Đọc truyện, điều dễ nhận thấy là giữa lời nói và hành động của Thuỷ bộc lộ những mâu thuẫn rõ rệt khi thấy anh chia hai con búp bê Vệ Sĩ và Em Nhỏ ra hai bên: trong suy nghĩ, Thuỷ không muốn chia rẽ hai con búp bê, nên Thuỷ vừa ngạc nhiên vừa giận dữ "Sao anh ác thế!" đã lại rất thương Thành, sợ đêm đêm không có con Vệ Sĩ canh giấc ngủ cho anh. Để giải quyết được mâu thuẫn ấy, chỉ có một cách duy nhất là bố mẹ các em không xảy ra việc chia tay. Nhưng thực tế thật là nghiệt ngã. Cuộc chia tay của người lớn đã để lại hậu quả đau đớn cho các em. Cuối truyện, Thuỷ đã để lại con Vệ Sĩ. Đây là chi tiết có tính cao trào, đặc sắc, giàu ý nghĩa nhân văn của truyện.
tác giả Khánh Hoài đã gởi cho em những suy nghĩ là:
- Tình cảm gia đình là vô cùng quý giá và thiêng liêng. Mọi người hãy cố gắng giữ bảo vệ và giữ gìn,không nên vì bất kì lí do gì để làm tổn thương đến tình cảm tự nhiên, trong sáng ấy.
gợi cho e suy nghĩ là tam hồn trẻ thơ rất mỏng manh, đừng vì lí do nào lam cho tâm hồn ấy bị vấy bẩn
Cuộc chia tay của những con búp bê là một tác phẩm ý nghĩa và trong xã hội hiện đại ngày nay nó vẫn còn nguyên giá trị. Các em có thể có nhiều suy nghĩ khác nhau sau khi học xong tác phẩm. Nhưng có một điểm chung dễ dàng nhận thấy là bài học về giá trị của gia đình. Phải chăng, tác giả đem đến cho chúng ta một lời nhắc nhở sâu xa về tầm quan trọng của mái ấm gia đình trong việc nuôi dưỡng những giấc mơ con trẻ? Giá như bố mẹ không chia tay, Vệ Sĩ và Em Nhỏ sẽ không chia cách. Giá như bố mẹ không đi hai hướng, hai anh em cũng không phải ở hai nơi. Bố mẹ là người sinh thành và là những người tạo cho tuổi thơ con sự hồn nhiên, vui tươi. Phải chăng, trong xã hội ngày nay, khi nền tảng gia đình dễ đổ vỡ một cách chóng vánh, những người làm bố làm mẹ nên thận trọng hơn để không ảnh hưởng tới thế giới tình cảm của những đứa con?
TÁC GIẢ ĐÃ GỢI CHO EM LÀ;
-TỔ ẤM GIA ĐÌNH LÀ VÔ CÙNG QUÝ GIÁ VÀ QUAN TRỌNG.MỌI NGƯỜI HÃY CỐ GẮNG BẢO VỆ VÀ GÌN GIỮ,KHÔNG NÊN VÌ BẤT CỨ LÍ DO LÀM TỔN HẠI ĐẾN NHỮNG TÌNH CẢM TỰ NHIÊN TRONG SÁNG ẤY