“Mây xanh thì nắng, mây trắng thì mưa”
“Mây kéo xuống biển thì nắng chang chang,
Mây kéo lên ngàn thì mưa như trút”
“Mống đông vồng tây, chẳng mưa dây cũng bão giật”
“Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa”
“Tháng bảy heo may, chuồn chuồn bay thì bão”
“Én bay thấp mưa ngập cầu ao,
Én bay cao mưa rào lại tạnh”
“Chuồn chuồn bay thấp thì mưa,
Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm”
“Ếch kêu uôm uôm, ao chuôm đầy nước”…
Nếu như người dân đồng bằng nhìn chim én bay, chuồn chuồn lượn để dự đoán thời tiết thì người dân trung du lại dựa vào chú ong để đoán định:
“Ong về mần nhiều, liệu chiều kiếm củi”
“Ong vàng làm thấp, bão sấp bão ngửa”
Về khí hậu nóng, lạnh trong các tháng cũng được đánh dấu mốc trong ca dao, tục ngữ:
“Gió bấc hiu hiu, sếu kêu thì rét”
“Tháng giêng rét đài, tháng hai rét lộc, tháng ba rét nàng Bân”
“Tháng tám nắng rám trái bưởi”
“Tháng chạp là tháng trồng khoai,
Tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà.
Tháng ba cày vỡ ruộng ra,
Tháng tư làm mạ, mưa sa đầy đồng.
Ai ai cũng vợ cũng chồng,
Chồng cày vợ cấy, trong lòng vui thay
Tháng năm gặt hái đã xong,
Nhờ trời một mầu năm nong thóc đầy.
Năm nong đấy em xay em giã,
Trấu ủ phân, cám bã nuôi heo.
Sang năm lúa tốt tiền nhiều,
Em đem đóng thuế đóng sưu cho chồng.
Đói no có thiếp cố chàng,
Còn hơn chung đỉnh giàu sang một mình”
“Mây xanh thì nắng, mây trắng thì mưa”
“Mây kéo xuống biển thì nắng chang chang,
Mây kéo lên ngàn thì mưa như trút”
“Mống đông vồng tây, chẳng mưa dây cũng bão giật”
“Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa”
“Tháng bảy heo may, chuồn chuồn bay thì bão”
“Én bay thấp mưa ngập cầu ao,
Én bay cao mưa rào lại tạnh”
“Chuồn chuồn bay thấp thì mưa,
Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm”
“Ếch kêu uôm uôm, ao chuôm đầy nước”…
“Gió bấc hiu hiu, sếu kêu thì rét”
“Tháng giêng rét đài, tháng hai rét lộc, tháng ba rét nàng Bân”
“Tháng tám nắng rám trái bưởi”
“Đầu năm sương muối, cuối năm gió nồm”.
“Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng”
“Ngày tháng mười chưa cười đã tối”
“Buồn về một nỗi tháng giêng,
Con chim cái cú nằm nghiêng thở dài.
Buồn về một nỗi tháng hai,
Đêm ngắn ngày dài, thua thiệt người ta.
Buồn về một nỗi tháng ba,
Mưa dầm, nắng lửa, người ta lừ đừ.
Buồn về một nỗi tháng tư,
Con mắt lừ đừ, cơm chẳng muốn ăn.
Buồn về một nỗi tháng năm,
Chửa đặt mình nằm, gà gáy chim kêu”
