Địa lý Việt Nam

- Nước ta có rất nhiều hồ, đầm, tiêu biểu như hồ Tây, hồ Ba Bể, đầm Vân Long, đầm Chuồn,...
- Các loại thủy sinh sinh sống ở hồ và đầm: cá, giun, tôm, ốc, cua và nhiều loại thực vật như rêu, cỏ lụa, các loại thực vật ngập mặn như lục bình.

- Kiểm soát được dòng chảy của nước: tạo ra một nguồn cung nước ổn định trong mùa khô hoặc kiểm soát lũ lụt trong thời kỳ mưa lớn.
- Hồ giữ lại nước và giúp duy trì mức nước ổn định cho các hệ sinh quyển xung quanh. Điều này quan trọng đối với việc duy trì độ ẩm của đất đai và hỗ trợ sự sống của các sinh vật trong khu vực.
- Hồ có thể là nơi lọc và làm sạch nước. Nước từ hồ thường có chất lượng tốt hơn do quá trình lọc tự nhiên, giúp kiểm soát chất lượng nước trong hệ sinh quyển xung quanh.
- Hồ tạo ra môi trường sống cho nhiều loài sinh vật. Nó cung cấp nguồn nước, thức ăn và nơi sinh sản cho động, thực vật sống trong và xung quanh hồ.
- Hồ có thể ảnh hưởng đến khí hậu bởi việc tạo ra hơi nước. Sự bay hơi từ mặt nước của hồ có thể góp phần vào quá trình tạo ra mây và kiểm soát nhiệt độ xung quanh.
- Một số hồ có thể được sử dụng để sản xuất năng lượng như năng lượng thủy điện từ việc tận dụng sức mạnh dòng nước.

Đặc điểm chung của khí hậu nước ta là: mang tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm, đa dạng và thất thường.

* Nét độc đáo của khí hậu nước ta:

- Nhiệt độ trung bình năm trên 21⁰C, lượng mưa lớn (1500 - 2000mm/năm) và độ ẩm không khí rất cao (trên 80%).

- Khí hậu chia thành hai mùa rõ rệt, phù hợp với hai mùa gió: mùa đông lạnh với gió mùa Đông Bắc và mùa hạ nóng ẩm với gió mùa Tây Nam.

- Tính chất đa dạng và thất thường:

+ Khí hậu phân hóa mạnh theo không gian và thời gian, hình thành nên các miền và vùng khí hậu khác nhau:

Miền Bắc: có mùa đông lạnh ít mưa, mùa hạ nóng ẩm mưa nhiều; miền Nam có khí hậu cận xích đạo nóng quanh năm, phân mùa mưa-khô sâu sắc.

Các khu vực khí hậu: Đông Trường Sơn có mùa mưa lệch về thu đông; khí hậu biển Đông mang tính hải dương; hướng địa hình kết hợp gió mùa tạo nên sự phân hóa các khu vực Đông Bắc – Tây Bắc, khí hậu ôn đới núi cao...

+ Khí hậu nước ta rất thất thường, biến động mạnh, có năm rét sớm, năm rét muộn, năm mưa nhiều, năm khô hạn, 

Khu vực vùng núi và khu vực đồng bằng đều đóng góp vào nền kinh tế của một quốc gia với những giá trị kinh tế đặc biệt của riêng mình. Khu vực vùng núi cung cấp tài nguyên tự nhiên quý báu như khoáng sản và rừng, làm nền tảng cho các ngành công nghiệp quan trọng. Đồng thời, cảnh quan thiên nhiên đẹp của khu vực này thu hút du khách, tạo nguồn thu nhập từ du lịch và ngành dịch vụ.

Trong khi đó, khu vực đồng bằng thường là trung tâm của nông nghiệp và sản xuất thực phẩm, cung cấp nguồn thực phẩm chất lượng cao cho dân số và thị trường xuất khẩu. Hệ thống cơ sở hạ tầng và logistics phát triển của khu vực này giúp thúc đẩy hoạt động thương mại và xuất nhập khẩu. Ngoài ra, khu vực đồng bằng cũng tập trung các ngành công nghiệp và dịch vụ, tạo nhiều việc làm và đóng góp vào sự phát triển kinh tế tổng thể.

- Đa dạng về địa hình: Việt Nam có đa dạng địa hình bao gồm núi cao, đồi, thung lũng, sông ngòi, bờ biển dài, và hồ nước tự nhiên. Điều này tạo ra sự phong phú trong cảnh quan và điều kiện tự nhiên.

- Khí hậu đa dạng: Với hình dạng dài hẹp từ Bắc vào Nam, Việt Nam có nhiều loại khí hậu khác nhau từ bán cực nhiệt đới ở Bắc, mùa mưa cận nhiệt đới ở Trung bộ, đến nhiệt đới ẩm ở Nam. Điều này tạo ra sự đa dạng trong môi trường sống và nông nghiệp.

- Đa dạng sinh học: Việt Nam có một đa dạng sinh học phong phú với nhiều loài động và thực vật. Các khu vực bảo tồn như Vườn quốc gia và Khu dự trữ sinh quyển UNESCO bảo vệ các loài quý hiếm.

