Buổi sáng dòng sông như một dải lụa đào thướt tha. Trưa về, nắng đổ xuống làm mặt sông lấp loáng một màu nắng chói chang. Trên những cành tre bên bờ, một gã bói cá lông xanh biếc hay một một chú cò lông trắng như vôi đang lim dim ngắm bóng mình dưới nước. Chiều chiều, bọn trẻ chúng em rủ nhau ra sông tắm. Chúng em đùa nghịch vẫy vùng làm nước bắn tung toé. Phía cuối sông vọng lên tiếng gõ lanh canh của bác thuyền chài đánh cá làm rộn rã cả khúc sông. Buổi tối, ông trăng tròn vành vạnh nhô lên khỏi rặng tre in bóng xuống mặt sông thì dòng sông trở thành một đường trăng lung linh dát vàng. Mỗi khi học bài xong, em và các bạn rủ nhau ra bờ sông hóng mát. Ngồi trên bờ sông ngắm cảnh và hưởng những làn gió mát rượi từ sông đưa lên, lòng em thảnh thơi, sảng khoái đến vô cùng.
Quê nội tôi nằm cạnh bên dòng sông Lam hiền hòa. Vì vậy, nó như là một kỉ niệm gắn liền với kí ức tuổi thơ tôi. Sông Lam cũng chỉ là một dòng sông nhỏ nhưng nó khiến bao người xa quê lại muốn quay về và tôi cũng như vậy.
Có lẽ, sông Lam đẹp nhất vào buổi bình minh sáng sớm. Dòng sông lúc ấy vừa êm đềm, vừa được dát vàng của ánh nắng bình minh. Đứng trên ban công nhà nội nhìn xuống, dòng sông lúc ấy không khác gì một thiếu nữ mặc áo kim sa lấp lánh. Giữa dòng sông, lác đác đôi ba chiếc thuyền bé đi đánh cá, thi thoảng nghe tiếng gõ mạn thuyền cũng rất vui tai. Hai bên bờ sông là những bãi ngô, bãi dâu xanh mơn mởn cũng dần vươn lên đón ánh bình minh. Buổi sáng ở đây nó bình yên đến lạ.
Chiều chiều, những làn gió thổi từ sông lên mát rượi, dưới sông lũ nhóc quê tôi đang trêu đùa, hò hét làm náo loạn lên cả một khúc sông. Mặt trời xuống núi, mặt sông như rộng thêm ra, cảnh vật nhòa dần. Trên đầu, vòm trời bát ngát điểm muôn vàn ngôi sao li ti, nhấp nháy. Sông Lam vẫn thức, vẫn mải miết trôi xuôi để hòa vào biển lớn.
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ”
Nếu ai đã được đến với xứ Nghệ quê tôi, chắc hẳn sẽ không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp “nghiêng nước nghiêng thành” của thiên nhiên nơi đây. Mỗi nơi mang một màu sắc, một vẻ đẹp riêng nhưng dòng sông Lam hiền hòa, thơ mộng là nơi đẹp nhất trong lòng tôi. Không biết từ bao giờ, dòng sông Lam đã trở thành một mảnh ghép không thể thiếu để vẽ lên bức làm say đắm lòng người mang tên “ miền xứ Nghệ thân thương”.
Dòng sông Lam nên thơ, trữ tình là một món quà vô giá mẹ thiên nhiên ban tặng cho mảnh đất Nghệ An quê tôi. Từ xa, sông Lam như một dải lụa xanh mềm mại, mỏng manh trải dài vô tận như tình yêu thương vô bờ bến của mỗi người con xứ Nghệ với dòng sông quê hương. Nước sông trong veo, mặt sông phẳng lặng như một chiếc gương khổng lồ in hình cả một bầu trời xanh thẳm, điểm vài gợn mây trắng bồng bềnh, thơ thẩn trôi. Nơi đây luôn có tiếng hò reo của những cậu bé chăn trâu, thả diều, mùi hoa thơm, cỏ dại ngây ngất lòng người. Giữa dòng đời hối hả, tấp nập, thật khó để tìm thấy nơi đâu bình yên, với một không gian nhuộm sắc xanh, trời xanh, núi xanh, nước xanh, một màu xanh thanh bình, tươi mát như sông Lam.
