Hoàn cảnh lịch sử:
- Kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất (1918): Các cường quốc phương Tây như Pháp, Hà Lan, Anh suy yếu, tạo điều kiện thuận lợi cho phong trào giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á phát triển.
- Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga (1917): Cổ vũ mạnh mẽ các dân tộc bị áp bức, đặc biệt là những phong trào theo khuynh hướng vô sản.
- Chủ nghĩa tư bản Pháp và Anh suy yếu: Các nước thực dân Pháp và Anh sau chiến tranh rơi vào khủng hoảng kinh tế, chính trị, không còn đủ sức mạnh để đàn áp hiệu quả các phong trào đấu tranh ở thuộc địa.
- Sự lan tỏa của các trào lưu cách mạng: Các học thuyết về cách mạng, giải phóng dân tộc từ bên ngoài lan tỏa, ảnh hưởng sâu sắc đến phong trào giải phóng dân tộc.
Những nét mới
- Sự ra đời của các đảng cộng sản: Sự thành lập các đảng cộng sản ở Việt Nam, Indonesia, Mã Lai, v.v. đã đưa phong trào đấu tranh ở Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
- Lãnh đạo của giai cấp vô sản: Giai cấp công nhân và đội ngũ trí thức đã đảm nhận vai trò lãnh đạo phong trào, đưa đường lối chính trị, xác định mục tiêu và phương pháp đấu tranh.
- Mặt trận dân tộc thống nhất: Các dân tộc ở Đông Nam Á đã xây dựng được mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi để tập hợp mọi lực lượng yêu nước, đoàn kết đấu tranh chống đế quốc.
- Đấu tranh vũ trang: Bên cạnh đấu tranh chính trị, đấu tranh vũ trang dần trở thành một phương thức đấu tranh chủ yếu, với nhiều hình thức khác nhau, từ khởi nghĩa đến chiến tranh nhân dân.
+ Hoàn cảnh lịch sử:
- Từ 1918-1945, Đông Nam Á vẫn bị các cường quốc phương Tây chiếm đóng. Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, các dân tộc Đông Nam Á bắt đầu nhận thức rõ hơn về quyền tự quyết, và các phong trào đòi độc lập bắt đầu mạnh mẽ hơn.
+ Những nét mới của phong trào đấu tranh giành độc lập:
1. Ý thức dân tộc tăng cao: Người dân và trí thức đấu tranh đòi quyền tự quyết, thoát khỏi ách thực dân.
2. Các tổ chức chính trị mới: Các đảng và phong trào yêu nước như Đảng Cộng sản, Việt Nam Quốc dân Đảng ra đời.
3. Phong trào công nhân, nông dân tham gia: Các cuộc đình công, bãi công diễn ra mạnh mẽ.
4. Ảnh hưởng của cách mạng Nga: Các đảng Cộng sản được thành lập, lấy cảm hứng từ cách mạng Tháng Mười.
5. Sự can thiệp của Nhật Bản: Nhật chiếm Đông Nam Á trong chiến tranh, tạo cơ hội cho phong trào giành độc lập phát triển, dù vẫn áp bức các nước trong khu vực.
