Bài 56. Ôn tập cuối năm

THÔNG BÁO VỀ CUỘC THI HÓA HỌC

Hiện nay thì vòng 1 của cuộc thi hóa học đã chính thức khép lại. Cô cảm ơn vì sự tham gia nhiệt tình của các em.

Sau đây cô sẽ có một số nhận xét chung về bài làm của các bạn.

1. Một số lỗi sai khi làm bài thường gặp phải:

- Khi viết PTHH thì cần nêu điều kiện phản ứng, kí hiệu cho các chất kết tủa, bay hơi.

- Đối với dạng bài tách chất (hoặc nhận biết) có thể viết bằng lời hoặc biểu diễn bằng sơ đồ. Sau đó cần viết các PTHH của các phản ứng đã diễn ra.

- Đối với dạng toán CO₂ tác dụng với kim loại kiềm thì thường xẩy ra 2 trường hợp. Trường hợp tạo 1 muối và trường hợp tạo cả 2 muối.

- Khi giải các bài toán hóa học các em cần để ý xem chất bào phản ứng hết, chất nào còn dư. Đối với các bài 5 và 6 rất nhiều bạn đã không để ý đến việc axit còn dư lại. Vì vậy dẫn đến việc tính toán sai kết quả.

2. Lỗi trình bày:

Lỗi này chỉ xẩy ra với các bạn đăng file ảnh. Đối với các bạn vẫn có dự định viết tay và up ảnh lên thì cô sẽ nhắc nhở các bạn một số điểm như sau

- Ảnh cần phải có độ nét, dễ quan sát.

- Không nên chụp ảnh quá sát bài viết vì khi đăng lên có thể bị mất chữ.

- Xoay ảnh lại đúng chiều trước khi up.

- Sắp xếp thứ tự các ảnh hợp lí.

Mong rằng các bạn sẽ rút kinh nghiệm để tiếp tục tham gia vòng 2 tốt hơn.

Dưới đây là đáp án của vòng 1. Những bạn có cách giải khác với đáp án, nếu đúng vẫn được chấm điểm tối đa. Đối với các bài tính toán %, những bạn nào làm tròn số đều được tính là kết quả đúng. Nếu bạn nào còn thắc mắc thì có thể inbox với cô, cô sẽ giải đáp mọi thắc mắc của các bạn.

ĐÁP ÁN VÒNG 1

1. (1,5đ) Thực hiện dãy chuyển hóa sau, viết PTHH ( ghi rõ điều kiện phản ứng nếu có):

MnO₂ → Cl₂ → HCl → CuCl­₂ → Cu(OH)₂ → CuO → Cu → CuSO₄

(1) MnO₂ + 4HCl đặc → MnCl₂ + Cl_2­↑ + 2H₂O (ĐK: t^o)

(2) Cl₂ + H₂ → 2HCl↑ (ĐK: t^o)

(3) 2HCl + CuO → CuCl₂ + H₂O (ĐK: t^o)

(4) CuCl₂ + 2NaOH → Cu(OH)₂↓ + 2NaCl

(5) Cu(OH)₂ → CuO + H₂O (ĐK: t^o)

(6) CuO + CO → Cu + CO₂↑ (ĐK: t^o)

(7) Cu + 2H₂SO₄ đặc, nóng → CuSO₄ + SO₂↑ H₂O

2. (1,5đ) Trình bày phương pháp tách từng chất ra khỏi hỗn hợp muối sau: NaCl, MgCl₂, BaCl₂.

- Cho dung dịch NaOH dư vào hỗn hợp thì MgCl₂ phản ứng tạo thành kết tủa Mg(OH)₂ tách ra khỏi dung dịch. Lọc thu lấy kết tủa. Cho kết tủa tác dụng với axit HCl thì thu được MgCl₂.

MgCl₂ + 2NaOH → Mg(OH)₂↓ + 2NaCl

Mg(OH)­₂ + 2HCl → MgCl₂ + H₂O

- Dung dịch sau phản ứng gồm NaCl, BaCl₂, NaOH. Cho dung dịch Na₂CO₃ dư vào hỗn hơp thì thu được kết tủa BaCO₃ tách ra khỏi dung dịch. Lọc thu lấy kết tủa. Cho kết tủa tác dụng với HCl thì thu được BaCl₂.

