Bài 19: Các yếu tố ảnh hưởng đến quang hợp

Mùa xuân, khí hậu ấm áp, cây cối đâm chồi nảy lộc và phát triển mạnh mẽ nhất, đây chính là thời điểm trồng cây thích hợp trong năm. Bác đã khởi xướng ra một phong trào rất có ý nghĩa là trồng cây vào những ngày Tết cổ truyền của dân tộc: “Mùa xuân là Tết trồng cây”. Trồng cây không chỉ đem lại lợi ích trước mắt cho cuộc sống của con người mà còn đem lại lợi ích lâu dài cho xã hội, đất nước.

cây ưa ánh sáng mạnh: cây bàng , cây mít , cây vải , cây phượng ,... 

cây ưa ánh sáng yếu : cây lưỡi hổ , cây lá lốt ,...

Trong hình 19.1:

- Cây ưa sáng mạnh là cây bạch đàn vì lá bạch đàn nhỏ, có phiến dày, màu xanh nhạt hơn → để vừa thu được đủ lượng ánh sáng cần thiết vừa giúp lá cây không bị đốt nóng khi cường độ ánh sáng quá mạnh.

- Cây ưa sáng yếu là cây trầu không, vì lá trầu không có phiến lá rộng, mỏng, màu xanh đậm (chứa nhiều lục lạp) → để thu được nhiều ánh sáng nhất có thể trong điều kiện ánh sáng yếu.

Trong nông nghiệp, để tăng năng suất, người ta thường dùng đèn để chiếu sáng vào ban đêm ở một số loại cây trồng vì: Những loại cây trồng này có nhu cầu về thời gian và cường độ chiếu sáng lớn. Việc chiếu sáng vào ban đêm sẽ cung cấp đủ điều kiện ánh sáng cho cây, làm tăng cường độ quang hợp, giúp cây tổng hợp chất hữu cơ nhiều hơn. Từ đó, cây sinh trưởng và phát triển tốt hơn, làm tăng năng suất của cây trồng.

Sự ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đến khả năng quang hợp của rong đuôi chó: Cường độ ánh sáng tỉ lệ thuận với cường độ quang hợp của cành rong đuôi chó.

- Cường độ ánh sáng càng mạnh (khi khoảng cách giữa đèn và cành rong càng nhỏ) thì cường độ quang hợp ở rong đuôi chó càng mạnh thể hiện ở lượng bọt khí oxygen sinh ra nhiều.

- Ngược lại, cường độ ánh sáng giảm (khi khoảng cách giữa đèn và cành rong tăng) thì cường độ quang hợp ở rong đuôi chó càng giảm thể hiện ở lượng bọt khí oxygen sinh ra ít dần.

- Nhiều giống cây trồng muốn thu năng suất cao thì không nên trồng cây với mật độ quá dày, vì: Trồng quá dày khiến cây thu nhận được ít ánh sáng hơn → Quá trình quang hợp diễn ra yếu, chất hữu cơ tạo thành ít hơn → Năng suất cây trồng thấp.

- Ví dụ: cây ngô, cây lúa,… khi trồng với mật độ quá dày thì cây sẽ cao vống lên nhưng thân còi cọc; sản lượng ngô, lúa thu được thấp.

- Nhiều giống cây cảnh trồng trong chậu để trong nhà vẫn xanh tốt, vì: Những cây cảnh này có nhu cầu ánh sáng không cao (ưa sáng yếu) nên khi đặt trong nhà vẫn có thể quang hợp được và phát triển xanh tốt.

- Ví dụ: cây vạn niên thanh, cây lưỡi hổ,…

Do là những cây cảnh này có nhu cầu ánh sáng không cao nên khi đặt trong nhà vẫn có thể quang hợp được và phát triển xanh tốt.

- So sánh cường độ quang hợp của cây đậu xanh và cây bí đỏ ở cùng một nồng độ carbon dioxide: Ở cùng nồng độ carbon dioxide, cường độ quang hợp của cây đậu xanh luôn thấp hơn cường độ quang hợp của cây bí đỏ.

- Kết luận: Ở cùng một nồng độ carbon dioxide, thì cường độ quang hợp ở mỗi loại cây là khác nhau.

Ảnh hưởng của nước đến quá trình quang hợp cây xanh:

`-` Nước vừa là nguyên liệu, vừa là yếu tố trực tiếp tham gia vào việc đóng mở khí khổng.

`+` Cây đủ nước: tế bào khí khổng sẽ mở, khí carbondioxide sẽ khuếch tán trong lá, giúp tăng hiệu quả quang hợp.

`+` Cây thiếu nước: tế bào khí khổng đóng lại, khí carbondioxide không thể vào trong lá, làm giảm hiệu quả quang hợp.