Bình minh lên, sông Lam khoác trên mình chiếc áo lụa đào thướt tha, mang vẻ đẹp lộng lẫy đến huy hoàng. Ông mặt trời trong trĩnh, phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn đang mải mê soi mình dưới mặt nước, không quên nhẹ nhàng, khoan thai rải từng tia nắng ấm áp xuống trần gian đánh thức vạn vật. Những áng mây trắng bồng bềnh, lơ lửng trôi theo gió như đang chạy trốn ông mặt trời. Từng gợn sóng nhỏ li ti đang thì thầm với nhau chuyện gì đó rồi vỗ nhẹ vào hai bên bờ đánh thức thảm cỏ non còn ướt đẫm sương đêm. Bác chài dậy sớm, thổi lửa nấu cơm, từng làn khói nhẹ nhàng bay lên rồi tan dần trên không. Mấy chị tre bên bờ điệu đà nghiêng mình soi gương dưới mặt sông phẳng lặng, không quên vẫy tay chào đón những người con xa quê trở về hay những du khách đến với miền xứ Nghệ yêu dấu. Những hạt hạt sương sớm long lanh như những viên pha lê đang chạy nhạy trên từng chiếc lá, cành hoa. Hàng phượng vĩ trải dài dọc bờ sông xòe cánh tay chào đón nắng ban mai, điểm những chùm hoa đỏ rực, lung linh như một nàng thiếu nữ kiêu sa, lộng lẫy khoe sắc thắm dưới dòng sông hiền hòa, thơ mộng.
Hoàng hôn buôn xuống, sông Lam điệu đà thay áo mới, một chiếc áo hây hây ráng vàng mang vẻ đẹp nên thơ, trữ tình đến kì diệu và nhẹ nhàng, lưu luyến chiếu những tia nắng cuối cùng xuống trần gian. Bầu trời cao vời vợi, từng áng mây thơ thẩn trồi theo gió. Trên sông, nước chầm chậm trôi. Hơi nước mát lạnh thổi lên tôi một cảm giác thoải mái, dễ chịu đến diệu kì. Từng con thuyền cùng các bác ngư dần nối đuôi nhau về bến đỗ. Những câu hò ví dặm thân thuộc từ những con đò ngang cứ vang vọng mãi trong tôi. Từng nhịp cầu nơi đây gắn liền với cuộc sống giản dị mà thanh bình, hạnh phúc cùa người dân ven sông. Hai bên bờ sông, bọn trẻ thi nhau thả những con diều tuổi thơ với tiếng nói cười vui vẻ. Những cánh diều sặc sỡ như những cánh bướm sắc màu chao lượn trên nền trời hoàng hôn vừa đỏ hồng, vừa trong xanh, vừa hây hây ráng vàng. Dọc bờ sông, từng đàn trâu thong dong về làng. Tiếng sáo ngân nga của đám trẻ mục đồng trên lưng trâu làm xao xuyến lòng người. Dòng sông tĩnh lặng, êm đềm, thơ thẩn trôi, một chiếc lá rơi thôi cũng đủ làm rung động cả mặt nước.
Bức tranh sông Lam từ khi bình minh lên đến hoàng hôn buông xuống thật đẹp đẽ và thơ mộng. Đến với miền xứ Nghệ thân thương, du khách sẽ không thể bỏ qua dòng sông hiền hòa, nên thơ làm say đắm lòng người này. Nơi đây có lẽ là nơi để mỗi người con xứ Nghệ gửi gắm những kỉ niệm tuổi thơ đáng nhớ. Để mỗi khi giá rét, những kí ức tươi đẹp đó lại sống dậy như những tia nắng diệu kì sưởi ấm lòng ta.
