1. Tìm hiểu chung: tập trung vào các nôi dung sau : a. Khái niệm ca dao, dân ca b. Phân biệt ca dao – dân cac. Những chủ đề thường gặp trong ca dao, dân ca d. Thể loại, PTBĐ( tự suy nghĩ ) 2. Đọc, hiểu văn bản : a. Chủ đề “Những câu hát về tình cảm gia đình” , chỉ soạn duy nhất bài ca dao số 1 trong Công cha như núi…ghi lòng con ơi !” - Bài ca dao là lời của ai? Nói với ai? Nói về điều gì? - Tác giả dân gian đã sử dụng phép tu từ đặc sắc nào khi nói về công lao của cha mẹ trong lời hát ru ? - Em hiểu như thế nào về những hình ảnh so sánh đặc sắc và ẩn dụ trong bài ca dao này ?( diễn giải cách hiểu của mình về những hình ảnh so sánh…) - Qua những hình ảnh so sánh đó, tác giả dân gian muốn khẳng định điều gì ? - Em hiểu như thế nào về nghĩa của cụm từ Cù lao chín chữ trong câu cuối bài ca dao? - Như vậy qua lời hát ru của tác giả dân gian, cha mẹ muốn nhắn nhủ tới con cái điều gì ? - Em hãy tìm đọc những bài ca dao khác có nội dung tương tự với bài ca cao này - Em có suy nghĩ gì về chữ “hiếu” của đạo làm con trong xã hội ngày nay? ( trình bày suy nghĩ của mình bằng đoạn văn ngắn. Chú ý trình bày cả những hiểu biết về mặt tích cực và thậm chí cả những mặt tiêu cực của vấn đề này tùy theo hiểu biết của các MN.) b. Chủ đề “ Nhưng câu hát về tình yêu quê hương, đát nước, con người” , chỉ soạn duy nhất bài ca dao số 4 “ Đứng bên ni đồng , ngó bên tê đồng …nắng hồng ban mai !” - Hai dòng thơ đầu bài ca dao số 4 có những gì đặc biệt về từ ngữ? Tác dụng của việc sử dụng các từ ngữ đó trong việc miêu tả như thế nào ( gợi ra được vẻ đẹp gì của cánh đồng ) - Hai dòng cuối bài ca dao, tác giả dân gian đã sử dụng biện pháp tu từ nào ? Nêu tác dụng của phép tu từ ấy? - Em có nhận xét gì về cách sử dụng từ láy trong câu ca cuối bài ? - Bài ca dao này là lời của ai ? Người ấy muốn thể hiện tình cảm gì với quê hương, đất nước ?
viết bài văn cảm nhận về bài ca dao:
Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hông ban mai
Chú ý:
Đặt ra các câu hỏi và trả lời để tìm ý như sau:
-Bài ca dao là lời của ai nói với ai?Nói trong hoàn cảnh nào? Tâm trạng ra sao?
-Bài ca dao nói về nội dung gì ? Nội dung đó được thể hiện bằng những nội dung nhỏ nào ?
-Để làm nổi bật nội dung trên, tác giả đã sử dụng những nghệ thuật gì ?
+Thể thơ, giọng điệu, nhịp thơ
+Từ ngữ, câu chữ, hình ảnh có gì dặc biệt ?
+Chỉ rõ hình ảnh và chi tiết đó đặc biệt ở chỗ nào ?(thường có 2 giá trị:gợi tả hình ảnh/gợi tả âm thanh và cảm xúc ra sao ?)
-BPTT mà tác giả sử dụng là gì ?
->Chỉ ra nghệ thuật nào cần phải có dẫn chứng đi kèm, sau đó phân tích dẫn chứng đó.
-Cảm nhận của bản thân về bài ca dao hoàn chỉnh theo bố cục: MB, TB, KB
Ghi nhớ: không được chép văn mẫu
hình ảnh " con cò chết rũ trên cây " trong bài ca dao số 3 có gì giống , khác với hình ảnh con cò trong ca dao truyền thống
hình ảnh " con cò chết rũ trên cây " trong bài ca dao số 3 có gì giống , khác với hình ảnh con cò trong ca dao truyền thống
1, viết bài văn ngắn nêu cảm nghĩ về tình cảm gia đình của người lao động , qua chùm các bài ca dao về tình cảm gia đình
2,viết bài văn ngắn nêu cảm nghĩ về tình yêu quê hương đất nước con người qua chùm các bài ca dao về tình yêu quê hương đất nước con người
4, trong ca dao than thân , tác giả dân gian thường sử dụng các hình ảnh ẩn dụ . hãy nêu ý nghĩa giá trị của các hình ảnh ẩn dụ ấy
3,liệt kê những nét tính cách đáng phê phán những thói hư tật xấu trong nội bộ nhân dân lao động được đề cập tới trong bài ca dao châm biếm . nhận sét về giá trị của nhũng bài ca dao thuộc đề tài này.
5, chọn 1 bài ca dao châm biếm và phân tích giá trị nghệ thuật gây cười đặc sắc mà tác giả dân giân sử dụng trong bài
6, viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về thân phận người phụ nữ trong 1 bài ca dao mở đầu bằng cụm từ thân em
"Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!"
1. Bài ca dao trên là lời của ai nói với ai? Nói về điều gì? Nhận xét về giọng điệu của bài ca dao.
2. ND chính của 2 dòng đầu? Biện pháp tu từ nào được sử dụng? Chỉ rõ và nêu tác dụng của biện pháp đó ở từng dòng.
3. Ơ dòng 3, tác giả dân gian đã láy lại hình ảnh nào? Có gì khác so với dòng 1 và 2? Cách sử dụng lặp hình ảnh như vậy nhằm mục đích gì?
4. Giải thích cụm từ cù lao chín chữ. Dòng cuối khép lại bài ca dao muốn nhắn nhủ điều gì?
GIÚP MỀNH VỚI HUHU
Ca dao, dân ca thường sử dụng nghệ thuật truyền thống. Con hãy cho biết:
- Thể thơ và mô típ ca dao thường sử dụng là gì?
- Biện pháp nghệ thuật nào ca dao thường xuất hiện trong ca dao?
- Ngôn ngữ ca dao là ngôn ngữ như thế nào?
3. Lấy ít nhất 03 bài ca dao để làm rõ cho câu (a), (b).