Bài 27. Vi khuẩn

Đó là các vi khuẩn.

- Vi khuẩn có nhiều hình dạng khác nhau, có thể phân bố riêng lẻ hay thành từng đám.

- Sắp xếp các nhóm vi khuẩn:

+ Trực khuẩn và phẩy khuẩn là những vi khuẩn hình que

+ Xoắn khuẩn hình xoắn

+ Liên cầu khuẩn và tụ cầu khuẩn hình cầu

- Vi khuẩn có cấu tạo đơn giản gồm các thành phần sau:

+ Vùng nhân

+ Tế bào chất

+ Màng tế bào

+ Thành tế bào

+ Ngoài ra còn có một số thành phần khác như lông, roi

- Nói vi khuẩn là sinh vật có cấu tạo cơ thể đơn giản nhất trong giới sống vì:

+ Chúng có cấu tạo đơn bào 

+ Cấu trúc bởi những thành phần cơ bản nhất của tế bào

Vai trò của vi khuẩn trong tự nhiên là:

- Cố định nitrogen trong không khí để cung cấp cho sự sinh trưởng và phát triển của thực vật.

- Vi khuẩn phân giải xác sinh vật và chất thải động vật giúp làm sạch môi trường đồng thời nhờ sự phân giải của vi khuẩn, chất hữu cơ (chất thải của sinh vật, xác sinh vật) được phân giải thành mùn bã hữu cơ và các muối khoáng cung cấp chất dinh dưỡng cho đất rồi thực vật lại sử dụng các nguồn muối khoáng này để tổng hợp nên các chất hữu cơ.

Ứng dụng của vi khuẩn trong đời sống con người:

- Sản xuất phân bón

- Làm sữa chua

- Muối dưa, muối cà

- Làm tương, làm mắm

Vì trong sữa chua có rất nhiều vi khuẩn có lợi, hỗ trợ và bảo vệ hệ tiêu hoá, tăng cường sức đề kháng. Do đó giúp chúng ta ăn cơm ngon miệng hơn.

- Tùy thuộc vào từng loại bệnh mà có biện pháp phòng chống riêng. Một số biện pháp chung phòng chống bệnh do vi khuẩn gây ra:

+ Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ

+ Tập thể dục nâng cao sức khỏe

+ Giữ vệ sinh thân thể

+ Ăn uống đủ chất dinh dưỡng và hợp vệ sinh

+ Thực hiện các biện pháp phòng tránh lây lan bệnh cho cộng đồng: nếu bệnh lây qua đường tiếp xúc thì phòng tránh lây lan bằng cách không sử dụng chung các đồ dùng các nhân và tránh tiếp xúc với người bệnh; nếu bệnh lây qua đường hô hấp thì cần đeo khẩu trang;...

+ Sử dụng thuốc kháng sinh điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ.

- Không nên sử dụng các thức ăn bị ôi thiu.

- Giải thích: Sử dụng thức ăn ôi thiu là đưa vi khuẩn gây hại và các chất độc hại (các chất trong thức ăn bị vi khuẩn biến đổi có thể tạo thành các chất độc hại) vào cơ thể. Điều này khiến cho cơ thể có thể bị ngộ độc thực phẩm, thậm chí gây nên những bệnh nguy hiểm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.

Một số phương pháp bảo quản thực phẩm trong gia đình là:

- Bỏ thực phẩm vào tủ lạnh: Nhiệt độ thấp trong tủ lạnh sẽ giúp hạn chế sự phát triển của vi khuẩn gây hư hỏng thực phẩm.

- Muối chua: Độ pH thấp sẽ sẽ giúp hạn chế sự phát triển của vi khuẩn gây hư hỏng thực phẩm.

- Sấy khô: Biện pháp này giúp làm giảm lượng nước trong thực phẩm → hạn chế sự phát triển của vi khuẩn gây hư hỏng thực phẩm.

- Làm mứt: Biện pháp này sử dụng lượng đường cao để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn gây hư hỏng thực phẩm.