tham khảo :
Trong bài thơ "Khi con tu hú" của nhà thơ Tố Hữu, 6 câu thơ đầu đã thể hiện được bức tranh thiên nhiên mùa hè tươi đẹp và rực rỡ. Thật vậy, trái ngược với hoàn cảnh tù đày khốn khổ của người tù cách mạng, bức tranh thiên nhiên tươi đẹp hiện lên chân thực bằng sự lắng nghe hiện tại và hồi tưởng quá khứ của người tù cách mạng. Bức tranh thiên nhiên bắt đầu bằng câu thơ:"Khi con tu hú gọi bầy". Tương tự như trong thơ xưa, các nhà thơ, nhà văn thường dùng những hình ảnh chọn lọc để tạo được nét chấm phá, gợi tả vô cùng đặc sắc trong tác phẩm của mình ("Một tiếng chim kêu sáng cả rừng, Tiếng hát trong như tiếng hát xa"). Nhà thơ Tố Hữu đã bắt đầu bằng tiếng chim tu hú gọi bầy gây ấn tượng cho người đọc và đây là dấu hiệu của mùa hè đã đến. Những hình ảnh thiên nhiên được tác giả chọn lọc vô cùng đẹp như: lúa chiêm, trái cây và chúng đều đang ở trạng thái "đang chín, ngọt dần". Những hình ảnh thơ tiếp theo như "vườn râm, ve ngân, bắp rây, nắng đào, trời xanh và sáo diều bay bổng". Bức tranh thiên nhiên được vẽ nên là bức tranh hoàn hảo, tuyệt đẹp,có sự hòa quyện giữa âm thanh và màu sắc của thiên nhiên tươi đẹp. Ôi, người đọc như cảm tưởng được âm thanh của tiếng chim tu hú, và tiếng ve ngân cũng như thấy được màu sắc của lúa chiêm đang chín vàng, trái cây đang chín dần, màu xanh tươi tốt của vườn râm, màu đào của nắng và màu vàng rực của ngô. Hình ảnh sáo diều trên trời dường như là hình ảnh tượng trưng cho sự tự do và hạnh phúc, nó trái ngược hoàn toàn với hoàn cảnh của nhà thơ lúc bấy giờ. Hơn nữa, bức tranh thiên nhiên này có thể là bức tranh thiên trong tưởng tượng hoặc là hồi tưởng những ngày còn được tự do của nhà thơ. Bức tranh thiên nhiên chính là bản lề của khát khao được tự do, thoát khỏi chốn ngục tù của nhà thơ. Tóm lại, bức tranh thiên nhiên mùa hè đã được tái hiện vô cùng chân thực và sinh động trong 6 câu thơ đầu bài thơ "Khi con tu hú".
“Khi con tu hú gọi bầy l
Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không”
Sáu câu thơ đầu bài Khi con tu hú đã để lại trong ta nhũng ấn tượng sâu sắc. Bức tranh mùa hè rộn ra vô cùng với dấu hiệu quen thuộc là tiếng tu hú. Tiếng tu hú làm không gian như bừng sáng trong tâm trưởng người tù Cách mạng trong ngục tù tăm tối. Để rồi một loạt hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp hiện ra làm nao lòng người. Bằng tất cả các giác quan, nhà thơ đã nghiêng mình để cảm nhận, để tận hưởng thiên nhiên mùa hè với lúa, với trái cây, với bắp, với nắng, với trời xanh, với diều sáo. Nghệ thuật liệt kê được sử dụng trong khổ thơ đã giúp ta có những cảm nhận trọn vẹn hơn về vẻ đẹp của ngày hè oi ả. Thiên nhiên muôn phần tươi đẹp ấy làm con người xốn xang. Đặc biệt, ngày hè trong tâm tưởng được mở rộng ở mọi chiều cạnh làm khi nó vừa lắng đọng rồi lại vút lên cao thật cao. Trời xanh kia với chú chim tu hú chao liệng, cất vang âm thanh như một thế giới của tự do. Cái ấm áp của nắng đào, những yêu thương ngày hè từng chút đi vào lòng nhân vật trữ tình. Đôi diều sáo là hình ảnh đẹp kết thúc khổ thơ. Chúng mạnh mẽ, chúng náo nức và chúng tự do. Người tù Cách mạng nhìn thế giới bằng tâm tưởng và yêu thương.
