Bài 14. Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc và chuyển biến kinh tế, xã hội, văn hóa của Việt Nam thời Bắc thuộc

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

1. Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc

a. Chính sách cai trị về chính trị

- Các triều đại phong kiến phương Bắc đã chia nước ta thành các quận, huyện và sáp nhập vào lãnh thổ Trung Quốc.

Lược đồ hành chính nước ta dưới thời thuộc Đường

- Chúng đưa người Hán sang cai trị người Việt theo luật pháp hà khắc của họ.

Sơ đồ tổ chức chính quyền của nhà Hán ở châu Giao

- Chính quyền đô hộ còn tập trung xây các thành lũy lớn như thành Luy Lâu (Bắc Ninh), thành Tống Bình, thành Đại La (Hà Nội)... và bố trí đông đảo lực lượng quân đội đồn trú nhằm đàn áp các cuộc đấu tranh của người Việt.

b. Chính sách bóc lột về kinh tế

- Chủ yếu sử dụng chế độ tô thuế.

- Bắt cống nạp sản vật.

- Nắm độc quyền về sắt và muối.

Phân biệt các loại Trầm Hương hiện có trên thị trường
Trầm hương - một trong những sản vật mà người Việt phải cống nộp cho
chính quyền phương Bắc

 

@1353696@

c. Chính sách cai trị về văn hóa

- Đưa người Hán sang sinh sống lâu dài ở nước ta.

- Mở lớp dạy chữ Hán, áp dụng luật Hán,

- Tìm cách truyền bá văn hóa, phong tục phương Bắc đối với người Việt.

2. Những chuyển biến về kinh tế, xã hội và văn hóa trong thời Bắc thuộc

a. Những chuyển biến về kinh tế

- Trong nông nghiệp:

+ Trồng trọt, chăn nuôi, nhất là trồng lúa nước vẫn là những hoạt động kinh tế chính.

+ Cách thức canh tác: sử dụng phổ biến công cụ bằng sắt, sức kéo của trâu bò, biết kĩ thuật chiết cành...

- Trong thủ công nghiệp:

+ Nghề thủ công truyền thống tiếp tục phát triển với kĩ thuật sản xuất cao hơn.

+ Nhiều nghề thủ công mới xuất hiện như làm giấy, làm đường, làm mật mía, làm "vải Giao Chỉ" từ vỏ cây đay, cây chuối, làm thủy tinh,...

b. Những chuyển biến về xã hội và văn hóa

Chính sách cai trị và những chuyển biến về kinh tế đã tác động đến xã hội, văn hóa người Việt:

- Về xã hội:

+ Xã hội phân hóa ngày càng sâu sắc.

+ Mâu thuẫn bao trùm trong xã hội là mâu thuẫn giữa nhân dân ta với chính quyền đô hộ.

Bảng mô tả chuyển biến xã hội thời Bắc thuộc so với xã hội thời Văn Lang, Âu Lạc
Thời Văn Lang, Âu LạcThời Bắc thuộc
VuaQuan lại đô hộ
Lạc hầu, Lạc tướngĐịa chủ HánHào trưởng Việt
Lạc dânNông dân công xã
Nông dân lệ thuộc
Nô tì

 

@1353777@

+ Xuất hiện các trường dạy chữ Hán tại các quận.

+ Tư tưởng Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo và phong tục của người Hán được truyền bá vào ngày càng nhiều.

1. Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc

- Chính sách cai trị về chính trị: chia nước ta thành quận, huyện; đưa người Hán sang cai trị người Việt; xây thành lũy, bố trí lực lượng quân đội đồn trú để đàn áp các cuộc đấu tranh của người Việt.

- Chính sách bóc lột về kinh tế: sử dụng chế độ tô thuế; bắt cống nạp; độc quyền về sắt và muối.

- Chính sách cai trị về văn hóa: đưa người Hán sang sinh sống lâu dài; mở trường dạy chữ Hán; áp dụng luật Hán; tìm cách truyền bá văn hóa, phong tục phương Bắc.

2. Những chuyển biến về kinh tế, xã hội và văn hóa trong thời Bắc thuộc

- Những chuyển biến về kinh tế: nông nghiệp có nhiều chuyển biến; nghề thủ công truyền thống phát triển, đồng thời xuất hiện nhiều nghề thủ công mới.

- Những chuyển biến về xã hội và văn hóa:

+ Xã hội phân hóa sâu sắc; mâu thuẫn dân tộc gay gắt.

+ Các tư tưởng, phong tục của người Hán được truyền bá vào Việt Nam ngày càng nhiều.