Sơ đồ phả hệ dưới đây mô tả 2 bệnh di truyền ở người, trong đó có một bệnh do gen nằm trên vùng không tương đồng của NST giới tính X quy định.
Biết rằng không có đột biến mới xảy ra ở tất cả các cá thể trong phả hệ. Xác suất cặp vợ chồng 13-14 sinh đứa con đầu lòng bị hai bệnh là bao nhiêu?
A. 63/80
B. 17/32
C. 1/80
D. 1/96.
Chọn đáp án D.
- Trước tiên, cần phải xác định xem bệnh nào
do gen nằm trên NST X quy định.
+ Cặp số 10 - 11 đều không bị bệnh, sinh
người con gái số 15 bị bệnh P. Chứng tỏ
bệnh P là do gen lặn nằm trên NST
thường quy định.
+ Vì có một bệnh do gen nằm trên vùng
không tương đồng của NST X quy định.
Cho nên suy ra đó là bệnh Q.
- Cặp vợ chồng số 10 - 11 không bị bệnh
Q nhưng sinh người con số 16 bị bệnh Q
® Bệnh quy do gen lặn quy định.
- Xác suất sinh con không bị bệnh P:
+ Tìm kiểu gen của người số 13:
Người số 5 bị bệnh P
® người số 7 có kiểu gen AA hoặc Aa,
trong đó Aa với tỉ lệ 2/3.
Người số 9 bị bệnh P
® Người số 7 có kiểu gen AA hoặc Aa,
trong đó Aa với tỉ lệ 2/3.
® Con của cặp với chồng số 7 và 8
sẽ là con của phép lai
kiểu gen AA với tỉ lệ 1 2 .
+ Tìm KG của người số 14: có bố mẹ
dị hợp nên người số 14 có kiểu gen
2 3 Aa hoặc 1 3 AA.
+ Xác suất để cặp vợ chồng 13, 14 sinh
con bị bệnh P = 1 2 × 2 3 × 1 4 = 1 12 .
- Xác suất sinh con không bị bệnh Q:
+ Kiểu gen về bệnh Q:
Người số 13 là nam, không bị bệnh Q
nên kiểu gen về bệnh Q là XBY.
+ Người số 14 không bị bệnh Q nhưng
có mẹ dị hợp về bệnh Q.
Vì vậy kiểu gen của người số
14 là XAXA hoặc XAXa
+ Xác suất sinh con bị bệnh Q = 1 2 × 1 4 = 1 8
+ Xác suất sinh con bị 2 bệnh = 1 12 × 1 8 = 1 96
