- Xuất thân:
+ Nguyễn Trãi sinh năm 1380, hiệu là Ức Trai, quê Hải Dương.
+ Ông sinh ra trong một gia tộc nhiều đời là quan võ dưới nhiều triều đại nổi tiếng cương trực lập trường thương dân, đấu tranh chống lại cường quyền và bạo lực.
- Cuộc đời:
+ Lên 6 tuổi, mẹ qua đời, Nguyễn Trãi phải về Côn Sơn ở với ông ngoại Trần Nguyên Đán.
+ Năm 1390, ông ngoài qua đời, ông lại theo cha trở về sống ở làng Nhị Khê.
+ Năm hai mươi tuổi (năm 1400), Nguyễn Trãi đỗ thái học sinh và cùng với cha ra làm quan với nhà Hồ.
+ Năm 1407, giặc Minh cướp nước ta, Nguyễn Phi Khanh bị chúng đưa sang Trung Quốc. Nghe lời cha khuyên, ông trở về nước tìm cách phục thù cứu nước.
+ Khi nghe tin Lê Lợi khởi nghĩa ở Lam Sơn, Nguyễn Trãi bèn trốn khỏi Đông Quan tìm vào Thanh Hoá gặp Lê Lợi, dâng “Bình Ngô sách”, được Lê Lợi trọng dụng. Trải qua biết bao gian khổ, cuối cùng Nguyễn Trãi đã thực hiện được ước mơ cháy bỏng của ông: đánh đuổi được giặc Minh, mang lại độc lập cho đất nước năm 1427.
+ Năm 1440, Lê Thái Tông mời ông trở lại làm việc và giao cho nhiều công việc quan trọng. Được tin cậy trở lại, ông hăng hái làm việc đến quên đi bản thân thì lúc ấy lại bất ngờ xảy ra vụ việc đáng tiếc: vua Lê Thái Tông băng hà tại nhà riêng của ông ở Lệ Chi Viên.
+ Năm 1442, cả nhà Nguyễn Trãi đã bị giết.
+ Năm1464, Lê Thánh Tông mới giải tỏa nỗi oan của ông rồi cho sưu tầm lại thơ văn.
- Phong cách: Văn của Nguyễn Trãi giàu tính hình tượng, tính thẩm mĩ, tính trữ tình. Ông vừa kế thừa những thành tựu thơ ca của văn học nước nhà những thế kỉ trước, vừa góp phần quan trọng vào việc định hướng mới cho sự phát triển văn học dân tộc các thời kì sau