Trong vườn nhà em trồng rất nhiều cây ăn quả khác nhau. Mỗi loài cây đều có một đặc điểm và một công dụng riêng. Nhưng em thích nhất là cây xoài. Bởi cây có nhiều kỉ niệm gắn bó với em hơn cả.
Cây xoài nhà em rất cao. Gốc cây to bằng một vòng tay em, những nhánh nhỏ xum xuê chi chít lá như một chiếc ô xanh mát rượi. Lá xoài cứng, to, dài hơn cái điều chỉnh ti vi một chút, xanh tốt quanh năm. Đến mùa hè, xoài bắt đầu đơm hoa kết trái. Hoa xoài có màu trắng ngà, nhỏ xíu, kết thành chuỗi dài như hoa bàng. Những trái xoài non trông giống như những viên bi nõn ngọc.
Rồi ngày tháng qua đi, những quả xoài lớn dần, trông vui mắt như đàn gà con. Quả mọc thành chùm, chia thành những nhánh nhỏ màu xanh non, khi chín có màu vàng. Quả xoài chín ăn ngon lắm! Nước chan hòa, ngọt sắc, vị ngọt mê ly. Những quả xoài đầu mùa như gieo sự náo nức cho mọi người.
Đứng ngắm nhìn cây xoài lòng em chợt miên man nghĩ tới ngày xoài chín. Còn gì thích bằng được ăn những quả xoài mà do chính tay em cùng bố mẹ đã bỏ công chăm sóc. Em luôn mong cây xanh tốt và hàng năm cho ra thật nhiều trái thơm ngon để cả nhà cùng được thưởng thức. Em rất yêu quý cây xoài nhà mình!
Nhà em có một vườn quýt rất rộng và thu nhập từ vườn quýt cũng khá khá, có lẽ vườn quýt là nguồn thu nhập chính từ nhà em, nó nuôi em lớn, chén cơm manh áo chủ yếu là từ vườn quýt mà ra nên em rất thích quýt không phải vì nó là nguồn thu nhập chính mà do một số điều khác nữa.
Quýt là một loại trái cây ăn quả được trồng rất phổ biến ở nhiều nơi và được bày bán rộng rãi trên toàn quốc và xuất khẩu ra các nước lân cận. quýt cùng họ với họ cam, chanh, quất. Thân quýt sần sùi, thân không to như những cây khác và mọc rất nhiều nhánh nhỏ, những nhánh nhỏ dẫn tới những chiếc lá màu xanh đậm, bóng dày, có chứa tinh dầu và trên những chiếc nhánh ấy có những chồi non màu xanh tươi và thân cây quýt có gai.
Hoa quýt sẽ nở rộ vào mùa xuân, mùa mà khí trời ấm áp, nắng xuân dịu nhẹ, và những cơn gió mùa đông còn đọng lại thổi những chiếc lắc lư theo gió. Nụ hoa có màu trắng trắng tím và khi hoa nở thì có màu trắng tinh nằm dưới ánh nắng ban mai của mùa xuân và tỏa hương thơm vào trong những cơn gió làm mùi hương lan tỏa ra khắp cả khu vườn, mùi thơm đặc biệt ấy làm sao quên được.
Rồi ngày qua ngày hoa quýt trên những nhánh cây nhỏ bắt đầu héo và rụng đi rồi không lâu sau những đụt non bắt đầu nhú ra rồi lại lớn lên như viên bi, như ngón chân, như cổ tay, rồi to hơn một tý nữa. trái quýt trước khi chín có màu xanh óng ánh lơ lửng trước gió, đối với em nó như viên ngọc xanh do thiên nhiên ban tặng.
Rồi ngày đó cũng đã tới, cái ngày mà cả vườn điều là màu cam óng ánh dưới ánh nắng xuân phản chiếu tạo nên một khung cảnh vô cùng đẹp với những cái cây được bao phủ bởi màu cam đó là ngày mà cam chín và bắt đầu thu hoạch. Nhớ lại hồi đó ba nhất bổng em lên để hái trái quýt chín rồi bóc vỏ ra cho em ăn, trái quýt chia ra nhiều múi và bên trong múi có rất nhiều nước mang hương vị quýt, nó rất ngọt, ngon.
Ngày thu hoạch quýt có rất nhiều người đến thu hoạch và có nhiều xe đến chở đi, ngày mà ba,mẹ em chờ đợi mỗi ngày, nghe những người thu hoạch quýt nói giỏ quýt phơi khô là dược liệu quý, trong mùa tên không thể thiếu quýt, một trong năm loại ngũ quả và màu cam của quýt tô đẹp cho bàn thờ tổ tiên trong những ngày lễ, ngày tết.
Em rất thích quýt vì nó có nhìn thấy kỉ niệm cùng ba bón phân cho nó, cùng nhổ cỏ dưới gốc, có những lúc nó cũng làm em khóc nhưng không vì thế mà em ghét nó, em sẽ nhớ mãi mùi thơm này, hương vị này.
