* mạng *
Tại sao trong tác phẩm truyện ngắn nổi tiếng nhất của mình, tác giả Phạm Duy Tốn lại lấy nhan đề là " Sống chết mặc bay " ? Bởi vì " sống chết mặc bay " đầy đủ chính là một câu thành ngữ nhằm phê phán, lên án những kẻ chỉ biết vun vén, lo lắng cho lợi ích riêng của bản thân mà chẳng hề biết nghĩ và lo lắng cho người khác" sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi ". " Thầy " ở đây chỉ những kẻ vô trách nhiệm đối với những người mà đáng ra mình phải có trách nhiệm. Nhưng tại sao tác giả lại chọn vế trước của câu thành ngữ mà không chọn vế sau ? Vì để kích thích sự tò mò của người đọc . Ở đây tác giả Phạm Duy Tốn không lấy vế sau làm nhan đề vì nó không hợp với nội dung câu chuyện. Tác giả muốn xây dựng hinh ảnh một viên quan vô trách nhiệm, không biết lo cho việc hộ đê của nhân dân mà chỉ lao đầu vào cùng với bọn nha lại mải mê đánh tổ tôm trong đình " nước sông dù nguy, không bằng nước bài cao thấp" chứ không phải là một viên quan tham lam, đục khoét của dân. Trong đó cuộc sống của quan hoàn toàn khác xa với cuộc sống của nhân dân. Qua đó nhan đề đã làm nổi bật giá trị nhân đạo của tác phẩm : cảm thương trước cuộc sống lầm than cơ cực và tình cảnh " nghìn sầu muôn thảm " của nhân dân, đồng thời phê phán, lên án gay gắt bọn quan lại giai cấp phong kiến thời bấy giờ. Em thấy đây chính là nhan đề phù hợp nhất cho truyện.
Nhan đề "Sống chết mặc bay" là một vế của câu tục ngữ dân gian "Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi" - với ý nghĩa phê phán những hạng người vô trách nhiệm, ích kỉ, chỉ biết lợi ích của bản thân mà không quan tâm đến cuộc sống, thậm chí tính mạng của những người khác (ở đây chỉ những tên thầy thuốc rởm, những tên lang ...
