Nhịp điệu và âm hưởng trong đoạn văn sau thích hợp với việc khẳng định, ngợi ca sức mạnh, ý chí kiên cường của cây tre, hình ảnh tượng trưng cho con người Việt Nam. Hãy phân tích để làm sáng tỏ điều đó.
Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo hệ con người. Tre, anh hùng lao động. Tre, anh hùng chiến đấu.
(Thép Mới, Cây tre Việt Nam)
Bài tập 1: Phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu và cho biết đó là loại câu gì?
1. Xe đang lao qua quảng đồi.
2. Cuối giường, một cái song sắt.
3. Nhà này bằng gỗ.
4. Những con gà mái ấy đang mổ thóc ở sân.
5. Sương bay từng luồng, hạt sương bám khẽ vào da mặt như một làn phấn bụi.
6. Mình đọc hay tôi đọc.
7. Hoặc là tôi đi hoặc là anh đi.
8. Tôi nói rồi nhưng nó có nghe đâu.
9. Ai làm, người ấy chịu.
10. Tuy nó chẳng nói, tôi vẫn hiểu nó.
11. Dù ai nói ngã nói nghiêng
Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.
12. Giá hắn biết hát thì có lẽ hắn không chửi.
13. Đằng kia vừa mọc lên hai cây thị.
14. Với cây bút này, anh đã phác họa lại chân dung người bạn cũ.
15. Ngày nào, cứ chập tối, mẹ Liên lại tạt qua thăm hàng một lần và bà dặn cứ trống thu không là đóng cửa hàng lại.
16.Người ấy tên là Ph, người mà trước khi mất, anh ấy đã có nhắc đến với những lời đánh giá rất cao.
17. Vẫn toàn huệ trắng, sen trắng, và hồng bạch
18. Con sông miền Tây in đầy bóng núi xanh thẳm, hai bên bờ cỏ lau chen với hố bom.
19. Mùa thu, hoa sữa nồng nàn mái phố.
20.Tất cả đều là người đáng yêu.
Bài tập 2: Hãy chỉ các thành phần phụ của câu và cho biết đó là thành phần gì trong các ví dụ sau:
1. Tôi thì tôi xin chịu.
2. Xa xa đi lại những đoàn quân
3. Hết năm này qua năm khác, vợ chồng đầu tắt mặt tối.
4. Hễ được ba chục thúng thì u cho con một thúng.
5. Tình thư, một bức phong còn kín.
6. Chao ôi! Mong nhớ! Ôi mong nhớ!Một cánh chim thu lạc cuối ngàn.
7. Con tu hú kêu: tu hú, tu hú. Thế là sắp đến mùa vải chín.
8. Bác Hồ, vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam, đã từ trần
9. Củi, một cành khô lạc mấy dòng.
10.Mùa hè, hoa sấu rụng li ti trắng bên đường.
Đọc văn bản:
Ngẩn ngơ lá đã veo bay
Thời gian là gió nối ngày hư vô
Đêm nằm tôi vẫn thường mơ
Trăng vàng mái rạ gió bờ tre xanh
Có con bướm nhỏ trắng tinh. Dập dờn đôi cánh mỏng manh giữa đời
Tôi đi dặm đất xa với
Hồn quê trong bóng mây trời dõi trông
Câu 1 anh chị hiểu như thế nào về hình ảnh hồn quê trong văn bản trên
Câu 2 anh chị có đồng tình với quan điểm được thể hiện trong ý thơ sau không vì sao Tôi đi dặm đất xa vời
Hồn quê trong bóng mây trời doi trông
Phát hiện và phân tích các lỗi tập luận trong những đoạn văn sau và sửa chữa thành đoạn văn hoàn chỉnh.
a) Giá trị quan trọng nhất của văn học dân gian là giá trị nhận thức. Văn học dân gian chứa đựng một lượng kiến thức khổng lồ, phong phú về tự nhiên và đời sống xã hội. Những câu tục ngữ, ca dao dừa cung cấp cho chúng ta những hiếu biết, những kinh nghiệm sống, vừa tác động mạnh mẽ đến tâm hồn con người. Ví dụ như câu: chuồn chuồn bay thấp thì mưa – Bay cao thì nặng, bay vừa thì râm – là một cách dự báo thời tiết của nhân dân ta.
Tìm hiểu các ví dụ sau và thực hiện yêu cầu nêu ở dưới:
a) Cùng trình bày một nội dung cơ bản giống nhau nhưng cách dùng từ ngữ trong hai ví dụ trên khác nhau như thế nào? Hãy chỉ rõ ưu điểm hoặc nhược điểm trong cách dùng từ ngữ của mỗi ví dụ?
b) Chỉ rõ những từ ngữ dùng không phù hợp với đối tượng nghị luận trong các ví dụ trên. Theo anh/chị, có thể sửa lại những từ ngữ này như thế nào để việc diễn đạt đảm bảo yêu cầu của văn nghị luận mà vẫn giữ nguyên ý chính của câu văn, đoạn văn?
c) Hãy viết một đoạn văn có nội dung cơ bản tương tự như các ví dụ trên nhưng dùng một số từ ngữ khác để thay đổi cách diễn đạt?
Đọc đoạn văn a và đoạn thơ b trong SGK xác định những câu nào có phép lặp cú pháp? Kết cấu cú pháp nào được lặp lại? Tác dụng (hiệu quả nghệ thuật) như thế nào?
b) Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đô nặng phù sa.
(Nguyễn Đình Thi, Đất nuớc)
Đọc đoạn trích sau và phân tích các câu hỏi nêu ở dưới:
"Thoáng nhìn qua,.... Mau lên! "
(Nam Cao, Chí Phèo)
b. Vị thế của Bá Kiến so với từng người nghe như thế nào? Điều đó chi phối cách nói và lời nói của Bá Kiến ra làm sao?
Ngày nay, cây tre dần thưa vắng trong cuộc sống của chúng ta. Hãy viết đoạn văn bày tỏ cảm nhận của em về hình ảnh cây tre trong đời sống hôm nay (trong đó sử dụng ít nhất 1 câu trần thuật đơn có từ là để viết đoạn văn, gạch chân câu trần thuật đơn có từ là đó.
Chọn phân tích một số câu văn thể hiện rõ nhất nét tài hoa về bút pháp trong cách sử dụng ngôn ngữ của Nguyễn Tuân.