Huệ thuộc dòng địa lan, được trồng bằng củ, như củ hành củ tỏi. Cuối đông đầu xuân huệ phát triển mạnh, cành mập, búp to. Lá huệ hình bẹ, cuối lá thon dài, màu xanh rêu, xanh ngọc lam óng ánh. Mỗi cành huệ dài độ 40-50cm có nhiều búp huệ mọc từ cành, ôm khít lấy nhau. Mỗi búp huệ nhìn từ xa tựa như những hạt bạch ngọc thon thon xinh xinh bằng đầu ngón tay út thiếu nữ. Trên mỗi cành huệ, có búp xòe nở, có búp he hé mỉm cười, có búp phía ngọn vẫn ôm sát vào nhau đợi chờ. Nếu hoa đại trắng ngà, hoa cam, hoa chanh, hoa xoan trắng tím, hoa bưởi trắng phau, thì hoa huệ trắng nõn, toát lên một vẻ đẹp thanh khiết, dịu dàng.
Mỗi bó huệ thường có 10 cành (bông), được cô hàng hoa bọc bằng lá chuối xanh, buộc gọn bằng một sợi dây mềm. Chỉ có lọ hoa pha lê, lọ sứ miệng hơi loe, cao độ 25cm, dùng để cắm huệ mới đẹp. Hoa huệ từng búp từng búp nối nhau nở, xòe ra 5 cánh nhỏ trắng tinh. Hoa huệ cũng như hoa nguyệt quế tỏa hương về đêm; càng về đêm hoa huệ càng nồng nàn, ngào ngạt.
Người ta dùng huệ để thờ cúng. Trên bàn thờ, lọ hoa huệ trắng thơm nổi trên màu xanh của thân, của lá, gợi lên nhiều tôn nghiêm, thanh quý. Những người sành điệu không cắm huệ quá ba ngày, và ngày nào cũng thay nước, cắt bớt gốc độ 1cm. Sau 24 giờ mãi quên không thay nước lọ hoa cắm huệ, thì tình yêu hoa, thú chơi hoa bị giảm đi quá nửa. Có lẽ vì thế, các sư cụ bắt chú tiểu mỗi ngày thay nước bình hoa cắm huệ đến ba lần để làm cho bàn thờ Phật được thanh khiết và tôn nghiêm.
Mỗi loài hoa có một vẻ đẹp riêng, một ý nghĩa riêng…Hoa mai mang đến cho mảnh đất Phương Nam một sắc vàng của sự đầm ấm. Hoa ban mang một màu trắng giản dị cho vùng núi cao Tây Bắc. Riêng đối với người dân miền Bắc thì hoa đào là biểu tượng cho cái Tết đầm ấm, cho một mùa xuân tràn trề yêu thương và hạnh phúc.
Đào mùa đông cành lá khẳng khiu, thân cây sần sùi, trông không hề có sức sống. Nhưng khi mùa xuân về thì cây đào khác hẳn. Thân cây “mập” lên, cành lá tỏa ra xum xuê. Những chiếc lá bé xíu màu xanh bích nhô lên ở đầu cành như nói:”Xuân về rồi! Xuân về rồi!”. Đào mùa xuân tràn trề nhựa sống, một vẻ đẹp tuy giản dị nhưng cũng rất lộng lẫy, chẳng thế mà người ta bảo: “Thấy hoa đào nở là thấy Tết”. Những nụ hoa đào tuy nhỏ xíu nhưng ấp ủ và che chở cho những cánh hoa còn đang e ấp, thẹn thùng. Đến gần ráp ngày tết là những cái nụ dần dần hé nở, các cánh hoa vươn lên, tỏa ra như vừa tỉnh dậy sau một giấc ngủ dài. Cánh nọ xếp lên cánh kia như nương tựa vào nhau để sống, như những người thân không thể tách rời nhau. Nhị hoa màu vàng tươi một sắc vàng của sự phú quý, giàu sang. Hoa đào đẹp đến vậy là phải cám ơn thân cây mẹ. Ai mà biết được trong cái lốt vỏ sần sùi cũ kĩ ấy lại mang một tình mẫu tử rất thiêng liêng và cao quý. Suốt ba mùa đông, thu, hạ, đào chắt chiu từng giọt nắng, từng hạt sương, từng chất dinh dưỡng từ lòng đất mẹ để ấp ủ cho một sức sống mãnh liệt khi mùa xuân về.
Không như hoa mai mang đến sắc vàng cho người phương Nam, hoa đào từ lâu đã là biểu tượng của cái tết ở miền bắc. Màu sắc đỏ thắm của hoa đào đã tô điểm cho mùa xuân trên từng dãy phố, con đường, từng ngõ nhỏ làng quê; xua tan đi cái rét của miền Bắc và mang đến niềm vui, may mắn trong một năm mới an khang thịnh vượng.
