Phong trào công nhân và phong trào cách mạng sau Chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ dưới ảnh hưởng của Cách mạng Tháng Mười Nga. Đặc điểm của phong trào là diễn ra rộng khắp, gắn kết với phong trào giải phóng dân tộc, do giai cấp công nhân lãnh đạo, mục tiêu là lật đổ chủ nghĩa đế quốc. Để thống nhất và hỗ trợ, tháng 3/1919 Quốc tế Cộng sản (Quốc tế III) được thành lập tại Matxcơva do Lê‑nin khởi xưởm, quy tụ các đảng cộng sản trên thế giới. Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929‑1933 xuất phát từ sản xuất ồ ạt không gắn với nhu cầu thị trường và đầu cơ chứng khoán tràn lan, bắt nguồn từ sự sỵp đổ thị trường chứng khoán Mỹ năm 1929. Hậu quả là sản xuất công‑nông nghiệp suy giảm, hàng nghìn nhà máy đóng cửa, hàng chục triệu lao động mất việc, ngân hàng phá sản và nhân dân lâm cảnh khố cảnh. Trong bối cảnh khủng hoảng, tại Đức và Ý các lực lượng phản động đã dựng lên chủ nghĩa phát xít. Phát xít mang tính quân phiệt, sẵn sàng đàn áp dân chủ và khởi xướng chiến tranh nhằm chia lại thế giới. Mussolini lên cầm quyền ở Ý (1922) và Hitler lên nấm quyền ở Đức (1933) chính là minh chứng cho sự hình thành của chủ nghĩa phát xít ở châu Âu.
