Bài 14. Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc và chuyển biến kinh tế, xã hội, văn hóa của Việt Nam thời Bắc thuộc

Trong hơn một nghìn năm đô hộ Việt Nam dưới sự thống trị của các triều đại phương Bắc, chính trị và quản lý được tổ chức theo hệ thống chính quyền trung ương và địa phương. Kinh tế tập trung vào nông nghiệp truyền thống, với sự đầu tư vào hạ tầng để tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Xã hội phân tầng với lớp quý tộc và lớp nông dân, và văn hóa phản ánh ảnh hưởng lớn từ văn hóa Trung Quốc. Triều đại phương Bắc thúc đẩy sản xuất và kiểm soát nguồn tài nguyên để thu thuế và đảm bảo sự ổn định xã hội.

Việc đưa người Hán sang sinh sống lâu dài ở nước ta nhằm mục đích đồng hóa dân ta về mọi mặt…

Chính sách cai trị về văn hóa của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với nhân dân ta thời Bắc thuộc:

– Mở trường lớp dạy chữ Hán

– Áp dụng luật Hán

– Tìm cách truyền bá văn hóa, phong tục phương Bắc.

Một số nét trong chính sách cai trị về chính trị, kinh tế, văn hóa của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với người dân Việt Nam thời Bắc thuộc:

Về chính trị: 

– Chia Âu Lạc thành các quận, huyện và sáp nhập vào lãnh thổ Trung Quốc

– Đưa người Hán sang cai trị người Việt theo luật pháp hà khắc.

Về kinh tế:

– Sử dụng chế độ tô thuế

– Bắt cống nạp sản vật quý (ngọc minh cơ, sừng tê, ngà voi, đồi mồi…)

– Nắm độc quyền về sắt và muối đối với người Việt

Về văn hóa:

– Mở trường lớp dạy chữ Hán

– Áp dụng luật Hán

– Tìm cách truyền bá văn hóa, phong tục phương Bắc.

Chính sách cai trị về chính trị của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với nhân dân ta thời Bắc thuộc thể hiện:

– Chia Âu Lạc thành các quận, huyện và sáp nhập vào lãnh thổ Trung Quốc

– Đưa người Hán sang cai trị người Việt theo luật pháp hà khắc.

Các triều đại phong kiến phương Bắc chủ trương đặt nước ta thành quận, huyện trực thuộc Trung Quốc nhằm mục đích dễ cai trị và dần dần thu phục người Việt.

Mục đích của chính quyền đô hộ: xóa tên nước Âu Lạc, sáp nhập hoàn toàn lãnh thổ Âu Lạc vào lãnh thổ Trung Quốc; dễ bề cai trị, đàn áp, bóc lột nhân dân.

- Những hình thức bóc lột chủ yếu của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với người Việt thời Bắc thuộc:

+ Bắt người Việt cống nạp sản vật (trầm hương, sừng tê, ngà voi, ngọc trai, đồi mồi…).

+ Thiết lập chế độ thuế khóa, lao dịch hà khắc, nặng nề.

+ Nắm độc quyền về sắt và muối.

Những chuyển biến về kinh tế của nhân dân ta trong thời Bắc thuộc

– Sử dụng công cụ bằng sắt, sức kéo của trâu bò, kĩ thuật chiết cành… vào trong trồng trọt và chăn nuôi.

– Nghề thủ công truyền thống như đúc đồng, rèn sắt, làm gốm, làm mộc.. phát triển với kĩ thuật sản xuất cao hơn.

– Nhiều nghề thủ công mới xuất hiện: làm giấy, làm đường, làm mật mía…

 Sự chuyển biến của xã hội Việt Nam thời Bắc thuộc: Quan lại đô hộ -> Địa chủ Hán và Hào trưởng Việt -> nông dân công xã -> nông dân lệ thuộc -> nô tì.

=> So với thời Văn Lang, Âu Lạc, xã hội thời Bắc thuộc có sự chuyển biến rõ rệt.

EM THAM KHẢO NHA CÔ :

chính sách cai trị về chính trị :

+ Về tổ chức bộ máy nhà nước: Chia nước ta thành các quận, sát nhập vào Trung Quốc, cử người Hán sang quản lý đến cấp huyện.

chính sách cai trị về kinh tế :

+Về chính sách bóc lột kinh tế: Thi hành chính sách bóc lột bằng các thứ thuế (nặng nhất là thuế sắt và muối), chính sách cống nạp nặng nề, cướp ruộng đất, buộc dân ta cày cấy thực hiện đồn điền, nắm độc quyền sắt và muối.

chính sách cai trị về văn hoá :

+ Về chính sách đồng hóa: Đưa người Hán sang, buộc dân ta phải học chữ Hán và tiếng Hán, tuân theo luật pháp và phong tục tập quán của người Hán, mở các lớp dạy chữ hán tại các quận.

Tham khảo:

* Về kinh tế:

- Nông nghiệp:

+ Công cụ bằng sắt ngày càng được sử dụng phổ biến trong sản xuất nông nghiệp cũng như đời sống.

+ Công cuộc khai hoang, mở rộng diện tích trồng trọt được đẩy mạnh.

+ Các công trình thủy lợi được xây dựng.

⟹ Năng suất cây trồng tăng hơn trước.

- Thủ công nghiệp, thương mại:

+ Kĩ thuật rèn sắt phát triển.

+ Việc khai thác vàng, bạc, châu ngọc trong nhân dân được đẩy mạnh, đồ trang sức được gia công tinh tế.

+ Xuất hiện một số nghề thủ công mới: làm giấy, làm thủy tinh,…

+ Nhiều tuyến đường giao thông được hình thành phục vụ mục đích giao lưu, buôn bán.

* Về văn hóa, xã hội:

- Mâu thuẫn bao trùm trong xã hội là mâu thuẫn giữa nhân dân ta với chính quyền đô hộ phương Bắc.