Bài 47. Đại não

Bộ não người gồm mấy phần ? Cấu tạo và chức năng từng phần ?

* Đại não:

Dưới vỏ não là chất trắng ,chứa các nhân nền.chất trắng là đường thần kinh nối các vùng của vỏ não nối 2 nửa của đại não với nhau,nối vỏ não với phần dưới của não và tủy sống, các đường này đều bắt chéo ở hành tủy
Đại não là phần phát triển nhất ở người gồm chất xám ở ngoài và chất trắng ở trong
+ Chất xám tạo thành vỏ não là trung tâm phản xạ có điều kiện
+ Chất trắng chứa nhân nền và dây thần kinh
..nó là trung điều khiển mọi hoađôngj cơ bản của các cơ quan vận động.//và điều khiển các hoạt động phức tạp của trung tâm thần kinh trung ương,,


Đại não là bộ phận phát triển nhất của não người. Đại não gồm chất xám (cấu tạo nên vỏ não) và chất trắng (nằm bên trong vỏ não). Đây là trung tâm điều khiển các phản xạ có điều kiện ở người, đặc biệt là vùng hiểu tiếng nói và chữ viết.

Chức năng:

-Chức năng cảm giác: vùng chẩm là vùng thị giác cho cảm giác về ánh sáng, hình ảnh và màu sắc của vật. Vùng thùy thái dương là vùng thính giác, cho cảm giác về âm thanh. hồi đỉnh lên của thùy đỉnh phụ trách xúc giác và cảm giác nhiệt độ

-Chức năng vận động: do thùy trán phụ trách, hồi trán lên chi phối các vân động theo ý muốn

-Chức năng ngôn ngữ: trên đại não có những vùng chuyên biệt phụ trách chức năng ngôn ngữ. vùng Wercnick nằm ở ranh giới của thùy chẩm, thùy thái dương và thùy đỉnh có chức năng phân tích giúp hiểu lời nói và chữ viết.vùng vận động ngôn ngữ nằm ở hồi trán lên của thùy trán.

-Chức năng tư duy: chủ yếu do đại não đảm nhận khả năng tư duy liên quan đến sự phát triển của đại não đặc biệt là vỏ não. do bán cầu đại não rất phát triển và có ngôn ngữ nên con người có khả năng tư duy cụ thể và tư duy trừu tượng

Những đặc điểm tiến hóa của địa não người so với đại não thú là:

- Tỉ lệ não so với cơ thể: Ở người lớn hơn động vật thuộc lớp thú

- Não người có các khe và rãnh làm tăng diện tích vỏ não lên 2300-2500 cm2

- Ở người ngoài các trung khu cảm giác, trung khu vận động như ở động vật thì còn có trung khu hiểu tiếng nói chữ viết và vận động ngôn ngữ

Trả lời

	Tủy sống	Trụ não
Vị trí	Chức năng	Vị trí	Chức năng
Bộ phận trung ương	Chất xám	Ở giữa hành tủy	Là căn cứ thần kinh (trung khu)	Thành phần các nhân xám	Căn cứ thần kinh
Chất trắng	Bao quanh chất xám	Dẫn truyền dọc	Bao phía ngoài các nhân xám	Dẫn truyền và nối hai bán cầu tiểu não
Bộ phận ngoại biên	Dây thần kinh pha (31 đôi)	3 loại: cảm giác, dây vận động, dây pha (12 đôi)

_ Về cấu tạo:
+ Khối lượng não người so với khối lượng cơ thể người lớn hơn thú.
+ Não người có nhiều khúc cuộn não,khe và rãnh=> tăng diện tích bề mặt, tăng noron (là trung tâm của các phản xạ có điều kiện)
_ Về chức năng: Não người có những vùng chức năng mà thú không có:
+ Vùng hiểu tiếng nói
+ Vùng hiểu chữ viết
+ Vùng vận động ngôn ngữ
=> Đại não người tiến hóa hơn hẳn so với lớp thú.

Cấu tạo chung
Mỗi quả thận dài khoảng 10 - 12.5 cm, rộng 5–6 cm, dày 3–4 cm và nặng khoảng 170g, có một bờ lồi, một bờ lõm và được bọc bới vở xơ. Ở bờ lõm có một chỗ lõm sâu gọi là rốn thận là nơi mạch máu và các tổ chức thận liên quan.Thận gồm 2 vùng: vùng ngoài cùng là phần vỏ (có màu hồng tới đỏ hay đỏ sẫm) dày khoảng 7 - 10mm, vùng kế tiếp là phần tủy và một khoang rỗng được gọi là bể thận hay tháp thận.

Quá trình tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận :
- Máu theo động mạch đến tới cầu thận với áp lực cao tạo ra lực đẩy nước và các chất hòa tan có các kích thước nhỏ qua lỗ lọc (30 - 40Ả) trên vách mao mạch vào nang cầu thận, các tế bào máu và các phân tử prôtêin có kích thước lớn nên không qua lỗ lọc. Kết quả là tạo nên nước tiểu đầu trong nang cầu thận.
- Nước tiểu đầu đi qua ống thận, ở đây xảy ra 2 quá trình : quá trình hấp thụ lại nước và các chất còn cần thiết (các chất dinh dưỡng, các ion Na+, Cl- quá trình bài tiết tiếp các chất độc và các chất không cần khác (axit uric, creatin, các chất thuốc, các ion H+, K+...). Kết quả là tạo nên nước tiểu chính thức.