BaCl₂ + Na₂CO₃ → BaCO₃↓ + 2NaCl

BaCO₃ + 2HCl → BaCl₂ + H₂O + CO₂↑

- Dung dịch sau phản ứng gồm các chất NaCl, Na₂CO₃, NaOH. Cho axit HCl vào thì thu được NaCl.

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

Na₂CO₃ +2HCl → 2NaCl + CO₂↑ + H₂O

3.(1đ) Nêu hiện tượng xảy ra khi cho dung dịch Ba(HSO₄)₂ vào bình đựng dung dịch Na₂CO₃, giải thích hiện tượng và viết phương trình phản ứng minh họa.

- Hiện tượng: Xuất hiện đồng thời kết tủa trắng và bọt khí.

- PTHH: Ba(HSO₄)₂ + Na₂CO₃ → BaSO₄↓ + Na₂SO₄ + CO₂↑ + H₂O

- Giải thích: Do HSO₄^- phân li tạo thành H⁺ và SO₄^2-. H⁺ tác dụng với gốc CO₃^2- thì giải phóng khí CO₂; SO₄^2- tác dụng với Ba²⁺ thì tạo kết tủa trắng BaSO₄.

HSO₄^- → H⁺ + SO₄^2-

2H⁺ + CO₃^2- → CO₂↑ + H₂O

Ba²⁺ + SO₄^2- → BaSO₄↓

(Giải thích đơn giản hơn: Do HSO₄^- là một axit mạnh nên khi tác dụng với muối cacbonat thì giải phóng khí CO₂. Do trong dung dịch có gốc sunfat và bari nên sẽ tạo kết tủa BaSO₄.)

4.(2đ) Có 12 lít hỗn hợp khí gồm N₂ và CO₂, dẫn từ từ hỗn hợp trên vào 200 ml dung dịch Ca(OH)₂ 1,5M. Kết thúc phản ứng thu được 20 gam kết tủa. Tính % về thể tích của khí CO₂ có trong hỗn hợp khí ban đầu.

nCa(OH)2=0,3 mol.

TH1: Ca(OH)₂ dư: muối tạo thành là CaCO₃.

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O

0,2..........0,2...............0,2

⇒ V_CO2 = 4,48 lít , V_N2=7,52 lít

⇒ %V_CO2=37,33 %; %V_N2=62,67%

TH2: Ca(OH)₂ phản ứng hết: muối tạo thành gồm CaCO₃ và Ca(HCO₃)₂.

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O

0,2..........0,2...............0,2

2CO₂ + Ca(OH)₂ + H₂O → Ca(HCO₃)₂

0,2.............0,1.............................0,1

⇒ n_CO2 = 0,4 mol

⇒ V_CO2 =8,96 lít ; V_N2=3,04 lít

⇒ %V_CO2=74,67%; V_N2=25,33%.

5.(2đ) Hòa tan hoàn toàn 24 gam hỗn hợp A gồm MgO và Fe₂O₃ trong 1,2 lít dung dịch HCl 1M (lấy dư 20% so với lượng phản ứng).

a) Tính phần trăm khối lượng mỗi oxit.

b) Tính thể tích dung dịch NaOH 2M cần dung để kết tủa hết các muối chứa trong dung dịch trên.

a.

Gọi số mol của MgO và Fe₂O₃ lần lượt là x và y.

MgO + 2HCl → MgCl₂ + H₂O

x.............2x............x

Fe₂O₃ + 6HCl → 2FeCl₃ + 3H₂O

y..............6y............2y

Ta có hệ

40x + 160y =24

2x + 6y + 0,2.(2x+6y) =1,2

⇒ x = 0,2 mol; y = 0,1 mol

⇒ %m_MgO = 33,33% ; %m_Fe2O3 = 66,67%

b.

n_HCldư = 0,2mol

HCl + NaOH → NaCl + H₂O

0,2.........0,2

MgCl₂ + 2NaOH → Mg(OH)₂↓ + 2NaCl

0,2..............0,4

FeCl₃ + 3NaOH → Fe(OH)₃↓ + 3NaCl

0,2..........0,6

⇒ nNaOH = 1,2 mol

⇒ VNaOH = 0,6 lít

6.(2đ) Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm 2 kim loại là Fe và Al (tỉ lệ mol 2:3) bằng lượng axit H₂SO₄ đặc, nóng (dư 10% so với lượng phản ứng) thì thấy thoát ra V₁ lít khí SO₂ (đktc) là sản phẩm khử duy nhất và thu được dung dịch Y. Biết rằng dung dịch Y có thể hòa tan tối đa 9,9 gam Mg.