- Nguồn tài nguyên tự nhiên: Việt Nam có nhiều nguồn tài nguyên tự nhiên quan trọng như rừng, than, dầu khí, và khoáng sản, cung cấp nguồn thu nhập và nguồn tài nguyên cho phát triển kinh tế.

- Sự phụ thuộc vào nông nghiệp: Mặc dù đang phát triển mạnh mẽ trong các lĩnh vực khác, nông nghiệp vẫn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam. Sự phụ thuộc này phản ánh mối quan hệ sâu sắc với tự nhiên và môi trường.

* Ý nghĩa về việc hình thành đặc điểm tự nhiên VN :

- Quy định đặc điểm cơ bản của thiên nhiên VN là tính chất nhiệt đới, ẩm, gió mùa.

- Tao cho nước ta nguồn tài nguyên thiên nhiên (khoáng sản, sinh vật…) vô cùng phong phú.

- Làm cho thiên nhiên Việt Nam phân hóa đa dạng theo không gian và thời gian.

- Khí hậu diễn biến thất thường, nhiều thiên tai (bão, lũ lụt, hạn hán…).

* ý nghĩa về việc phát triển kinh tế- xã hội nước ta: 

- Tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện kinh tế đất nước cả trên đất liền và biển đảo.

- Thuận lợi cho Việt Nam hội nhập và giao lưu kinh tế với các nước trong khu vực và trên thế giới.

- Thuận lợi cho nước ta chung sống hoà bình, hợp tác, hữu nghị với các nước trong khu vực.

- Biển Đông có vai trò chiến lược về quốc phòng, là khu vực quân sự đặc biệt quan trọn

a) Về tự nhiên:

- Vị trí địa lí quy định đặc điểm cơ bản của thiên nhiên nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa.

 + Tính nhiệt đới: do nước ta nằm hoàn toàn trong vùng nhiệt đới bán cầu Bắc nên nhận được lượng nhiệt lớn.

 + Tính ẩm: do tiếp giáp biển Đông - nguồn dự trữ nhiệt ẩm dồi dào, đã làm cho thiên nhiên nước ta mang tính hải dương, lượng mưa và độ ẩm lớn, thiên nhiên giàu sức sống.

 + Gió mùa: nước ta nằm trong vùng hoạt động của gió Tín Phong và gió mùa châu Á điển hình nên khí hậu có hai mùa rõ rệt.

- Việt Nam nằm ở vị trí tiếp giáp giữa lục địa và đại dương, liền kề vành đai sinh khoáng Thái Bình Dương và Địa Trung Hải, trên đường di cư, di lưu của nhiều loài động thực vật ⟶ tài nguyên khoáng sản và sinh vật phong phú.

- Vị trí địa lí kết hợp hình dạng lãnh thổ làm cho thiên nhiên nước ta phân hóa đa dạng theo chiều Bắc – Nam, Đông – Tây, theo độ cao, theo mùa.

- Nước ta nằm trong vùng chịu ảnh hưởng nhiều thiên tai (bão, lũ, hạn hán... xảy ra hằng năm) gây nhiều thiệt hại về người và tài sản

b) Về kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng:

- Kinh tế:

 + Vị trí nước ta nằm trên ngã tư đường hàng hải, hàng không quốc tế, với các tuyến đường bộ, đường sắt xuyên Á ⟶ tạo điều kiện giao lưu với các nước trong khu vực và thế giới.

 + Là cửa ngõ ra biển của Lào, Đông Bắc Campuchia và Thái Lan, Tây Nam Trung Quốc.

 + Nằm trong khu vực có nền kinh tế phát triển sôi động, là điều kiện để hội nhập, hợp tác, chuyển giao công nghệ, kinh nghiệm quản lý...với các nước.

⟹ Vị trí địa lí thuận lợi của nước ta có ý nghĩa rất quan trọng trong việc phát triển các ngành kinh tế, các vùng lãnh thổ, tạo điều kiện thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập, thu hút vốn đầu tư nước ngoài

- Văn hóa – xã hội: có nhiều nét tương đồng về lịch sử, văn hóa – xã hội với các quốc gia trong khu vực ⟶ tạo điều kiện chung sống hòa bình, hợp tác hữu nghị và cùng phát triển với các nước láng giềng và các nước trong khu vực Đông Nam Á.

- An ninh - quốc phòng: nước ta nằm ở vị trí đặc biệt quan trọng ở khu vực Đông Nam Á, khu vực năng động, nhạy cảm với những biến động chính trị trên thế giới. Biển Đông là một hướng chiến lược quan trọng  trong công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế và bảo vệ đất nước

- Diện tích giới hạn: Vùng biển Việt Nam rộng khoảng 1 triệu km² và là một phần của biển Đông.

- Đặc điểm khí hậu: Nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa Đông Nam Á.

Các tài nguyên biển của vn ta trên bờ biển, mặt biển, đáy biển, lòng biển: 

+ Ti tan, cát thủy tinh: nguyên liệu cho công nghiệp sản xuất thủy tinh, pha lê.

+ Vật liệu xây dựng (cát, sỏi...): nguyên liệu cho công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng.

+ Muối: phát triển ở vùng duyên hải Nam Trung Bộ (Cà Ná, Sa Huỳnh).

- Hải sản (trữ lượng lớn và phong phú) là cơ sở cho ngành khai thác hải sản.