* Đặc điểm cấu tạo của não người tiến hóa hơn so với động vật:
- Khối lượng não so với cơ thể ở người lớn hơn các động vật thuộc lớp thú
- Vỏ não có nhiều khe và rãnh làm tăng bề mặt chứa các nơron (khối lượng chất xám lớn)
- Ở người, ngoài các trung khu vận động và cảm giác như các động vật thuộc lớp thú còn có các trung khu cảm giác và vận động ngôn ngữ (nói, viết, hiểu tiếng nói, hiểu chữ viết).

* Chức năng của đại não: em tham khảo link dưới nha

https://hoc24.vn/ly-thuyet/bai-47-dai-nao.1907/

Đặc điểm đặc điểm đại não người tiến hóa hơn động vật là :

-Khối lượng não so với cơ thể ở người lớn hơn động vật, chứa khoảng 100 tỉ nơron

-Vỏ não có nhiều khe và rãnh làm tăng bề mặt chứa nơron

-Ở người ngoài các trung khu vận động và cảm giác còn có các trung khu cảm giác và vận động ngôn ngữ (nói, viết, hiểu tiếng nói, hiểu chữ viết).

Chức năng của đại não :Là trung tâm của các phản xạ có điều kiện được hình thành trong đời sống cá thể.

1.Đại não (cerebrum) hay còn gọi đoan não (telencephalon) là phần lớn nhất và phát triển cao nhất của não người, chiếm 2/3 khối lượng não bộ, nằm ở trên và bao quanh hầu hết các cấu trúc của não bô. Phần ngoài (từ 1,5mm đến 5mm) của đại não được bao phủ bởi một lớp mỏng mô xám gọi là vỏ não. Đại não được chia làm hai bán cầu phải và trái và được nối với nhau qua thể chai (corpus callosum). Mỗi bán cầu não chia ra thùy trán, thùy đỉnh, thùy thái dương và thùy chẩm. Đại não là một mạng lưới liên kết các nơron rộng lớn, bao gồm các thân tế bào và các sợi trục dẫn truyền các xung động tới phần khác của hệ thần kinh.

2 chức năng là rất đơn giản nó dùng để bảo vệ não

Kết luận: Người bị tai biến mạch máu não là do mạch máu nuôi dưỡng một vùng não bị tắc hoặc vỡ làm vùng não đó bị tổn thương, hậu quả là phần cơ thể do vùng não đó chi phối bị rối loạn hoạt động => liệt nửa người.

Tai biến mạch máu não có thể khiến người bệnh bị liệt, hôn mê, thậm chí tử vong tùy thuộc vào vùng não bị ảnh hưởng và mức độ trầm trọng của tổn thương. Nguy cơ cao ở những người có yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì, bệnh tim mạch… Dấu hiệu để nhận biết cơn tai biến sắp xảy ra là người bệnh đột nhiên bị giảm thị lực, nói khó, yếu hoặc nằm liệt hẳn một bên tay, chân, liệt nửa người, chóng mặt, mất thăng bằng, đau đầu không rõ nguyên nhân

Chúc bạn học tốt!!!

Em có kết luận gì về hiện tượng một người bị tai biến mạch máu não để lại di chứng liệt nửa người?

Trả lời:

-Nếu liệt nửa người bên trái thì bị tổn thương bán cầu não phải

-Nếu liệt nửa người bên phải thì bị tổn thương bán cầu não trái

=>Đường thần kinh cảm giác đi lên, đường thần kinh vận động đi xuống khi qua trụ nào đều bắt chéo sang phía đối diện

Anh Ngốc nguyen thi phuong nam

Các vùng chức năng trên vỏ đại não:

- Vùng cảm giác

- Vùng vận động

- Vùng hiểu tiếng nói

- Vùng hiểu chữ viết

- Vùng vận động ngôn ngữ ( nói và viết )

- Vùng vị giác

- Vùng thính giác

- Vùng thị giác

Các vùng chức năng trên đại não: Vùng cảm giác, vùng vận động, vùng hiểu tiếng nói, vùng hiểu chữ viết, vùng vận động ngôn ngữ (nói và viết), vùng vị giác, vùng thính giác, vùng thị giác.

•Trụ não: Cấu tạo: -gồm hành não, cầu não, não trung gian.

-Chất trắng bao ngoài.

-Chất xàm là những nhân xám.

Chức năng: Điều khiển hoạt động của các cơ qua sinh dưỡng: Tuần hoàn, tiêu hóa, hô hấp.

•Đại não: Cấu tạo:-ngoài:+rãnh liên bán cấu chia đại não thành hai nửa bán cầu.

-Các rãnh sâu chia bán cầu não thành 4 thùy(thùy tán, đình, chấm và thá dương)

-Các khe và rãnh(nếp gấp) nhiều tạo khúc cuộn, làm tăng diện tích bề mặt não.

-Trong:+Chất xám(ở ngoài) làm thành vỏ não, dày 2-3 mm gồm 6 lớp.

+Chất trắng(ở trong) ;à các đường dây nổi giữa các phần của vỏ não với các phần khác của hệ thần kinh. Hầu hết các đường nà bắt chéo ở hành tủy vf tủy sống. Trong các chất trắng còn có các nhân nền.

Chức năng: Vỏ đại não là trung ương thân kinh của các phản xạ có điều kiện:

-Vỏ não có nhiều vùng, mỗi vùng có tên gọi và chức năng riêng.

-Vùng chứ năng chỉ có ở người:Vùng vận động ngôn ngữ, vung hiểu tiếng nói, vùng hiểu chữ hiểu...

-Các vùng có ở người và động vật: cùng cảm giác, vùng vận động, vùng thị giác, vùng thính giác,...