Qua những hành động của Dế Mèn , tôi thấy Dế Mèn thật là một người trưởng thành và có thân hình cường tráng , mạnh khỏe về toàn diện. Nhưng tôi thấy Dế Mèn vẫn còn những tính nết xấu như kiêu ngạo và chọc phá mọi người. Đó là các đức tính xấu . Hậu quả sẽ làm cho xã hội không văn minh , gây thêm các tật xấu để ngày càng xã hội sẽ làm theo , làm cho xã hội không còn bình yên như trước nữa . Qua chi tiết : " Tôi đã quát mấy chị Cào Cào ngụ ngoài đầu bờ , khiến mấy lần tôi phải đi qua , các chị phải núp khuôn mặt trái xoan của mình dưới nhánh cỏ , chỉ dám đưa mắt lên nhìn trộm" đã cho thấy được Dế Mèn là một người có tính tình kiêu căng. Ngoài tính kiêu căng , Dế Mèn có tính hay chọc phá người khác. Như vụ việc Dế Mèn đã trêu chị Cốc khiến cho chị Cốc nổi giận đùng đùng đi kiếm người đã trêu chọc. Khi không trông thấy tôi , chị Cốc đã thấy Dế Choắt và giáng xuống hai mỏ thật kinh khủng. Ôi! Tôi không biết gây ra như vậy là đã hại người bạn của tôi. Khi đọc câu chuyện qua chi tiết cuối:" Thôi , tôi ốm yếu quá rồi , chết cũng được . Nhưng trước khi nhắm mắt , tôi khuyên anh : ở đời mà không biết nghĩ , có thói hung hăng bậy bạ , sớm muộn rồi cũng mang vạ vào thân " rồi Dế Choắt tắt thở. Qua đó , Dế Mèn đã hối hận và ăn năn về những việc làm của mình. Dế Mèn đã rút ra được một bài học là không bao giờ kiêu ngạo , chọc phá người khác. Đây sẽ là một nhân vật hấp dẫn và sẽ làm nổi bật lên câu chuyện.
Dế Mèn từ khi sinh ra đã được mẹ cho sống riêng để tập tính sống độc lập, chú rất thích cuộc sống tự do, thoải mái. Nhờ ăn uống điều độ đúng cách chẳng mấy chốc mà lớn nhanh như thổi trở thành thanh niên cường tráng, khỏe mạnh. Để thỏa mãn tính tò mò, thích khám phá chú sục sạo nhiều nơi và xem xét mọi thứ hay đơn giản là nhìn ngắm trời đất. Bắt đầu từ đây Dế Mèn đã hung hăng, nghịch ngợm, không coi ai ra gì.
Chính Dế Mèn đã chọc ghẹo chị Cốc nhưng lại đổ tội cho Dế Choắt một chú dế ốm yếu phải gánh tội thay, chị Cốc đã mổ đến chết Dế Choắt không cho cơ hội thoát thân. Trước khi chết, Dế Choắt có lời khuyên sau cùng gửi đến Dế Mèn nên từ bỏ thói hung hăng, khoác lác, chọc ghẹo kẻ khác nếu không sớm muộn cũng rước họa vào thân.
Dế Mèn biết sống tự lập, biết phòng xa khi đào hang sâu, biết lo cho bản thân nhưng không nghĩ đến người khác, khoác lác, tự cao tự đại, với bản tính của mình chú đã gây hại cho người kẻ yếu hơn. Nhưng sau cùng cái chết của Dế Choắt đã làm cho Dế Mèn ân hận và tỉnh ngộ. Chính Dế Mèn đã hiểu bản tính của mình đã gây họa cho người vô tội. Sự phục thiện Dế Mèn trong phần cuối của đoạn trích chính là bài học đường đời đầu tiên đầy thấm thía với chú.
Ai cũng sẽ mắc sai lầm, Dế Mèn cũng vậy, nhân vật Dế Mèn trong truyện vừa đáng trách mà cũng đáng thương, khi vượt qua những bài học cuộc sống Dế Mèn sẽ trưởng thành và sống tốt đẹp hơn.
