Tham khảo:
* Giai đoạn từ năm 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỉ XX:
- Sau khi phát xít nhật đầu hàng, nhiều nước ở Đông Nam Á đã nổi dậy, lần lượt tuyên bố nền độc lập: Việt Nam, Inđônêxia, Lào.
- Phong trào lan nhanh ra các nước Nam Á và Bắc Phi điển hình là Ấn Độ (1946-1950) và Ai Cập (1952).
- Năm 1960, 17 nước ở châu Phi tuyên bố độc lập (Nam châu Phi).
- Ngày 1/1/1959, cách mạng Cu-ba thành công.
=> Đến giữa những năm 60, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa thực dân cơ bản đã bị sụp đổ.
* Giai đoạn từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX:
- Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của các nước Ăng-gô-la (11/1975), Mô-dăm-bích (6/1975) và Ghi-nê Bít-xao (9/1974) lật đổ chế độ thống trị của Bồ Đào Nha.
=> Sự tan rã cuả thuộc điạ Bồ Đào Nha là thắng lợi quan trọng cuả phong trào giải phóng dân tộc.
* Giai đoạn giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX:
- Từ cuối những năm 70, chính quyền thực dân phải xoá bỏ chế độ phân biệt chủng tộc của những người da đen.
- Năm 1980, Chính qyền của người da đen được thành lập ở Rô-đê-đi-a (Cộng hoà Dim-ba-bu-ê).
- Năm 1990, Chính qyền của người da đen được thành lập ở Tây Nam Phi (Cộng hoà Na-mi-bi-a).
- Năm 1993, Chế đọ phân biệt chủng tộc bị xóa bỏ ở Cộng hoà Nam Phi.
Tham khảo
1. Giai đoạn 1 (từ năm 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỉ XX).
- Sau khi phát xít nhật đầu hàng, nhiều nước ở châu Á đã nổi dậy, thành lập chính quyền cách mạng điển hình là Việt Nam, Inđônêxia, Lào.
- Phong trào lan nhanh ra các nước Nam Á và Bắc Phi điển hình là Ấn Độ (1946-1950) và Ai Cập (1952).
- Đến năm 1960, 17 nước ở châu Phi tuyên bố độc lập (Nam châu Phi)
- Ngày 1/1/1959, cách mạng Cu-ba thành công.
⟹ Tóm lại đến giữa những năm 60 của thế kỉ XX, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa thực dân cơ bản đã bị sụp đổ. Đến năm 1967, hệ thống thuộc điạ tập trung ở miền Nam Châu Phi.
2. Giai đoạn 2 (từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX).
- Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của các nước Ăng-gô-la, Mô-dăm-bích và Gi-nê Bít-xao nhằm lật đổ chế độ thống trị của Bồ Đào Nha.
- Đến đầu những năm 60, nhân dân 3 nước này đã tiến hành đấu tranh vũ trang.
- Tháng 4/1974, chính quyền mới ở Bồ Đào Nha đã trao trả độc lập cho 3 nước này.
⟹ Như vậy sự tan rã của thuộc điạ Bồ Đào Nha là thắng lợi quan trọng của phong trào giải phóng dân tộc.
3. Giai đoạn 3 (từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX).
- Cuối những năm 70, chủ nghĩa thực dân còn tồn tại dưới “hình thức chế độ phân biệt chủng tộc A-phác-thai”.
- Sau nhiều năm đấu tranh ngoan cường và bền bỉ, chính quyền thực dân đã phải xoá bỏ chế độ phân biệt chủng tộc của những người da đen.
- Chính quyền của người da đen được thành lập:
+ Năm 1980, Cộng hoà Dim-ba-buê giành độc lập.
+ Năm 1990, Cộng hoà Na-mi-bi-a đã giành độc lập.
+ Năm 1993, Cộng hoà Nam Phi đã giành độc lập.
⟹ Như vậy hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc đã bị sụp đổ hoàn toàn
*Giai đoạn:Từ 1945-giữa những năm 60
- Châu Á:
+ Chớp thời cơ quân Nhật đầu hàng Đồng minh(15/8/1945),một số nước đã giành được độc lập: In-đô-nê-xi-a (17/8/1945),Việt Nam(2/9/1945),Lào(12/10/1945)
+ Một số quốc gia châu Á tiếp tục chống thực dân phương Tây xâm lược trở lại và lần lượt giành độc lập,bảo vệ độc lập: Phi-lip-pin(1946),Miến Điện (Myanmar) (1947),Trung Quốc (1949),….
- Châu Phi:
+ Thắng lợi của Ai Cập và Libi chống thực dân Anh (1952)
+ 1960-Năm châu Phi với việc có 17 nước châu Phi giành được độc lập
+ Thắng lợi ở An-giê-ri (1962) được coi là sự kiên tiêu biểu trong phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi
- Khu vực Mĩ La-tinh:
+ Cách mạng Cuba thành công (1959)…
=> Cơ bản làm sụp đổ chủ nghĩa thực dân trên thế giới.Gần 100 nước tuyên bố độc lập làm thay đổi bản đồ hành chính thế giới.
*Giai đoạn:Từ những năm 1960-giữa những năm 70
- Châu Á:
+ Cuộc kháng chiến chống Mĩ ở 3 nước Đông Dương giành thắng lợi (1975)
- Châu Phi:
+ Bồ Đào Nha trao trả độc lập cho Ghi-nê Bít-xao(1974),
Mô-dăm-bích (1975),Ăng-gô-la(1975)
- Khu vực Mĩ La-tinh:
+ Thắng lợi cuẩ Chi-lê,…
=> Hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân đã sụp đổ về cơ bản,hơn 100 quốc gia giành được độc lập.
*Giai đoạn: Giữa những năm 70-giữa những năm 90:
- Đến năm 1953,chế độ phân biệt chủng tộc A-pác-thai sụp đổ hoàn toàn
- Chính quyền của người dân da đen đã được thành lập: Rô-đê-ni-a (1980),Tây Nam Phi (1990),Cộng hòa Nam Phi(1993)
=> Làm sụp đổ hoàn toàn chủ nghĩa thực dân cùng hệ thống lâu đời của nó.Hơn 100 quốc gia giành độc lập làm thay đổi bản đồ hành chính thế giới mở ra kỉ nguyên độc lập cho các nước Á,Phi,Mĩ La-tinh.