a) Tính giá trị m, V₁.

b) Cho dung dịch Y tác dụng với V₂ lít Ba(OH)₂ 0,1M. Tính giá trị V₂ để thu được khối lượng kết tủa là cực đại. Khối lượng kết tủa cực đại bằng bao nhiêu?

a.

n_Mg = 0,4125 mol

Gọi số mol Al lần lượt là x; mol Fe là y.

2Al + 6H₂SO_{4 đặc, nóng} → Al₂(SO₄)₃ + 3SO₂↑ + 6H₂O

x.............3x.............................0,5x..........1,5x

2Fe + 6H₂SO_{4 đặc, nóng} → Fe₂(SO₄)₃ + 3SO₂↑ + 6H₂O

y.............3y.............................0,5y............1,5y

Số mol H₂SO₄ phản ứng là 3(x+y)

Số mol H₂SO₄ dư là 10%.3(x+y)=0,3(x+y)

Mg + 2H₂SO_{4 đặc, nóng} → MgSO₄ + SO₂↑ + 2H₂O

0,15(x+y)...0,3(x+y)

3Mg + Fe₂(SO₄)₃ → 3MgSO₄ + 2Fe↓

1,5y.........0,5y

3Mg + Al₂(SO₄)₃ → 3MgSO₄ + 2Al↓

1,5x..........0,5x

Ta có hệ

1,5x + 1,5y + 0,15(x+y)=0,4125

x/y=3/2

⇒ x=0,15 mol; y=0,1 mol

⇒ m=9,65 gam; V₁=8,4 lít

b.

H₂SO₄ + Ba(OH)₂ → BaSO₄↓ + H₂O

0,075.......0,075............0,075

Al₂(SO₄)₃ + 3Ba(OH)₂ → 3BaSO₄↓ + 2Al(OH)₃↓

...0,075............0,225.............0,225.............0,15

Fe₂(SO₄)₃ + 3Ba(OH)₂ → 3BaSO₄↓ + 2Fe(OH)₃↓

....0,05...............0,15............ 0,15............... 0,1

n_Ba(OH)2 = 0,45 mol

V₂ = 0,45/0,1=4,5 lít

m_kettua = m_BaSO4 + m_Fe(OH)3 + m_Al(OH)3 = 0,45.233 + 0,1.107 + 0,15.78

⇒ m_kettua = 127,25 gam

THE END.

Có hỗn hợp bột sắt và bột kim loại M có hoá trị n.Nếu hoà tan hết hỗn hợp này trong dung dịch HCl thu được 7,84 lít H2 (đktc)Nếu cho hỗn hợp trên tác dụng với khí Clo thì thể tích khí Clo cần dùng là 8,4 lít(đktc)

Biết tỉ lệ số nguyên tử Fe và kim loại M là 1:4

a.Viết PT?

b.Xác định hoá trị n của kim loại M?

c.Nếu khối lượng kim loại M có trong hỗn hợp là 5,4 (gam) thì M là kim loại nào?

cho 3 chất: CnH2n+1OH (A); CmH2m+1OH (B) và CaH2a+1COOH (D) (với n, m ≥ 1;
a ≥ 0 và m = n + 1). Trộn A với B được hỗn hợp Y. Tiến hành đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y, thu được sản phẩm cháy gồm khí CO2 và 18 gam nước. Dẫn toàn bộ sản phẩm cháy vào 250 ml dung dịch Ba(OH)2 2M thì thu được 78,8 gam kết tủa. Tìm công thức cấu tạo của A và B. Đun hỗn hợp gồm 0,2 mol A và 0,15 mol D với dung dịch H2SO4 đặc. Sau một thời gian, thu được 7,2 gam este vơi hiệu suất phản ứng este hóa là 80%. Tìm công thức cấu tạo của D .
2. X, Y, Z là các hợp chất hữu cơ trong phân tử chỉ chứa liên kết đơn. X chứa các nguyên tố