Trong truyện Cây bút thần:
- Chi tiết hiện thực:
+ Tên địa chủ tham lam muốn bắt Mã Lương về vẽ theo ý hắn.
+ Tên vua bạo ngược tham lam cũng bắt Mã Lương về để vẽ núi vàng núi bạc, phục vụ hắn
=> Truyện phản ánh hiện thực xã hội: vua chúa, địa chủ, quan lại tham lam, bạo ngược.
- Yếu tố kì ảo:
+ Mã Lương ngủ mơ được một cụ già tặng cho cây bút thần. Thức dậy thấy tay cầm chiếc bút thần thật.
+ Mã Lương nhờ cây bút thần mà vẽ mọi vật đều thành thật. Vẽ con chim, con chim vỗ cánh bay. Vẽ con cá, cá quẫy đuôi bơi xuống nước. => Mã Lương vẽ cho người nghèo công cụ lao động, giúp đỡ mọi người.
+ Mã Lương vẽ chiếc thang để chạy trốn, vẽ cung tên để trừng trị tên địa chủ.
+ Mã Lương vẽ sóng to gió lớn, không vẽ núi vàng núi bạc mà vẽ núi đá để trừng trị tên vua tham ác.