt nhưng với tâm hồn bay bổng của người nghệ sĩ, tác giả vẫn đem đến cho người và trăng một cuộc hội ngộ kì thú và xúc động”.
a) Câu văn trên khái quát cho nội dung của bài thơ nào trong chương trình Ngữ văn 8 ? Nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ đó.
b) Trong hai câu cuối của bản thơ chữ Hán: Nhân hướng song tiền khán minh nguyệt Nguyệt tòng song khích khán thi gia. Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì ? Hiệu quả của nghệ thuật đó đối với bài thơ?
c) Nếu câu văn trên mở đầu cho đoạn văn để phân tích bài Ngắm trăng thì theo em đoạn văn đó có chủ đề gì?
d) Trong thơ Đường (Trung Quốc) em đã học ở Ngữ Văn 7 có một bài thơ nổi tiếng cũng viết về đề tài ngắm trang .Em hãy nêu tên bài thơ và tác giả bài thơ đó
e) Hãy viết một đoạn văn (khoảng 10 - 12 câu) được mở đầu bằng câu văn trên để nêu cảm nghĩ của em về bài thơ trong đó có sử dụng một câu cảm thán.
Cha, Mẹ là người nuôi nấng chúng ta trưởng thành, người đã chăm sóc dạy bảo chúng ta. Trong cuộc đời của mỗi con người ai cũng có một người cha và một người mẹ. Nhưng trong khi chúng ta đang sống rất hạnh phúc thì có người người trạc tuổi ta đây bị cha mẹ bỏ rơi, hoặc bị mồ côi cha hoặc mẹ hoặc mồ côi cả cha lẫn mẹ. Những người hạnh phúc như chúng ta bây giờ thì ai có thể hiểu được nỗi đau đó. Vì vậy, hãy đặt mình vào hoàn cảnh ấy, hãy viết ra một bài văn nói lên cảm xúc của mình. Từ đó kết luận lại cha, mẹ có vai trò gì trong cuộc sống của chúng ta và không bao được trêu chọc những con người bị mồ côi cha mẹ. Hãy biết thương cảm cho họ và giúp họ vượt qua nỗi đau thương này.